Xuất bản cuốn tiểu thuyết bị thất lạc của Saramago

Cuốn “Claraboya” từng được nhà văn từng giành Nobel - Saramago - gửi tới một nhà xuất bản Bồ Đào Nha song chưa bao giờ được hồi âm.
Một cuốn tiểu thuyết từng bị thất lạc của nhà văn người Bồ Đào Nha từng giành giải Nobel Jose Saramago đã ra mắt công chúng, hai năm sau ngày mất của ông.

Tác phẩm này từng được Saramago viết vào đầu những năm 50, một thời gian dài trước khi ông trở nên nổi tiếng.

Bản thảo của cuốn sách “Claraboya,” kể về cuộc sống của những người dân trong một tòa nhà tại Lisbon, từng được Saramago gửi tới một nhà xuất bản Bồ Đào Nha thông qua một người bạn vào năm 1953 song chưa bao giờ được hồi âm.

Mãi cho tới năm 1989, sau khi nhà văn trên đã trở thành một trong những cây viết đương đại ăn khách nhất của Bồ Đào Nha, nhà xuất bản năm xưa mới liên lạc lại với Saramago để cho biết rằng, họ đã tìm lại được bản thảo tiểu thuyết và sẽ rất vinh dự nếu được xuất bản nó.

Saramago, vốn được biết tới bởi bản tính thẳng thắn, đã ngay lập tức từ chối lời đề nghị trên. Đồng thời, ông đã lấy lại bản thảo và tuyên bố không muốn nó được xuất bản khi mình còn sống.

Theo bà vợ góa Pilar del Rio, Saramago từng gọi cuốn sách là “tác phẩm bị thất lạc và được tìm thấy đúng thời điểm.” Bà Pilar tiết lộ những điều trên tại buổi giới thiệu tác phẩm này ở Madrid, khi cuốn sách phát hành tại Tây Ban Nha và Nam Mỹ bắt đầu từ tuần này.

Bà Pilar cho biết thêm: “Ông ấy đã bảo chúng tôi rằng, khi còn sống, ông không muốn nó được xuất bản, song những người ở lại sau khi ông ấy qua đời sẽ biết sử dụng bản thảo một cách tốt nhất.”

Bà cũng đã giới thiệu một số cuốn sổ chép tay dày đặc những ghi chú của Saramago, người đã qua đời tháng 6/2010 tại hòn đảo Lanzarote, Tây Ban Nha ở tuổi 87. Những bản ghi này được thực hiện khi ông sáng tác cuốn tiểu thuyết trên, đồng thời bản thảo gốc từng được gửi tới nhà xuất bản khi xưa cũng được đem ra trưng bày.

Sau khi không nhận được một phản hồi nào từ nhà xuất bản về cuốn “Claraboya,” Saramago đã không còn viết thêm cuốn tiểu thuyết nào nữa trong gần hai thập niên và chỉ tập trung vào sự nghiệp nhà báo.

Bà Pilar cho biết: “Saramago đã phải trải qua nhiều điều bởi sự lạnh nhạt của nhà xuất bản kia. Ông ấy cảm thấy rằng khi mình trao đứa con tinh thần của mình cho ai đó, tối thiểu họ cũng nên đáp lại đôi lời.”

Bà cũng nói thêm: “'Claraboya' là cuốn tiểu thuyết đụng chạm tới nhiều vấn đề của xã hội, do đó nhà xuất bản đã không dám phát hành tại Bồ Đào Nha dưới thời cai trị độc tài của Antonio de Oliveira Salazar, người điều hành đất nước cho tới năm 1974."

“Đó là một cuốn tiểu thuyết khó khăn vào thời điểm ấy. Một cuốn sách mà trong đó một gia đình rường cột của xã hội lại như một tổ rắn độc. Trong đó có miêu tả về sự cưỡng hiếp, tình yêu đồng giới nữ, nạn bạo hành. Liệu xã hội Bồ Đào Nha có thể đón nhận những điều đó vào thập niên 50? Tôi không cho rằng như vậy.”

“Cá nhân tôi thì cho rằng, nhà xuất bản đã cố giữ bản thảo để chờ thời, nhưng vào thời điểm ấy không ai ngờ chế độ của Salazar lại kéo dài đến vậy.”

Claraboya” đã được xuất bản tại Bồ Đào Nha và Brazil bằng tiếng Bồ vào cuối năm ngoái. Hiện giờ cuốn sách đang được dịch ra nhiều thứ tiếng khác, bao gồm cả tiếng Anh và tiếng Italy.

Cuốn tiểu thuyết đầu tiên của Saramago được xuất bản vào năm 1947 có tên “Country of Sin” (Đất nước tội lỗi) là một câu truyện về nông dân thời khủng hoảng, song tác phẩm này không thành công về mặt thương mại.

Sự công nhận từ cộng đồng quốc tế đến khá muộn với Saramago, bắt đầu vào năm 1982 với câu truyện lịch sử giả tưởng “Baltasar and Blimunda,” kể về cuộc đấu tranh giữa Nhà thờ đạo Thiên Chúa tại Rome với những kẻ dị giáo, từ đó mở rộng ra về trận chiến giữa những cá nhân chống lại các tổ chức tôn giáo.

Nhà văn này đã chuyển tới sống ở đảo Canary sau cuộc chiến công khai năm 1992 với chính phủ Bồ Đào Nha, khi họ từ chối cho cuốn tiểu thuyết gây tranh cãi “The Gospel According to Jesus Christ" của ông tới tham gia tranh tài ở một giải thưởng văn học châu Âu.

Năm 1998, ông trở thành nhà văn viết tiếng Bồ Đào Nha đầu tiên giành giải Nobel văn học./.

L.Q (Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục