Trong những ngày qua, dư luận và giới truyền thông quốc tế tiếp tục bày tỏ quan ngại và thông tin đậm nét về việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan HD-981 trái phép trong vùng biển của Việt Nam.
Nhiều nước đã lên tiếng chỉ trích hành động trái phép này của Trung Quốc. Phát biểu với báo giới ngày 7/5 ngay sau cuộc họp báo quốc tế của Bộ Ngoại giao Việt Nam về hành động của Trung Quốc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki nêu rõ: “Chúng tôi cực kỳ quan ngại về cách hành xử và hăm dọa tại các vùng biển có tranh chấp. Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên kiềm chế, hành xử một cách an toàn và thích hợp, giải quyết các yêu sách chủ quyền một cách hòa bình, thông qua ngoại giao và phù hợp với luật pháp quốc tế."
Bà nhấn mạnh: "Mỹ đã và đang xem xét nghiêm túc vụ việc này. Căn cứ vào lịch sử căng thẳng ở Biển Đông, việc Trung Quốc đưa giàn khoan là một hành động khiêu khích và không có lợi cho việc duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực. Diễn biến này càng cho thấy các tuyên bố về chủ quyền của các nước trong khu vực cần phải được dựa trên luật pháp quốc tế. Các hành động như thế không được phép xảy ra trong khu vực tranh chấp.”
Thượng nghị sỹ Mỹ John McCain ngày 7/5 đã ra tuyên bố chỉ trích Trung Quốc cố tình gây căng thẳng ở Biển Đông. Ông khẳng định hành động của Trung Quốc “mang tính khiêu khích,” “đáng quan ngại” và “chỉ nhằm leo thang căng thẳng ở Biển Đông,” việc các tàu của Trung Quốc bao vây, đâm các tàu Việt Nam là “hành vi hung hăng và hiếu chiến”; cho rằng Trung Quốc phải “gánh chịu hoàn toàn trách nhiệm về hành động đơn phương hòng thay đổi nguyên trạng này.”
Thượng nghị sỹ John McCain khẳng định “các hành động của Trung Quốc dựa trên những yêu sách lãnh thổ không có cơ sở theo luật pháp quốc tế.”
Trong khi đó, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về các vụ va chạm giữa tàu Việt Nam và tàu Trung Quốc ở Biển Đông.
Ông nêu rõ: "Chúng tôi vô cùng quan ngại về tình hình căng thẳng leo thang trong khu vực vì việc khai thác bất hợp pháp của Trung Quốc tại vùng biển tranh chấp. Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc không có hành động đơn phương khiến tình hình leo thang và kiềm chế theo đúng luật pháp quốc tế”./.
