Hội nghị Bộ trưởngKinh tế ASEAN lần thứ 43 (AEM-43) đã diễn ra tại thành phố Manado,Indonesia trong hai ngày 10-11/8.
Việt Namkhẳng định hội nhập kinh tế ASEAN luôn là một bộ phận quan trọng trong chínhsách kinh tế đối ngoại, cam kết luôn tích cực đóng góp nhằm xây dựng mộtCộng đồng kinh tế ASEAN vững mạnh, hội nhập sâu rộng, khẳng định vaitrò quan trọng của ASEAN trong khu vực và quốc tế.
Tại hội nghị, các bộ trưởng kinh tế đã xemxét những kết quả đạt được thời gian qua về thương mại hàng hóa, dịch vụvà đầu tư trong tiến trình hội nhập kinh tế; nhất trí cho rằng hợp táckinh tế ASEAN đang đi vào thực chất và chiều sâu, dựa trên khuôn khổ pháp lýcủa Hiến chương ASEAN, Kế hoạch tổng thể về Cộng đồng Kinh tế ASEAN vàLộ trình chiến lược về thực hiện Cộng đồng Kinh tế ASEAN vào năm2015.
Về thương mại hàng hóa, sau khi các nước ASEAN ban hành văn bảnpháp lý thực hiện các cam kết giảm thuế theo Hiệp định Thương mạihàng hóa ASEAN (ATIGA) vào năm 2010, tại AEM-43, các nước thành viênASEAN mới gồm Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam (CLMV) đã xây dựng Lộtrình cam kết giảm thuế, hoàn tất về cơ bản nghĩa vụ tự do hóa thuếquan đề ra trong Hiệp định ATIGA.
Các bộ trưởng cũng nhất trí sẽ tiếptục ưu tiên xử lý các vấn đề về vệ sinh kiểm dịch, thuận lợi hóathương mại, hoàn thiện quy chế cấp chứng nhận xuất xứ và các hàngrào phi thuế quan, để làm sâu sắc hơn hội nhập kinh tế ASEAN trong lĩnhvực thương mại hàng hóa.
Về thương mại dịch vụ, các Bộ trưởng Kinhtế ASEAN nhất trí áp dụng mức độ linh hoạt cần thiết để các nướcthành viên có thể kết thúc đàm phán Gói cam kết thứ 8 về mở cửa thịtrường dịch vụ trong ASEAN vào cuối năm 2011, đáp ứng tiến độ tự dohóa dịch vụ đề ra trong Kế hoạch tổng thể về Cộng đồng Kinh tếASEAN.
Về lĩnh vực đầu tư, các bộ trưởng thành viên Hội đồng Khu vựcĐầu tư ASEAN đã nhất trí đề nghị các nước còn lại thúc đẩy quátrình tham vấn trong nước, hướng tới việc chính thức đưa Hiệp địnhĐầu tư toàn diện ASEAN (ACIA) và 10 Danh mục các biện pháp hạn chếđầu tư của các nước thành viên ASEAN, vào cuối năm 2011.
Đặc biệt, hộinghị đã thông qua việc đưa vào thực thi Mô hình cắt giảm/xóa bỏ cáchạn chế đầu tư trong ASEAN, nhằm đưa ASEAN trở thành Khu vực đầu tư tựdo vào năm 2015.
Ngoài các lĩnh vực hội nhập truyền thống, các Bộtrưởng Kinh tế ASEAN cũng nhất trí sẽ tập trung nguồn lực phát triển trụ cột thứ ba trong Kế hoạch tổng thể về Cộng đồng Kinh tế ASEAN, là phát triểncông bằng, trong đó chú trọng vào thực thi các chương trình trong khuôn khổSáng kiến hội nhập ASEAN (IAI), phát triển và hỗ trợ các doanh nghiệpvừa và nhỏ (SME), tăng cường hợp tác trong lĩnh vực bảo vệ quyền sởhữu trí tuệ, xây dựng chính sách cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng,thống kê thương mại.
Để đối phó với những khó khăn và thách thức đang đặt ratrong quá trình hội nhập kinh tế khu vực và hội nhập kinh tế khu vực với kinh tếtoàn cầu, trong đó có yêu cầu hoàn thành hiệu quả và đúng tiến độ các mục tiêuđã đề ra trong Kế hoạch tổng thể về xây dựng Cộng đồng kinh tế ASEAN từ nayđến năm 2015, các bộ trưởng nhất trí sẽ tiếp tục phối hợp với ViệnNghiên cứu Kinh tế Đông Á và Đông Nam Á để hoàn thiện hệ thống đánhgiá, tính điểm cũng như xây dựng cơ chế rà soát giữa kỳ để đánh giáchính xác về tình hình và mức độ hội nhập kinh tế ASEAN, báo cáokết quả tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 19 tại Bali, Indonesia vàotháng 11 năm nay.
Các bộ trưởng cũng nhất trí tăng cường mở rộng và làm sâu sắchơn quan hệ kinh tế-thương mại-đầu tư với các nước đối thoại thông quaviệc thành lập các Khu vực thương mại tự do, một mặt giúp tăng cường,thúc đẩy quan hệ thương mại song phương, khuyến khích các nước này thamgia và đóng góp tích cực vào hỗ trợ thiết thực đối với việc xây dựng Cộng đồngkinh tế ASEAN.
Các bộ trưởng cũng đã ghi nhận tình hình đàm phán vàthực thi Hiệp định tự do thương mại (FTA) giữa ASEAN và các nước đối tác,như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia, New Zealand, Ấn Độ và thảoluận hướng xử lý các vấn đề còn tồn tại trong đàm phán, cũng nhưcác biện pháp để duy trì vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khuvực đang định hình.
Trước những bước phát triển mạnh mẽ trong các cấu trúckhu vực gần đây, các bộ trưởng đã giao các quan chức cao cấp (SOM) sớm xâydựng phương thức hợp tác kinh tế giữa ASEAN với các đối tác trong khu vựcĐông Á, ưu tiên thương mại hàng hóa.
Mô hình này sẽ là công cụ để ASEAN đề raluật chơi chung, qua đó ASEAN giữ vai trò dẫn dắt, bảo đảm duy trì mối liên kếtcân bằng và chủ động trong quan hệ với các bên đối tác.
Hiện ASEAN là một trongnhững đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam, là thị trường xuất khẩuhàng hóa lớn thứ ba của các doanh nghiệp Việt Nam, sau Mỹ và Liên minh châu Âu(EU), và cũng giữ vị trí đối tác thương mại cung cấp nguồn hàng hoá lớnthứ hai cho các doanh nghiệp Việt Nam, sau Trung Quốc.
Bên lề AEM-43 đã diễn raHội nghị Khu vực Thương mại Tự do ASEAN lần thứ 25 (AFTA) và Hội đồngKhu vực Đầu tư ASEAN lần thứ 14./.
Việt Namkhẳng định hội nhập kinh tế ASEAN luôn là một bộ phận quan trọng trong chínhsách kinh tế đối ngoại, cam kết luôn tích cực đóng góp nhằm xây dựng mộtCộng đồng kinh tế ASEAN vững mạnh, hội nhập sâu rộng, khẳng định vaitrò quan trọng của ASEAN trong khu vực và quốc tế.
Tại hội nghị, các bộ trưởng kinh tế đã xemxét những kết quả đạt được thời gian qua về thương mại hàng hóa, dịch vụvà đầu tư trong tiến trình hội nhập kinh tế; nhất trí cho rằng hợp táckinh tế ASEAN đang đi vào thực chất và chiều sâu, dựa trên khuôn khổ pháp lýcủa Hiến chương ASEAN, Kế hoạch tổng thể về Cộng đồng Kinh tế ASEAN vàLộ trình chiến lược về thực hiện Cộng đồng Kinh tế ASEAN vào năm2015.
Về thương mại hàng hóa, sau khi các nước ASEAN ban hành văn bảnpháp lý thực hiện các cam kết giảm thuế theo Hiệp định Thương mạihàng hóa ASEAN (ATIGA) vào năm 2010, tại AEM-43, các nước thành viênASEAN mới gồm Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam (CLMV) đã xây dựng Lộtrình cam kết giảm thuế, hoàn tất về cơ bản nghĩa vụ tự do hóa thuếquan đề ra trong Hiệp định ATIGA.
Các bộ trưởng cũng nhất trí sẽ tiếptục ưu tiên xử lý các vấn đề về vệ sinh kiểm dịch, thuận lợi hóathương mại, hoàn thiện quy chế cấp chứng nhận xuất xứ và các hàngrào phi thuế quan, để làm sâu sắc hơn hội nhập kinh tế ASEAN trong lĩnhvực thương mại hàng hóa.
Về thương mại dịch vụ, các Bộ trưởng Kinhtế ASEAN nhất trí áp dụng mức độ linh hoạt cần thiết để các nướcthành viên có thể kết thúc đàm phán Gói cam kết thứ 8 về mở cửa thịtrường dịch vụ trong ASEAN vào cuối năm 2011, đáp ứng tiến độ tự dohóa dịch vụ đề ra trong Kế hoạch tổng thể về Cộng đồng Kinh tếASEAN.
Về lĩnh vực đầu tư, các bộ trưởng thành viên Hội đồng Khu vựcĐầu tư ASEAN đã nhất trí đề nghị các nước còn lại thúc đẩy quátrình tham vấn trong nước, hướng tới việc chính thức đưa Hiệp địnhĐầu tư toàn diện ASEAN (ACIA) và 10 Danh mục các biện pháp hạn chếđầu tư của các nước thành viên ASEAN, vào cuối năm 2011.
Đặc biệt, hộinghị đã thông qua việc đưa vào thực thi Mô hình cắt giảm/xóa bỏ cáchạn chế đầu tư trong ASEAN, nhằm đưa ASEAN trở thành Khu vực đầu tư tựdo vào năm 2015.
Ngoài các lĩnh vực hội nhập truyền thống, các Bộtrưởng Kinh tế ASEAN cũng nhất trí sẽ tập trung nguồn lực phát triển trụ cột thứ ba trong Kế hoạch tổng thể về Cộng đồng Kinh tế ASEAN, là phát triểncông bằng, trong đó chú trọng vào thực thi các chương trình trong khuôn khổSáng kiến hội nhập ASEAN (IAI), phát triển và hỗ trợ các doanh nghiệpvừa và nhỏ (SME), tăng cường hợp tác trong lĩnh vực bảo vệ quyền sởhữu trí tuệ, xây dựng chính sách cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng,thống kê thương mại.
Để đối phó với những khó khăn và thách thức đang đặt ratrong quá trình hội nhập kinh tế khu vực và hội nhập kinh tế khu vực với kinh tếtoàn cầu, trong đó có yêu cầu hoàn thành hiệu quả và đúng tiến độ các mục tiêuđã đề ra trong Kế hoạch tổng thể về xây dựng Cộng đồng kinh tế ASEAN từ nayđến năm 2015, các bộ trưởng nhất trí sẽ tiếp tục phối hợp với ViệnNghiên cứu Kinh tế Đông Á và Đông Nam Á để hoàn thiện hệ thống đánhgiá, tính điểm cũng như xây dựng cơ chế rà soát giữa kỳ để đánh giáchính xác về tình hình và mức độ hội nhập kinh tế ASEAN, báo cáokết quả tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 19 tại Bali, Indonesia vàotháng 11 năm nay.
Các bộ trưởng cũng nhất trí tăng cường mở rộng và làm sâu sắchơn quan hệ kinh tế-thương mại-đầu tư với các nước đối thoại thông quaviệc thành lập các Khu vực thương mại tự do, một mặt giúp tăng cường,thúc đẩy quan hệ thương mại song phương, khuyến khích các nước này thamgia và đóng góp tích cực vào hỗ trợ thiết thực đối với việc xây dựng Cộng đồngkinh tế ASEAN.
Các bộ trưởng cũng đã ghi nhận tình hình đàm phán vàthực thi Hiệp định tự do thương mại (FTA) giữa ASEAN và các nước đối tác,như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia, New Zealand, Ấn Độ và thảoluận hướng xử lý các vấn đề còn tồn tại trong đàm phán, cũng nhưcác biện pháp để duy trì vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khuvực đang định hình.
Trước những bước phát triển mạnh mẽ trong các cấu trúckhu vực gần đây, các bộ trưởng đã giao các quan chức cao cấp (SOM) sớm xâydựng phương thức hợp tác kinh tế giữa ASEAN với các đối tác trong khu vựcĐông Á, ưu tiên thương mại hàng hóa.
Mô hình này sẽ là công cụ để ASEAN đề raluật chơi chung, qua đó ASEAN giữ vai trò dẫn dắt, bảo đảm duy trì mối liên kếtcân bằng và chủ động trong quan hệ với các bên đối tác.
Hiện ASEAN là một trongnhững đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam, là thị trường xuất khẩuhàng hóa lớn thứ ba của các doanh nghiệp Việt Nam, sau Mỹ và Liên minh châu Âu(EU), và cũng giữ vị trí đối tác thương mại cung cấp nguồn hàng hoá lớnthứ hai cho các doanh nghiệp Việt Nam, sau Trung Quốc.
Bên lề AEM-43 đã diễn raHội nghị Khu vực Thương mại Tự do ASEAN lần thứ 25 (AFTA) và Hội đồngKhu vực Đầu tư ASEAN lần thứ 14./.
(TTXVN/Vietnam+)
