Toà nhà Tòa án tối cao Mỹ tại Washington. (Nguồn: AFP/ TTXVN) Tòa án Tối cao Mỹ ngày 8/6 đã bãi bỏ đạo luật năm 2002 vốn buộc Bộ Ngoại giao Mỹ ghi nhận Jerusalem thuộc về Israel trong các hộ chiếu của người Mỹ sinh tại thành phố đang tranh chấp giữa Israel và Palestine này.
Với 6 trong số 9 quan tòa nhất trí, phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ nêu rõ Quốc hội không thể tăng quyền hành đối với chính quyền bằng bộ luật cho phép những người Mỹ sinh tại Jerusalem, điền vào mục nơi sinh trong hộ chiếu là Israel.
Theo văn kiện do Quan tòa Anthony Kennedy soạn thảo, cả Quốc hội và nhánh hành pháp của chính quyền đều có quyền đối với vấn đề đối ngoại, song chỉ Tổng thống Mỹ có đặc quyền về việc chính thức công nhận chủ quyền của nước khác. Đạo luật thông qua năm 2002 này đã vi phạm đặc quyền trên của Tổng thống Mỹ.
Trong dự luật Đạo luật Cấp phép quan hệ ngoại giao đệ trình vào tài khóa 2003, Quốc hội đã cho thêm một điều khoản trong đó yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ ghi Israel vào mục nơi sinh trên hộ chiếu của những người Mỹ sinh tại Jerusalem nếu cha mẹ yêu cầu.
Phán quyết này của Tòa án Tối cao Mỹ được cho là chiến thắng ban đầu của chính quyền Tổng thống Barack Obama trong cuộc tranh cãi về việc ai nắm quyền kiểm soát chính sách ngoại giao của nước Mỹ, đặc biệt là chính sách của Mỹ trong cuộc xung đột Trung Đông.
Tranh cãi về vấn đề chủ quyền của Jerusalem, vốn được xem là thánh địa của người Do Thái, người Hồi giáo và người theo đạo Thiên Chúa, từ lâu đã là một trong những trở ngại lớn nhất trong tiến trình hòa bình Trung Đông mà Mỹ thúc đẩy.
Cho đến nay Washington vẫn chưa công nhận chủ quyền của bất cứ bên nào đối với thành phố này.
Phản ứng trước phán quyết trên, Bộ trưởng Nhập cư Israel Zeev Elkin tái khẳng định Jerusalem vĩnh viễn là thủ đô của quốc gia Do Thái này. Ngược lại, Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) tuyên bố phán quyết trên là "đáng khích lệ."
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng thận trọng chào mừng phán quyết này đồng thời tái khẳng định lập trường của Washington là không công nhận chủ quyền của bất cứ bên nào đối với Jerusalem./.
