“Nếu thất bại tôi sẽ mở ra một ‘game’ mới và tiếp tục chiến đấu.” Gặp gỡ Tôn Hương Linh lần đầu, ấn tượng lớn nhất đọng lại trong tôi chính là đôi mắt, nó ẩn chứa một nội lực mạnh mẽ, tới mức khó tin ở một cô gái có vóc người vốn rất nhỏ nhắn này.
“Thích là nhích?”
Luôn nhìn thẳng vào người đối diện, trả lời ngắn gọn, đúng trọng tâm, Hương Linh kể lại quá trình khởi nghiệp của mình với chuỗi cửa hàng “Spaghetti Box”.
Năm 2004, thi đỗ vào Đại học Quốc gia Hà Nội, chuyên ngành tiếng Nhật. Nhưng chỉ học chưa được có 2 năm, cô gái với thân hình nhỏ bé đó vội vã “dứt áo ra đi,” rời xa ghế nhà trường trước sự phản đối kịch liệt từ gia đình và sự ngỡ ngàng của chúng bạn.
Linh chia sẻ, thậm chí có người thân trong gia đình 2-3 năm liền vẫn không thèm nhìn mặt cô.
“Môn tiếng Nhật là sở thích nhất thời. Khi thi vào đại học, tôi đã không định hướng được tương lai và tôi nhận ra rằng sở thích thì luôn có thể thay đổi. Không nhất thiết chỉ vì một tấm bằng mà gượng ép bản thân bước tiếp trên con đường vốn không mang đến sự thỏa mãn,” Linh nói.
Sinh ra trong một gia đình công chức tại Hà Nội, dù hoàn cảnh không chịu áp lực kinh tế nhưng ngay từ sinh viên năm nhất, Linh đã vừa đi học và đi làm. Để sau đó, bước sang tuổi 19, Linh cùng một cô bạn thân cho ra đời một “kế hoạch lập thân” cho mình.
“Cái cảm giác được phục vụ, thoả mãn khách hàng thật là thú vị. Tôi tự hỏi, tại sao lại không kinh doanh và mang đến những dịch vụ ăn uống cho giới trẻ với phong cách chuyên nghiệp,” Linh nói.
Không cho phép thất bại, Linh gom hết những đồng tiền dành dụm được, khoảng 15 triệu đồng góp 50% cổ phần với bạn. Thế là bộ đôi bắt tay khởi nghiệp.
Thực tế thì không bao giờ “màu hồng” như hai cô mong đợi. “Tang thương, giông tố, khốc nghiệt” là những gì mà các cô đã trải qua ngay sau đó.
“Không chỉ ý tưởng tốt, sản phẩm ngon, giá cả phù hợp,… được khách hàng ủng hộ,mà khó khăn thậm chí lại nằm ở những điều tưởng như rất đơn giản, như văn hóa sống tại khu phố mình thuê cửa hàng với bao điều ‘luật bất thành văn’ mà những người trẻ tuổi mới vào đời không bao giờ được trang bị trước đó. Chỉ vài kiện cáo nhỏ đưa lên phường hay một số va chạm qua lại giữa người hàng xóm với khách hàng cũng có thể khiến bạn phải đóng cửa,” Linh chia sẻ.
“Cứ làm đi, nợ nần sẽ theo đuổi bạn”
Spaghetti Box được giới trẻ Hà Nội biết đến như là địa điểm ẩm thực với các món ăn nhanh mang phong cách châu Âu, song giá cả lại hết sức bình dân. Sau 10 năm kinh doanh, hiện Spaghetti Box có ba cửa hàng tại các phố trung tâm, với số nhân viên lên tới 150 người – 180 người. Lao động bán thời gian của Spaghetti Box có thu nhập vài triệu đồng/tháng, trong khi với các bạn quản lý có thể lên tới 10 triệu đồng.
Linh cho biết, quỹ lương của cửa hàng chiếm khoảng từ 23,2%-24,5% doanh thu hàng tháng. Theo kế hoạch trong năm 2016, Spaghetti Box sẽ triển khai nhượng quyền thương hiệu cho các đối tác tại thành phố Vinh, Thanh Hóa, Hạ Long…
Chia sẻ kinh nghiệm với các bạn trẻ với mong muốn khởi nghiệp, vấn đề lớn nhất mọi người hay nghĩ tới là những khó khăn về vốn, song Linh lại cho rằng, yếu tố cốt lõi vẫn nằm ở con người.
Theo Linh, hoạt động khởi nghiệp của các bạn trẻ ngày càng chuyên nghiệp. Tuy nhiên ngay từ đầu, các bạn ấy phải biết mình mong muốn làm tới đâu. Bởi, sự phát triển của ngành nghề luôn mang tính chu kỳ, mỗi vòng tròn sau lại lớn hơn vòng tròn trước và có tính thừa kế.
“Doanh nghiệp ra đời, nó chính là đứa con tinh thần, nhưng các bạn vẫn phải nhìn nhận hết sức thực tế. Nếu chỉ có ước vọng không thôi, cứ làm đi thì nợ nần sẽ theo đuổi bạn. Làm chủ không có gì là sai, nhưng nếu chỉ làm vì tiền thôi thì bạn sẽ không đủ kiên nhẫn để bán trụ ở những thời điểm tưởng chừng như tuyệt vọng,” Linh bỗng trầm giọng.
Cô đau đáu, cái tuổi mười chín, đôi mươi của mình đã bị cuốn đi theo thời gian cùng với sự bươn trải. Vì nhiệt huyết, vì đam mê, cô đã bỏ dở nhiều thứ ví như tấm bằng đại học dang dở, những khám phá cuộc sống của cái tuổi thanh xuân trên ghế nhà trường…
Và một điều Linh không thể không đề cập đến đó là kiến thức. Linh cho rằng, cần phải biết đứng ra xa để nhìn nhận vấn đề, 5 hay 7 tấm bằng chỉ là sự xác thực.
Sau này khi Linh đã theo học hai chuyên ngành đại học (tại một trường đại học liên kết giữa Việt Nam và nước ngoài) có liên quan đến công việc mà mình, đó là truyền thông đại chúng và quản trị du lịch khách sạn. Kinh nghiệm và kiến thức thực tế đã cho cô một quá trình học rất thuận lợi và kết quả vượt xa so với các bạn học cùng lớp.
“Các giảng viên quốc tế đã rất hứng thú với phương pháp và kết quả học tập của tôi. Trường đại học đã cho tôi rất nhiều thứ, như các mối quan hệ, cung cấp tư liệu, kiến thức và đặc biệt phương pháp phát triển con người.
Học tập luôn là điều cần thiết đối với ai có mong muốn khởi nghiệp, song nó phải hướng tới những mục tiêu thiết thực. Không nên mất tới 4,5 năm tuổi trẻ để theo đuổi một tấm bằng đại học chỉ vì những sở thích nhất thời hoặc cố gắng làm “vừa lòng” người thân trong gia đình,” Linh nói./.