Cách đây 80 năm, Hội nghị thành lập Đảng họp từ ngày 3 đến ngày 7/2/1930 dưới sự chủ trì của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã quyết định xuất bản một tạp chí lý luận chung cho toàn Đảng và ba tờ báo tuyên truyền ở ba xứ.
Thực hiện quyết định đó, Tạp chí Đỏ (tiền thân của Tạp chí Cộng sản ngày nay), mà người sáng lập và trực tiếp phụ trách là lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, ra số 1 ngày 5/8/1930. Với bề dày lịch sử 80 năm, quá trình phát triển của Tạp chí luôn gắn liền với sự nghiệp cách mạng cũng như sự phát triển lý luận, trình độ tổng kết thực tiễn của Đảng. Tám mươi năm qua, tuy tên gọi của có lúc khác nhau nhưng Tạp chí luôn luôn làm tốt nhiệm vụ là cơ quan lý luận và chính trị của Đảng.
Trong giai đoạn Đổi mới, từ 1986 đến nay, Tạp chí Cộng sản đã có nhiều đổi mới cả nội dung và hình thức, kết hợp chặt chẽ lý luận với thực tế, coi trọng yêu cầu của đông đảo bạn đọc. Một mặt tạp chí kiên quyết giữ gìn những truyền thống tốt đẹp của mình như bám chắc đường lối và các chính sách của Đảng và Nhà nước, kiên quyết bảo vệ các quan điểm của Đảng, đấu tranh chống những quan điểm sai trái, nâng cao vai trò lý luận của tạp chí, bám sát thực tế của đất nước và thế giới.
Mặt khác, tạp chí đã tạo nên một không khí cởi mở, tự do tư tưởng, dân chủ, dám nhìn thẳng vào sự thật, mạnh dạn phân tích, góp phần tích cực vào việc làm sáng tỏ đường lối và các quan điểm của Đảng. Tạp chí đã có hình thức và biện pháp khuyến khích sự tìm tòi sáng tạo của các nhà khoa học, của những cán bộ quản lý có kinh nghiệm, mở ra những mục tranh luận dân chủ trên những vấn đề lớn mang tính lý luận và thực tiễn cao.
Đặc biệt, giai đoạn từ 2000 đến nay, Tạp chí Cộng sản đã có bước phát triển mới. Từ tháng 9/2001, đã mở ra Tạp chí Cộng sản điện tử, là “cánh tay nối dài” của Tạp chí in; là một kênh thông tin, kho dữ liệu về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước; phản ánh hoạt động nghiên cứu lý luận, tổng kết kinh nghiệm thực tiễn trên mạng Internet .
Từ quý IV năm 2006, bên cạnh Tạp chí Cộng sản truyền thống xuất hiện Tạp chí Cộng sản chuyên đề cơ sở và Chuyên san Hồ sơ sự kiện. Tạp chí Cộng sản chuyên đề cơ sở ra vào ngày 16 hàng tháng.
Nội dung của Chuyên đề cơ sở bám sát thực tiễn cơ sở, nắm bắt, phản ánh diễn biến tư tưởng, tâm tư và nguyện vọng của mọi tầng lớp nhân dân; hướng dẫn giải thích chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, hướng dẫn hoạt động thực tiễn phù hợp với trình độ đội ngũ cán bộ cơ sở, giúp nâng cao nhận thức về chủ nghĩa xã hội, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta, về đường lối, kinh nghiệm thực tiễn và cách thức triển khai công việc, triển khai thực hiện hiện nghị quyết của Trung ương; giải thích định hướng chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên trước những vấn đề, sự kiện lớn trong nước và quốc tế.
Hồ sơ sự kiện bắt đầu ra đều kỳ mỗi tháng 2 số, đến đầu quý II năm 2009 chuyển thành tuần san, phát hành vào thứ sáu hằng tuần. Nội dung chính của Hồ sơ sự kiện đề cập những vấn đề nổi bật, chủ yếu là những vấn đề sự kiện quốc tế, chú trọng khai thác, sử dụng những thông tin khách quan, nhất là những thông tin từ chính phía kẻ thù để vạch trần những sai trái, đấu tranh trực diện trên trên mặt trận tư tưởng, lý luận, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; nâng cao nhận thức chính trị và tinh thần cảnh giác cho cán bộ, đảng viên và nhân dân trong sự nghiệp cách mạng của đất nước.
Có thể khẳng định rằng, 80 năm qua, Tạp chí đã không ngừng phát triển, đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao cho; có nhiều đóng góp vào việc vận dụng và phát triển chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vào công tác giáo dục chính trị-tư tưởng, giáo dục lý luận của Đảng; góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong suốt chặng đường lịch sử đã qua, tiếp tục đóng góp xứng đáng trong sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế hôm nay.
Đánh giá về hoạt động của Tạp chí Cộng sản, Chỉ thị số 60 CT/TW, ngày 12-12-2000 của Bộ Chính trị về công tác của Tạp chí Cộng sản trong thời kỳ mới đã khẳng định: “ Trong công cuộc đổi mới, Tạp chí Cộng sản đã có nhiều cố gắng trong công tác lý luận, đưa đường lối, quan điểm của Đảng vào cuộc sống, tham gia tổng kết thực tiễn, góp phần thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong bối cảnh chủ nghĩa xã hội trên thế giới tạm thời lâm vào thoái trào, tình hình thế giới đã có nhiều biến động phức tạp, Tạp chí đã kiên định đấu tranh chống các quan điểm sai trái và các luận điểm thù địch, bảo vệ chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, quan điểm của Đảng. ”
Đề cập những nhiệm vụ của Tạp chí trong bối cảnh mới, giáo sư, tiến sĩ Tạ Ngọc Tấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản cho rằng hiện nay, công cuộc đổi mới ở Việt Nam đang chuyển sang giai đoạn mới. Cả nước đang chuẩn bị tiến tới Đại hội XI của Đảng, cùng với rất nhiều vấn đề đang đặt ra với công tác tư tưởng và lý luận, như: tổng kết những vấn đề về lý luận-thực tiễn sau 25 năm đổi mới; bổ sung và phát triển Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội; xây dựng “Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2011 đến 2020.”
Là một cơ quan lý luận và chính trị của Đảng, Tạp chí Cộng sản cần tiếp tục có những cố gắng về nhiều mặt mới đáp ứng được tốt nhiệm vụ, đóng góp tích cực và hiệu quả cho công cuộc đổi mới đất nước. Bên cạnh việc tiên phong trong việc truyền bá đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, Tạp chí Cộng sản tham gia tích cực trong việc khẳng định những thành tựu, tiến bộ, chỉ ra những hạn chế, thiếu sót trong quá trình phát triển tư duy lý luận của Đảng; phát hiện những vấn đề mới về lý luận trong quá trình đổi mới; lý giải, kết luận một số vấn đề lý luận-thực tiễn đang đặt ra trong quá trình đổi mới; góp phần bổ sung, hoàn chỉnh cũng như cung cấp luận cứ khoa học cho quá trình chuẩn bị các văn kiện trình Đại hội lần thứ XI của Đảng.
Ngoài ra, các phóng viên, biên tập viên của Tạp chí Cộng sản luôn bám sát thực tế, thông tin kịp thời và phân tích sâu sắc những sự kiện mới, phát hiện và phản ánh trung thực những điển hình tiên tiến, nhiệt tình ủng hộ, cổ vũ nhân tố mới, đấu tranh chống những hiện tượng lạc hậu, trì trệ và mọi biểu hiện tiêu cực khác; đề cập và chỉ ra phương hướng giải quyết những vấn đề thiết thực mà xã hội quan tâm, xây dựng dư luận xã hội lành mạnh, động viên quần chúng, cán bộ, đảng viên tích cực hoàn thành nhiệm vụ cách mạng.
Kỷ niệm 80 năm ngày Tạp chí ra số đầu tiên, Tạp chí Cộng sản được Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới. Đây sẽ là nguồn cổ vũ, động viên to lớn, tạo động lực đưa Tạp chí Cộng sản phát triển lên một bước mới, đóng góp nhiều hơn nữa vào sự nghiệp cách mạng của Đảng trên mặt trận tư tưởng, lý luận./.
Thực hiện quyết định đó, Tạp chí Đỏ (tiền thân của Tạp chí Cộng sản ngày nay), mà người sáng lập và trực tiếp phụ trách là lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, ra số 1 ngày 5/8/1930. Với bề dày lịch sử 80 năm, quá trình phát triển của Tạp chí luôn gắn liền với sự nghiệp cách mạng cũng như sự phát triển lý luận, trình độ tổng kết thực tiễn của Đảng. Tám mươi năm qua, tuy tên gọi của có lúc khác nhau nhưng Tạp chí luôn luôn làm tốt nhiệm vụ là cơ quan lý luận và chính trị của Đảng.
Trong giai đoạn Đổi mới, từ 1986 đến nay, Tạp chí Cộng sản đã có nhiều đổi mới cả nội dung và hình thức, kết hợp chặt chẽ lý luận với thực tế, coi trọng yêu cầu của đông đảo bạn đọc. Một mặt tạp chí kiên quyết giữ gìn những truyền thống tốt đẹp của mình như bám chắc đường lối và các chính sách của Đảng và Nhà nước, kiên quyết bảo vệ các quan điểm của Đảng, đấu tranh chống những quan điểm sai trái, nâng cao vai trò lý luận của tạp chí, bám sát thực tế của đất nước và thế giới.
Mặt khác, tạp chí đã tạo nên một không khí cởi mở, tự do tư tưởng, dân chủ, dám nhìn thẳng vào sự thật, mạnh dạn phân tích, góp phần tích cực vào việc làm sáng tỏ đường lối và các quan điểm của Đảng. Tạp chí đã có hình thức và biện pháp khuyến khích sự tìm tòi sáng tạo của các nhà khoa học, của những cán bộ quản lý có kinh nghiệm, mở ra những mục tranh luận dân chủ trên những vấn đề lớn mang tính lý luận và thực tiễn cao.
Đặc biệt, giai đoạn từ 2000 đến nay, Tạp chí Cộng sản đã có bước phát triển mới. Từ tháng 9/2001, đã mở ra Tạp chí Cộng sản điện tử, là “cánh tay nối dài” của Tạp chí in; là một kênh thông tin, kho dữ liệu về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước; phản ánh hoạt động nghiên cứu lý luận, tổng kết kinh nghiệm thực tiễn trên mạng Internet .
Từ quý IV năm 2006, bên cạnh Tạp chí Cộng sản truyền thống xuất hiện Tạp chí Cộng sản chuyên đề cơ sở và Chuyên san Hồ sơ sự kiện. Tạp chí Cộng sản chuyên đề cơ sở ra vào ngày 16 hàng tháng.
Nội dung của Chuyên đề cơ sở bám sát thực tiễn cơ sở, nắm bắt, phản ánh diễn biến tư tưởng, tâm tư và nguyện vọng của mọi tầng lớp nhân dân; hướng dẫn giải thích chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, hướng dẫn hoạt động thực tiễn phù hợp với trình độ đội ngũ cán bộ cơ sở, giúp nâng cao nhận thức về chủ nghĩa xã hội, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta, về đường lối, kinh nghiệm thực tiễn và cách thức triển khai công việc, triển khai thực hiện hiện nghị quyết của Trung ương; giải thích định hướng chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên trước những vấn đề, sự kiện lớn trong nước và quốc tế.
Hồ sơ sự kiện bắt đầu ra đều kỳ mỗi tháng 2 số, đến đầu quý II năm 2009 chuyển thành tuần san, phát hành vào thứ sáu hằng tuần. Nội dung chính của Hồ sơ sự kiện đề cập những vấn đề nổi bật, chủ yếu là những vấn đề sự kiện quốc tế, chú trọng khai thác, sử dụng những thông tin khách quan, nhất là những thông tin từ chính phía kẻ thù để vạch trần những sai trái, đấu tranh trực diện trên trên mặt trận tư tưởng, lý luận, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; nâng cao nhận thức chính trị và tinh thần cảnh giác cho cán bộ, đảng viên và nhân dân trong sự nghiệp cách mạng của đất nước.
Có thể khẳng định rằng, 80 năm qua, Tạp chí đã không ngừng phát triển, đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao cho; có nhiều đóng góp vào việc vận dụng và phát triển chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vào công tác giáo dục chính trị-tư tưởng, giáo dục lý luận của Đảng; góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong suốt chặng đường lịch sử đã qua, tiếp tục đóng góp xứng đáng trong sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế hôm nay.
Đánh giá về hoạt động của Tạp chí Cộng sản, Chỉ thị số 60 CT/TW, ngày 12-12-2000 của Bộ Chính trị về công tác của Tạp chí Cộng sản trong thời kỳ mới đã khẳng định: “ Trong công cuộc đổi mới, Tạp chí Cộng sản đã có nhiều cố gắng trong công tác lý luận, đưa đường lối, quan điểm của Đảng vào cuộc sống, tham gia tổng kết thực tiễn, góp phần thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong bối cảnh chủ nghĩa xã hội trên thế giới tạm thời lâm vào thoái trào, tình hình thế giới đã có nhiều biến động phức tạp, Tạp chí đã kiên định đấu tranh chống các quan điểm sai trái và các luận điểm thù địch, bảo vệ chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, quan điểm của Đảng. ”
Đề cập những nhiệm vụ của Tạp chí trong bối cảnh mới, giáo sư, tiến sĩ Tạ Ngọc Tấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản cho rằng hiện nay, công cuộc đổi mới ở Việt Nam đang chuyển sang giai đoạn mới. Cả nước đang chuẩn bị tiến tới Đại hội XI của Đảng, cùng với rất nhiều vấn đề đang đặt ra với công tác tư tưởng và lý luận, như: tổng kết những vấn đề về lý luận-thực tiễn sau 25 năm đổi mới; bổ sung và phát triển Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội; xây dựng “Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2011 đến 2020.”
Là một cơ quan lý luận và chính trị của Đảng, Tạp chí Cộng sản cần tiếp tục có những cố gắng về nhiều mặt mới đáp ứng được tốt nhiệm vụ, đóng góp tích cực và hiệu quả cho công cuộc đổi mới đất nước. Bên cạnh việc tiên phong trong việc truyền bá đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, Tạp chí Cộng sản tham gia tích cực trong việc khẳng định những thành tựu, tiến bộ, chỉ ra những hạn chế, thiếu sót trong quá trình phát triển tư duy lý luận của Đảng; phát hiện những vấn đề mới về lý luận trong quá trình đổi mới; lý giải, kết luận một số vấn đề lý luận-thực tiễn đang đặt ra trong quá trình đổi mới; góp phần bổ sung, hoàn chỉnh cũng như cung cấp luận cứ khoa học cho quá trình chuẩn bị các văn kiện trình Đại hội lần thứ XI của Đảng.
Ngoài ra, các phóng viên, biên tập viên của Tạp chí Cộng sản luôn bám sát thực tế, thông tin kịp thời và phân tích sâu sắc những sự kiện mới, phát hiện và phản ánh trung thực những điển hình tiên tiến, nhiệt tình ủng hộ, cổ vũ nhân tố mới, đấu tranh chống những hiện tượng lạc hậu, trì trệ và mọi biểu hiện tiêu cực khác; đề cập và chỉ ra phương hướng giải quyết những vấn đề thiết thực mà xã hội quan tâm, xây dựng dư luận xã hội lành mạnh, động viên quần chúng, cán bộ, đảng viên tích cực hoàn thành nhiệm vụ cách mạng.
Kỷ niệm 80 năm ngày Tạp chí ra số đầu tiên, Tạp chí Cộng sản được Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới. Đây sẽ là nguồn cổ vũ, động viên to lớn, tạo động lực đưa Tạp chí Cộng sản phát triển lên một bước mới, đóng góp nhiều hơn nữa vào sự nghiệp cách mạng của Đảng trên mặt trận tư tưởng, lý luận./.
Hương Thủy (TTXVN/Vietnam+)
