Nói đến Xuân Mậu Thân 1968, nhiều người không thể nào quênhình ảnh nhân dân đón bộ đội như những người thân đi xa lâu ngày trở về. Chínhlực lượng quần chúng mến yêu ấy là động lực, là cội nguồn tiếpthêm sức mạnh đi đến ngày thắng lợi vinh quang...
Đó là cảm nhậncủa các ông Nguyễn Trung Chính, Phan Nam, nguyên là những chỉ huy mặt trận Huếtrong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968.
Ngay từ phút phát lệnh nổ súng (2 giờ 33 phút), tất cả các hướng, mục tiêu tấncông, nổi dậy đã đồng loạt, hợp đồng mạnh mẽ, nổ súng. Kẻ thù không kịp trở tayđối phó, bị cô lập, rối loạn, bị chia cắt không ứng cứu, chi viện cho nhau được,bị tổn thất nặng nề.
8 giờ 30 phút ngày mồng 2 Tết, cùng thời điểm lá cờ Liênminh Dân tộc - Dân chủ - Hòa bình tung bay trên đỉnh cột cờ Phu Vân Lâu, tất cảcác đội công tác chính trị-vũ trang, các "tụ điểm" quân, khu phố, đường phố, cácđội Biệt động, đội An ninh vũ trang các lực lượng cán bộ thành tăng cường, lựclượng tụ điểm của học sinh, sinh viên thanh niên đồng loạt xuất hiện hành động,cùng các lực lượng vũ trang sẵn sàng chiến đấu, đánh trả bọn địch ngoan cố, bảovệ, hỗ trợ quần chúng nổi dậy.
Địa bàn nội thành rộng lớn được giải phóng. Lực lượng tolớn nổi dậy đã lên đến hàng chục vạn dân, sức mạnh mới tại chỗ - "hậu phương"rộng lớn mới được giải phóng, làm chủ, tạo thuận lợi cho lãnh đạo, chỉ huy mặttrận triển khai tiếp, nhanh chóng phát huy nội lực, bảo vệ thành quả thắng lợigiành được, chống địch phản kích, tái chiếm Huế.
Không khí vui mừng, phấn khởi buổi đầu hiện rõ và ngày một thể hiện rõ hơn trongnhững công việc do các đội công tác đường phố đề ra, được đông đảo nhân dân hănghái tham gia thực hiện.
Mối quan hệ gắn kết giữa quân - dân ngày một gần gũi, chặtchẽ, thuận lợi hơn, tăng thêm sức mạnh mới - sức mạnh của sự nổi dậy làm chủ,kiểm soát, bảo vệ thành quả chung, từ sự kết hợp chặt chẽ tấn công quân sự, đồngloạt nổi dậy của nhân dân ở đô thị lớn.
Bà con ở nội thành đã nhanh chóng tin tưởng, hăng hái làmtheo sự kêu gọi, dắt dẫn của các đội công tác, cán bộ thành tăng cường về cáckhu phố địa bàn. Nhất là vai trò tích cực, phát huy tác dụng nhanh của nhữngngười từng hướng dẫn quần chúng nội thành nổi dậy đấu tranh chống Mỹ và tay saitrước đây mà họ đã nhận ra. Hoặc số cán bộ cốt cán cơ sở tại chỗ, số do cáchuyện bí mật đưa vào từ trước chưa kịp giới thiệu cho thành phố, nay xuất hiệnnhư những "người thân" đi lâu mới về.
Đối với những người, gia đình có tham gia hoặc quan hệ làm ăn với bộ máy ngụyquân, ngụy quyền...lúc đầu số đông tỏ ra lo ngại, lúng túng, bị động, hoang mangchờ đợi, dè dặt, lo sợ...Số gia đình có người đã gây tội ác, có nợ máu thì cànglo lắng, sợ cách mạng trừng trị.
Nhưng từng bước, họ cũng yên lòng, ổn định khi đã nghe vàđược giải thích - "tai nghe mắt thấy", được đối xử khoan hồng trong và sau khitrình diện, nộp vũ khí, tài liệu ngụy tại các điểm tiếp nhận, về gia đình sốngbình thường.
[Tổng tấn công Mậu Thân 1968: Đòn tấn công mở đầu]
Ông Hoàng Lanh nguyên Ủy viên Thường vụ Thành ủy, Phó Chính ủy Mặt trận cánh NamHuế nhớ tường tận vào khoảng 9 giờ ngày mồng 3 Tết, cuộc míttinh chào mừng thắnglợi của cách mạng được tổ chức trọng thể tại Thành Nội.
Khác với sự cẩn trọng ban đầu, người dân thành phố Huế đãxuống đường. Nhiều người nắm áo chúng tôi, nước mắt rưng rưng: "Các anh về đâyrồi thiệt à? Cánh mạng đã về rồi thiệt à".
Cuộc míttinh thu hút vài trăm người, trong đó có các anhNguyễn Đắc Xuân, Hoàng Phủ Ngọc Phan, chị Lê Thị Mai (em đồng chí Lê QuangVịnh). Những người dân Huế đã từng sống trong ách cai trị của chế độ Mỹ - Nguỵkhi nghe nói "Thưa đồng bào, bây chừ cách mạng đã về" thì vỗ tay ào ào và hếtsức xúc động.
Ông Lanh nhớ mãi hôm ấy, chỉ những lời nói giản dị dưới lácờ Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam vậy thôi mà đã làm cho mọingười mừng rơi nước mắt.
Ông cũng lặng người đi vì tự hào và sung sướng. Đó là nhữnggiọt nước mắt chờ đợi, tủi hờn và hơn thế là những giọt nước mắt tin yêu cáchmạng của những người dân Huế bình thường một lòng tin theo cách mạng mà suốt đờiông chẳng thể nào quên.
Đối với ông Phan Nam, nguyên Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Huế thì ngườidân Huế đã đóng góp sức người, sức của làm nên thắng lợi của cuộc Tổng tiến côngvà nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968.
Tiếp theo những thắng lợi có ý nghĩa quyết định trên chiếntrường, ở hậu phương, những người có uy tín, kinh nghiệm và nhiệt tình đã tựnguyện đứng ra tổ chức quyên góp tiền bạc, lương thực, thực phẩm ủng hộ bộ độinuôi quân.
Có nhà ủng hộ cả tấn hàng, hàng chục tấn gạo, thực phẩm,mắm muối, chất đốt. Hàng vạn nhân dân Huế "có chi góp nấy" miễn sao bộ đội đượcăn no đánh thắng quân địch, bảo vệ thắng lợi thành quả cách mạng đã giành được.
Sau này, Bác Hồ đã tặng cho quân và dân thành phố Huế 8 chữ vàng "Tấn công, nổidậy, anh dũng, kiên cường". Đây mãi mãi là niềm tự hào cho các thế hệ cách mạng,là nguồn sức mạnh để người dân Huế vượt qua muôn vàn khó khăn của những nămtháng chiến tranh ác liệt cho đến ngày đất nước toàn thắng.
45 năm đã trôi qua nhưng những bài học về chỉ đạo chiến lược, về nghệ thuật pháthiện và chớp thời cơ để chủ động giáng đòn quyết định làm chuyển biến cục diệnchiến tranh, nghệ thuật tiến công bằng cách đánh chiến lược mới, giành thế bấtngờ, đưa chiến tranh vào thành thị, nghệ thuật tổ chức, bố trí và sử dụng lựclượng để lấy nhỏ đánh lớn, lấy ít địch nhiều...
Cuộc Tổng tấn công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 giữ mộtvai trò to lớn trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân và đivào lịch sử đấu tranh cách mạng của dân tộc Việt Nam như một chiến công bất hủ;là một biểu hiện tập trung của ý chí và sức mạnh quật cường của con người ViệtNam, dân tộc Việt Nam, biểu hiện sức sáng tạo và tài thao lược trong chỉ đạochiến tranh của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh./.
Đó là cảm nhậncủa các ông Nguyễn Trung Chính, Phan Nam, nguyên là những chỉ huy mặt trận Huếtrong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968.
Ngay từ phút phát lệnh nổ súng (2 giờ 33 phút), tất cả các hướng, mục tiêu tấncông, nổi dậy đã đồng loạt, hợp đồng mạnh mẽ, nổ súng. Kẻ thù không kịp trở tayđối phó, bị cô lập, rối loạn, bị chia cắt không ứng cứu, chi viện cho nhau được,bị tổn thất nặng nề.
8 giờ 30 phút ngày mồng 2 Tết, cùng thời điểm lá cờ Liênminh Dân tộc - Dân chủ - Hòa bình tung bay trên đỉnh cột cờ Phu Vân Lâu, tất cảcác đội công tác chính trị-vũ trang, các "tụ điểm" quân, khu phố, đường phố, cácđội Biệt động, đội An ninh vũ trang các lực lượng cán bộ thành tăng cường, lựclượng tụ điểm của học sinh, sinh viên thanh niên đồng loạt xuất hiện hành động,cùng các lực lượng vũ trang sẵn sàng chiến đấu, đánh trả bọn địch ngoan cố, bảovệ, hỗ trợ quần chúng nổi dậy.
Địa bàn nội thành rộng lớn được giải phóng. Lực lượng tolớn nổi dậy đã lên đến hàng chục vạn dân, sức mạnh mới tại chỗ - "hậu phương"rộng lớn mới được giải phóng, làm chủ, tạo thuận lợi cho lãnh đạo, chỉ huy mặttrận triển khai tiếp, nhanh chóng phát huy nội lực, bảo vệ thành quả thắng lợigiành được, chống địch phản kích, tái chiếm Huế.
Không khí vui mừng, phấn khởi buổi đầu hiện rõ và ngày một thể hiện rõ hơn trongnhững công việc do các đội công tác đường phố đề ra, được đông đảo nhân dân hănghái tham gia thực hiện.
Mối quan hệ gắn kết giữa quân - dân ngày một gần gũi, chặtchẽ, thuận lợi hơn, tăng thêm sức mạnh mới - sức mạnh của sự nổi dậy làm chủ,kiểm soát, bảo vệ thành quả chung, từ sự kết hợp chặt chẽ tấn công quân sự, đồngloạt nổi dậy của nhân dân ở đô thị lớn.
Bà con ở nội thành đã nhanh chóng tin tưởng, hăng hái làmtheo sự kêu gọi, dắt dẫn của các đội công tác, cán bộ thành tăng cường về cáckhu phố địa bàn. Nhất là vai trò tích cực, phát huy tác dụng nhanh của nhữngngười từng hướng dẫn quần chúng nội thành nổi dậy đấu tranh chống Mỹ và tay saitrước đây mà họ đã nhận ra. Hoặc số cán bộ cốt cán cơ sở tại chỗ, số do cáchuyện bí mật đưa vào từ trước chưa kịp giới thiệu cho thành phố, nay xuất hiệnnhư những "người thân" đi lâu mới về.
Đối với những người, gia đình có tham gia hoặc quan hệ làm ăn với bộ máy ngụyquân, ngụy quyền...lúc đầu số đông tỏ ra lo ngại, lúng túng, bị động, hoang mangchờ đợi, dè dặt, lo sợ...Số gia đình có người đã gây tội ác, có nợ máu thì cànglo lắng, sợ cách mạng trừng trị.
Nhưng từng bước, họ cũng yên lòng, ổn định khi đã nghe vàđược giải thích - "tai nghe mắt thấy", được đối xử khoan hồng trong và sau khitrình diện, nộp vũ khí, tài liệu ngụy tại các điểm tiếp nhận, về gia đình sốngbình thường.
[Tổng tấn công Mậu Thân 1968: Đòn tấn công mở đầu]
Ông Hoàng Lanh nguyên Ủy viên Thường vụ Thành ủy, Phó Chính ủy Mặt trận cánh NamHuế nhớ tường tận vào khoảng 9 giờ ngày mồng 3 Tết, cuộc míttinh chào mừng thắnglợi của cách mạng được tổ chức trọng thể tại Thành Nội.
Khác với sự cẩn trọng ban đầu, người dân thành phố Huế đãxuống đường. Nhiều người nắm áo chúng tôi, nước mắt rưng rưng: "Các anh về đâyrồi thiệt à? Cánh mạng đã về rồi thiệt à".
Cuộc míttinh thu hút vài trăm người, trong đó có các anhNguyễn Đắc Xuân, Hoàng Phủ Ngọc Phan, chị Lê Thị Mai (em đồng chí Lê QuangVịnh). Những người dân Huế đã từng sống trong ách cai trị của chế độ Mỹ - Nguỵkhi nghe nói "Thưa đồng bào, bây chừ cách mạng đã về" thì vỗ tay ào ào và hếtsức xúc động.
Ông Lanh nhớ mãi hôm ấy, chỉ những lời nói giản dị dưới lácờ Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam vậy thôi mà đã làm cho mọingười mừng rơi nước mắt.
Ông cũng lặng người đi vì tự hào và sung sướng. Đó là nhữnggiọt nước mắt chờ đợi, tủi hờn và hơn thế là những giọt nước mắt tin yêu cáchmạng của những người dân Huế bình thường một lòng tin theo cách mạng mà suốt đờiông chẳng thể nào quên.
Đối với ông Phan Nam, nguyên Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Huế thì ngườidân Huế đã đóng góp sức người, sức của làm nên thắng lợi của cuộc Tổng tiến côngvà nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968.
Tiếp theo những thắng lợi có ý nghĩa quyết định trên chiếntrường, ở hậu phương, những người có uy tín, kinh nghiệm và nhiệt tình đã tựnguyện đứng ra tổ chức quyên góp tiền bạc, lương thực, thực phẩm ủng hộ bộ độinuôi quân.
Có nhà ủng hộ cả tấn hàng, hàng chục tấn gạo, thực phẩm,mắm muối, chất đốt. Hàng vạn nhân dân Huế "có chi góp nấy" miễn sao bộ đội đượcăn no đánh thắng quân địch, bảo vệ thắng lợi thành quả cách mạng đã giành được.
Sau này, Bác Hồ đã tặng cho quân và dân thành phố Huế 8 chữ vàng "Tấn công, nổidậy, anh dũng, kiên cường". Đây mãi mãi là niềm tự hào cho các thế hệ cách mạng,là nguồn sức mạnh để người dân Huế vượt qua muôn vàn khó khăn của những nămtháng chiến tranh ác liệt cho đến ngày đất nước toàn thắng.
45 năm đã trôi qua nhưng những bài học về chỉ đạo chiến lược, về nghệ thuật pháthiện và chớp thời cơ để chủ động giáng đòn quyết định làm chuyển biến cục diệnchiến tranh, nghệ thuật tiến công bằng cách đánh chiến lược mới, giành thế bấtngờ, đưa chiến tranh vào thành thị, nghệ thuật tổ chức, bố trí và sử dụng lựclượng để lấy nhỏ đánh lớn, lấy ít địch nhiều...
Cuộc Tổng tấn công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 giữ mộtvai trò to lớn trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân và đivào lịch sử đấu tranh cách mạng của dân tộc Việt Nam như một chiến công bất hủ;là một biểu hiện tập trung của ý chí và sức mạnh quật cường của con người ViệtNam, dân tộc Việt Nam, biểu hiện sức sáng tạo và tài thao lược trong chỉ đạochiến tranh của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh./.
Quốc Việt (TTXVN)
