Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2012 và kế hoạch 2011-2015 đãđánh giá đúng những hạn chế tồn tại trong nền kinh tế hiện nay và đềxuất được các mục tiêu đúng hướng, nhưng lại thiếu các giải pháp cụ thểđi kèm để hiện thực hóa những mục tiêu này.
Đây là ý kiến chung của hầuhết các đại biểu Quốc hội trong phiên thảo luận tại tổ chiều 21/10.
Mục tiêu đã trúng nhưng giải pháp vẫn chung
Đánh giá về các chỉ tiêu chung về kinh tế như nợ công, lạm phát, bộichi, nhập siêu mà Chính phủ đề ra cho năm 2012 và giai đoạn 2011-2015,các đại biểu đều cho rằng các chỉ tiêu này là khả thi và bám sát đặcđiểm cụ thể của nền kinh tế Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên, từng chỉ tiêucụ thể lại vẫn tồn tại những vấn đề cần giải quyết.
Về nợ công, đạibiểu Trương Trọng Nghĩa chỉ ra rằng, nợ công năm 2011 chỉ bằng 54,6%GDP, trong khi nợ công 2015 được Chính phủ điều chỉnh bằng 60-65% GDP làkhá cao nên báo cáo cần có sự giải trình cụ thể hơn nữa. Bên cạnh đó,do Việt Nam chưa xây dựng được ngưỡng cụ thể về nợ công an toàn nên Quốchội càng cần phải xem xét kỹ lưỡng hơn chỉ tiêu này, bởi với các nướcđang phát triển hiện nay, nợ công an toàn thường ở ngưỡng 40% GDP.
Về ba đột phá chiến lược và tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăngtrưởng mà Chính phủ đề xuất, theo đại biểu Cao Sỹ Kiêm, Chính phủcần tái cấu trúc lại nền kinh tế theo hướng tập trung vào 3 đột phá gồm:thể chế, chất lượng nguồn lực, hệ thống hạ tầng với mô hình tăng trưởnglà chọn chiều sâu và hiệu quả hơn là tốc độ và chiều rộng. Bên cạnh đó, cần có chương trình hành động,nội dung cụ thể cho từng lĩnh vực, từng thời kỳ và từng địa bàn cùng vớihệ thống chính sách, hệ thống cơ chế, môi trường pháp lý, luật lệ… đểđảm bảo cho các định hướng được thực thi, tạo lòng tin cho nhân dân.
Góp ý về các giải pháp giảm gánh nặng đầu tư công, đại biểu Ngọc Hòa và Trần Du Lịch nhất trí nhu cầu vốn cho đầu tư phát triển là bức thiết nhưng chủtrương đề ra vẫn cần phải cắt giảm đầu tư công. Vì vậy, để đa dạng hóacác kênh huy động vốn, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân mởrộng sản xuất kinh doanh đồng thời san sẻ bớt gánh nặng cho ngân hàng,Chính phủ cần đề ra các giải pháp tạo sức sống và sức thu hút của thịtrường chứng khoán.
Các đại biểu cho hay Chính phủ đã đề ra nguyên tắc thực hiện tái cấu trúc đầutư; trong đó có tái cấu trúc đầu tư công nhưng chưa đề cập đến thời điểmthực hiện nguyên tắc này. Thực tế cho thấy, tại thời điểm này, Quốc hộiđã thực hiện phân bổ ngân sách 2012 đã được hết rồi. Vậy thì nguyên tắcđã đưa ra thì bao giờ thực hiện.
Bàn về các giải pháp kiềm chế lạmphát mà Chính phủ đưa ra, đại biểu Trần Hoàng Ngân khẳng định Việt Namvẫn đang đối mặt với thách thức về lạm phát cao và kéo dài. Việc chẩnđoán bệnh đã trúng nhưng lại chưa có giải pháp cụ thể, hữu hiệu. Hệthống phân phối từ người nông dân đến tay người tiêu dùng vẫn bị khâutrung gian lũng đoạn, đẩy giá tăng vô lý; tình trạng bán hàng không hóađơn phổ biến đến 90% khiến cơ quan chức năng không kiểm soát được giácả, thất thu thuế. Đặc biệt, Việt Nam đã hướng về xuất khẩu hàngchục năm, nhưng năm nào cũng nhập siêu, dẫn tới độ mở của nền kinh tếnăm 2011 lên tới 164% GDP. Với độ mở này, nếu kinh tế thế giới có khủnghoảng, Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng rất mạnh.
Tiếp tục quan tâm các vấn đề chính trị-xã hội
Đảm bảo các vấn đề xã hội là nền móng ổn định để phát triển kinh tế. Dođó, nhiều đại biểu cho rằng cần chú trọng đến các vấn đề thiết thực,liên quan trực tiếp đến đời sống của người dân như giáo dục, y tế, nhàở, việc làm.
Với hơn 400 trường đại học và cao đẳng, đại biểuHuỳnh Thành Đạt nhấn mạnh, song sự phát triển quá nhanh về số lượng lại không songhành cùng chất lượng. Ngoài việc thiếu trầm trọng giáo viên giảng dạy,hệ lụy là chất lượng tuyển sinh và đào tạo của các trường đại học khôngđảm bảo, nhất là nhóm trường dân lập, tư thục. Việc Đà Nẵng không tuyểncông chức tốt nghiệp từ các trường dân lập, tư thục, tại chức là minhchứng cho thấy sự suy giảm lòng tin về chất lượng đào tạo hiện nay. Bêncạnh đó, vấn đề lạm thu ở các trường phổ thông, đại học với nhiều khoảnthu vô lý cũng cần phải được xem xét.
Trong lĩnh vực đảm bảo trậttự an ninh xã hội, theo đại biểu Nguyễn Đức Chung của đoàn Hà Nội,ngoài việc tiếp tục đảm bảo nghiêm pháp luật, cần xử lý nghiêm khắc đốivới các hành vi chống người thi hành công vụ. Bên cạnh đó, đại biểu nàyđưa ra thực trạng toàn quốc có tới hàng chục ngàn đối tượng có tiền án,tiền sự. Nhiều người trong số này thực sự muốn hoàn lương, nhưng việctái hòa nhập công đồng lại rất khó khăn. Cộng đồng khó xóa mặc cảm vềcác đối tượng này và khiến họ bị cô lập khi không kiếm được việc làm.Bởi vậy, phần đông trong số này lại trở về con đường cũ, gây mất an ninhtrật tự xã hội và trở thành “gánh nặng” mới.
Cùng về vấn đề việc làm cho người lao động, đại biểu Đỗ VănĐương cho hay việc tăng lương hiện nay mới gắn với việc bù trượt giá,mà chưa gắn với năng lực của người lao động. Hiện nay, trong các cơ quannhà nước, chỉ có 1/3 lao động là làm việc thực sự, gây lãng phí ngânsách. Vì vậy, trong đường lối phát triển 5 năm tới đây, Chính phủ nênxây dựng lộ trình giảm biên chế đi kèm với các giải pháp quyết liệt đểnâng cao chất lượng, hiệu quả đôi ngũ công chức, viên chức nhà nước.
Nâng cao hiệu quả điều hành
Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Đình Quyền lại nhấn mạnh các Ủy ban thuộc Quốc hội cần nângcao hơn nữa tính phản biện với các báo cáo của Chính phủ.
Nhấttrí với những thành tựu mà Chính phủ đã đạt được, nhưng đại biểu này cho rằng các yếukém cũng cần được chỉ rõ xem còn hạn chế ở khâu nào, nhất là về vai tròquản lý nhà nước. Có tìm ra bất cập trong nội tại của bộ máy quản lýnhà nước thì mới đưa ra được giải pháp đúng đắn.
Về cải cách hành chính và chống tham nhũng, theo đại biểuNguyễn Đình Quyền, cần nhìn nhận xem bộ máy đã tương xứng chưavì sau 10 năm thực hiện cải cách đã chỉ ra được hàng trăm căn bệnh trầmkha của hành chính, nhưng giải pháp chữa trị vẫn chưa đủ mạnh. Cụ thể,đã có Luật về công chức, viên chức nhưng lại chưa có quy định xác nhậntrách nhiệm cá nhân nên khi vào việc cụ thể như khen thưởng, phê bình,kỷ luật... rất chung chung.
Điều quan trọng được nhiều đại biểután thành là để kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội được triển khaithực hiện thành công thì phải tạo được sự đồng thuận và lòng tin củatoàn xã hội.
Bản thân đội ngũ lãnh đạo phải gương mẫu thực hiện nghiêmkỷ cương hành chính-đại biểu Bạch Mai nhấn mạnh.
Ngày mai(22/10), các đại biểu Quốc hội nghiên cứu tài liệu. Sáng thứ hai(24/10), các đại biểu tiếp tục thảo luận tổ về tình hình thực hiện dựtoán ngân sách nhà nước năm 2011; dự toán ngân sách nhà nước và phươngán phân bổ ngân sách Trung ương năm 2012./.
Đây là ý kiến chung của hầuhết các đại biểu Quốc hội trong phiên thảo luận tại tổ chiều 21/10.
Mục tiêu đã trúng nhưng giải pháp vẫn chung
Đánh giá về các chỉ tiêu chung về kinh tế như nợ công, lạm phát, bộichi, nhập siêu mà Chính phủ đề ra cho năm 2012 và giai đoạn 2011-2015,các đại biểu đều cho rằng các chỉ tiêu này là khả thi và bám sát đặcđiểm cụ thể của nền kinh tế Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên, từng chỉ tiêucụ thể lại vẫn tồn tại những vấn đề cần giải quyết.
Về nợ công, đạibiểu Trương Trọng Nghĩa chỉ ra rằng, nợ công năm 2011 chỉ bằng 54,6%GDP, trong khi nợ công 2015 được Chính phủ điều chỉnh bằng 60-65% GDP làkhá cao nên báo cáo cần có sự giải trình cụ thể hơn nữa. Bên cạnh đó,do Việt Nam chưa xây dựng được ngưỡng cụ thể về nợ công an toàn nên Quốchội càng cần phải xem xét kỹ lưỡng hơn chỉ tiêu này, bởi với các nướcđang phát triển hiện nay, nợ công an toàn thường ở ngưỡng 40% GDP.
Về ba đột phá chiến lược và tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăngtrưởng mà Chính phủ đề xuất, theo đại biểu Cao Sỹ Kiêm, Chính phủcần tái cấu trúc lại nền kinh tế theo hướng tập trung vào 3 đột phá gồm:thể chế, chất lượng nguồn lực, hệ thống hạ tầng với mô hình tăng trưởnglà chọn chiều sâu và hiệu quả hơn là tốc độ và chiều rộng. Bên cạnh đó, cần có chương trình hành động,nội dung cụ thể cho từng lĩnh vực, từng thời kỳ và từng địa bàn cùng vớihệ thống chính sách, hệ thống cơ chế, môi trường pháp lý, luật lệ… đểđảm bảo cho các định hướng được thực thi, tạo lòng tin cho nhân dân.
Góp ý về các giải pháp giảm gánh nặng đầu tư công, đại biểu Ngọc Hòa và Trần Du Lịch nhất trí nhu cầu vốn cho đầu tư phát triển là bức thiết nhưng chủtrương đề ra vẫn cần phải cắt giảm đầu tư công. Vì vậy, để đa dạng hóacác kênh huy động vốn, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân mởrộng sản xuất kinh doanh đồng thời san sẻ bớt gánh nặng cho ngân hàng,Chính phủ cần đề ra các giải pháp tạo sức sống và sức thu hút của thịtrường chứng khoán.
Các đại biểu cho hay Chính phủ đã đề ra nguyên tắc thực hiện tái cấu trúc đầutư; trong đó có tái cấu trúc đầu tư công nhưng chưa đề cập đến thời điểmthực hiện nguyên tắc này. Thực tế cho thấy, tại thời điểm này, Quốc hộiđã thực hiện phân bổ ngân sách 2012 đã được hết rồi. Vậy thì nguyên tắcđã đưa ra thì bao giờ thực hiện.
Bàn về các giải pháp kiềm chế lạmphát mà Chính phủ đưa ra, đại biểu Trần Hoàng Ngân khẳng định Việt Namvẫn đang đối mặt với thách thức về lạm phát cao và kéo dài. Việc chẩnđoán bệnh đã trúng nhưng lại chưa có giải pháp cụ thể, hữu hiệu. Hệthống phân phối từ người nông dân đến tay người tiêu dùng vẫn bị khâutrung gian lũng đoạn, đẩy giá tăng vô lý; tình trạng bán hàng không hóađơn phổ biến đến 90% khiến cơ quan chức năng không kiểm soát được giácả, thất thu thuế. Đặc biệt, Việt Nam đã hướng về xuất khẩu hàngchục năm, nhưng năm nào cũng nhập siêu, dẫn tới độ mở của nền kinh tếnăm 2011 lên tới 164% GDP. Với độ mở này, nếu kinh tế thế giới có khủnghoảng, Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng rất mạnh.
Tiếp tục quan tâm các vấn đề chính trị-xã hội
Đảm bảo các vấn đề xã hội là nền móng ổn định để phát triển kinh tế. Dođó, nhiều đại biểu cho rằng cần chú trọng đến các vấn đề thiết thực,liên quan trực tiếp đến đời sống của người dân như giáo dục, y tế, nhàở, việc làm.
Với hơn 400 trường đại học và cao đẳng, đại biểuHuỳnh Thành Đạt nhấn mạnh, song sự phát triển quá nhanh về số lượng lại không songhành cùng chất lượng. Ngoài việc thiếu trầm trọng giáo viên giảng dạy,hệ lụy là chất lượng tuyển sinh và đào tạo của các trường đại học khôngđảm bảo, nhất là nhóm trường dân lập, tư thục. Việc Đà Nẵng không tuyểncông chức tốt nghiệp từ các trường dân lập, tư thục, tại chức là minhchứng cho thấy sự suy giảm lòng tin về chất lượng đào tạo hiện nay. Bêncạnh đó, vấn đề lạm thu ở các trường phổ thông, đại học với nhiều khoảnthu vô lý cũng cần phải được xem xét.
Trong lĩnh vực đảm bảo trậttự an ninh xã hội, theo đại biểu Nguyễn Đức Chung của đoàn Hà Nội,ngoài việc tiếp tục đảm bảo nghiêm pháp luật, cần xử lý nghiêm khắc đốivới các hành vi chống người thi hành công vụ. Bên cạnh đó, đại biểu nàyđưa ra thực trạng toàn quốc có tới hàng chục ngàn đối tượng có tiền án,tiền sự. Nhiều người trong số này thực sự muốn hoàn lương, nhưng việctái hòa nhập công đồng lại rất khó khăn. Cộng đồng khó xóa mặc cảm vềcác đối tượng này và khiến họ bị cô lập khi không kiếm được việc làm.Bởi vậy, phần đông trong số này lại trở về con đường cũ, gây mất an ninhtrật tự xã hội và trở thành “gánh nặng” mới.
Cùng về vấn đề việc làm cho người lao động, đại biểu Đỗ VănĐương cho hay việc tăng lương hiện nay mới gắn với việc bù trượt giá,mà chưa gắn với năng lực của người lao động. Hiện nay, trong các cơ quannhà nước, chỉ có 1/3 lao động là làm việc thực sự, gây lãng phí ngânsách. Vì vậy, trong đường lối phát triển 5 năm tới đây, Chính phủ nênxây dựng lộ trình giảm biên chế đi kèm với các giải pháp quyết liệt đểnâng cao chất lượng, hiệu quả đôi ngũ công chức, viên chức nhà nước.
Nâng cao hiệu quả điều hành
Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Đình Quyền lại nhấn mạnh các Ủy ban thuộc Quốc hội cần nângcao hơn nữa tính phản biện với các báo cáo của Chính phủ.
Nhấttrí với những thành tựu mà Chính phủ đã đạt được, nhưng đại biểu này cho rằng các yếukém cũng cần được chỉ rõ xem còn hạn chế ở khâu nào, nhất là về vai tròquản lý nhà nước. Có tìm ra bất cập trong nội tại của bộ máy quản lýnhà nước thì mới đưa ra được giải pháp đúng đắn.
Về cải cách hành chính và chống tham nhũng, theo đại biểuNguyễn Đình Quyền, cần nhìn nhận xem bộ máy đã tương xứng chưavì sau 10 năm thực hiện cải cách đã chỉ ra được hàng trăm căn bệnh trầmkha của hành chính, nhưng giải pháp chữa trị vẫn chưa đủ mạnh. Cụ thể,đã có Luật về công chức, viên chức nhưng lại chưa có quy định xác nhậntrách nhiệm cá nhân nên khi vào việc cụ thể như khen thưởng, phê bình,kỷ luật... rất chung chung.
Điều quan trọng được nhiều đại biểután thành là để kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội được triển khaithực hiện thành công thì phải tạo được sự đồng thuận và lòng tin củatoàn xã hội.
Bản thân đội ngũ lãnh đạo phải gương mẫu thực hiện nghiêmkỷ cương hành chính-đại biểu Bạch Mai nhấn mạnh.
Ngày mai(22/10), các đại biểu Quốc hội nghiên cứu tài liệu. Sáng thứ hai(24/10), các đại biểu tiếp tục thảo luận tổ về tình hình thực hiện dựtoán ngân sách nhà nước năm 2011; dự toán ngân sách nhà nước và phươngán phân bổ ngân sách Trung ương năm 2012./.
(TTXVN/Vietnam+)
