Giá dầu thô thế giới đã tăng hơn 9% trong tháng 8, cho dù tăng trưởng của nhiều nền kinh tế chủ chốt thế giới vẫn ì ạch, thậm chí một số nước còn chìm sâu trong suy thoái.
Giới phân tích dự đoán giá dầu thô sẽ còn tăng cao hơn nữa và giá dầu ngọt nhẹ New York có thể trở lại ngưỡng 100 USD/thùng trong tương lai gần, trong bối cảnh các ngân hàng trung ương được kỳ vọng sẽ sớm đưa ra các chính sách kích thích kinh tế mới và mối quan ngại nguồn cung dầu mỏ bị gián đoạn vẫn còn.
Thị trường ngóng đợi QE3
Các dự đoán về đợt nới lỏng có định lượng lần III (QE 3) của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã thành hình kể từ khi Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo việc làm tháng 7 đầy thất vọng trong lĩnh vực phi nông nghiệp.
Biên bản cuộc họp thường kỳ hai ngày (31/7-1/8) của FED công bố sau đó càng tăng thêm hy vọng rằng QE 3 sẽ sớm xuất hiện khi "nhiều ủy viên của Ủy ban Thị trường mở liên bang (FOMC) đánh giá rằng cần có gói kích thích tiền tệ bổ sung."
Thêm vào đó, bài phát biểu được hết sức trông đợi từ Chủ tịch FED, Ben Bernanke, trong cuộc họp thường niên của thống đốc các ngân hàng trung ương tại Jackson Hole, Wyoming (Mỹ cuối tháng 8 càng khẳng định FED sẽ sớm tung ra QE3 trong ngắn hạn.
Tại cuộc họp, ông Bernanke tuyên bố để ngỏ khả năng tiếp tục bổ sung các gói kích thích kinh tế nhằm đưa nền kinh tế lớn nhất thế giới thoát khỏi tình trạng khó khăn hiện nay.
Ông John Praveen, nhà chiến lược đầu tư trưởng của Prudential International Investments Advisers nhận định giờ đây chắc chắn là FED sẽ tung ra QE3, chỉ có điều là khi nào: ngay trong tháng 9 hay ở một thời điểm nào đó trong quý IV.
Theo ông Raymond Carbone, chủ tịch công ty môi giới dầu mỏ Paramount Options, kinh nghiệm từ hai đợt QE trước cho thấy giá hàng hóa tăng mạnh nếu FED tung ra các chính sách kích thích kinh tế mới. Không những thế, Ngân hàng Trung ương châu Âu cũng có thể đưa ra các chính sách thúc đẩy kinh tế mới, nhân tố sẽ góp phần đẩy giá dầu lên cao hơn.
Sức nặng Iran
Gần đây các quan ngại về nguồn cung, trong đó có sự sụt giảm sản lượng từ Biển Bắc do hoạt động bảo dưỡng định kỳ, cơn bão nhiệt đới Isaac đổ bộ vào Vịnh Mexico và căng thẳng địa chính trị, được coi là những nhân tố chính hỗ trợ giá dầu đi lên.
Tuy nhiên, nhân tố có "trọng lượng nhất" lại là Iran. Lệnh cấm vận dầu mỏ mà Liên minh châu Âu (EU) áp đặt với Iran bắt đầu có hiệu lực từ 1/7 đã khởi động cho đợt tăng giá của dầu thô sau hai tháng liên tục đi xuống.
Theo ước tính của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), lệnh cấm vận của EU sẽ làm nguồn cung dầu hàng ngày từ Iran cho thị trường thế giới giảm khoảng 1 triệu thùng.
Số liệu thống kê của Ngân hàng BNP Paribas cũng cho thấy hiện Iran đang sản xuất 2,9 triệu thùng dầu/ngày, thấp hơn nhiều so với sản lượng 3,4 triệu thùng/ngày hồi tháng 1 năm nay.
Hai chiến lược gia dầu mỏ Harry Tchilinguirian và Gareth Lewis-Davies từ BNP Paribas cho biết, do Iran đã để tuột ngôi vị nhà sản xuất dầu mỏ lớn thứ hai trong Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) vào tay Iraq, nên rất khó dự đoán liệu Tehran có "ngồi yên" khi lượng dầu khai thác được ngày càng dư thừa bởi lệnh cấm vận.
Giới phân tích càng thêm lo ngại Iran có thể bị tấn công quân sự sau khi có tin nước này đang chuẩn bị mở rộng chương trình làm giàu urani. Theo ông Carbone, một khi xảy ra hành động quân sự chống lại Iran, giá dầu ngọt nhẹ của Mỹ có thể dễ dàng leo trở lại mức ba chữ số.
Không riêng Iran, nguy cơ căng thẳng địa chính trị toàn cầu gia tăng không phải là nhỏ. Từ đó xuất hiện các quan ngại nguồn cung sẽ bị gián đoạn từ các nước ngoài OPEC như Syria, Yemen và Sudan. Hay các nước thành viên OPEC như Libya, Nigeria và Iraq không hề "miễn dịch" trước sự bất ổn trong nước, nhân tố thường xuyên đe dọa nguồn cung.
Cơ hội giảm không nhiều
Ông Carbone cho rằng có nhiều nhân tố đẩy giá dầu lên, trong khi các cơ hội kéo giá dầu đi xuống lại không nhiều. Gần đây thông tin về việc nhiều nước mở kho dự trữ dầu mỏ chiến lược đã thu hút sự quan tâm của thị trường bởi động thái đó có thể chặn lại đà tăng của giá dầu.
Các bộ trưởng tài chính nhóm G-7 tuần qua cũng bày tỏ quan ngại trước việc giá dầu đang gia tăng và khẳng định có thể kêu gọi các nước "giải phóng" dầu từ kho dự trữ chiến lược để đối phó với sự sụt giảm xuất khẩu dầu mỏ của Iran.
Tuy nhiên, ông Maria Van Hoeven, Tổng giám đốc IEA, tổ chức giám sát dự trữ dầu mỏ của 28 nước phương Tây, lại cứ khăng khăng rằng chưa cần phải xuất dầu từ kho dự trữ chiến lược. Ngoài ra, một số nước châu Âu như Đức hay Italy cũng phản đối ý tưởng xuất dầu từ kho dự trữ chiến lược.
Theo ông Carbone, xuất dầu từ kho dự trữ chiến lược không phải là ý tưởng thông minh bởi động thái đó hầu như không thể làm thay đổi giá dầu, mà lại hạn chế sự linh hoạt của thị trường. Trong khi Nhà Trắng còn đang cân nhắc đề xuất xuất dầu từ kho dự trữ dầu mỏ chiến lược, giới phân tích lại tin rằng còn phải tốn nhiều thời gian mới ra được quyết định.
Nhưng dù sao cũng còn có các nhân tố có thể kéo giá dầu xuống. Đó là bất cứ tin xấu nào về diễn biến cuộc khủng hoảng nợ công ở Eurozone và tăng trưởng kinh tế Trung Quốc.
Hơn nữa, mùa du lịch hè cũng sắp kết thúc và ông Carbone chỉ rõ sau ngày nghỉ lễ Lao động (3/9) ở Mỹ nhu cầu dầu mỏ thường có xu hướng giảm, nhân tố sẽ góp phần kéo giá dầu đi xuống./.
Giới phân tích dự đoán giá dầu thô sẽ còn tăng cao hơn nữa và giá dầu ngọt nhẹ New York có thể trở lại ngưỡng 100 USD/thùng trong tương lai gần, trong bối cảnh các ngân hàng trung ương được kỳ vọng sẽ sớm đưa ra các chính sách kích thích kinh tế mới và mối quan ngại nguồn cung dầu mỏ bị gián đoạn vẫn còn.
Thị trường ngóng đợi QE3
Các dự đoán về đợt nới lỏng có định lượng lần III (QE 3) của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã thành hình kể từ khi Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo việc làm tháng 7 đầy thất vọng trong lĩnh vực phi nông nghiệp.
Biên bản cuộc họp thường kỳ hai ngày (31/7-1/8) của FED công bố sau đó càng tăng thêm hy vọng rằng QE 3 sẽ sớm xuất hiện khi "nhiều ủy viên của Ủy ban Thị trường mở liên bang (FOMC) đánh giá rằng cần có gói kích thích tiền tệ bổ sung."
Thêm vào đó, bài phát biểu được hết sức trông đợi từ Chủ tịch FED, Ben Bernanke, trong cuộc họp thường niên của thống đốc các ngân hàng trung ương tại Jackson Hole, Wyoming (Mỹ cuối tháng 8 càng khẳng định FED sẽ sớm tung ra QE3 trong ngắn hạn.
Tại cuộc họp, ông Bernanke tuyên bố để ngỏ khả năng tiếp tục bổ sung các gói kích thích kinh tế nhằm đưa nền kinh tế lớn nhất thế giới thoát khỏi tình trạng khó khăn hiện nay.
Ông John Praveen, nhà chiến lược đầu tư trưởng của Prudential International Investments Advisers nhận định giờ đây chắc chắn là FED sẽ tung ra QE3, chỉ có điều là khi nào: ngay trong tháng 9 hay ở một thời điểm nào đó trong quý IV.
Theo ông Raymond Carbone, chủ tịch công ty môi giới dầu mỏ Paramount Options, kinh nghiệm từ hai đợt QE trước cho thấy giá hàng hóa tăng mạnh nếu FED tung ra các chính sách kích thích kinh tế mới. Không những thế, Ngân hàng Trung ương châu Âu cũng có thể đưa ra các chính sách thúc đẩy kinh tế mới, nhân tố sẽ góp phần đẩy giá dầu lên cao hơn.
Sức nặng Iran
Gần đây các quan ngại về nguồn cung, trong đó có sự sụt giảm sản lượng từ Biển Bắc do hoạt động bảo dưỡng định kỳ, cơn bão nhiệt đới Isaac đổ bộ vào Vịnh Mexico và căng thẳng địa chính trị, được coi là những nhân tố chính hỗ trợ giá dầu đi lên.
Tuy nhiên, nhân tố có "trọng lượng nhất" lại là Iran. Lệnh cấm vận dầu mỏ mà Liên minh châu Âu (EU) áp đặt với Iran bắt đầu có hiệu lực từ 1/7 đã khởi động cho đợt tăng giá của dầu thô sau hai tháng liên tục đi xuống.
Theo ước tính của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), lệnh cấm vận của EU sẽ làm nguồn cung dầu hàng ngày từ Iran cho thị trường thế giới giảm khoảng 1 triệu thùng.
Số liệu thống kê của Ngân hàng BNP Paribas cũng cho thấy hiện Iran đang sản xuất 2,9 triệu thùng dầu/ngày, thấp hơn nhiều so với sản lượng 3,4 triệu thùng/ngày hồi tháng 1 năm nay.
Hai chiến lược gia dầu mỏ Harry Tchilinguirian và Gareth Lewis-Davies từ BNP Paribas cho biết, do Iran đã để tuột ngôi vị nhà sản xuất dầu mỏ lớn thứ hai trong Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) vào tay Iraq, nên rất khó dự đoán liệu Tehran có "ngồi yên" khi lượng dầu khai thác được ngày càng dư thừa bởi lệnh cấm vận.
Giới phân tích càng thêm lo ngại Iran có thể bị tấn công quân sự sau khi có tin nước này đang chuẩn bị mở rộng chương trình làm giàu urani. Theo ông Carbone, một khi xảy ra hành động quân sự chống lại Iran, giá dầu ngọt nhẹ của Mỹ có thể dễ dàng leo trở lại mức ba chữ số.
Không riêng Iran, nguy cơ căng thẳng địa chính trị toàn cầu gia tăng không phải là nhỏ. Từ đó xuất hiện các quan ngại nguồn cung sẽ bị gián đoạn từ các nước ngoài OPEC như Syria, Yemen và Sudan. Hay các nước thành viên OPEC như Libya, Nigeria và Iraq không hề "miễn dịch" trước sự bất ổn trong nước, nhân tố thường xuyên đe dọa nguồn cung.
Cơ hội giảm không nhiều
Ông Carbone cho rằng có nhiều nhân tố đẩy giá dầu lên, trong khi các cơ hội kéo giá dầu đi xuống lại không nhiều. Gần đây thông tin về việc nhiều nước mở kho dự trữ dầu mỏ chiến lược đã thu hút sự quan tâm của thị trường bởi động thái đó có thể chặn lại đà tăng của giá dầu.
Các bộ trưởng tài chính nhóm G-7 tuần qua cũng bày tỏ quan ngại trước việc giá dầu đang gia tăng và khẳng định có thể kêu gọi các nước "giải phóng" dầu từ kho dự trữ chiến lược để đối phó với sự sụt giảm xuất khẩu dầu mỏ của Iran.
Tuy nhiên, ông Maria Van Hoeven, Tổng giám đốc IEA, tổ chức giám sát dự trữ dầu mỏ của 28 nước phương Tây, lại cứ khăng khăng rằng chưa cần phải xuất dầu từ kho dự trữ chiến lược. Ngoài ra, một số nước châu Âu như Đức hay Italy cũng phản đối ý tưởng xuất dầu từ kho dự trữ chiến lược.
Theo ông Carbone, xuất dầu từ kho dự trữ chiến lược không phải là ý tưởng thông minh bởi động thái đó hầu như không thể làm thay đổi giá dầu, mà lại hạn chế sự linh hoạt của thị trường. Trong khi Nhà Trắng còn đang cân nhắc đề xuất xuất dầu từ kho dự trữ dầu mỏ chiến lược, giới phân tích lại tin rằng còn phải tốn nhiều thời gian mới ra được quyết định.
Nhưng dù sao cũng còn có các nhân tố có thể kéo giá dầu xuống. Đó là bất cứ tin xấu nào về diễn biến cuộc khủng hoảng nợ công ở Eurozone và tăng trưởng kinh tế Trung Quốc.
Hơn nữa, mùa du lịch hè cũng sắp kết thúc và ông Carbone chỉ rõ sau ngày nghỉ lễ Lao động (3/9) ở Mỹ nhu cầu dầu mỏ thường có xu hướng giảm, nhân tố sẽ góp phần kéo giá dầu đi xuống./.
Hoàng Hà (TTXVN)
