Thủ tướng Benjamin Netanyahu phát biểu trong cuộc vận động tranh cử tại Tel Aviv ngày 5/1/2015. (Ảnh: AFP/TTXVN) Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ không gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu khi nhà lãnh đạo này sang thăm Mỹ vào đầu tháng Ba tới.
Trong tuyên bố đưa ra ngày 22/1, người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia của Nhà Trắng, bà Bernadette Meehan, khẳng định Tổng thống Obama đã từ chối tiếp Thủ tướng Netanyahu trong bối cảnh các cuộc bầu cử tại Israel sắp diễn ra vào ngày 17/3 tới.
Nguyên nhân, theo bà Meehan, là do theo nguyên tắc từ trước đến nay, Tổng thống Mỹ sẽ không hội kiến các nguyên thủ quốc gia hay các ứng viên nước ngoài gần thời điểm sắp ra tranh cử nhằm tránh ảnh hưởng đến các cuộc bầu cử dân chủ tại các nước này.
Cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki cũng thông báo Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sẽ không gặp Thủ tướng Netanyahu trong suốt chuyến thăm của ông vào tháng Ba tới vì lý do tương tự.
Tuyên bố của Chính phủ Mỹ được đưa ra một ngày sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ John Boehner cho biết đã mời Thủ tướng Netanyahu tới phát biểu trước Quốc hội Mỹ trong tháng tới.
Phát biểu với báo giới, ông Boehner cho hay ông không tham vấn với Nhà Trắng hay Bộ Ngoại giao trước khi đưa ra lời mời trên, khẳng định đây là việc làm thuộc thẩm quyền Quốc hội. Tuy nhiên, Nhà Trắng cho rằng việc Quốc hội tự ý hành động là "không đúng với nghi thức ngoại giao."
Theo lịch trình, Thủ tướng Netanyahu sẽ đến thăm thủ đô Washington và có bài phát biểu trước Quốc hội Mỹ vào ngày 3/3 tới, hai tuần trước khi ông tham gia chiến dịch bầu cử tại Israel.
Trong tuyên bố đưa ra ngày 22/1, Chính phủ Israel cho biết Thủ tướng Netanyahu đã nhận được lời mời đến Washington do lãnh đạo hai đảng Dân chủ và Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ đưa ra. Tuy nhiên, các nghị sỹ Dân chủ đã lên tiếng phủ nhận tuyên bố trên, đồng thời chỉ trích Chủ tịch Hạ viện Boehner đã đưa ra lời mời mà không có sự tham vấn của thành viên hai đảng.
Trao đổi với báo giới trong một cuộc họp báo, lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện Nancy Pelosi cho rằng chuyến thăm sắp tới của Thủ tướng Netanyahu là không "thích hợp và hữu ích" vào thời điểm sát ngày diễn ra các cuộc bầu cử tại Israel.
Trong khi đó, lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện Harry Reid cũng khẳng định các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa đã không tham vấn với ông về việc mời nhà lãnh đạo Tel Aviv, song cho biết vẫn sẵn sàng lắng nghe bài phát biểu của Thủ tướng Israel.
Giới phân tích nhận định lý do Tổng thống Obama và các nghị sỹ đảng Dân chủ tỏ ra không mấy mặn mà với chuyến thăm sắp tới của Thủ tướng Nentayahu là do Nhà Trắng và Quốc hội Mỹ hiện do đảng Cộng hòa kiểm soát vẫn đang tranh cãi xung quanh việc thông qua một dự luật mới sẽ áp đặt thêm trừng phạt đối với Iran sau khi thất bại trong việc đạt thỏa thuận toàn diện về chương trình hạt nhân của Iran vào hạn chót ngày 24/11/2014.
Các đồng minh của ông Obama cũng lo ngại giới nghị sỹ đảng Cộng hòa và Thủ tướng Israel sẽ tận dụng chuyến thăm này để gây ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán hạt nhân với Tehran bởi bản thân ông Netanyahu là người phản đối mạnh mẽ tiến trình đàm phán hạt nhân này.
Theo kế hoạch, Iran và Nhóm P5+1 (gồm Anh, Trung Quốc Pháp, Nga, Mỹ và Đức) sẽ bắt đầu nối lại đàm phán vào tháng Hai tới. Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 21/1 cũng thông báo nước này và Iran cũng sẽ bắt đầu một vòng đàm phán mới trong hai ngày 23-24/1 tới nhằm thúc đẩy một thỏa thuận toàn diện về chương trình hạt nhân của Iran./.
