Chiều 28/10, các đại biểu Quốc hội làm việc tại Hội trường nghe Tờ trình củaChính phủ về dự án Luật nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tạiViệt Nam và thảo luận về một số nội dung còn có ý kiến khác nhau của dự thảoLuật tiếp công dân.
Đề nghị xử lý trường hợp người đứng đầu không thực hiện việc tiếp công dân
Giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Tiếp công dân, Chủ nhiệm Ủy ban Phápluật Phan Trung Lý cho biết qua thảo luận, bên cạnh nhiều ý kiến của đại biểuQuốc hội tán thành với tên gọi của dự thảo Luật như đã trình Quốc hội, còn cómột số ý kiến đề nghị đổi thành Luật tiếp dân vì cho rằng tên gọi “Luật tiếpcông dân” thực tế chưa bao quát được đầy đủ các hoạt động tiếp nhận khiếu nại,tố cáo, kiến nghị, phản ánh của cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam cũng như cơquan, tổ chức, cá nhân nước ngoài.
Về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, “công dân” là một thuật ngữmang tính pháp lý, thuật ngữ “tiếp công dân” đang được sử dụng quen thuộc và phổbiến, được quy định thống nhất trong hệ thống pháp luật ở Việt Nam, nhất làtrong Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và nhiều văn bản pháp luật hiện hành.
Hơn nữa, trong dự thảo Luật này, đối tượng áp dụng chủ yếu là công dân Việt Nam;hoạt động tiếp nhận khiếu nại, kiến nghị, phản ánh của cơ quan, tổ chức, tiếpnhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của cá nhân nước ngoài về cơ bảncũng được thực hiện theo quy trình, thủ tục tương tự như đối với công dân ViệtNam. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ tên của luật làLuật tiếp công dân; đồng thời bổ sung vào Điều 1 quy định: “Việc tiếp đại diệncủa cơ quan, tổ chức đến khiếu nại, kiến nghị, phản ánh, tiếp người nước ngoàiđến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh được thực hiện như đối với tiếp côngdân.”
Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) phản ánh thực tế cho thấy nếu cán bộ lãnhđạo quan tâm nhiều đến công tác tiếp công dân sẽ giải quyết kịp thời những bứcxúc của công dân. Nhưng từ thực trạng khiếu nại, tố cáo vượt cấp hiện nay thìmột trong những nguyên nhân là do thiếu sự quan tâm của lãnh đạo cơ quan, đơn vịtrong việc tiếp công dân, có trường hợp lãnh đạo “trắng” lịch tiếp công dân dùluật quy định 2 ngày/tháng, có cán bộ tiếp công dân “nghe điện thoại, hút thuốc,có thái độ thờ ơ khi công dân đang trình bày vụ việc”... khiến cho công dân thêmbức xúc. Vì thế, theo đại biểu, cần có quy định xử lý trường hợp người đứng đầukhi không thực hiện việc tiếp công dân, chứ không chỉ quy định trách nhiệm tiếpcông dân của họ.
Một số ý kiến cho rằng cần có sự thống nhất hơn về quy trình giải quyết yêu cầucủa công dân trong quá trình tiếp công dân, không để tình trạng, “dân gửi đơnđến cơ quan địa phương thì chuyển lên Trung ương, gửi đơn đến cơ quan Trung ươngthì lại yêu cầu địa phương giải quyết” dẫn đến “dồn nén bức xúc mà thành khiếunại, tố cáo đông người, vượt cấp.”
Đại biểu Nguyễn Minh Lâm (Long An) đề nghị bổ sung quy định “cấm người có tráchnhiệm tiếp công dân đùn đẩy trách nhiệm tiếp công dân, cán bộ tiếp công dân xúigiục người dân cung cấp giấy tờ, thông tin không đúng sự thật” làm cho công táctiếp công dân thêm phức tạp, mất lòng tin của người dân.
Đại biểu Nguyễn Thanh Thụy (Bình Định) đánh giá, dự thảo Luật chưa đáp ứng yêucầu giải quyết tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, góp phần tăng cường mối quan hệmật thiết giữa công dân và cơ quan Nhà nước thông qua hoạt động tiếp công dânnên cần thiết kế quy định “tiếp công dân tại nơi cư trú khi nhiều công dân cóyêu cầu” để công tác tiếp công dân “sát dân, gần dân” hơn...
Quán triệt nguyên tắc bảo đảm chủ quyền quốc gia và bình đẳng trong quan hệ quốctế
Tờ trình Quốc hội về dự án Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nướcngoài tại Việt Nam do Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang trình bày nêu rõ quathực tiễn quản lý cho thấy có một số quy định tại các Luật và các văn bản quyphạm pháp luật hiện hành liên quan đến nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của ngườinước ngoài tại Việt Nam vẫn còn những điểm bất cập, chưa thống nhất.
Pháp lệnh Nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam quyđịnh người nước ngoài sau khi nhập cảnh nếu có nhu cầu sẽ được xét cho chuyểnđổi mục đích nhập cảnh. Lợi dụng quy định này, thời gian qua, nhiều người nướcngoài đã vào Việt Nam với danh nghĩa tham quan, du lịch, sau đó xin chuyển đổiđể thực hiện các mục đích khác.
Pháp luật quy định người nước ngoài khai báo tạm trú tại cơ sở lưu trú nhưngchưa quy định trách nhiệm của các cơ sở lưu trú trong việc chuyển thông tin khaibáo tạm trú của người nước ngoài tới cơ quan quản lý xuất nhập cảnh. Do đó, cáccơ quan chức năng chưa nắm được đầy đủ, kịp thời thông tin tạm trú của ngườinước ngoài.
Pháp lệnh cũng mới chỉ quy định cơ quan, tổ chức, cá nhân được mời, bảo lãnh chongười nước ngoài vào Việt Nam nhưng chưa quy định rõ trách nhiệm của các cơquan, tổ chức, cá nhân trong việc mời, bảo lãnh, dẫn đến tình trạng làm thủ tụccho người nước ngoài nhập cảnh nhưng không quản lý khi phát sinh vấn đề phức tạpnhư người nước ngoài vi phạm pháp luật, tai nạn, chết...
Thẩm tra dự án Luật, Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội cho rằng vấn đềnhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam không chỉ có ýnghĩa về chính trị-pháp lý, mà còn tác động trực tiếp đến phát triển kinh tế-xãhội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội.
Dự án Luật được xây dựng cần phải quán triệt đầy đủ nguyên tắc bảo đảm chủ quyềnquốc gia và bình đẳng trong quan hệ quốc tế; kết hợp chặt chẽ và hài hòa giữayêu cầu phát triển kinh tế, mở rộng đối ngoại với bảo đảm an ninh quốc gia vàtrật tự, an toàn xã hội; khắc phục những hạn chế, bất cập trong thể chế hiệnhành.
Dự án Luật gồm 8 chương, 46 điều với bố cục rõ ràng nhằm tạo điều kiện thuận lợicho cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan nghiên cứu, áp dụng.
Theo Chương trình, ngày 29/10, Quốc hội làm việc tại Hội trường nghe Tờ trình vềdự án Luật Công chứng (sửa đổi) và thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khácnhau của dự thảo Luật Bảo vệ và kiểm dịch thực vật./.
Đề nghị xử lý trường hợp người đứng đầu không thực hiện việc tiếp công dân
Giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Tiếp công dân, Chủ nhiệm Ủy ban Phápluật Phan Trung Lý cho biết qua thảo luận, bên cạnh nhiều ý kiến của đại biểuQuốc hội tán thành với tên gọi của dự thảo Luật như đã trình Quốc hội, còn cómột số ý kiến đề nghị đổi thành Luật tiếp dân vì cho rằng tên gọi “Luật tiếpcông dân” thực tế chưa bao quát được đầy đủ các hoạt động tiếp nhận khiếu nại,tố cáo, kiến nghị, phản ánh của cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam cũng như cơquan, tổ chức, cá nhân nước ngoài.
Về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, “công dân” là một thuật ngữmang tính pháp lý, thuật ngữ “tiếp công dân” đang được sử dụng quen thuộc và phổbiến, được quy định thống nhất trong hệ thống pháp luật ở Việt Nam, nhất làtrong Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và nhiều văn bản pháp luật hiện hành.
Hơn nữa, trong dự thảo Luật này, đối tượng áp dụng chủ yếu là công dân Việt Nam;hoạt động tiếp nhận khiếu nại, kiến nghị, phản ánh của cơ quan, tổ chức, tiếpnhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của cá nhân nước ngoài về cơ bảncũng được thực hiện theo quy trình, thủ tục tương tự như đối với công dân ViệtNam. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ tên của luật làLuật tiếp công dân; đồng thời bổ sung vào Điều 1 quy định: “Việc tiếp đại diệncủa cơ quan, tổ chức đến khiếu nại, kiến nghị, phản ánh, tiếp người nước ngoàiđến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh được thực hiện như đối với tiếp côngdân.”
Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) phản ánh thực tế cho thấy nếu cán bộ lãnhđạo quan tâm nhiều đến công tác tiếp công dân sẽ giải quyết kịp thời những bứcxúc của công dân. Nhưng từ thực trạng khiếu nại, tố cáo vượt cấp hiện nay thìmột trong những nguyên nhân là do thiếu sự quan tâm của lãnh đạo cơ quan, đơn vịtrong việc tiếp công dân, có trường hợp lãnh đạo “trắng” lịch tiếp công dân dùluật quy định 2 ngày/tháng, có cán bộ tiếp công dân “nghe điện thoại, hút thuốc,có thái độ thờ ơ khi công dân đang trình bày vụ việc”... khiến cho công dân thêmbức xúc. Vì thế, theo đại biểu, cần có quy định xử lý trường hợp người đứng đầukhi không thực hiện việc tiếp công dân, chứ không chỉ quy định trách nhiệm tiếpcông dân của họ.
Một số ý kiến cho rằng cần có sự thống nhất hơn về quy trình giải quyết yêu cầucủa công dân trong quá trình tiếp công dân, không để tình trạng, “dân gửi đơnđến cơ quan địa phương thì chuyển lên Trung ương, gửi đơn đến cơ quan Trung ươngthì lại yêu cầu địa phương giải quyết” dẫn đến “dồn nén bức xúc mà thành khiếunại, tố cáo đông người, vượt cấp.”
Đại biểu Nguyễn Minh Lâm (Long An) đề nghị bổ sung quy định “cấm người có tráchnhiệm tiếp công dân đùn đẩy trách nhiệm tiếp công dân, cán bộ tiếp công dân xúigiục người dân cung cấp giấy tờ, thông tin không đúng sự thật” làm cho công táctiếp công dân thêm phức tạp, mất lòng tin của người dân.
Đại biểu Nguyễn Thanh Thụy (Bình Định) đánh giá, dự thảo Luật chưa đáp ứng yêucầu giải quyết tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, góp phần tăng cường mối quan hệmật thiết giữa công dân và cơ quan Nhà nước thông qua hoạt động tiếp công dânnên cần thiết kế quy định “tiếp công dân tại nơi cư trú khi nhiều công dân cóyêu cầu” để công tác tiếp công dân “sát dân, gần dân” hơn...
Quán triệt nguyên tắc bảo đảm chủ quyền quốc gia và bình đẳng trong quan hệ quốctế
Tờ trình Quốc hội về dự án Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nướcngoài tại Việt Nam do Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang trình bày nêu rõ quathực tiễn quản lý cho thấy có một số quy định tại các Luật và các văn bản quyphạm pháp luật hiện hành liên quan đến nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của ngườinước ngoài tại Việt Nam vẫn còn những điểm bất cập, chưa thống nhất.
Pháp lệnh Nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam quyđịnh người nước ngoài sau khi nhập cảnh nếu có nhu cầu sẽ được xét cho chuyểnđổi mục đích nhập cảnh. Lợi dụng quy định này, thời gian qua, nhiều người nướcngoài đã vào Việt Nam với danh nghĩa tham quan, du lịch, sau đó xin chuyển đổiđể thực hiện các mục đích khác.
Pháp luật quy định người nước ngoài khai báo tạm trú tại cơ sở lưu trú nhưngchưa quy định trách nhiệm của các cơ sở lưu trú trong việc chuyển thông tin khaibáo tạm trú của người nước ngoài tới cơ quan quản lý xuất nhập cảnh. Do đó, cáccơ quan chức năng chưa nắm được đầy đủ, kịp thời thông tin tạm trú của ngườinước ngoài.
Pháp lệnh cũng mới chỉ quy định cơ quan, tổ chức, cá nhân được mời, bảo lãnh chongười nước ngoài vào Việt Nam nhưng chưa quy định rõ trách nhiệm của các cơquan, tổ chức, cá nhân trong việc mời, bảo lãnh, dẫn đến tình trạng làm thủ tụccho người nước ngoài nhập cảnh nhưng không quản lý khi phát sinh vấn đề phức tạpnhư người nước ngoài vi phạm pháp luật, tai nạn, chết...
Thẩm tra dự án Luật, Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội cho rằng vấn đềnhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam không chỉ có ýnghĩa về chính trị-pháp lý, mà còn tác động trực tiếp đến phát triển kinh tế-xãhội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội.
Dự án Luật được xây dựng cần phải quán triệt đầy đủ nguyên tắc bảo đảm chủ quyềnquốc gia và bình đẳng trong quan hệ quốc tế; kết hợp chặt chẽ và hài hòa giữayêu cầu phát triển kinh tế, mở rộng đối ngoại với bảo đảm an ninh quốc gia vàtrật tự, an toàn xã hội; khắc phục những hạn chế, bất cập trong thể chế hiệnhành.
Dự án Luật gồm 8 chương, 46 điều với bố cục rõ ràng nhằm tạo điều kiện thuận lợicho cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan nghiên cứu, áp dụng.
Theo Chương trình, ngày 29/10, Quốc hội làm việc tại Hội trường nghe Tờ trình vềdự án Luật Công chứng (sửa đổi) và thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khácnhau của dự thảo Luật Bảo vệ và kiểm dịch thực vật./.
Quỳnh Hoa (TTXVN)
