Dự án Nhà máy bột giấy Phương Nam tại xã Thuận Nghĩa Hòa, huyện Thạnh Hóa, Long An được khởi công từ hơn 3 năm nay nhưng vẫn chưa hoàn thành. Người nông dân trồng đay gọi đây là “siêu dự án” vì liên quan đến hàng chục ngàn ha đất, 30.000 lao động.
Siêu dự án
Đây là một dự án công nghiệp lớn nhất tỉnh, sử dụng cây đay sản xuất giấy, với tổng vốn đầu tư ban đầu 1.500 tỷ đồng.
Tháng 6/2005, UBND tỉnh Long An đã nhận bàn giao nguyên trạng toàn bộ Doanh nghiệp Nhà nước Tracodi (Công ty Đầu tư Phát triển Giao thông Vận tải) từ Tổng Công ty Xây dựng Công trình giao thông 6, Bộ Giao thông Vận tải. Trước đó, ngày 28/10/2003, UBND tỉnh Long An đã phê duyệt dự án Nhà máy Bột giấy Phương Nam do Tracodi làm chủ đầu tư. Ngày 25/1/2005, Tracodi đã ký hợp đồng mua thiết bị toàn bộ và dịch vụ kỹ thuật với Cty Androtz của Áo.
Tháng 3/2006, dự án được khởi công; chủ đầu tư cho là có công nghệ tiên tiến nhất nước, sản xuất bột làm giấy trắng tương đương tiêu chuẩn EU, đủ sức cạnh tranh hàng ngoại nhập. Dự án chuyển 20.000ha trồng lúa không hiệu quả sang trồng đay, tạo việc làm cho hàng chục ngàn lao động địa phương.
Theo kế họach, dự án sẽ hoàn thành vào tháng 8/2007. Để cung cấp nguyên liệu cho nhà máy, vụ hè thu năm 2006, nông dân tỉnh Long An ồ ạt trồng đay. Người dân ở 3 huyện Thạnh Hóa, Tân Thạnh và Mộc Hóa được chính quyền vận động trồng đay phục vụ nhu cầu sản xuất của nhà máy. Mới đầu chỉ từ hơn 2.000ha năm 2006, đến vụ hè thu 2007 diện tích trồng đay ở Long An tăng lên 9.000ha, năng suất bình quân đạt 35 tấn/ha. Khi đay chuẩn bị thu hoạch, người trồng đay được chính quyền địa phương thông báo rằng dự án chưa hoàn thành và sẽ kéo dài thời gian đến cuối năm 2007.
Mặc dù nhà máy chưa xây dựng xong, nhưng do trước đó Công ty Tracodi khuyến khích người dân bỏ lúa trồng đay và cam kết mua hết đay nên khi đến vụ thu hoạch đay 2007 buộc lòng Tracodi phải thu mua đay, với giá rất “bèo” là 250đồng/kg đay tươi. Với giá mua này, người trồng đay ở Long An lỗ nặng.
Cần thẩm định lại
Mặc dù siêu dự án đã được gia hạn hoàn thành đến hai lần, lần thứ nhất tháng 9/2007, lần thứ 2 tháng 9/2008 và bây giờ tỉnh Long An lại gia hạn đến tháng 9/2009. Thế nhưng cho đến đầu tháng 3/2009, công trình xây dựng “siêu dự án” Nhà máy bột giấy Phương Nam vẫn “trơ gan cùng tuế nguyệt”. Theo báo cáo của Phòng Công thương huyện Thạnh Hóa, đến nay công trình xây dựng Nhà máy bột giấy Phương Nam mới đạt 70% nhưng đã sử dụng hết 1.900 tỷ đồng và phần còn lại 30% cần thêm 500 tỷ đồng để hoàn thành. Nếu không tìm ra nguồn vốn 500 tỷ đồng để tiếp tục thi công thì coi như số tiền bỏ ra 1.900 tỷ đồng sẽ trở thành lãng phí, do công trình xây dựng dở dự ánng, sắt thép trơ ra bắt đầu rỉ.
Theo ông Đỗ Văn Dũng, Bí thư Huyện ủy Thạnh Hóa, nếu không được cấp cứu kịp thời thì nguy cơ siêu phá sản của Nhà máy bột giấy Phương nam là rất lớn. Để cứu nguy, lãnh đạo tỉnh Long An đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép sử dụng nguồn vốn kích cầu của Chính phủ hoặc được vay vốn theo dạng hỗ trợ ưu đãi lãi suất. Nhằm làm rõ toàn bộ dự án, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính tiến hành thẩm định lại toàn bộ dự án.
Trong khi dự án đang chờ kết quả thẩm định của liên bộ, người trồng đay của tỉnh Long An tiếp tục ngồi trên đống lửa khi phải đối mặt với vụ đay 2009 sắp đến. Chỉ tính riêng huyện Thạnh Hóa là địa phương có diện tích trồng đay lớn nhất tỉnh Long An thì vụ đay 2007 nông dân tham gia trồng đến 5.000ha và đã bị lỗ gần 6 tỷ đồng. Sang năm 2008, thấy dự án ngừng thi công, nông dân trong huyện Thạnh Hóa đã giảm diện tích trồng đay xuống còn 800ha và toàn tỉnh Long An trồng khoảng 2 ngàn ha.
Theo Phòng Kinh tế huyện Thạnh Hóa, giá đay tươi phải từ 500đồng/kg trở lên thì người trồng đay mới có lãi./.
(Tin Tức/Vietnam+)
