Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành Nhà Hồ Đỗ Quang Trọng cho biết sau 3 tháng tiến hành khai quật khu vực Hào thành phía Nam của Thành Nhà Hồ, đã giúp các nhà khoa học phát hiện thêm nhiều hiện vật quan trọng, qua đó cung cấp thêm tư liệu cho việc nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị di sản thế giới Thành Nhà Hồ.
Cuộc khai quật được tiến hành trên diện tích 2.040m2 đã phát lộ 2 di tích Hộ hào thành và di tích Bờ hào. Di tích Hộ hào thành có chiều rộng 61m cùng nhiều tảng đá khối có dấu vết chế tác và lớp dăm đá được tạo ra trong quá trình chế tác dày từ 5-10cm.
Di tích Bờ hào rộng 7m, được kè bằng hàng đá, nằm ở độ sâu từ 3,05m-3,22m (ở phía Bắc hố) và 3,89m-4,60m (ở phía Nam hố khai quật).
Ngoài ra, cuộc khai quật còn giúp phát lộ thêm 89 viên đá vôi nguyên khối và đá phiến có kích thước khá lớn (có phiến đá kích thước 1,7 x 1,1m), hình khối hộp chữ nhật, cùng nhiều loại hiện vật có giá trị bằng đất nung như: ngói mũi sen, gạch bìa (trong đó nhiều viên có in/khắc tên địa danh sản xuất niên đại thời Trần-Hồ); đồ gốm men, đồ sành có niên đại thời Trần-Hồ và thời Lê Sơ; đạn, bi đá và nhiều mũi tên, mũi đục bằng sắt...
Kết quả khai quật đã xác định rõ cấu trúc cũng như chỉ ra giá trị độc đáo của Hào thành Thành Nhà Hồ, ngoài chức năng phòng thủ, Hào thành còn là một công xưởng chế tác, tinh chế đá trước khi đưa lên xây lắp thành.
Thời gian tới, Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành Nhà Hồ sẽ tiếp tục nghiên cứu, khai quật tại các khu vực Hào thành phía Tây, phía Đông và phía Bắc của Thành Nhà Hồ để xác định rõ quy mô, cấu trúc tổng thể của hệ thống Hào thành Thành Nhà Hồ./.