Ngày 28/10, Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 17 đã được tiến hành tại Hà Nội. Kết thúc, Chủ tịch Hội nghị đã ra Tuyên bố của Chủ tịch về kết quả và các quyết định của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 17, toàn văn như sau:
1. Chúng tôi, những Người đứng đầu Nhà nước/Chính phủ của các quốc gia thành viên ASEAN, cùng có mặt tại Hà Nội tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 17 vào ngày 28/10/2010. Chúng tôi đã có những cuộc thảo luận sâu rộng, cởi mở và hiệu quả về nhiều vấn đề theo chủ đề " Hướng tới Cộng đồng ASEAN: Từ Tầm nhìn tới Hành động.”
2. Chúng tôi hài lòng nhận thấy rằng trong năm 2010, ASEAN, với quyết tâm biến tầm nhìn ASEAN thành hành động, đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc triển khai Hiến chương ASEAN và Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015, gồm các Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng Chính trị An ninh (APSC), Cộng đồng Kinh tế (AEC) và Cộng đồng Văn hóa Xã hội (ASCC), Kế hoạch Công tác lần 2 về Sáng kiến Liên kết ASEAN (IAI) giai đoạn 2009-2015.
Chúng tôi cũng nhận thấy tiến triển đáng kể trong việc triển khai các quyết định quan trọng của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 16 tại Hà Nội tháng 4 năm 2010 trong đó có vấn đề Kết nối ASEAN, vai trò trung tâm của ASEAN trong một cấu trúc khu vực đang định hình và các Tuyên bố các Nhà Lãnh đạo ASEAN về phục hồi và phát triển bền vững và về hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu.
3. Chúng tôi hài lòng ghi nhận những tiến triển đáng kể trong việc thực hiện Hiến chương ASEAN đã tạo khuôn khổ pháp lý và thể chế cho việc xây dựng cộng đồng ASEAN. Chúng tôi vui mừng ghi nhận những tiến bộ mới trong việc xây dựng các văn bản pháp lý cần thiết để triển khai Hiến chương, trong đó đáng kể là việc thông qua Qui tắc trình đưa các tranh chấp không giải quyết được lên Cấp cao và các Qui tắc ủy quyền giao dịch pháp lý theo nội luật.
Chúng tôi đã giao nhiệm vụ cho các cơ quan có liên quan của ASEAN khẩn trương hoàn tất các hướng dẫn, điều khoản tham chiếu (TORs) và Thủ tục hoạt động (ROPs) còn thiếu để thực hiện đầy đủ Hiến chương.
4. Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện một cách có hiệu quả, đúng tiến độ các chương trình/kế hoạch trong quá trình xây dựng cộng đồng ASEAN. Theo đó, chúng tôi đã giao nhiệm vụ cho các cơ quan có liên quan của ASEAN tiếp tục đề xuất các biện pháp đồng bộ và khả thi, nhất là tăng cường cơ chế giám sát và thẩm định việc thực hiện và tuân thủ qui định của Hiến chương ASEAN.
Xây dựng Cộng đồng ASEAN tự cường, năng động và chăm lo cho nhân dân
Một ASEAN hướng tới người dân
5. Với cam kết mạnh mẽ xây dựng Cộng đồng ASEAN hướng tới người dân và chăm lo cho nhân dân, chúng tôi đánh giá cao sự tham gia của nhân dân trong quá trình xây dựng cộng đồng.
- Chúng tôi hài lòng với hoạt động hiện nay của Ủy ban Liên chính phủ ASEAN về Nhân quyền (AICHR) và việc thành lập Ủy Ban Thúc đẩy và Bảo vệ quyền Phụ nữ và Trẻ em ASEAN (ACWC). Chúng tôi trông đợi thực hiện chương trình hoạt động ưu tiên của AICHR giai đoạn 2010-2011 và việc hoàn thành chương trình hoạt động 5 năm của cơ quan này trong năm 2011.
- Ghi nhận tầm quan trọng của việc nâng cao phúc lợi của người dân ASEAN nói chung và của phụ nữ và trẻ em nói riêng, chúng tôi đã thông qua Tuyên bố Hà Nội về Nâng cao Phúc lợi và Phát triển cho Phụ nữ và Trẻ em ASEAN. Chúng tôi đã giao các cơ quan chuyên ngành liên quan tăng cường hợp tác và trao đổi thông tin và kinh nghiệm giữa các quốc gia thành viên ASEAN trong việc xây dựng và thực thi luật pháp và chính sách nhằm nâng cao phúc lợi xã hội và cơ hội phát triển cho phụ nữ và trẻ em.
6. Khẳng định lại tầm quan trọng to lớn của giáo dục và phát triển nguồn nhân lực trong việc xây dựng thành công Cộng đồng ASEAN năng động, tự cường và phát triển bền vững, chúng tôi đã thông qua Tuyên bố của các Nhà Lãnh đạo ASEAN về Phát triển nguồn lực và kỹ năng con người để phục hồi kinh tế và tăng trưởng bền vững. Chúng tôi quyết tâm tăng cường hợp tác giáo dục, đào tạo nghề và kỹ thuật, học tập suốt đời. Chúng tôi nhấn mạnh cần có các biện pháp trung và dài hạn nhằm nâng cao chất lượng lực lượng lao động và xây dựng một lực lượng lao động đáp ứng các yêu cầu của thị trường lao động.
7. Chúng tôi hoan nghênh việc các Ngoại trưởng ASEAN thông qua Tuyên bố về Hợp tác Tìm kiếm cứu nạn người và tàu thuyền gặp nạn trên biển. Tuyên bố thể hiện ý chí chính trị của ASEAN mong muốn tăng cường hợp tác giữa các quốc gia thành viên trong việc hỗ trợ lẫn nhau khi có người và tàu thuyền gặp nạn trên biển.
Một ASEAN kết nối chặt chẽ
8. Nhấn mạnh tầm quan trọng của một ASEAN hội nhập đầy đủ và kết nối chặt chẽ trong việc xây dựng Cộng đồng ASEAN, chúng tôi đã thông qua Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN . Theo đó, chúng tôi biểu dương Nhóm Đặc trách Cao cấp đã nỗ lực hoàn tất bản Kế hoạch Tổng thể toàn diện, bao gồm kết nối phần cứng, kết nối thể chế và kết nối con người phục vụ tăng cường kết nối trong ASEAN và thúc đẩy kết nối giữa ASEAN với khu vực rộng lớn hơn của Đông Á về lâu dài.
Chúng tôi cũng đánh giá cao đóng góp tri thức của Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA) cũng như Ngân hàng Phát triển châu Á, Ngân hàng Thế giới và UNESCAP trong việc hỗ trợ hoàn thành Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN. Nhằm bảo đảm thực hiện hiệu quả các chiến lược và chính sách nêu trong Kế hoạch Tổng thể, Ủy ban Điều phối Kết nối ASEAN sẽ được thành lập để điều phối và giám sát việc triển khai Kế hoạch Tổng thể.
9. Chúng tôi hoan nghênh tiến bộ trong việc thành lập Quỹ Hạ tầng ASEAN (AIF) như một minh chứng về quyết tâm và tính tự cường của ASEAN, nhằm huy động nguồn tài chính bên trong ASEAN để hỗ trợ phát triển hạ tầng khu vực. Để khỏa lấp nhu cầu to lớn về nguồn lực cho việc thực hiện sáng kiến Kết nối ASEAN, chúng tôi kêu gọi các đối tác bên ngoài, các ngân hàng phát triển đa biên, các quỹ khu vực và toàn cầu, các bên khác có quan tâm, và đặc biệt là khu vực tư nhân trực tiếp tham gia triển khai Kế hoạch Tổng thể.
Theo đó, chúng tôi hoan nghênh cuộc Hội thảo sẽ được tổ chức vào ngày 7/12/2010 tại Việt Nam nhằm giới thiệu Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN cho công chúng và khuyến khích sự tham gia tích cực của tất cả các bên quan tâm nêu trên vào sự kiện này.
Một Cộng đồng hòa bình và ổn định hơn
10. Chúng tôi hài lòng với tiến bộ rõ ràng trong việc thực hiện Kế hoạch Tổng thể xây dựng Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN (APSC), đặc biệt trong 14 lĩnh vực ưu tiên. Chúng tôi nhấn mạnh thêm tầm quan trọng của việc phối hợp có hiệu quả giữa các cơ quan chuyên ngành trong phạm vi của APSC và việc cần có một cách tiếp cận toàn diện có tầm chiến lược trong việc triển khai các Kế hoạch Tổng thể và Kế hoạch Truyền thông của APSC.
11. Chúng tôi hài lòng nhận thấy Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), văn kiện được coi là quy tắc ứng xử chủ đạo điều chỉnh quan hệ giữa các quốc gia trong khu vực, tiếp tục được củng cố. Theo đó, chúng tôi hoan nghênh Canada và Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành các Bên ký kết mới nhất của TAC trong dịp Hội nghị Bộ trưởng ASEAN lần thứ 43 (AMM-43) và các hội nghị liên quan diễn ra tại Hà Nội từ ngày 20-23/7/2010.
Chúng tôi cũng vui mừng trước việc ký kết Nghị định thư thứ ba sửa đổi TAC ngày 23/7/2010 tại Hà Nội, cho phép không chỉ các Quốc gia mà cả các tổ chức khu vực có thành viên là các quốc gia có chủ quyền như EU/EC tham gia TAC trong tương lai không xa. Chúng tôi cũng ghi nhận những tiến triển mới trong việc thực hiện Hiệp ước Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), trong đó có các nỗ lực tham vấn các nước có vũ khí hạt nhân liên quan tới Nghị định thư của Hiệp ước SEANWFZ.
12. Chúng tôi khẳng định tầm quan trọng của Tuyên bố về cách ứng xử của các Bên ở biển Đông (DOC) được ký kết giữa ASEAN và Trung Quốc, phản ánh cam kết chung thúc đẩy hòa bình và ổn định trong khu vực thông qua đối thoại, hợp tác và giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp với các nguyên tắc đã được thừa nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về luật biển (UNCLOS) năm 1982 và các luật hàng hải quốc tế liên quan khác.
Chúng tôi nhấn mạnh cần tăng cường các nỗ lực bảo đảm thực hiện có hiệu quả DOC tiến tới hoàn tất bộ qui tắc ứng xử khu vực ở biển Đông (COC). Trên tinh thần đó, chúng tôi khuyến khích tiếp tục tham vấn giữa ASEAN và Trung Quốc, trong đó có việc sớm triệu tập lại Cuộc họp Các Quan chức Cao cấp ASEAN-Trung Quốc về DOC.
13. Chúng tôi hoan nghênh việc thành lập cơ chế Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN cộng (ADMM+) với 8 Đối tác Đối thoại cùng với việc tổ chức Hội nghị lần thứ nhất tại Hà Nội từ ngày 11-12/10/2010 như một dấu mốc qua trọng trong quá trình phát triển của cơ chế hợp tác quốc phòng khu vực.
Chúng tôi cho rằng ADMM+ là diễn đàn quan trọng, hữu ích và có hiệu quả để ASEAN và các đối tác an ninh chính thúc đẩy đối thoại và xây dựng lòng tin cũng như tăng cường hơn nữa hợp tác nhằm ứng phó với các thách thức an ninh chung trong khu vực phù hợp với tính chất mở, linh hoạt và hướng ra bên ngoài của ADMM.
14. Chúng tôi hoan nghênh các kết quả tích cực của Hội nghị lần thứ nhất Những Người đứng đầu cơ quan an ninh (MACCOSA) vào ngày 28-30 tháng 9 năm 2010 tại Hà Nội. Chúng tôi tin rằng cơ chế mới này sẽ giúp tăng cường xây dựng lòng tin, hợp tác nội khối ASEAN và phối hợp giữa các cơ quan an ninh của ASEAN với các cơ quan liên quan khác nhằm đảm bảo an ninh quốc gia của từng quốc gia thành viên ASEAN, và theo đó, đóng góp cho hoà bình, ổn định và an ninh của khu vực.
15. Chúng tôi hoan nghênh việc tổ chức Diễn đàn Hàng hải ASEAN (AMF) lần thứ nhất ngày 28-29 tháng 7/2010 tại Surabaya, Indonesia và tin rằng AMF sẽ góp phần thúc đẩy hiểu biết chung và các biện pháp giải quyết các vấn đề liên ngành liên quan tới hàng hải một cách toàn diện, đầy đủ và tổng thể.
16. Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy minh bạch hóa hơn nữa cũng như việc hiểu rõ các chính sách quốc phòng và quan niệm về an ninh trong khu vực. Chúng tôi trông đợi sẽ hoàn tất Tài liệu Viễn cảnh An ninh ASEAN như đã được đề cập trong Kế hoạch Tổng thể xây dựng Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN.
17. Chúng tôi vui mừng trước việc thông qua Kế hoạch Hành động Hà Nội triển khai Tuyên bố Tầm nhìn ARF tại Hội nghị ARF lần thứ 17/7 năm 2010. Chúng tôi tin rằng việc triển khai hiệu quả Kế hoạch Hành động Hà Nội sẽ đóng góp cho quá trình xây dựng lòng tin, hòa bình và ổn định ở khu vực.
18. Chúng tôi nhấn mạnh cần hành động để Công ước ASEAN về Chống Khủng bố (ACCT) sớm có hiệu lực. Chúng tôi cũng nỗ lực gia nhập và phê chuẩn các văn kiện quốc tế liên quan về chống khủng bố. Chúng tôi khuyến khích tiếp tục hợp tác với các Đối tác Đối thoại về chống khủng bố, bao gồm cả việc tăng cường năng lực cũng như trao đổi thông tin trong xử lý khủng bố.
Một ASEAN hội nhập hơn với kinh tế phát triển bền vững
19. Chúng tôi hài lòng trước những kết quả đáng khích lệ hướng tới Cộng đồng Kinh tế (AEC) vào năm 2015. Chúng tôi hoan nghênh, bên cạnh các thành tựu khác, việc Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA) bắt đầu có hiệu lực từ ngày 17/5/2010; việc hoàn tất Nghị định thư 7 của Hiệp định Khung ASEAN về tạo thuận lợi cho hàng hóa quá cảnh (AFAFGIT) về Hệ thống Quá cảnh Hải quan ASEAN tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 17; và việc ký Nghị định thư thứ 8 của Hiệp định Khung ASEAN về Dịch vụ (AFAS) ngày 28/10/2010.
20. Chúng tôi hoan nghênh việc các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN công bố “Hướng dẫn về Chính sách Cạnh tranh Khu vực ASEAN” và “Sổ tay Chính sách và Luật Cạnh tranh tại ASEAN dành cho Doanh nghiệp” ngày 24/8/2010 tại Đà Nẵng, Việt Nam. Chúng tôi tin rằng hai tài liệu này sẽ giúp cải thiện môi trường kinh doanh khu vực cho các doanh nghiệp trong khu vực và các công ty xuyên quốc gia hoạt động tại ASEAN.
21. Chúng tôi hài lòng ghi nhận việc thông qua Khung hợp tác ASEAN về Số liệu Thống kê (AFCS) giai đoạn 2010-2015 thông qua Cuộc họp của Những người đứng đầu Các Văn phòng Thống kê (AHSOM), hội nghị sẽ tạo thuận lợi cho Hệ thống Thống kê Cộng đồng ASEAN nhằm xây dựng, phổ biến và thông tin các số liệu thống kê khu vực hỗ trợ cho Cộng đồng ASEAN.
22. Chúng tôi hoan nghênh việc hoàn tất Hiệp định Đa phương ASEAN về Tự do hóa đầy đủ các Dịch vụ Hành khách Hàng không (MAFPLAS) và Kế hoạch Vận tải Chiến lược (ASTP) giai đoạn 2011-2015 dự kiến sẽ lần lượt được các Bộ trưởng Giao thông ASEAN ký kết và thông qua tại cuộc Họp các Bộ trưởng Giao thông ASEAN lần thứ 16 (ATM-16) tháng 11 năm 2010. Hiệp định MAFLPAS cùng với Hiệp định Đa phương về Dịch vụ Hàng không (MAAS) và Hiệp định Đa phương về Tự do hóa đầy đủ các Dịch vụ Vận chuyển hàng hóa Hàng không (MAFLAFS) sẽ thực hiện Chính sách Bầu trời Mở của ASEAN.
Chúng tôi bày tỏ tin tưởng rằng các Hiệp định này và Kế hoạch ASTP giai đoạn 2011-2015 sẽ đẩy nhanh kết nối hạ tầng giao thông ASEAN, tạo thuận lợi cho giao thông, thiết lập Thị trường Hàng không Đơn nhất ASEAN (ASAM) và Thị trường Vận tải biển Đơn nhất (ASSM) cũng như tăng cường kết nối giao thông với các Đối tác Đối thoại, đặc biệt các đối tác ở Đông Á.
23. Chúng tôi vui mừng nhận thấy Kế hoạch Tổng thể của ASEAN về Công nghệ thông tin và viễn thông (ICT) giai đoạn 2011-2015, trong đó có những sáng kiến chủ chốt như Hành lang Băng thông rộng ASEAN, Chứng nhận Kỹ năng ICT và việc hài hòa các qui định về ICT, sẽ được các Bộ trưởng Công nghệ Thông tin và Viễn thông đưa ra.
Chúng tôi tin rằng Kế hoạch Tổng thể sẽ giúp đẩy mạnh hợp tác ICT trong khu vực một cách nhịp nhàng hơn, biến ICT trở thành một động lực lớn cho cải thiện đời sống kinh tế, văn hóa, thu hẹp khoảng cách về công nghệ, và nâng cao tính cạnh tranh của ASEAN.
24. Chúng tôi vui mừng ghi nhận tiến độ thực hiện Kế hoạch Hành động ASEAN về Hợp tác Năng lượng (APAEC) giai đoạn 2010-2015; việc phát triển Hợp tác ASEAN về Tìm kiếm và Giám định Bằng Sáng chế (ASPEC) và thư mục DIRECT về Sở hữu trí tuệ ASEAN; Kế hoạch Du lịch Chiến lược ASEAN giai đoạn 2011-2015, bước tiếp theo của Lộ trình Hội nhập Ngành Du lịch giai đoạn 2005-2010, và Kế hoạch Hành động Chiến lược cho Phát triển các Doanh nghiệp Vừa và Nhỏ ASEAN giai đoạn 2010-2015.
25. Chúng tôi thừa nhận tầm quan trọng của các doanh nghiệp vừa và nhỏ đối với các nền kinh tế ASEAN và giao cho các cơ quan liên quan đẩy mạnh các nỗ lực nhằm xây dựng một khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ vững mạnh, năng động và hiệu quả cho phép bảo đảm phát triển kinh tế và xã hội bền vững, toàn diện và rộng rãi. Chúng tôi cũng kêu gọi các Đối tác Đối thoại và các Đối tác Phát triển tiếp tục ủng hộ và hỗ trợ các nỗ lực thúc đẩy phát triển của các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong ASEAN.
26. Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện Chương trình khung về An ninh lương thực tổng hợp ASEAN và Kế hoạch Hành động Chiến lược về An ninh Lương thực trong Khu vực ASEAN. Theo đó, chúng tôi hoan nghênh việc ký kết Quỹ Dự trữ Gạo Khẩn cấp ASEAN+3 tại Hội nghị Bộ trưởng Nông-Lâm nghiệp ASEAN+3 lần thứ 10 tại Phnom Penh vào ngày 24/10/2010, cơ chế góp phần ổn định nguồn lương thực cho người dân.
27. Mặc dù đã có những tiến triển tốt, chúng tôi nhận thấy vẫn còn một số các mục tiêu thuộc Kế hoạch tổng thể của Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) giai đoạn 2008-2009 chưa được thực hiện theo Bảng điểm của AEC. Do đó, chúng tôi yêu cầu các Bộ trưởng liên quan:
- Tiếp tục nỗ lực tối đa và tìm ra các giải pháp sáng tạo và hiệu quả nhằm bảo đảm thực hiện kịp thời các biện pháp thuộc Kế hoạch tổng thể của AEC và xử lý những hạn chế về pháp chế, luật lệ và quy định có thể cản trở việc thực hiện các cam kết nội, ngoại khối ASEAN.
- Củng cố Cơ quan Điều phối Quốc gia của mỗi nước thành viên ASEAN trong việc điều phối thực hiện Kế hoạch tổng thể của AEC ở cấp quốc gia do hiệu quả thực hiện phụ thuộc nhiều vào khả năng của các quốc gia thành viên có thể điều phối một cách có hiệu quả hoạt động giữa các bộ và ban ngành.
Một ASEAN phát triển bền vững và quan tâm tới người dân
28. Chúng tôi hài lòng ghi nhận tiến bộ thực hiện Kế hoạch Tổng thể của Cộng đồng Văn hóa-Xã hội (ASCC) ASEAN, đặc biệt trong việc tăng cường phúc lợi xã hội và các cơ hội phát triển cho phụ nữ và trẻ em; ứng phó với biến đổi khí hậu và thiên tai; phát triển nguồn nhân lực nhằm bảo đảm phục hồi kinh tế; đối phó với các thách thức toàn cầu; tăng cường hợp tác văn hóa nhằm nâng nhận thức về ASEAN và xây dựng Cộng đồng ASEAN.
29. Chúng tôi hoan nghênh kết quả của Hội nghị Cộng đồng ASCC lần thứ 4 được tổ chức vào ngày 16 tháng 8 năm 2010 tại Đà Nẵng, Việt Nam và đã giao Hội đồng ASCC xây dựng các cơ chế và biện pháp phù hợp nhằm bảo đảm thực hiện kịp thời và có hiệu quả các kế hoạch và hành động của Kế hoạch Tổng thể ASCC.
30. Chúng tôi hoan nghênh các nỗ lực nhằm xây dựng một Kế hoạch Hành động ASEAN thực hiện Tuyên bố chung của các nhà lãnh đạo ASEAN về Hợp tác Ứng phó với Biến đổi Khí hậu đã được thông qua tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 16 tại Hà Nội tháng 4 vừa qua.
Chúng tôi đã giao các Bộ trưởng liên quan nỗ lực hơn nữa để sớm đưa ra được một Kế hoạch Hành động khả thi phù hợp với các thành tố quan trọng trong Kế hoạch Tổng thể xây dựng ASCC về đảm bảo môi trường bền vững, nhằm xây dựng thành công một Cộng đồng ASEAN phát triển bền vững và đóng góp vào các nỗ lực toàn cầu về bảo vệ môi trường.
31. Chúng tôi hoan nghênh Hội nghị các Bộ trưởng Lao động ASEAN (ALMM) tại Hà Nội vào ngày 24 tháng 5/2010 đã thảo luận nhiều vấn đề chiến lược và các chính sách mới nổi về phát triển nguồn nhân lực, tạo việc làm, bảo trợ xã hội, quan hệ lao động, giám sát lao động và người lao động di cư và thông qua hai văn kiện cột mốc về hợp tác khu vực là Các hướng dẫn của ASEAN về thực hành quan hệ chủ thợ tốt, và Chương trình Hành động của các Bộ trưởng Lao động ASEAN giai đoạn 2010-2015.
Chúng tôi hài lòng ghi nhận rằng một số hoạt động đã được thực hiện và đáng được khen ngợi, bao gồm Hội nghị Phát triển Nguồn nhân lực lần thứ 2, Diễn đàn Lao động Di cư lần thứ 3 và Hội nghị Thanh tra Lao động ASEAN. Chúng tôi mong muốn sớm hoàn tất Tài liệu của ASEAN về thúc đẩy và bảo vệ quyền lợi của lao động di cư.
32. Chúng tôi hài lòng ghi nhận nỗ lực đang thực hiện nhằm xây dựng Kế hoạch Công tác 5 năm về Giáo dục giai đoạn 2011-2015 nhằm tạo thuận lợi cho việc thực hiện các hành động liên quan trong Kế hoạch Tổng thể xây dựng ASCC và Tuyên bố Cha-Am HuaHin về Tăng cường Hợp tác trong Giáo dục tiến tới một Cộng đồng ASEAN quan tâm và chia sẻ.
33. Chúng tôi mong đợi Trung tâm điều phối ASEAN về hỗ trợ nhân đạo và quản lí thiên tai (AHA) tại Jakarta, Indonesia sẽ đi vào hoạt động, phù hợp với Hiệp định ASEAN về Quản lý thiên tai và Ứng phó với tình trạng khẩn cấp, coi đó như là một cơ chế hiệu quả để giảm nhẹ các thiệt hại về người và tài sản xã hội, kinh tế và môi trường do thiên tai gây ra và để cùng ứng phó với thiên tai ở cấp độ quốc gia và khu vực.
34. Chúng tôi nhấn mạnh cần tiếp tục các nỗ lực tăng cường hợp tác trong lĩnh vực y tế. Chúng tôi, theo đó, hoan nghênh cao việc thông qua Khung Chiến lược của ASEAN về Phát triển y tế (2010-2015) tại Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN lần thứ 10 tháng 7/2010, tập trung vào bốn lĩnh vực chính là an toàn thực phẩm, tiếp cận các dịch vụ y tế và thúc đẩy phong cách sống lành mạnh; các bệnh dịch truyền nhiễm; và chuẩn bị và ứng phó với đại dịch.
35. Chúng tôi hoan nghênh đề xuất tích hợp các khía cạnh văn hóa về nhận thức ASEAN nhằm thúc đẩy kết nối nhân dân nhằm hỗ trợ cho kết nối về phần cứng và thể chế của ASEAN và chúng tôi đã giao nhiệm vụ cho các cơ quan liên quan của ASEAN nghiên cứu vấn đề và đưa ra các biện pháp cụ thể.
Thu hẹp khoảng cách phát triển vì một ASEAN hài hòa
36. Khẳng định lại tầm quan trọng của việc thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các quốc gia thành viên để đẩy nhanh tiến trình hội nhập ASEAN nhằm hoàn thành mục tiêu xây dựng một Cộng đồng ASEAN phát triển cân bằng, dung nạp và bền vững, chúng tôi cam kết sẽ tăng cường các nỗ lực nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN thông qua việc thực hiện hiệu quả các sáng kiến như IAI hay AMBDC.
37. Chúng tôi đã giao nhiệm vụ cho các Bộ trưởng chuyên ngành liên quan, Nhóm Đặc trách IAI và Ban Thư ký ASEAN tăng cường phối hợp và đẩy nhanh việc thực hiện Kế hoạch Làm Việc giai đoạn 2 của IAI. Chúng tôi kêu gọi các Đối tác Đối thoại và các Đối tác Phát triển tiếp tục hỗ trợ và ủng hộ ASEAN trong các nỗ lực nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển.Theo đó, chúng tôi hoan nghênh những kết quả thành công tốt đẹp của Diễn đàn Hợp tác Phát triển IAI lần thứ 3 (ICDF-3) vào ngày 19 tháng 10 năm 2010 vừa qua tại Jakarta.
Tăng cường vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực
38. Theo quyết định của cấp cao ASEAN 16, chúng tôi khẳng định lại quyết tâm duy trì vài trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình thông qua cách tiếp cập theo hai chân kiềng vừa ưu tiên đẩy nhanh hội nhập ASEAN vừa tăng cường quan hệ đối ngoại của ASEAN. Chúng tôi nhất trí tiếp tục nỗ lực làm sâu sắc hơn quan hệ của ASEAN với các đối tác thông qua các khuôn khổ ASEAN+1 cũng như tăng cường thúc đẩy các diễn đàn khu vực do ASEAN làm động lực như ASEAN+3, EAS, ARF và ADMM+.
39. Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng một cấu trúc khu vực dựa trên các khuôn khổ hợp tác khu vực nhiều tầng nấc hiện hữu có tính bổ trợ lẫn nhau với ASEAN là động lực chính. Chúng tôi nhất trí tiếp tục các nỗ lực khuyến khích sự tham gia sâu hơn và mang tính xây dựng của các đối tác lớn của ASEAN trong một cấu trúc khu vực đang định hình thông qua các tiến trình khu vực hiện hữu thích hợp để thúc đẩy hòa bình, an ninh và thịnh vượng trong khu vực.
40. Chúng tôi đã quyết định chính thức mời Tổng thống Nga và Hoa Kỳ tham gia EAS bắt đầu từ năm 2011 sau khi tham khảo với các nước ngoài ASEAN tham gia EAS. Theo đó, chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì vai trò trung tâm của ASEAN, các mục tiêu, nguyên tắc, mô thức đã được thiết lập của EAS cũng như chương trình nghị sự và các ưu tiên hiện nay của EAS.
Chúng tôi chia sẻ quan điểm rằng EAS cũng cần tập trung củng cố sau sự gia nhập của Hoa Kỳ và Liên bang Nga. Sự tham gia của hai nước này vào EAS sẽ tạo thêm động lực cho sự phát triển tự nhiên của cấu trúc khu vực.
Mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ đối ngoại của ASEAN
41. Chúng tôi hài lòng ghi nhận những tiến bộ đáng kể trong quan hệ hợp tác của ASEAN với các đối tác bên ngoài trong khuôn khổ ASEAN+1, ASEAN+3, EAS và ASEAN-Liên Hợp Quốc. Chúng tôi khẳng định lại quyết tâm của ASEAN tăng cường hợp tác với các đối tác bên ngoài nhằm duy trì hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực và ủng hộ các nỗ lực của ASEAN trong xây dựng cộng đồng và hội nhập khu vực.
42. Chúng tôi nhấn mạnh vai trò động lực của ASEAN, phối hợp chặt chẽ với các đối tác FTA, nhằm củng cố các khu vực mậu dịch tự do với các đối tác +1 của ASEANvà đóng góp hướng tới một sự hội nhập kinh tế khu vực rộng lớn hơn.
43. Chúng tôi hài lòng ghi nhận 44 quốc gia ngoài ASEAN và các tổ chức đã cử Đại sứ bên cạnh ASEAN tại Jakarta. Số lượng lớn các quốc gia ngoài ASEAN cử đại sứ bên cạnh ASEAN không chỉ cho thấy vị thế của ASEAN mà còn phản ánh thành công của ASEAN trong chính sách gắn kết với các đối tác bên ngoài.
44. Chúng tôi mong đợi Hội nghị Cấp cao ASEAN-Australia vào ngày 30 tháng 10 năm 2010 để cùng nhau kiểm điểm hợp tác trong thời gia qua và làm sâu sắc thêm hợp tác trong các lĩnh vực cùng quan tâm. Chúng tôi hoan nghênh đóng góp của Australia thông qua Chương trình hợp tác Phát triển ASEAN- Australia giai đoạn II (AADCP II) trong việc hỗ trợ ASEAN triển khai các chính sách và ưu tiên hội nhập kinh tế.
45. Chúng tôi hài lòng thấy rằng quan hệ ASEAN-Trung Quốc đã phát triển nhanh chóng trên nhiều lĩnh vực. Chúng tôi ghi nhận Kế hoạch hành động triển khai Tuyên bố chung về quan hệ đối tác Chiến lược ASEAN-Trung Quốc vì Hòa bình và Thịnh vượng giai đoạn 2005-2010 đã được thực hiện thành công, và hi vọng Kế hoạch Hành động mới cho giai đoạn 2011-2015 được thông qua tại Hội nghị Cấp cao ASEAN-Trung Quốc ngày 29/10/2010 sẽ giúp tăng cường hơn nữa quan hệ nhiều mặt giữa ASEAN và Trung Quốc.
ASEAN sẽ hợp tác chặt chẽ với Trung Quốc để triển khai nhiều hoạt động ý nghĩa kỉ niệm 20 năm Quan hệ Đối thoại ASEAN-Trung Quốc trong năm 2011.
46. Chúng tôi mong rằng việc thông qua Kế hoạch hành động ASEAN-Ấn Độ nhằm triển khai Quan hệ Đối tác ASEAN-Ấn Độ vì Hòa bình, Tiến bộ và Thịnh vượng chung (2010-2015) sẽ đóng vai trò như một công cụ quan trọng giúp tăng tính hành động trong quan hệ hợp tác ASEAN-Ấn Độ. Chúng tôi đã giao cho các quan chức ASEAN phối hợp chặt chẽ với đối tác Ấn Độ để thành lập Nhóm các Nhân sỹ (EPG) nhằm tổng kết 20 năm hợp tác của ASEAN-Ấn Độ và đưa ra định hướng cho quan hệ đối thoại ASEAN-Ấn Độ trong tương lai.
47. Chúng tôi hài lòng với những kết quả quan trọng trong việc triển khai Kế hoạch Hành động thực hiện Tuyên bố Tokyo vì mối quan hệ đối tác ASEAN- Nhật năng động và bền vững trong Thiên Niên Kỷ mới. Chúng tôi đánh giá cao sự hỗ trợ của Nhật Bản trong việc thu hẹp khoảng cách phát triển và đẩy mạnh sự hội nhập khu vực dựa trên Quan hệ Đối tác Chiến lược ASEAN-Nhật Bản (Hội nghị Cấp cao Mekong-Nhật Bản, BIMP-EAGA, IMT-GT và "Sáng kiến tăng trưởng hướng tới tăng gấp đôi quy mô nền kinh tế châu Á").
Chúng tôi mong đợi sẽ đạt được những kết quả thiết thực tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN-Nhật Bản lần thứ 13 và Hội nghị Cấp cao Mekông-Nhật Bản lần thứ 2 vào ngày 29/10/2010.
48. Chúng tôi mong đợi Hội nghị Cấp cao kỷ niệm ASEAN-New Zealand ngày 30 tháng 10 năm 2010 sẽ tiếp tục mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác. Chúng tôi chờ đợi thông qua ba văn kiện quan trọng là Tuyên bố chung về Quan hệ đối tác toàn diện ASEAN-New Zealand (2010-2015), Kế hoạch hành động thực hiện Tuyên bố (2010-2015) và Tuyên bố chung của Cấp cao kỷ niệm ASEAN-New Zealand.
49. Chúng tôi chia sẻ quan điểm rằng quan hệ ASEAN-Hàn Quốc cần được nâng lên thành quan hệ đối tác chiến lược để phản ánh sự trưởng thành và mức độ tăng trưởng của mối quan hệ đối tác giữa ASEAN và Hàn quốc. Chúng tôi trông chờ Hội nghị cấp cao ASEAN-Hàn Quốc lần thứ 13 ngày 30 tháng 10 năm 2010 sẽ thông qua Tuyên bố chung về quan hệ đối tác chiến lược vì hòa bình và thịnh vượng và Kế hoạch hành động thực hiện Tuyên bố chung.
50. Chúng tôi mong đợi Hội nghị thượng đỉnh ASEAN-Liên bang Nga lần thứ hai ngày 30 tháng 10, trong hội nghị đó chúng tôi sẽ thông qua Tuyên bố Chung của Hội nghị thượng đỉnh ASEAN-Nga lần thứ 2. Chúng tôi hoan nghênh việc ký kết Tuyên bố ASEAN-Nga về Hợp tác Văn hoá. Văn kiện này sẽ thúc đẩy và làm sâu sắc hơn hợp tác văn hoá giữa hai bên. Chúng tôi đã giao cho các Bộ trưởng và quan chức phối hợp với các đồng nghiệp Nga thực hiện các hoạt động thiết thực chào mừng kỷ niệm 15 năm Quan hệ Đối thoại ASEAN-Liên bang Nga vào năm 2011.
51. Chúng tôi hoan nghênh kết quả của Hội nghị Các nhà Lãnh đạo ASEAN và Hoa Kỳ lần thứ hai ngày 24 tháng 9 năm 2010 tại New York đặc biệt là thỏa thuận nâng quan hệ đối tác ASEAN- Mỹ lên tầm chiến lược. Chúng tôi bày tỏ sự ủng hộ đối với quyết định của các nhà lãnh đạo nhằm thành lập Nhóm những nhân vật nổi tiếng ASEAN-Mỹ để đưa ra các khuyến nghị tăng cường mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ ASEAN-Hoa Kỳ, trình lên Hội nghị các Nhà Lãnh đạo ASEAN-Hoa Kỳ lần thứ 3 năm 2011 để xem xét quyết định.
52. Chúng tôi hài lòng với các tiến bộ trong hợp tác ASEAN+3, triển khai Tuyên bố chung về Hợp tác Đông Á lần thứ hai và Kế hoạch Công tác ASEAN+3 (2007-2017). Chúng tôi khẳng định rằng tiến trình ASEAN+3 sẽ tiếp tục là một phương tiện chính hướng tới thực hiện mục tiêu lâu dài là xây dựng một Cộng đồng Đông Á do ASEAN là người cầm lái. Đồng thời, chúng tôi ủng hộ vai trò tăng cường và bổ trợ lẫn nhau của tiến trình ASEAN+3 và các diễn đàn khu vực như EAS, ARF, ADMM+, APEC, ASEM nhằm thúc đẩy xây dựng cộng đồng Đông Á.
53. Chúng tôi hài lòng với sự phát triển năng động của hợp tác Đông Á nhất là việc tăng cường đối thoại cấp cao nhất về các vấn đề chiến lược liên quan tới hòa bình, an ninh và thịnh vượng cũng như những tiến bộ quan trọng trong hợp tác EAS trong 5 năm qua trên 5 lĩnh vực ưu tiên là giáo dục, tài chính, năng lượng, quản lý thiên tai và phòng chống cúm gia cầm. Nhân dịp EAS tròn 5 năm tuổi, chúng tôi nhấn mạnh cần tăng cường hơn nữa tiến trình EAS thông qua việc kiểm điểm, tái khẳng định các nguyên tắc cơ bản của EAS và đưa ra định hướng tương lai cho EAS.
54. Chúng tôi mong đợi Hội nghị Cấp cao ASEAN-Liên Hợp Quốc sẽ tăng cường hợp tác trên các vấn đề cùng quan tâm, đặc biệt trong việc triển khai Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ, đối phó với các thách thức toàn cầu, thúc đẩy hòa bình và an ninh khu vực và quốc tế, và xây dựng cộng đồng ASEAN.
55. Chúng tôi hoan nghênh quan hệ hợp tác được tăng cường nhiều mặt giữa ASEAN và EU như đã được thể hiện trong Hội nghị Bộ trưởng ASEAN-EU tại Madrid, Tây Ban Nha vào ngày 26 tháng 5 năm 2010. Chúng tôi khuyến khích thực hiện Kế hoạch Hành động thực hiện Tuyên bố Nuremberg về Quan hệ Đối tác Tăng cường ASEAN-EU nhằm hỗ trợ cho sự hội nhập của ASEAN.
Các vấn đề khu vực và quốc tế
56. Chúng tôi đã trao đổi sâu rộng và hiệu quả về với một số vấn đề toàn cầu quan trọng có tác động trực tiếp đến khu vực. Trong bối cảnh sự phục hồi từ cuộc khủng hoảng tài chính vẫn còn mong manh, chúng tôi đã nhất trí rằng Hội nghị thượng đỉnh G-20 tại Seoul sắp tới cần tập trung vào, bên cạnh những vấn đề khác, các vấn đề đảm bảo mạng lưới tài chính an toàn, cải cách các tổ chức tài chính quốc tế, cam kết thương mại tự do và công bằng, chống bảo hộ.
Chúng tôi hoan nghênh những nỗ lực của Hàn Quốc trong việc đưa vấn đề phát triển thành một nội dung quan trọng trong chương trình nghị sự của Hội nghị Thượng đỉnh Seoul. Chúng tôi đánh giá cao lời mời của Hàn Quốc đối với Việt Nam, Chủ tịch hiện tại của ASEAN, tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G-20 sắp tới tại Seoul và để chia sẻ tầm nhìn và quan điểm của ASEAN về các vấn đề kinh tế và tài chính toàn cầu. Theo đó, chúng tôi bày tỏ tin tưởng vững chắc rằng các Chủ tịch ASEAN sẽ tiếp tục được mời tham dự các Hội nghị Thượng đỉnh G-20 trong tương lai một cách thường xuyên.
57. Chúng tôi khẳng định lại quyết tâm sớm kết thúc vòng đàm phán Doha với một kết quả toàn diện, cân bằng, phù hợp với mục tiêu đặt ra, dựa trên cơ sở các tiến bộ đã đạt được. Chúng tôi nhất trí rằng các biện pháp bảo hộ mậu dịch cần được xóa bỏ để thị trường của chúng tôi tiếp tục mở và các biện pháp bóp méo thương mại, được đưa ra trong thời gian cuộc khủng hoảng, được dỡ bỏ, đồng thời tính đến các điều khoản Đãi ngộ đặc biệt và khác biệt cho các nước đang phát triển. Chúng tôi cũng khẳng lại sự ủng hộ đối với việc Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào gia nhập WTO vào thời gian sớm nhất có thể.
58. Chúng tôi khẳng định lại sự ủng hộ của mình đối với các kết quả được thông qua tại Phiên họp toàn thể Cấp cao của Đại hội đồng Liên hợp quốc về Các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (MDGs) từ ngày 20-22 tháng 9 năm 2010 tại New York. Để đạt được các MDGs vào năm 2015, chúng tôi quyết tâm cùng nhau tăng cường quan hệ đối tác toàn cầu để phát triển, bao gồm cả việc triển khai các hành động, chính sách, chiến lược đã cam kết nhằm hỗ trợ cho các nước đang phát triển.
59. Chúng tôi khẳng định lại các cam kết trong các văn kiện trước đây của ASEAN, trong đó có Tuyên bố của các nhà lãnh đạo ASEAN về hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu được thông qua tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 16 tại Hà Nội vào tháng 4/2010 nhằm góp phần tích cực cho sự thành công của COP16/CMP6 sẽ được tổ chức tại Cancun, Mexico tháng 12/2010 và phối hợp với nhau trên tinh thần xây dựng nhằm bảo đảm rằng kết quả đó sẽ gắn kết chặt chẽ với các biện pháp hợp tác dài hạn nhằm giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu phù hợp với các nguyên tắc và điều khoản của Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu và Kế hoạch Hành động Bali và Lộ trình Bali, đặc biệt trong việc giảm thiểu, thích ứng, cấp vốn, chuyển giao công nghệ, xây dựng năng lực, và có tính tới tới hoàn cảnh của từng quốc gia cụ thể của các Bên tham gia Công ước cũng như một thỏa thuận trong tương lai của Giai đoạn Cam kết Thứ Hai của Nghị định thư Kyoto.
60. Chúng tôi hoan nghênh mọi nỗ lực ở phạm vi khu vực và quốc tế nhằm thúc đẩy việc không phổ biến vũ khí hạt nhân, giải trừ quân bị hạt nhân và sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân. Chúng tôi hoan nghênh các kết quả của Hội nghị Kiểm điểm 2010 của các Bên tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT), Hội nghị lần thứ 2 của các Quốc gia Thành viên và Các Bên Ký kết các Hiệp ước thành lập NWFZ và Mông Cổ ở New York trong năm nay, việc thông qua Nghị quyết của Đại Hội đồng Liên hợp quốc khóa 64 về SEANWFZ.
Theo đó, chúng tôi hoan nghênh Philippines - Chủ tịch của Hội nghị Kiểm điểm và Việt Nam - Chủ tịch ASEAN vì đã góp phần nâng cao vị thế của ASEAN tại các diễn đàn đa phương.
61. ASEAN hoan nghênh quyết định của Chính phủ Liên bang Myanmar tổ chức Tổng tuyển cử tại Myanmar vào ngày 7/11/2010. Theo đó, ASEAN khuyến khích Myanmar tiếp tục đẩy nhanh quá trình triển khai Lộ trình hòa giải dân tộc và dân chủ, bao gồm việc chuẩn bị cho cuộc tổng tuyển cử sắp tới để thành lập một chính phủ hợp hiến tại Myanmar.
Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hòa giải dân tộc tại Myanmar và việc tổ chức các cuộc tổng tuyển cử tự do, công bằng, có sự tham gia của các đảng phái, qua đó đóng góp cho sự ổn định và phát triển lâu dài của Myanmar. Chúng tôi cũng nhấn mạnh rằng Myanmar cần tiếp tục phối hợp với ASEAN và Liên Hợp Quốc trong quá trình này. ASEAN luôn sẵn sàng hỗ trợ Myanmar với những biện pháp và cách thức mà Myanmar cho là thích hợp và phù hợp với Hiến chương ASEAN.
62. Nhận thức được hòa bình và an ninh trên bán đảo Triều Tiên sẽ đem lại lợi to lớn cho khu vực, chúng tôi tái khẳng định sự ủng hộ của mình đối với một bán đảo Triều Tiên không có vũ khí hạt nhân. Chúng tôi khuyến khích các bên nối lại Đàm phán 6 bên vào thời gian phù hợp và giải quyết tất cả tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình.
63. Chúng tôi khẳng định lại sự ủng hộ đối với việc nối lại đàm phán trực tiếp giữa Israel và Palestine nhằm tìm ra các giải pháp cuối cùng, thúc đẩy hoà bình và ổn định ở Trung Đông.
Các vấn đề khác
64. Chúng tôi chúc mừng Việt Nam đã tổ chức thành công Hội nghị của Hội đồng liên nghị viện ASEAN lần thứ 31 tại Hà Nội từ ngày 21-23/9/2010. Bên cạnh những vấn đề khác, Hội nghị này nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường phối hợp giữa các cơ quan hành pháp và lập pháp trong các quốc gia thành viên ASEAN để xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015.
65. Chúng tôi đánh giá cao Hội đồng Tư vấn doanh nghiệp ASEAN đã tổ chức thành công Hội nghị cấp cao doanh nghiệp ASEAN tại Hà Nội ngày 27 tháng 10 năm 2010 và hài lòng với cuộc gặp gỡ hữu ích giữa các Nhà lãnh đạo ASEAN với các đại diện Cộng đồng doanh nghiệp ASEAN vào ngày 28/10/2010.
66. Chúng tôi cũng đánh giá cao Việt Nam đã tổ chức thành công Diễn đàn Nhân dân ASEAN lần thứ 6 (APF 6) và ghi nhận những đề xuất, kiến nghị quý báu từ các tầng lớp xã hội ASEAN trong quá trình xây dựng một Cộng đồng ASEAN.
67. Chúng tôi hoan nghênh Indonesia tiếp nhận vai trò Chủ tịch ASEAN tiếp theo vào năm 2011, và trông đợi tiếp tục các nỗ lực nhằm xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015./.
1. Chúng tôi, những Người đứng đầu Nhà nước/Chính phủ của các quốc gia thành viên ASEAN, cùng có mặt tại Hà Nội tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 17 vào ngày 28/10/2010. Chúng tôi đã có những cuộc thảo luận sâu rộng, cởi mở và hiệu quả về nhiều vấn đề theo chủ đề " Hướng tới Cộng đồng ASEAN: Từ Tầm nhìn tới Hành động.”
2. Chúng tôi hài lòng nhận thấy rằng trong năm 2010, ASEAN, với quyết tâm biến tầm nhìn ASEAN thành hành động, đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc triển khai Hiến chương ASEAN và Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015, gồm các Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng Chính trị An ninh (APSC), Cộng đồng Kinh tế (AEC) và Cộng đồng Văn hóa Xã hội (ASCC), Kế hoạch Công tác lần 2 về Sáng kiến Liên kết ASEAN (IAI) giai đoạn 2009-2015.
Chúng tôi cũng nhận thấy tiến triển đáng kể trong việc triển khai các quyết định quan trọng của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 16 tại Hà Nội tháng 4 năm 2010 trong đó có vấn đề Kết nối ASEAN, vai trò trung tâm của ASEAN trong một cấu trúc khu vực đang định hình và các Tuyên bố các Nhà Lãnh đạo ASEAN về phục hồi và phát triển bền vững và về hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu.
3. Chúng tôi hài lòng ghi nhận những tiến triển đáng kể trong việc thực hiện Hiến chương ASEAN đã tạo khuôn khổ pháp lý và thể chế cho việc xây dựng cộng đồng ASEAN. Chúng tôi vui mừng ghi nhận những tiến bộ mới trong việc xây dựng các văn bản pháp lý cần thiết để triển khai Hiến chương, trong đó đáng kể là việc thông qua Qui tắc trình đưa các tranh chấp không giải quyết được lên Cấp cao và các Qui tắc ủy quyền giao dịch pháp lý theo nội luật.
Chúng tôi đã giao nhiệm vụ cho các cơ quan có liên quan của ASEAN khẩn trương hoàn tất các hướng dẫn, điều khoản tham chiếu (TORs) và Thủ tục hoạt động (ROPs) còn thiếu để thực hiện đầy đủ Hiến chương.
4. Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện một cách có hiệu quả, đúng tiến độ các chương trình/kế hoạch trong quá trình xây dựng cộng đồng ASEAN. Theo đó, chúng tôi đã giao nhiệm vụ cho các cơ quan có liên quan của ASEAN tiếp tục đề xuất các biện pháp đồng bộ và khả thi, nhất là tăng cường cơ chế giám sát và thẩm định việc thực hiện và tuân thủ qui định của Hiến chương ASEAN.
Xây dựng Cộng đồng ASEAN tự cường, năng động và chăm lo cho nhân dân
Một ASEAN hướng tới người dân
5. Với cam kết mạnh mẽ xây dựng Cộng đồng ASEAN hướng tới người dân và chăm lo cho nhân dân, chúng tôi đánh giá cao sự tham gia của nhân dân trong quá trình xây dựng cộng đồng.
- Chúng tôi hài lòng với hoạt động hiện nay của Ủy ban Liên chính phủ ASEAN về Nhân quyền (AICHR) và việc thành lập Ủy Ban Thúc đẩy và Bảo vệ quyền Phụ nữ và Trẻ em ASEAN (ACWC). Chúng tôi trông đợi thực hiện chương trình hoạt động ưu tiên của AICHR giai đoạn 2010-2011 và việc hoàn thành chương trình hoạt động 5 năm của cơ quan này trong năm 2011.
- Ghi nhận tầm quan trọng của việc nâng cao phúc lợi của người dân ASEAN nói chung và của phụ nữ và trẻ em nói riêng, chúng tôi đã thông qua Tuyên bố Hà Nội về Nâng cao Phúc lợi và Phát triển cho Phụ nữ và Trẻ em ASEAN. Chúng tôi đã giao các cơ quan chuyên ngành liên quan tăng cường hợp tác và trao đổi thông tin và kinh nghiệm giữa các quốc gia thành viên ASEAN trong việc xây dựng và thực thi luật pháp và chính sách nhằm nâng cao phúc lợi xã hội và cơ hội phát triển cho phụ nữ và trẻ em.
6. Khẳng định lại tầm quan trọng to lớn của giáo dục và phát triển nguồn nhân lực trong việc xây dựng thành công Cộng đồng ASEAN năng động, tự cường và phát triển bền vững, chúng tôi đã thông qua Tuyên bố của các Nhà Lãnh đạo ASEAN về Phát triển nguồn lực và kỹ năng con người để phục hồi kinh tế và tăng trưởng bền vững. Chúng tôi quyết tâm tăng cường hợp tác giáo dục, đào tạo nghề và kỹ thuật, học tập suốt đời. Chúng tôi nhấn mạnh cần có các biện pháp trung và dài hạn nhằm nâng cao chất lượng lực lượng lao động và xây dựng một lực lượng lao động đáp ứng các yêu cầu của thị trường lao động.
7. Chúng tôi hoan nghênh việc các Ngoại trưởng ASEAN thông qua Tuyên bố về Hợp tác Tìm kiếm cứu nạn người và tàu thuyền gặp nạn trên biển. Tuyên bố thể hiện ý chí chính trị của ASEAN mong muốn tăng cường hợp tác giữa các quốc gia thành viên trong việc hỗ trợ lẫn nhau khi có người và tàu thuyền gặp nạn trên biển.
Một ASEAN kết nối chặt chẽ
8. Nhấn mạnh tầm quan trọng của một ASEAN hội nhập đầy đủ và kết nối chặt chẽ trong việc xây dựng Cộng đồng ASEAN, chúng tôi đã thông qua Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN . Theo đó, chúng tôi biểu dương Nhóm Đặc trách Cao cấp đã nỗ lực hoàn tất bản Kế hoạch Tổng thể toàn diện, bao gồm kết nối phần cứng, kết nối thể chế và kết nối con người phục vụ tăng cường kết nối trong ASEAN và thúc đẩy kết nối giữa ASEAN với khu vực rộng lớn hơn của Đông Á về lâu dài.
Chúng tôi cũng đánh giá cao đóng góp tri thức của Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA) cũng như Ngân hàng Phát triển châu Á, Ngân hàng Thế giới và UNESCAP trong việc hỗ trợ hoàn thành Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN. Nhằm bảo đảm thực hiện hiệu quả các chiến lược và chính sách nêu trong Kế hoạch Tổng thể, Ủy ban Điều phối Kết nối ASEAN sẽ được thành lập để điều phối và giám sát việc triển khai Kế hoạch Tổng thể.
9. Chúng tôi hoan nghênh tiến bộ trong việc thành lập Quỹ Hạ tầng ASEAN (AIF) như một minh chứng về quyết tâm và tính tự cường của ASEAN, nhằm huy động nguồn tài chính bên trong ASEAN để hỗ trợ phát triển hạ tầng khu vực. Để khỏa lấp nhu cầu to lớn về nguồn lực cho việc thực hiện sáng kiến Kết nối ASEAN, chúng tôi kêu gọi các đối tác bên ngoài, các ngân hàng phát triển đa biên, các quỹ khu vực và toàn cầu, các bên khác có quan tâm, và đặc biệt là khu vực tư nhân trực tiếp tham gia triển khai Kế hoạch Tổng thể.
Theo đó, chúng tôi hoan nghênh cuộc Hội thảo sẽ được tổ chức vào ngày 7/12/2010 tại Việt Nam nhằm giới thiệu Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN cho công chúng và khuyến khích sự tham gia tích cực của tất cả các bên quan tâm nêu trên vào sự kiện này.
Một Cộng đồng hòa bình và ổn định hơn
10. Chúng tôi hài lòng với tiến bộ rõ ràng trong việc thực hiện Kế hoạch Tổng thể xây dựng Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN (APSC), đặc biệt trong 14 lĩnh vực ưu tiên. Chúng tôi nhấn mạnh thêm tầm quan trọng của việc phối hợp có hiệu quả giữa các cơ quan chuyên ngành trong phạm vi của APSC và việc cần có một cách tiếp cận toàn diện có tầm chiến lược trong việc triển khai các Kế hoạch Tổng thể và Kế hoạch Truyền thông của APSC.
11. Chúng tôi hài lòng nhận thấy Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), văn kiện được coi là quy tắc ứng xử chủ đạo điều chỉnh quan hệ giữa các quốc gia trong khu vực, tiếp tục được củng cố. Theo đó, chúng tôi hoan nghênh Canada và Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành các Bên ký kết mới nhất của TAC trong dịp Hội nghị Bộ trưởng ASEAN lần thứ 43 (AMM-43) và các hội nghị liên quan diễn ra tại Hà Nội từ ngày 20-23/7/2010.
Chúng tôi cũng vui mừng trước việc ký kết Nghị định thư thứ ba sửa đổi TAC ngày 23/7/2010 tại Hà Nội, cho phép không chỉ các Quốc gia mà cả các tổ chức khu vực có thành viên là các quốc gia có chủ quyền như EU/EC tham gia TAC trong tương lai không xa. Chúng tôi cũng ghi nhận những tiến triển mới trong việc thực hiện Hiệp ước Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), trong đó có các nỗ lực tham vấn các nước có vũ khí hạt nhân liên quan tới Nghị định thư của Hiệp ước SEANWFZ.
12. Chúng tôi khẳng định tầm quan trọng của Tuyên bố về cách ứng xử của các Bên ở biển Đông (DOC) được ký kết giữa ASEAN và Trung Quốc, phản ánh cam kết chung thúc đẩy hòa bình và ổn định trong khu vực thông qua đối thoại, hợp tác và giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp với các nguyên tắc đã được thừa nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về luật biển (UNCLOS) năm 1982 và các luật hàng hải quốc tế liên quan khác.
Chúng tôi nhấn mạnh cần tăng cường các nỗ lực bảo đảm thực hiện có hiệu quả DOC tiến tới hoàn tất bộ qui tắc ứng xử khu vực ở biển Đông (COC). Trên tinh thần đó, chúng tôi khuyến khích tiếp tục tham vấn giữa ASEAN và Trung Quốc, trong đó có việc sớm triệu tập lại Cuộc họp Các Quan chức Cao cấp ASEAN-Trung Quốc về DOC.
13. Chúng tôi hoan nghênh việc thành lập cơ chế Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN cộng (ADMM+) với 8 Đối tác Đối thoại cùng với việc tổ chức Hội nghị lần thứ nhất tại Hà Nội từ ngày 11-12/10/2010 như một dấu mốc qua trọng trong quá trình phát triển của cơ chế hợp tác quốc phòng khu vực.
Chúng tôi cho rằng ADMM+ là diễn đàn quan trọng, hữu ích và có hiệu quả để ASEAN và các đối tác an ninh chính thúc đẩy đối thoại và xây dựng lòng tin cũng như tăng cường hơn nữa hợp tác nhằm ứng phó với các thách thức an ninh chung trong khu vực phù hợp với tính chất mở, linh hoạt và hướng ra bên ngoài của ADMM.
14. Chúng tôi hoan nghênh các kết quả tích cực của Hội nghị lần thứ nhất Những Người đứng đầu cơ quan an ninh (MACCOSA) vào ngày 28-30 tháng 9 năm 2010 tại Hà Nội. Chúng tôi tin rằng cơ chế mới này sẽ giúp tăng cường xây dựng lòng tin, hợp tác nội khối ASEAN và phối hợp giữa các cơ quan an ninh của ASEAN với các cơ quan liên quan khác nhằm đảm bảo an ninh quốc gia của từng quốc gia thành viên ASEAN, và theo đó, đóng góp cho hoà bình, ổn định và an ninh của khu vực.
15. Chúng tôi hoan nghênh việc tổ chức Diễn đàn Hàng hải ASEAN (AMF) lần thứ nhất ngày 28-29 tháng 7/2010 tại Surabaya, Indonesia và tin rằng AMF sẽ góp phần thúc đẩy hiểu biết chung và các biện pháp giải quyết các vấn đề liên ngành liên quan tới hàng hải một cách toàn diện, đầy đủ và tổng thể.
16. Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy minh bạch hóa hơn nữa cũng như việc hiểu rõ các chính sách quốc phòng và quan niệm về an ninh trong khu vực. Chúng tôi trông đợi sẽ hoàn tất Tài liệu Viễn cảnh An ninh ASEAN như đã được đề cập trong Kế hoạch Tổng thể xây dựng Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN.
17. Chúng tôi vui mừng trước việc thông qua Kế hoạch Hành động Hà Nội triển khai Tuyên bố Tầm nhìn ARF tại Hội nghị ARF lần thứ 17/7 năm 2010. Chúng tôi tin rằng việc triển khai hiệu quả Kế hoạch Hành động Hà Nội sẽ đóng góp cho quá trình xây dựng lòng tin, hòa bình và ổn định ở khu vực.
18. Chúng tôi nhấn mạnh cần hành động để Công ước ASEAN về Chống Khủng bố (ACCT) sớm có hiệu lực. Chúng tôi cũng nỗ lực gia nhập và phê chuẩn các văn kiện quốc tế liên quan về chống khủng bố. Chúng tôi khuyến khích tiếp tục hợp tác với các Đối tác Đối thoại về chống khủng bố, bao gồm cả việc tăng cường năng lực cũng như trao đổi thông tin trong xử lý khủng bố.
Một ASEAN hội nhập hơn với kinh tế phát triển bền vững
19. Chúng tôi hài lòng trước những kết quả đáng khích lệ hướng tới Cộng đồng Kinh tế (AEC) vào năm 2015. Chúng tôi hoan nghênh, bên cạnh các thành tựu khác, việc Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA) bắt đầu có hiệu lực từ ngày 17/5/2010; việc hoàn tất Nghị định thư 7 của Hiệp định Khung ASEAN về tạo thuận lợi cho hàng hóa quá cảnh (AFAFGIT) về Hệ thống Quá cảnh Hải quan ASEAN tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 17; và việc ký Nghị định thư thứ 8 của Hiệp định Khung ASEAN về Dịch vụ (AFAS) ngày 28/10/2010.
20. Chúng tôi hoan nghênh việc các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN công bố “Hướng dẫn về Chính sách Cạnh tranh Khu vực ASEAN” và “Sổ tay Chính sách và Luật Cạnh tranh tại ASEAN dành cho Doanh nghiệp” ngày 24/8/2010 tại Đà Nẵng, Việt Nam. Chúng tôi tin rằng hai tài liệu này sẽ giúp cải thiện môi trường kinh doanh khu vực cho các doanh nghiệp trong khu vực và các công ty xuyên quốc gia hoạt động tại ASEAN.
21. Chúng tôi hài lòng ghi nhận việc thông qua Khung hợp tác ASEAN về Số liệu Thống kê (AFCS) giai đoạn 2010-2015 thông qua Cuộc họp của Những người đứng đầu Các Văn phòng Thống kê (AHSOM), hội nghị sẽ tạo thuận lợi cho Hệ thống Thống kê Cộng đồng ASEAN nhằm xây dựng, phổ biến và thông tin các số liệu thống kê khu vực hỗ trợ cho Cộng đồng ASEAN.
22. Chúng tôi hoan nghênh việc hoàn tất Hiệp định Đa phương ASEAN về Tự do hóa đầy đủ các Dịch vụ Hành khách Hàng không (MAFPLAS) và Kế hoạch Vận tải Chiến lược (ASTP) giai đoạn 2011-2015 dự kiến sẽ lần lượt được các Bộ trưởng Giao thông ASEAN ký kết và thông qua tại cuộc Họp các Bộ trưởng Giao thông ASEAN lần thứ 16 (ATM-16) tháng 11 năm 2010. Hiệp định MAFLPAS cùng với Hiệp định Đa phương về Dịch vụ Hàng không (MAAS) và Hiệp định Đa phương về Tự do hóa đầy đủ các Dịch vụ Vận chuyển hàng hóa Hàng không (MAFLAFS) sẽ thực hiện Chính sách Bầu trời Mở của ASEAN.
Chúng tôi bày tỏ tin tưởng rằng các Hiệp định này và Kế hoạch ASTP giai đoạn 2011-2015 sẽ đẩy nhanh kết nối hạ tầng giao thông ASEAN, tạo thuận lợi cho giao thông, thiết lập Thị trường Hàng không Đơn nhất ASEAN (ASAM) và Thị trường Vận tải biển Đơn nhất (ASSM) cũng như tăng cường kết nối giao thông với các Đối tác Đối thoại, đặc biệt các đối tác ở Đông Á.
23. Chúng tôi vui mừng nhận thấy Kế hoạch Tổng thể của ASEAN về Công nghệ thông tin và viễn thông (ICT) giai đoạn 2011-2015, trong đó có những sáng kiến chủ chốt như Hành lang Băng thông rộng ASEAN, Chứng nhận Kỹ năng ICT và việc hài hòa các qui định về ICT, sẽ được các Bộ trưởng Công nghệ Thông tin và Viễn thông đưa ra.
Chúng tôi tin rằng Kế hoạch Tổng thể sẽ giúp đẩy mạnh hợp tác ICT trong khu vực một cách nhịp nhàng hơn, biến ICT trở thành một động lực lớn cho cải thiện đời sống kinh tế, văn hóa, thu hẹp khoảng cách về công nghệ, và nâng cao tính cạnh tranh của ASEAN.
24. Chúng tôi vui mừng ghi nhận tiến độ thực hiện Kế hoạch Hành động ASEAN về Hợp tác Năng lượng (APAEC) giai đoạn 2010-2015; việc phát triển Hợp tác ASEAN về Tìm kiếm và Giám định Bằng Sáng chế (ASPEC) và thư mục DIRECT về Sở hữu trí tuệ ASEAN; Kế hoạch Du lịch Chiến lược ASEAN giai đoạn 2011-2015, bước tiếp theo của Lộ trình Hội nhập Ngành Du lịch giai đoạn 2005-2010, và Kế hoạch Hành động Chiến lược cho Phát triển các Doanh nghiệp Vừa và Nhỏ ASEAN giai đoạn 2010-2015.
25. Chúng tôi thừa nhận tầm quan trọng của các doanh nghiệp vừa và nhỏ đối với các nền kinh tế ASEAN và giao cho các cơ quan liên quan đẩy mạnh các nỗ lực nhằm xây dựng một khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ vững mạnh, năng động và hiệu quả cho phép bảo đảm phát triển kinh tế và xã hội bền vững, toàn diện và rộng rãi. Chúng tôi cũng kêu gọi các Đối tác Đối thoại và các Đối tác Phát triển tiếp tục ủng hộ và hỗ trợ các nỗ lực thúc đẩy phát triển của các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong ASEAN.
26. Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện Chương trình khung về An ninh lương thực tổng hợp ASEAN và Kế hoạch Hành động Chiến lược về An ninh Lương thực trong Khu vực ASEAN. Theo đó, chúng tôi hoan nghênh việc ký kết Quỹ Dự trữ Gạo Khẩn cấp ASEAN+3 tại Hội nghị Bộ trưởng Nông-Lâm nghiệp ASEAN+3 lần thứ 10 tại Phnom Penh vào ngày 24/10/2010, cơ chế góp phần ổn định nguồn lương thực cho người dân.
27. Mặc dù đã có những tiến triển tốt, chúng tôi nhận thấy vẫn còn một số các mục tiêu thuộc Kế hoạch tổng thể của Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) giai đoạn 2008-2009 chưa được thực hiện theo Bảng điểm của AEC. Do đó, chúng tôi yêu cầu các Bộ trưởng liên quan:
- Tiếp tục nỗ lực tối đa và tìm ra các giải pháp sáng tạo và hiệu quả nhằm bảo đảm thực hiện kịp thời các biện pháp thuộc Kế hoạch tổng thể của AEC và xử lý những hạn chế về pháp chế, luật lệ và quy định có thể cản trở việc thực hiện các cam kết nội, ngoại khối ASEAN.
- Củng cố Cơ quan Điều phối Quốc gia của mỗi nước thành viên ASEAN trong việc điều phối thực hiện Kế hoạch tổng thể của AEC ở cấp quốc gia do hiệu quả thực hiện phụ thuộc nhiều vào khả năng của các quốc gia thành viên có thể điều phối một cách có hiệu quả hoạt động giữa các bộ và ban ngành.
Một ASEAN phát triển bền vững và quan tâm tới người dân
28. Chúng tôi hài lòng ghi nhận tiến bộ thực hiện Kế hoạch Tổng thể của Cộng đồng Văn hóa-Xã hội (ASCC) ASEAN, đặc biệt trong việc tăng cường phúc lợi xã hội và các cơ hội phát triển cho phụ nữ và trẻ em; ứng phó với biến đổi khí hậu và thiên tai; phát triển nguồn nhân lực nhằm bảo đảm phục hồi kinh tế; đối phó với các thách thức toàn cầu; tăng cường hợp tác văn hóa nhằm nâng nhận thức về ASEAN và xây dựng Cộng đồng ASEAN.
29. Chúng tôi hoan nghênh kết quả của Hội nghị Cộng đồng ASCC lần thứ 4 được tổ chức vào ngày 16 tháng 8 năm 2010 tại Đà Nẵng, Việt Nam và đã giao Hội đồng ASCC xây dựng các cơ chế và biện pháp phù hợp nhằm bảo đảm thực hiện kịp thời và có hiệu quả các kế hoạch và hành động của Kế hoạch Tổng thể ASCC.
30. Chúng tôi hoan nghênh các nỗ lực nhằm xây dựng một Kế hoạch Hành động ASEAN thực hiện Tuyên bố chung của các nhà lãnh đạo ASEAN về Hợp tác Ứng phó với Biến đổi Khí hậu đã được thông qua tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 16 tại Hà Nội tháng 4 vừa qua.
Chúng tôi đã giao các Bộ trưởng liên quan nỗ lực hơn nữa để sớm đưa ra được một Kế hoạch Hành động khả thi phù hợp với các thành tố quan trọng trong Kế hoạch Tổng thể xây dựng ASCC về đảm bảo môi trường bền vững, nhằm xây dựng thành công một Cộng đồng ASEAN phát triển bền vững và đóng góp vào các nỗ lực toàn cầu về bảo vệ môi trường.
31. Chúng tôi hoan nghênh Hội nghị các Bộ trưởng Lao động ASEAN (ALMM) tại Hà Nội vào ngày 24 tháng 5/2010 đã thảo luận nhiều vấn đề chiến lược và các chính sách mới nổi về phát triển nguồn nhân lực, tạo việc làm, bảo trợ xã hội, quan hệ lao động, giám sát lao động và người lao động di cư và thông qua hai văn kiện cột mốc về hợp tác khu vực là Các hướng dẫn của ASEAN về thực hành quan hệ chủ thợ tốt, và Chương trình Hành động của các Bộ trưởng Lao động ASEAN giai đoạn 2010-2015.
Chúng tôi hài lòng ghi nhận rằng một số hoạt động đã được thực hiện và đáng được khen ngợi, bao gồm Hội nghị Phát triển Nguồn nhân lực lần thứ 2, Diễn đàn Lao động Di cư lần thứ 3 và Hội nghị Thanh tra Lao động ASEAN. Chúng tôi mong muốn sớm hoàn tất Tài liệu của ASEAN về thúc đẩy và bảo vệ quyền lợi của lao động di cư.
32. Chúng tôi hài lòng ghi nhận nỗ lực đang thực hiện nhằm xây dựng Kế hoạch Công tác 5 năm về Giáo dục giai đoạn 2011-2015 nhằm tạo thuận lợi cho việc thực hiện các hành động liên quan trong Kế hoạch Tổng thể xây dựng ASCC và Tuyên bố Cha-Am HuaHin về Tăng cường Hợp tác trong Giáo dục tiến tới một Cộng đồng ASEAN quan tâm và chia sẻ.
33. Chúng tôi mong đợi Trung tâm điều phối ASEAN về hỗ trợ nhân đạo và quản lí thiên tai (AHA) tại Jakarta, Indonesia sẽ đi vào hoạt động, phù hợp với Hiệp định ASEAN về Quản lý thiên tai và Ứng phó với tình trạng khẩn cấp, coi đó như là một cơ chế hiệu quả để giảm nhẹ các thiệt hại về người và tài sản xã hội, kinh tế và môi trường do thiên tai gây ra và để cùng ứng phó với thiên tai ở cấp độ quốc gia và khu vực.
34. Chúng tôi nhấn mạnh cần tiếp tục các nỗ lực tăng cường hợp tác trong lĩnh vực y tế. Chúng tôi, theo đó, hoan nghênh cao việc thông qua Khung Chiến lược của ASEAN về Phát triển y tế (2010-2015) tại Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN lần thứ 10 tháng 7/2010, tập trung vào bốn lĩnh vực chính là an toàn thực phẩm, tiếp cận các dịch vụ y tế và thúc đẩy phong cách sống lành mạnh; các bệnh dịch truyền nhiễm; và chuẩn bị và ứng phó với đại dịch.
35. Chúng tôi hoan nghênh đề xuất tích hợp các khía cạnh văn hóa về nhận thức ASEAN nhằm thúc đẩy kết nối nhân dân nhằm hỗ trợ cho kết nối về phần cứng và thể chế của ASEAN và chúng tôi đã giao nhiệm vụ cho các cơ quan liên quan của ASEAN nghiên cứu vấn đề và đưa ra các biện pháp cụ thể.
Thu hẹp khoảng cách phát triển vì một ASEAN hài hòa
36. Khẳng định lại tầm quan trọng của việc thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các quốc gia thành viên để đẩy nhanh tiến trình hội nhập ASEAN nhằm hoàn thành mục tiêu xây dựng một Cộng đồng ASEAN phát triển cân bằng, dung nạp và bền vững, chúng tôi cam kết sẽ tăng cường các nỗ lực nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN thông qua việc thực hiện hiệu quả các sáng kiến như IAI hay AMBDC.
37. Chúng tôi đã giao nhiệm vụ cho các Bộ trưởng chuyên ngành liên quan, Nhóm Đặc trách IAI và Ban Thư ký ASEAN tăng cường phối hợp và đẩy nhanh việc thực hiện Kế hoạch Làm Việc giai đoạn 2 của IAI. Chúng tôi kêu gọi các Đối tác Đối thoại và các Đối tác Phát triển tiếp tục hỗ trợ và ủng hộ ASEAN trong các nỗ lực nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển.Theo đó, chúng tôi hoan nghênh những kết quả thành công tốt đẹp của Diễn đàn Hợp tác Phát triển IAI lần thứ 3 (ICDF-3) vào ngày 19 tháng 10 năm 2010 vừa qua tại Jakarta.
Tăng cường vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực
38. Theo quyết định của cấp cao ASEAN 16, chúng tôi khẳng định lại quyết tâm duy trì vài trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình thông qua cách tiếp cập theo hai chân kiềng vừa ưu tiên đẩy nhanh hội nhập ASEAN vừa tăng cường quan hệ đối ngoại của ASEAN. Chúng tôi nhất trí tiếp tục nỗ lực làm sâu sắc hơn quan hệ của ASEAN với các đối tác thông qua các khuôn khổ ASEAN+1 cũng như tăng cường thúc đẩy các diễn đàn khu vực do ASEAN làm động lực như ASEAN+3, EAS, ARF và ADMM+.
39. Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng một cấu trúc khu vực dựa trên các khuôn khổ hợp tác khu vực nhiều tầng nấc hiện hữu có tính bổ trợ lẫn nhau với ASEAN là động lực chính. Chúng tôi nhất trí tiếp tục các nỗ lực khuyến khích sự tham gia sâu hơn và mang tính xây dựng của các đối tác lớn của ASEAN trong một cấu trúc khu vực đang định hình thông qua các tiến trình khu vực hiện hữu thích hợp để thúc đẩy hòa bình, an ninh và thịnh vượng trong khu vực.
40. Chúng tôi đã quyết định chính thức mời Tổng thống Nga và Hoa Kỳ tham gia EAS bắt đầu từ năm 2011 sau khi tham khảo với các nước ngoài ASEAN tham gia EAS. Theo đó, chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì vai trò trung tâm của ASEAN, các mục tiêu, nguyên tắc, mô thức đã được thiết lập của EAS cũng như chương trình nghị sự và các ưu tiên hiện nay của EAS.
Chúng tôi chia sẻ quan điểm rằng EAS cũng cần tập trung củng cố sau sự gia nhập của Hoa Kỳ và Liên bang Nga. Sự tham gia của hai nước này vào EAS sẽ tạo thêm động lực cho sự phát triển tự nhiên của cấu trúc khu vực.
Mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ đối ngoại của ASEAN
41. Chúng tôi hài lòng ghi nhận những tiến bộ đáng kể trong quan hệ hợp tác của ASEAN với các đối tác bên ngoài trong khuôn khổ ASEAN+1, ASEAN+3, EAS và ASEAN-Liên Hợp Quốc. Chúng tôi khẳng định lại quyết tâm của ASEAN tăng cường hợp tác với các đối tác bên ngoài nhằm duy trì hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực và ủng hộ các nỗ lực của ASEAN trong xây dựng cộng đồng và hội nhập khu vực.
42. Chúng tôi nhấn mạnh vai trò động lực của ASEAN, phối hợp chặt chẽ với các đối tác FTA, nhằm củng cố các khu vực mậu dịch tự do với các đối tác +1 của ASEANvà đóng góp hướng tới một sự hội nhập kinh tế khu vực rộng lớn hơn.
43. Chúng tôi hài lòng ghi nhận 44 quốc gia ngoài ASEAN và các tổ chức đã cử Đại sứ bên cạnh ASEAN tại Jakarta. Số lượng lớn các quốc gia ngoài ASEAN cử đại sứ bên cạnh ASEAN không chỉ cho thấy vị thế của ASEAN mà còn phản ánh thành công của ASEAN trong chính sách gắn kết với các đối tác bên ngoài.
44. Chúng tôi mong đợi Hội nghị Cấp cao ASEAN-Australia vào ngày 30 tháng 10 năm 2010 để cùng nhau kiểm điểm hợp tác trong thời gia qua và làm sâu sắc thêm hợp tác trong các lĩnh vực cùng quan tâm. Chúng tôi hoan nghênh đóng góp của Australia thông qua Chương trình hợp tác Phát triển ASEAN- Australia giai đoạn II (AADCP II) trong việc hỗ trợ ASEAN triển khai các chính sách và ưu tiên hội nhập kinh tế.
45. Chúng tôi hài lòng thấy rằng quan hệ ASEAN-Trung Quốc đã phát triển nhanh chóng trên nhiều lĩnh vực. Chúng tôi ghi nhận Kế hoạch hành động triển khai Tuyên bố chung về quan hệ đối tác Chiến lược ASEAN-Trung Quốc vì Hòa bình và Thịnh vượng giai đoạn 2005-2010 đã được thực hiện thành công, và hi vọng Kế hoạch Hành động mới cho giai đoạn 2011-2015 được thông qua tại Hội nghị Cấp cao ASEAN-Trung Quốc ngày 29/10/2010 sẽ giúp tăng cường hơn nữa quan hệ nhiều mặt giữa ASEAN và Trung Quốc.
ASEAN sẽ hợp tác chặt chẽ với Trung Quốc để triển khai nhiều hoạt động ý nghĩa kỉ niệm 20 năm Quan hệ Đối thoại ASEAN-Trung Quốc trong năm 2011.
46. Chúng tôi mong rằng việc thông qua Kế hoạch hành động ASEAN-Ấn Độ nhằm triển khai Quan hệ Đối tác ASEAN-Ấn Độ vì Hòa bình, Tiến bộ và Thịnh vượng chung (2010-2015) sẽ đóng vai trò như một công cụ quan trọng giúp tăng tính hành động trong quan hệ hợp tác ASEAN-Ấn Độ. Chúng tôi đã giao cho các quan chức ASEAN phối hợp chặt chẽ với đối tác Ấn Độ để thành lập Nhóm các Nhân sỹ (EPG) nhằm tổng kết 20 năm hợp tác của ASEAN-Ấn Độ và đưa ra định hướng cho quan hệ đối thoại ASEAN-Ấn Độ trong tương lai.
47. Chúng tôi hài lòng với những kết quả quan trọng trong việc triển khai Kế hoạch Hành động thực hiện Tuyên bố Tokyo vì mối quan hệ đối tác ASEAN- Nhật năng động và bền vững trong Thiên Niên Kỷ mới. Chúng tôi đánh giá cao sự hỗ trợ của Nhật Bản trong việc thu hẹp khoảng cách phát triển và đẩy mạnh sự hội nhập khu vực dựa trên Quan hệ Đối tác Chiến lược ASEAN-Nhật Bản (Hội nghị Cấp cao Mekong-Nhật Bản, BIMP-EAGA, IMT-GT và "Sáng kiến tăng trưởng hướng tới tăng gấp đôi quy mô nền kinh tế châu Á").
Chúng tôi mong đợi sẽ đạt được những kết quả thiết thực tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN-Nhật Bản lần thứ 13 và Hội nghị Cấp cao Mekông-Nhật Bản lần thứ 2 vào ngày 29/10/2010.
48. Chúng tôi mong đợi Hội nghị Cấp cao kỷ niệm ASEAN-New Zealand ngày 30 tháng 10 năm 2010 sẽ tiếp tục mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác. Chúng tôi chờ đợi thông qua ba văn kiện quan trọng là Tuyên bố chung về Quan hệ đối tác toàn diện ASEAN-New Zealand (2010-2015), Kế hoạch hành động thực hiện Tuyên bố (2010-2015) và Tuyên bố chung của Cấp cao kỷ niệm ASEAN-New Zealand.
49. Chúng tôi chia sẻ quan điểm rằng quan hệ ASEAN-Hàn Quốc cần được nâng lên thành quan hệ đối tác chiến lược để phản ánh sự trưởng thành và mức độ tăng trưởng của mối quan hệ đối tác giữa ASEAN và Hàn quốc. Chúng tôi trông chờ Hội nghị cấp cao ASEAN-Hàn Quốc lần thứ 13 ngày 30 tháng 10 năm 2010 sẽ thông qua Tuyên bố chung về quan hệ đối tác chiến lược vì hòa bình và thịnh vượng và Kế hoạch hành động thực hiện Tuyên bố chung.
50. Chúng tôi mong đợi Hội nghị thượng đỉnh ASEAN-Liên bang Nga lần thứ hai ngày 30 tháng 10, trong hội nghị đó chúng tôi sẽ thông qua Tuyên bố Chung của Hội nghị thượng đỉnh ASEAN-Nga lần thứ 2. Chúng tôi hoan nghênh việc ký kết Tuyên bố ASEAN-Nga về Hợp tác Văn hoá. Văn kiện này sẽ thúc đẩy và làm sâu sắc hơn hợp tác văn hoá giữa hai bên. Chúng tôi đã giao cho các Bộ trưởng và quan chức phối hợp với các đồng nghiệp Nga thực hiện các hoạt động thiết thực chào mừng kỷ niệm 15 năm Quan hệ Đối thoại ASEAN-Liên bang Nga vào năm 2011.
51. Chúng tôi hoan nghênh kết quả của Hội nghị Các nhà Lãnh đạo ASEAN và Hoa Kỳ lần thứ hai ngày 24 tháng 9 năm 2010 tại New York đặc biệt là thỏa thuận nâng quan hệ đối tác ASEAN- Mỹ lên tầm chiến lược. Chúng tôi bày tỏ sự ủng hộ đối với quyết định của các nhà lãnh đạo nhằm thành lập Nhóm những nhân vật nổi tiếng ASEAN-Mỹ để đưa ra các khuyến nghị tăng cường mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ ASEAN-Hoa Kỳ, trình lên Hội nghị các Nhà Lãnh đạo ASEAN-Hoa Kỳ lần thứ 3 năm 2011 để xem xét quyết định.
52. Chúng tôi hài lòng với các tiến bộ trong hợp tác ASEAN+3, triển khai Tuyên bố chung về Hợp tác Đông Á lần thứ hai và Kế hoạch Công tác ASEAN+3 (2007-2017). Chúng tôi khẳng định rằng tiến trình ASEAN+3 sẽ tiếp tục là một phương tiện chính hướng tới thực hiện mục tiêu lâu dài là xây dựng một Cộng đồng Đông Á do ASEAN là người cầm lái. Đồng thời, chúng tôi ủng hộ vai trò tăng cường và bổ trợ lẫn nhau của tiến trình ASEAN+3 và các diễn đàn khu vực như EAS, ARF, ADMM+, APEC, ASEM nhằm thúc đẩy xây dựng cộng đồng Đông Á.
53. Chúng tôi hài lòng với sự phát triển năng động của hợp tác Đông Á nhất là việc tăng cường đối thoại cấp cao nhất về các vấn đề chiến lược liên quan tới hòa bình, an ninh và thịnh vượng cũng như những tiến bộ quan trọng trong hợp tác EAS trong 5 năm qua trên 5 lĩnh vực ưu tiên là giáo dục, tài chính, năng lượng, quản lý thiên tai và phòng chống cúm gia cầm. Nhân dịp EAS tròn 5 năm tuổi, chúng tôi nhấn mạnh cần tăng cường hơn nữa tiến trình EAS thông qua việc kiểm điểm, tái khẳng định các nguyên tắc cơ bản của EAS và đưa ra định hướng tương lai cho EAS.
54. Chúng tôi mong đợi Hội nghị Cấp cao ASEAN-Liên Hợp Quốc sẽ tăng cường hợp tác trên các vấn đề cùng quan tâm, đặc biệt trong việc triển khai Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ, đối phó với các thách thức toàn cầu, thúc đẩy hòa bình và an ninh khu vực và quốc tế, và xây dựng cộng đồng ASEAN.
55. Chúng tôi hoan nghênh quan hệ hợp tác được tăng cường nhiều mặt giữa ASEAN và EU như đã được thể hiện trong Hội nghị Bộ trưởng ASEAN-EU tại Madrid, Tây Ban Nha vào ngày 26 tháng 5 năm 2010. Chúng tôi khuyến khích thực hiện Kế hoạch Hành động thực hiện Tuyên bố Nuremberg về Quan hệ Đối tác Tăng cường ASEAN-EU nhằm hỗ trợ cho sự hội nhập của ASEAN.
Các vấn đề khu vực và quốc tế
56. Chúng tôi đã trao đổi sâu rộng và hiệu quả về với một số vấn đề toàn cầu quan trọng có tác động trực tiếp đến khu vực. Trong bối cảnh sự phục hồi từ cuộc khủng hoảng tài chính vẫn còn mong manh, chúng tôi đã nhất trí rằng Hội nghị thượng đỉnh G-20 tại Seoul sắp tới cần tập trung vào, bên cạnh những vấn đề khác, các vấn đề đảm bảo mạng lưới tài chính an toàn, cải cách các tổ chức tài chính quốc tế, cam kết thương mại tự do và công bằng, chống bảo hộ.
Chúng tôi hoan nghênh những nỗ lực của Hàn Quốc trong việc đưa vấn đề phát triển thành một nội dung quan trọng trong chương trình nghị sự của Hội nghị Thượng đỉnh Seoul. Chúng tôi đánh giá cao lời mời của Hàn Quốc đối với Việt Nam, Chủ tịch hiện tại của ASEAN, tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G-20 sắp tới tại Seoul và để chia sẻ tầm nhìn và quan điểm của ASEAN về các vấn đề kinh tế và tài chính toàn cầu. Theo đó, chúng tôi bày tỏ tin tưởng vững chắc rằng các Chủ tịch ASEAN sẽ tiếp tục được mời tham dự các Hội nghị Thượng đỉnh G-20 trong tương lai một cách thường xuyên.
57. Chúng tôi khẳng định lại quyết tâm sớm kết thúc vòng đàm phán Doha với một kết quả toàn diện, cân bằng, phù hợp với mục tiêu đặt ra, dựa trên cơ sở các tiến bộ đã đạt được. Chúng tôi nhất trí rằng các biện pháp bảo hộ mậu dịch cần được xóa bỏ để thị trường của chúng tôi tiếp tục mở và các biện pháp bóp méo thương mại, được đưa ra trong thời gian cuộc khủng hoảng, được dỡ bỏ, đồng thời tính đến các điều khoản Đãi ngộ đặc biệt và khác biệt cho các nước đang phát triển. Chúng tôi cũng khẳng lại sự ủng hộ đối với việc Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào gia nhập WTO vào thời gian sớm nhất có thể.
58. Chúng tôi khẳng định lại sự ủng hộ của mình đối với các kết quả được thông qua tại Phiên họp toàn thể Cấp cao của Đại hội đồng Liên hợp quốc về Các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (MDGs) từ ngày 20-22 tháng 9 năm 2010 tại New York. Để đạt được các MDGs vào năm 2015, chúng tôi quyết tâm cùng nhau tăng cường quan hệ đối tác toàn cầu để phát triển, bao gồm cả việc triển khai các hành động, chính sách, chiến lược đã cam kết nhằm hỗ trợ cho các nước đang phát triển.
59. Chúng tôi khẳng định lại các cam kết trong các văn kiện trước đây của ASEAN, trong đó có Tuyên bố của các nhà lãnh đạo ASEAN về hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu được thông qua tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 16 tại Hà Nội vào tháng 4/2010 nhằm góp phần tích cực cho sự thành công của COP16/CMP6 sẽ được tổ chức tại Cancun, Mexico tháng 12/2010 và phối hợp với nhau trên tinh thần xây dựng nhằm bảo đảm rằng kết quả đó sẽ gắn kết chặt chẽ với các biện pháp hợp tác dài hạn nhằm giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu phù hợp với các nguyên tắc và điều khoản của Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu và Kế hoạch Hành động Bali và Lộ trình Bali, đặc biệt trong việc giảm thiểu, thích ứng, cấp vốn, chuyển giao công nghệ, xây dựng năng lực, và có tính tới tới hoàn cảnh của từng quốc gia cụ thể của các Bên tham gia Công ước cũng như một thỏa thuận trong tương lai của Giai đoạn Cam kết Thứ Hai của Nghị định thư Kyoto.
60. Chúng tôi hoan nghênh mọi nỗ lực ở phạm vi khu vực và quốc tế nhằm thúc đẩy việc không phổ biến vũ khí hạt nhân, giải trừ quân bị hạt nhân và sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân. Chúng tôi hoan nghênh các kết quả của Hội nghị Kiểm điểm 2010 của các Bên tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT), Hội nghị lần thứ 2 của các Quốc gia Thành viên và Các Bên Ký kết các Hiệp ước thành lập NWFZ và Mông Cổ ở New York trong năm nay, việc thông qua Nghị quyết của Đại Hội đồng Liên hợp quốc khóa 64 về SEANWFZ.
Theo đó, chúng tôi hoan nghênh Philippines - Chủ tịch của Hội nghị Kiểm điểm và Việt Nam - Chủ tịch ASEAN vì đã góp phần nâng cao vị thế của ASEAN tại các diễn đàn đa phương.
61. ASEAN hoan nghênh quyết định của Chính phủ Liên bang Myanmar tổ chức Tổng tuyển cử tại Myanmar vào ngày 7/11/2010. Theo đó, ASEAN khuyến khích Myanmar tiếp tục đẩy nhanh quá trình triển khai Lộ trình hòa giải dân tộc và dân chủ, bao gồm việc chuẩn bị cho cuộc tổng tuyển cử sắp tới để thành lập một chính phủ hợp hiến tại Myanmar.
Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hòa giải dân tộc tại Myanmar và việc tổ chức các cuộc tổng tuyển cử tự do, công bằng, có sự tham gia của các đảng phái, qua đó đóng góp cho sự ổn định và phát triển lâu dài của Myanmar. Chúng tôi cũng nhấn mạnh rằng Myanmar cần tiếp tục phối hợp với ASEAN và Liên Hợp Quốc trong quá trình này. ASEAN luôn sẵn sàng hỗ trợ Myanmar với những biện pháp và cách thức mà Myanmar cho là thích hợp và phù hợp với Hiến chương ASEAN.
62. Nhận thức được hòa bình và an ninh trên bán đảo Triều Tiên sẽ đem lại lợi to lớn cho khu vực, chúng tôi tái khẳng định sự ủng hộ của mình đối với một bán đảo Triều Tiên không có vũ khí hạt nhân. Chúng tôi khuyến khích các bên nối lại Đàm phán 6 bên vào thời gian phù hợp và giải quyết tất cả tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình.
63. Chúng tôi khẳng định lại sự ủng hộ đối với việc nối lại đàm phán trực tiếp giữa Israel và Palestine nhằm tìm ra các giải pháp cuối cùng, thúc đẩy hoà bình và ổn định ở Trung Đông.
Các vấn đề khác
64. Chúng tôi chúc mừng Việt Nam đã tổ chức thành công Hội nghị của Hội đồng liên nghị viện ASEAN lần thứ 31 tại Hà Nội từ ngày 21-23/9/2010. Bên cạnh những vấn đề khác, Hội nghị này nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường phối hợp giữa các cơ quan hành pháp và lập pháp trong các quốc gia thành viên ASEAN để xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015.
65. Chúng tôi đánh giá cao Hội đồng Tư vấn doanh nghiệp ASEAN đã tổ chức thành công Hội nghị cấp cao doanh nghiệp ASEAN tại Hà Nội ngày 27 tháng 10 năm 2010 và hài lòng với cuộc gặp gỡ hữu ích giữa các Nhà lãnh đạo ASEAN với các đại diện Cộng đồng doanh nghiệp ASEAN vào ngày 28/10/2010.
66. Chúng tôi cũng đánh giá cao Việt Nam đã tổ chức thành công Diễn đàn Nhân dân ASEAN lần thứ 6 (APF 6) và ghi nhận những đề xuất, kiến nghị quý báu từ các tầng lớp xã hội ASEAN trong quá trình xây dựng một Cộng đồng ASEAN.
67. Chúng tôi hoan nghênh Indonesia tiếp nhận vai trò Chủ tịch ASEAN tiếp theo vào năm 2011, và trông đợi tiếp tục các nỗ lực nhằm xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015./.
(TTXVN/Vietnam+)
