“Đối tác công-tư” là một trong 3 chủ đề chính được đưa ra thảo luận tại Hội nghị cấp cao về kinh doanh diễn ra ngày 3/5, trong khuôn khổ Hội nghị thường niên ADB lần thứ 44 tại Việt Nam.
Hình thức đầu tư PPP (kết hợp đầu tư giữa Nhà nước và tư nhân) đang được Chính phủ kỳ vọng là một kênh thu hút vốn hiệu quả và tiên tiến. Chính vì thế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã dành một phiên thảo luận riêng nhằm giới thiệu chính sách đầu tư PPP của Việt Nam với các doanh nghiệp và nhà tài trợ thế giới.
Phóng viên Vietnam+ đã có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông xung quanh vấn đề này.
Xin Thứ trưởng cho biết, vì sao PPP lại trở thành một trong 3 chủ đề lớn trong Hội nghị lần này?
Thứ trưởng Đặng Huy Đông: Trong lĩnh vực phát triển kết cấu hạ tầng, Chính phủ Việt Nam luôn coi trọng và khuyến khích các nguồn vốn đầu tư từ khu vực tư nhân, cả trong nước và nước ngoài tham gia đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng tại Việt Nam.
Ngày 9/11/2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 71 về thực hiện thí điểm đầu tư theo hình thức PPP. Đây là một trong những chính sách quan trọng, tạo hành lang pháp lý cho việc thu hút mạnh mẽ hơn các nguồn vốn đầu tư từ khu vực kinh tế tư nhân trong việc đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng và cung cấp dịch vụ công tại Việt Nam.
Chính phủ Việt Nam đặt kỳ vọng thực hiện thành công chính sách thu hút đầu tư theo mô hình PPP, qua đó thu hút không chỉ nguồn vốn mà còn là trình độ công nghệ, kinh nghiệm quản lý tiên tiến, hiệu quả của khu vực tư nhân đóng góp cho phát triển kết cấu hạ tầng, dịch vụ công.
Hiện tại, Bộ Kế hoạch Đầu tư đã bắt đầu triển khai Quyết định 71 của Chính phủ về việc thực hiện thí điểm theo mô hình dự án PPP. Đây là chương trình mà nếu thực hiện thành công sẽ là một kênh thu hút nguồn vốn mới hiệu quả, giúp giảm thiểu gánh nặng về nguồn vốn ngân sách của Nhà nước, giảm thiểu nợ quốc gia.
Thông thường những nguồn vốn tư nhân thường đặt yếu tố đầu tư có lãi lên hàng đầu. Xin ông cho biết, làm thế nào để cân bằng yếu tố này trong những dự án đầu tư công cộng, vốn không đặt cao yếu tố lợi nhuận?
Thứ trưởng Đặng Huy Đông: Đó là bản chất của PPP, làm chính sách đầu tư mà không mang lại hiệu quả đầu tư kỳ vọng của nhà đầu tư tư nhân, cạnh tranh với các phương thức đầu tư khác, với những loại hình đầu tư khác thì không bao giờ họ bỏ vốn ra.
Tuy nhiên, không thể có cơ chế chính sách chung cho tất cả dự án PPP mà tùy thuộc vào từng dự án cụ thể để xem xét những chính sách khác của Nhà nước bao gồm: đất đai, thuế, tài chính, chính sách hỗ trợ… Không thể có cơ chế chung cho tất cả mà chỉ có nguyên tắc chung cho PPP. Đối với từng dự án cụ thể sẽ có chính sách riêng.
Khung chính sách PPP được xây dựng trên cơ sở tiếp thu thông lệ quốc tế, đáp ứng các tiêu chí về hiệu quả kinh tế, minh bạch, cạnh tranh bình đẳng giữa các nhà đầu tư tư nhân trong nước cũng như nhà đầu tư nước ngoài, phân chia trách nhiệm, quản lý rủi ro hợp lý, đảm bảo lợi ích hài hòa các bên: Nhà nước – ta nhân – người sử dụng dịch vụ.
Xin ông cho biết, những dự án đầu tư nào sẽ ưu tiên sử dụng nguồn vốn này?
Thứ trưởng Đặng Huy Đông: Chính phủ Việt Nam chủ trương triển khai chương trình PPP theo một danh mục các dự án xác định, tạo nên một thị trường PPP thương mại thực sự tại Việt Nam. Trong vài năm tới, Chính phủ chủ trương thực hiện một số dự án thí điểm, ưu tiên vào các dự án phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế và xã hội như: đường bộ; cầu, hầm, phà đường bộ; cảng hàng không, biển, sông; điện; hệ thống cung cấp nước sạch, hệ thống thoát nước… Đó là những ngành dịch vụ công có nguồn thu từ người sử dụng, để từ đó có nguồn thu trang trải lại chi phí cho nhà đầu tư.
Các đại biểu tại Hội nghị có quan tâm đến chính sách thu hút đầu tư này của Việt Nam không, thưa ông?
Thứ trưởng Đặng Huy Đông: Hội nghị hôm nay có hơn 800 đại biểu tham dự với mấy chục câu hỏi đều xoáy trong những chủ đề thuộc về những ưu tiên trong chiến lược đầu tư của chúng ta. Điều đó cho thấy sự quan tâm của cộng đồng doanh nghiệp và các nhà tài trợ thế giới với môi trường đầu tư của Việt Nam. Đây thực sự là một tín hiệu đáng mừng.
Xin cám ơn Thứ trưởng!
Hình thức đầu tư PPP (kết hợp đầu tư giữa Nhà nước và tư nhân) đang được Chính phủ kỳ vọng là một kênh thu hút vốn hiệu quả và tiên tiến. Chính vì thế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã dành một phiên thảo luận riêng nhằm giới thiệu chính sách đầu tư PPP của Việt Nam với các doanh nghiệp và nhà tài trợ thế giới.
Phóng viên Vietnam+ đã có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông xung quanh vấn đề này.
Xin Thứ trưởng cho biết, vì sao PPP lại trở thành một trong 3 chủ đề lớn trong Hội nghị lần này?
Thứ trưởng Đặng Huy Đông: Trong lĩnh vực phát triển kết cấu hạ tầng, Chính phủ Việt Nam luôn coi trọng và khuyến khích các nguồn vốn đầu tư từ khu vực tư nhân, cả trong nước và nước ngoài tham gia đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng tại Việt Nam.
Ngày 9/11/2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 71 về thực hiện thí điểm đầu tư theo hình thức PPP. Đây là một trong những chính sách quan trọng, tạo hành lang pháp lý cho việc thu hút mạnh mẽ hơn các nguồn vốn đầu tư từ khu vực kinh tế tư nhân trong việc đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng và cung cấp dịch vụ công tại Việt Nam.
Chính phủ Việt Nam đặt kỳ vọng thực hiện thành công chính sách thu hút đầu tư theo mô hình PPP, qua đó thu hút không chỉ nguồn vốn mà còn là trình độ công nghệ, kinh nghiệm quản lý tiên tiến, hiệu quả của khu vực tư nhân đóng góp cho phát triển kết cấu hạ tầng, dịch vụ công.
Hiện tại, Bộ Kế hoạch Đầu tư đã bắt đầu triển khai Quyết định 71 của Chính phủ về việc thực hiện thí điểm theo mô hình dự án PPP. Đây là chương trình mà nếu thực hiện thành công sẽ là một kênh thu hút nguồn vốn mới hiệu quả, giúp giảm thiểu gánh nặng về nguồn vốn ngân sách của Nhà nước, giảm thiểu nợ quốc gia.
Thông thường những nguồn vốn tư nhân thường đặt yếu tố đầu tư có lãi lên hàng đầu. Xin ông cho biết, làm thế nào để cân bằng yếu tố này trong những dự án đầu tư công cộng, vốn không đặt cao yếu tố lợi nhuận?
Thứ trưởng Đặng Huy Đông: Đó là bản chất của PPP, làm chính sách đầu tư mà không mang lại hiệu quả đầu tư kỳ vọng của nhà đầu tư tư nhân, cạnh tranh với các phương thức đầu tư khác, với những loại hình đầu tư khác thì không bao giờ họ bỏ vốn ra.
Tuy nhiên, không thể có cơ chế chính sách chung cho tất cả dự án PPP mà tùy thuộc vào từng dự án cụ thể để xem xét những chính sách khác của Nhà nước bao gồm: đất đai, thuế, tài chính, chính sách hỗ trợ… Không thể có cơ chế chung cho tất cả mà chỉ có nguyên tắc chung cho PPP. Đối với từng dự án cụ thể sẽ có chính sách riêng.
Khung chính sách PPP được xây dựng trên cơ sở tiếp thu thông lệ quốc tế, đáp ứng các tiêu chí về hiệu quả kinh tế, minh bạch, cạnh tranh bình đẳng giữa các nhà đầu tư tư nhân trong nước cũng như nhà đầu tư nước ngoài, phân chia trách nhiệm, quản lý rủi ro hợp lý, đảm bảo lợi ích hài hòa các bên: Nhà nước – ta nhân – người sử dụng dịch vụ.
Xin ông cho biết, những dự án đầu tư nào sẽ ưu tiên sử dụng nguồn vốn này?
Thứ trưởng Đặng Huy Đông: Chính phủ Việt Nam chủ trương triển khai chương trình PPP theo một danh mục các dự án xác định, tạo nên một thị trường PPP thương mại thực sự tại Việt Nam. Trong vài năm tới, Chính phủ chủ trương thực hiện một số dự án thí điểm, ưu tiên vào các dự án phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế và xã hội như: đường bộ; cầu, hầm, phà đường bộ; cảng hàng không, biển, sông; điện; hệ thống cung cấp nước sạch, hệ thống thoát nước… Đó là những ngành dịch vụ công có nguồn thu từ người sử dụng, để từ đó có nguồn thu trang trải lại chi phí cho nhà đầu tư.
Các đại biểu tại Hội nghị có quan tâm đến chính sách thu hút đầu tư này của Việt Nam không, thưa ông?
Thứ trưởng Đặng Huy Đông: Hội nghị hôm nay có hơn 800 đại biểu tham dự với mấy chục câu hỏi đều xoáy trong những chủ đề thuộc về những ưu tiên trong chiến lược đầu tư của chúng ta. Điều đó cho thấy sự quan tâm của cộng đồng doanh nghiệp và các nhà tài trợ thế giới với môi trường đầu tư của Việt Nam. Đây thực sự là một tín hiệu đáng mừng.
Xin cám ơn Thứ trưởng!
Minh Thúy - Xuân Dũng (Vietnam+)
