Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte (trái) trả lời phỏng vấn của Tân Hoa Xã tại Manila ngày 13/10 vừa qua, trước chuyến thăm Trung Quốc. (Ảnh: THX/TTXVN) Đài TNHK đưa tin sau khi loan báo cho thế giới biết rằng đang lèo lái quốc gia theo một đường lối đối ngoại độc lập, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte ngày 20/10 đã công khai tuyên bố sẽ “chia tay” với Mỹ, đồng thời khẳng định “chỉ có Trung Quốc là có thể giúp chúng tôi.”
Trả lời phỏng vấn của Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) nhân chuyến thăm Trung Quốc, ông Duterte còn tuyên bố rằng “tôi là người Trung Quốc.”
Nhận định về những tuyên bố trên, giáo sư Antonio La Vina thuộc Đại học Ateneo de Manila (Philippines) cho rằng "Đây sẽ là một sự thay đổi thực sự rất căng thẳng. Mối quan hệ Philippines và Mỹ sẽ không gần gũi như trước đây. Và có thể cuối cùng mối quan hệ này chủ yếu chỉ tập trung vào lĩnh vực thương mại chứ không còn là quan hệ quân sự."
Theo ông La Vina, các động thái của ông Duterte xích lại gần hơn với Trung Quốc và thoát khỏi liên minh với Mỹ đang làm người dân Philippines lo lắng.
Cuộc khảo sát gần đây do một viện nghiên cứu phi lợi nhuận ở Manila cho thấy hơn 50% người trưởng thành của Philippines không tin tưởng vào Trung Quốc và gần 20% thì không có ý kiến.
Giáo sư La Vina nói: "Tôi nghĩ chúng tôi có thể học hỏi rất nhiều từ Việt Nam trong vấn đề Biển Đông. Tôi hy vọng tổng thống (Duterte) sẽ lắng nghe những kinh nghiệm của Việt Nam trong việc xử lý và đàm phán với Trung Quốc. Chúng tôi cần phải cẩn trọng khi 'bắt tay' với người Trung Quốc. Việt Nam đã rút ra nhiều kinh nghiệm trong quan hệ với Trung Quốc."
Còn giáo sư Carl Thayer của Đại học New South Wales (Australia) cho hay: “Với chính sách 3 không - không liên minh quân sự, không căn cứ quân sự nước ngoài trên đất Việt Nam, không ủng hộ sự can dự quân sự của các nước khác - Việt Nam tiếp tục giữ vững lập trường độc lập. Về khía cạnh đó Việt Nam và Philippines có thể học hỏi lẫn nhau"
"Tôi cho rằng nếu Philippines đã học được ở Việt Nam thì đó sẽ là điều tốt. Tôi nghĩ Philippines nên học hỏi ở Việt Nam về cách đối xử với các cường quốc"./.
