Dọc đường tỉnh lộ 151 thuộc 2 xã Văn Sơn và Võ Lao, huyện Văn Bàn (Lào Cai), hơn 2 tuần nay, các xe chở "quặng sắt lậu" ầm ầm chạy qua, chạy lại mà không gặp phải sự can thiệp nào của cơ quan chức năng.
Người đi trên đường dễ nhận thấy nạn khai thác quặng sắt trái phép ở 2 xã này. Ngay cạnh đường, các hầm khai thác quặng sắt ngang nhiên đào bới, các sản phẩm thu được đắp thành đống ven đường chờ các chủ hàng thu gom chở về bãi tập kết.
Chính quyền địa phương khẳng định đã biết hiện tượng này và tỏ ra khá bức xúc nhưng do lực lượng mỏng, năng lực còn nhiều hạn chế nên chưa thể giải quyết được sự việc này.
Ông Nguyễn Quyết Tiến, Bí thư Đảng ủy xã Võ Lao cho biết, nạn khai thác quặng sắt diễn ra từ năm 2001, sau đó lắng xuống vào năm 2004 nhờ sự can thiệp tích cực của tỉnh Lào Cai và huyện Văn Bàn. Nhưng 2 tuần nay vụ việc lại tiếp diễn, việc vận chuyển quặng lậu thường diễn ra vào ban đêm, mỗi tối có tới 20-50 xe ôtô tải vận chuyển.
Chính quyền xã đã bắt quả tang nhiều xe, lập biên bản nhiều lần và tịch thu phương tiện nhưng cũng không thể kiểm soát được tình trạng này.
Đi sâu vào các địa điểm khai thác trái phép tại xã Văn Sơn, thôn Tống Tư, Gốc Hồng; xã Võ Lao, thôn Bát 1, Bát 2, Làng Vinh, cảnh tượng khai thác quặng lậu tràn lan với các hố to, sâu hoắm như bị bom mìn hạng nặng tàn phá, có hố sâu đến 30-40 m, lộ rõ màu đen nâu của quặng sắt.
Qua tìm hiểu được biết, 2 "hố bom" thuộc diện tích đất nhà bà Thông và ông Phùng, thôn Tống Tư, xã Văn Sơn.
Trước kia, nơi đây là hai mảnh vườn rộng, bằng phẳng, rộng 500-700m2, chuyên trồng chuối. Do hám lợi, 2 hộ này đã cho các đối tượng khai thác quặng trái phép (gọi là bưởng) mang máy xúc, máy ủi đến đào bới rồi cho xe tải chở đi với giá 30.000 đồng/m3.
Tiếp tục đi sâu vào thôn Tống Tư khoảng hơn 300m, địa điểm mà các ông bưởng đổ đất đá sau khi lọc quặng đã khiến mảnh đất nông nghiệp ở đây biến thành những quả núi nhân tạo.
Việc khai thác quặng trái phép còn nghiêm trọng hơn khi nhiều hộ dân tự ý đào bới sân nhà, vườn tược, thu gom quặng để bán kiếm lời. Các vụ việc như tai nạn, án mạng do sập hầm gây ra do đào bới, thu gom quặng đã xảy ra.
Ông Đoàn Văn Vũ, thôn Tống Tư, xã Văn Sơn cho biết, người dân trong thôn không hề biết về chương trình khai thác của đơn vị đang tận thu. Đất cứ được múc rồi đắp thành đống, đất đá càng cao thì càng nhanh xâm lấn đất vườn, đất thổ cư.
Khu vườn nhà ông Vũ năm ngoái còn trồng hoa màu nhưng giờ không thể trồng được loại cây gì. Đống đất đá cao như núi chỉ cách nhà ông Vũ có hơn 10m, khi trời nắng gia đình ông phải chịu đựng bụi bặm và tiếng ồn. Ông đang lo sợ những trận mưa rào sẽ làm đống đất đá kia đổ ập xuống, chôn lấp cả gia đình lúc nào không hay.
Gần 20 hộ gần đó cũng đang sống trong cảnh nơm nớp lo lắng như nhà ông Vũ. Ông Vũ và các hộ gia đình khác đã năm lần, bảy lượt liên hệ với các nhà khai thác quặng lậu nhưng không ăn thua.
Trước tình hình "quặng sắt tặc" diễn biến phức tạp, ông Hoàng Thế Hùng, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Văn Bàn cho biết, thời gian tới, huyện sẽ cử cán bộ phòng Tài nguyên trực tiếp bám sát các địa điểm có các mỏ khai thác quặng sắt trái phép 24/24h, tại 2 xã Văn Sơn, Võ Lao khi phát hiện có dấu hiệu vị phạm sẽ cho tịch thu toàn bộ phương tiện, phạt hành chính, trục xuất khỏi địa bàn./.
Người đi trên đường dễ nhận thấy nạn khai thác quặng sắt trái phép ở 2 xã này. Ngay cạnh đường, các hầm khai thác quặng sắt ngang nhiên đào bới, các sản phẩm thu được đắp thành đống ven đường chờ các chủ hàng thu gom chở về bãi tập kết.
Chính quyền địa phương khẳng định đã biết hiện tượng này và tỏ ra khá bức xúc nhưng do lực lượng mỏng, năng lực còn nhiều hạn chế nên chưa thể giải quyết được sự việc này.
Ông Nguyễn Quyết Tiến, Bí thư Đảng ủy xã Võ Lao cho biết, nạn khai thác quặng sắt diễn ra từ năm 2001, sau đó lắng xuống vào năm 2004 nhờ sự can thiệp tích cực của tỉnh Lào Cai và huyện Văn Bàn. Nhưng 2 tuần nay vụ việc lại tiếp diễn, việc vận chuyển quặng lậu thường diễn ra vào ban đêm, mỗi tối có tới 20-50 xe ôtô tải vận chuyển.
Chính quyền xã đã bắt quả tang nhiều xe, lập biên bản nhiều lần và tịch thu phương tiện nhưng cũng không thể kiểm soát được tình trạng này.
Đi sâu vào các địa điểm khai thác trái phép tại xã Văn Sơn, thôn Tống Tư, Gốc Hồng; xã Võ Lao, thôn Bát 1, Bát 2, Làng Vinh, cảnh tượng khai thác quặng lậu tràn lan với các hố to, sâu hoắm như bị bom mìn hạng nặng tàn phá, có hố sâu đến 30-40 m, lộ rõ màu đen nâu của quặng sắt.
Qua tìm hiểu được biết, 2 "hố bom" thuộc diện tích đất nhà bà Thông và ông Phùng, thôn Tống Tư, xã Văn Sơn.
Trước kia, nơi đây là hai mảnh vườn rộng, bằng phẳng, rộng 500-700m2, chuyên trồng chuối. Do hám lợi, 2 hộ này đã cho các đối tượng khai thác quặng trái phép (gọi là bưởng) mang máy xúc, máy ủi đến đào bới rồi cho xe tải chở đi với giá 30.000 đồng/m3.
Tiếp tục đi sâu vào thôn Tống Tư khoảng hơn 300m, địa điểm mà các ông bưởng đổ đất đá sau khi lọc quặng đã khiến mảnh đất nông nghiệp ở đây biến thành những quả núi nhân tạo.
Việc khai thác quặng trái phép còn nghiêm trọng hơn khi nhiều hộ dân tự ý đào bới sân nhà, vườn tược, thu gom quặng để bán kiếm lời. Các vụ việc như tai nạn, án mạng do sập hầm gây ra do đào bới, thu gom quặng đã xảy ra.
Ông Đoàn Văn Vũ, thôn Tống Tư, xã Văn Sơn cho biết, người dân trong thôn không hề biết về chương trình khai thác của đơn vị đang tận thu. Đất cứ được múc rồi đắp thành đống, đất đá càng cao thì càng nhanh xâm lấn đất vườn, đất thổ cư.
Khu vườn nhà ông Vũ năm ngoái còn trồng hoa màu nhưng giờ không thể trồng được loại cây gì. Đống đất đá cao như núi chỉ cách nhà ông Vũ có hơn 10m, khi trời nắng gia đình ông phải chịu đựng bụi bặm và tiếng ồn. Ông đang lo sợ những trận mưa rào sẽ làm đống đất đá kia đổ ập xuống, chôn lấp cả gia đình lúc nào không hay.
Gần 20 hộ gần đó cũng đang sống trong cảnh nơm nớp lo lắng như nhà ông Vũ. Ông Vũ và các hộ gia đình khác đã năm lần, bảy lượt liên hệ với các nhà khai thác quặng lậu nhưng không ăn thua.
Trước tình hình "quặng sắt tặc" diễn biến phức tạp, ông Hoàng Thế Hùng, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Văn Bàn cho biết, thời gian tới, huyện sẽ cử cán bộ phòng Tài nguyên trực tiếp bám sát các địa điểm có các mỏ khai thác quặng sắt trái phép 24/24h, tại 2 xã Văn Sơn, Võ Lao khi phát hiện có dấu hiệu vị phạm sẽ cho tịch thu toàn bộ phương tiện, phạt hành chính, trục xuất khỏi địa bàn./.
Thanh Hải (Vietnam+)
