Xói mòn lòng tin

Mỹ và những tác động kinh tế do chính phủ đóng cửa

Nước Mỹ thoát bờ vực vỡ nợ, chính phủ cũng đã hoạt động trở lại, nhưng điều đáng quan tâm là kinh tế Mỹ sẽ bị tác động ra sao.
Nước Mỹ đã tránh được nguy cơ vỡ nợ và chính phủ đã hoạt động bình thường trở lại nhờ thỏa thuận đạt được vào phút chót, nhưng điều đang được quan tâm hiện nay là những tác động của việc đóng cửa chính phủ hai tuần qua sẽ ảnh hưởng ra sao đến nền kinh tế đang trên đà phục hồi của Mỹ, đặc biệt là thị trường việc làm.

Theo khảo sát của Reuters đối với 70 nhà kinh tế được tiến hành từ ngày 11-16/10, tăng trưởng kinh tế Mỹ quý 4 này được nhận định sẽ không mạnh như dự báo tháng trước, do lòng tin kinh doanh và tiêu dùng bị xói mòn khi bế tắc chính trị đã dẫn đến việc chính phủ bị đóng cửa một phần và đẩy nước Mỹ đến gần bờ vực vỡ nợ.

[Mỹ thiệt hại hàng chục tỷ USD do công sở đóng cửa]


Các nhà kinh tế dự báo tăng trưởng hàng năm của nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ là 2,3% trong quý cuối cùng của năm khi mà việc đóng cửa chính phủ ước tính sẽ làm giảm tốc độ tăng trưởng 0,3 điểm phần trăm. Mức tăng trưởng trong quý 1/2014 được nhận định vẫn ở mức 2,6% như dự báo tháng Chín vừa qua. Tuy nhiên, một số nhà kinh tế cho rằng đây là dự báo lạc quan bởi những căng thẳng ở Washington về chính sách tài chính sẽ còn tiếp tục.

Kinh tế Mỹ sẽ hứng chịu những tác động trực tiếp của việc chính phủ đóng cửa trong quý này trước hết là do chi tiêu của Chính phủ Liên bang vốn chiếm tới 7,5% GDP đã giảm mạnh. Bên cạnh đó, việc chính phủ đóng cửa cũng sẽ tác động đến chi tiêu tiêu dùng. Vì chính phủ đóng cửa, hàng trăm nghìn nhân viên liên bang đã phải nghỉ việc còn những nhân viên khác bị chậm lương. Điều này làm tăng trưởng thu nhập vốn đã thấp sẽ còn chậm hơn và sau đó sẽ ảnh hưởng đến sức chi tiêu.

Chỉ số lòng tin tiêu dùng của Thomson Reuters/Michigan of University vào đầu tháng 10 này giảm xuống mức thấp 9 tháng, một dấu hiệu đáng lo ngại trước mùa mua sắm cuối năm. Trong khi đó, sự không chắc chắn trong chính sách tài chính của Mỹ sẽ vẫn dai dẳng, khiến các quyết định đầu tư và thuê nhân công bị trì hoãn.

Dự đoán trung bình về số việc làm mới trong lĩnh vực phi nông nghiệp mỗi tháng trong quý 3 là 151.000 và quý 4 là 175.000, những con số dự báo thấp nhất cho các quý này. Trong tuần kết thúc ngày 5/10 vừa qua, tuần đầu tiên chính phủ bị đóng cửa, có 70.068 đơn xin trợ cấp thất nghiệp từ các nhân viên của công sở liên bang phải nghỉ việc.

Các nhà kinh tế tham gia khảo sát trên cho rằng những lo ngại về triển vọng ngắn hạn của nền kinh tế là lý do Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ chưa rút các biện pháp kích thích. Từ tháng Năm năm nay, Fed đã bắt đầu nói đến việc sẽ rút dần chương trình kích thích kinh tế, song quyết định về vấn đề này có thể bị trì hoãn do tình hình nợ công và do không có số liệu kinh tế nào được công bố trong thời gian một số bộ phận chính phủ bị đóng cửa.

Theo báo cáo Beige Book của Fed công bố ngày 16/10, tăng trưởng của nền kinh tế lớn nhất thế giới nhìn chung ở mức vừa phải.

Trong khi đó, theo Cơ quan xếp hạng tín nhiệm Standard & Poor’s, việc Chính phủ Mỹ đóng cửa một phần lần đầu tiên trong 17 năm qua đã gây ra thiệt hại kinh tế lên đến 24 tỷ USD và sẽ khiến tỷ lệ tăng trưởng giảm sút nghiêm trọng trong quý 4 năm nay.

Moody’s, một trong ba cơ quan đánh giá tính nhiệm quốc tế có tầm cỡ trên thế giới, cũng có những nhận định tương tự và nhấn mạnh rằng thỏa thuận giữa hai đảng Cộng hòa và Dân chủ đã giúp tránh được một “thảm họa.”

Theo Moody’s, tăng trưởng của Mỹ sẽ bị mất đi 0,5 điểm phần trăm trong quý 4 này. Macroeconomic Advisers, nhận định mức thiệt hại trong 16 ngày đóng cửa công sở là 12 tỷ USD.

Về lâu dài, khủng hoảng nợ có thể làm suy yếu vị thế là đồng tiền dự trữ của đồng USD. Nhiều nhà đầu tư cho rằng bế tắc chính trị tại Mỹ có thể làm giảm mức độ tin cậy vào nước này.

Cơ quan xếp hạng tín nhiệm Fitch ngày 16/10 đã cảnh báo có thể hạ bậc tín nhiệm đang ở mức AAA của Mỹ. Ngày 17/10, Cơ quan xếp hạng nhỏ của Trung Quốc là Dagong đã hạ bậc xếp hạng của Mỹ từ A xuống A-, do cho rằng Mỹ vẫn có nguy cơ vỡ nợ./.

Lê Minh (TTXVN)

Tin cùng chuyên mục