Bí ẩn virus cúm lợn

Virus cúm lợn lai tạo và di chuyển khắp thế giới

Nghiên cứu mới đây phát hiện loại virus cúm A/H1N1 năm 2009 nhảy từ lợn sang người đã quay trở lại với lợn cùng một số biến đổi gen.
Làm thế nào mà một loại virus cúm ở lợn lại có thể nhảy ra hàng rào giống loài để tấn công con người trong nỗi hoảng sợ khắp thế giới năm 2009? Câu hỏi làm đau đầu giới khoa học toàn cầu đó có thể tìm thấy lời giải trong một nghiên cứu mới nhất của các nhà khoa học trường đại học Hong Kong.

Đội ngũ chuyên gia này phát hiện thấy virus cúm lợn (trước đây vốn được cho là chỉ giới hạn trong một châu lục) đang “chu du” khắp thế giới và trộn với những loại khác nhau để tạo nên các virus lai, biến đổi gene.

Dù nghiên cứu chỉ thực hiện với các mẫu virus cúm lợn lấy từ miền Nam Trung Quốc, nhà khoa học Malik Peiris của đại học Hong Kong cho rằng kết quả này có thể giúp lý giải tại sao dịch cúm A/H1N1 lại bùng phát ở Mexico cách đây 2 năm.

Peiris tuyên bố: “Chúng tôi là nhóm đầu tiên tìm ra rằng virus cúm lợn đang di chuyển khắp thế giới. Có thể đã có những di chuyển, lai tạo tương tự ở Mexico và Bắc Mỹ. Đây là chỉ dấu để lý giải nguồn gốc dịch bệnh năm 2009.”

Nghiên cứu của Peiris và các đồng nghiệp (kết quả được đăng trên số “Nature” mới nhất) là nghiên cứu quy mô nhất về virus cúm lợn với hơn 650 mẫu thu thập được từ năm 1977. Họ tìm thấy trong khi những mẫu ban đầu có thành phần gene vẫn là “châu Á,” trong thập kỷ qua đã có những biến đổi gene trong các virus thường thấy ở châu Âu và châu Mỹ.

Dù virus cúm lợn hiếm khi gây ra các vấn đề sức khỏe cho lợn và không có mẫu nghiên cứu nào cho thấy có thể đe dọa sức khỏe con người, Peiris nhận xét virus càng trộn lẫn, lai ghép thì càng có khả năng chúng tạo thành một loại vượt hàng rào giống loài để ảnh hưởng đến con người.

Nghiên cứu cũng phát hiện loại virus cúm A/H1N1 năm 2009 nhảy từ lợn sang người đã quay trở lại với lợn cùng một số biến đổi gene. Loại biến đổi này chưa tấn công con người, song các nhà khoa học cho rằng khó mà dự đoán khi nào điều đó xảy ra.

Với kết quả tìm được là virus cúm lợn đang di chuyển khắp thế giới, Peiris cho rằng các quốc gia ở những châu lục khác rất cần tiến hành những nghiên cứu tương tự để có được sự giám sát mang tính toàn cầu.

Dịch cúm A/H1N1 năm 2009 cướp đi sinh mạng hơn 18.000 người trên thế giới đã bắt đầu từ Mexico. Các nhà khoa học tìm ra virus này là một loại mới hòa trộn các virus cúm ở người, ở lợn và gia cầm./.

Trung Sơn/Hong Kong (Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục