Một tin vui đối với cả thầy thuốc và bệnh nhân Việt Nam là đã có dụng cụ mở khí quản khẩn cấp TC-08. Với bộ dụng cụ này, chỉ mất 2 phút các bác sĩ hoặc y sĩ sau khi được tập huấn đều có thể thực hiện được ở tất cả các tuyến quân-dân y, kể cả vùng sâ, vùng xa, biên giới, hải đảo...
Đây là kết quả nghiên cứu của Đại tá, Phó giáo sư-tiến sĩ Đỗ Tất Cường, Phó Giám đốc Bệnh viện 103. Công trình vừa đoạt giải nhất Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 10 (2008-2009).
Hàng năm, ở Việt Nam có hàng ngàn bệnh nhân phải mở khí quản. Cho đến nay, đa số các bệnh viện từ tuyến huyện đến tỉnh, tuyến trung ương, cả bệnh viện quân và dân y đều chủ yếu mở khí quản theo phương pháp kinh điển là phương pháp ngoại khoa. Phương pháp này đòi hỏi tới 3-4 thủ thuật viên làm trong khoảng 15-20 phút, phải thực hiện nhiều công đoạn như rạch rộng da vùng cổ trước, dùng kéo bóc tách từng lớp tổ chức dưới da vùng cổ trước, cân cơ rồi vào khí quản, phải kẹp và khâu cầm máu.
Bộ dụng cụ TC-08 tách liên sụn khí quản để luồn ống Sjoberg (ống mở khí quản) qua ống dẫn đường để vào khí quản. TC-08 đáp ứng được việc mở khí quản khẩn cấp chỉ khoảng 2 phút mà chỉ cần 1 kỹ thuật viên, với ánh sáng thường không cần ánh sáng đèn rọi, không cần độn vai bệnh nhân. Do không bị chảy máu nên không cần khâu cầm máu. Do đường rạch dưới da chỉ khoảng 0,3cm nên cũng không cần khâu da.
Đại tá Đỗ Tất Cường cho biết trong nước và thế giới hiện không có công trình nào hoặc nguyên lý nào tương tự. Thế giới đã có dụng cụ mở khí quản qua da song nguyên lý hoàn toàn khác là dựa theo nguyên lý nong dần lỗ mở khí quản bằng hệ thống ống nong kích thước lớn dần và cuối cùng dùng ống màu xanh giống sừng tê giác nong rộng vết mổ và khí quản tới đường kính 12mm rồi qua lỗ mở này luồn ống Sjoberg theo ống dẫn đường vào khí quản.
Phương pháp này phải có 2 kỹ thuật viên, phải độn vai làm ưỡn cổ bệnh nhân, phải nong nhiều lần do đó dễ gây chảy máu và dễ tổn thương khí quản, dễ gây biến chứng chít hẹp khí quản. Thời gian mở khí quản trung bình 5-7 phút, nhanh hơn phương pháp kinh điển nhưng chưa thể đảm bảo mở khí quản khẩn cấp được.
Việc khử dụng cụ TC-08 đơn giản, chỉ bằng nhiệt và hóa chất thông thường. Theo dõi trên 100 bệnh nhân được mở khí quản bằng dụng cụ TC-08 tại các bệnh viện 103, 108, Hữu Nghị, Ba Vì (Hà Nội), Viện quân y 211-Pleiku cho thấy, không có biến chứng chảy máu trong và sau mở khí quản, không gây chít hẹp khí quản, không nhiễm trùng vết mổ, chỉ sau 4 ngày là liền sẹo. Đặc biệt là sẹo nhỏ đảm bảo tính thẩm mỹ cao.
Nếu bệnh nhân không may phải mở khí quản lần sau bằng dụng cụ TC-08 đều rất dễ dàng và không bị chảy máu vì nếu mở theo phương pháp kinh điển thì sẹo to hơn, co dúm rất khó mở khí quản lại và chảy máu nhiều.
Tính năng dễ sử dụng, kỹ thuật đơn giản nên có thể mở khí quản cho nhiều bệnh nhân cùng một lúc ngay tại nơi xảy ra tai nạn. Biện pháp này phù hợp trong mọi thời điểm vì dụng cụ mang theo rất cơ động, giá chỉ khoảng 2 triệu đồng/bộ, có thể sử dụng hàng trăm lần, rẻ hơn nhiều so với nhập ngoại là khoảng 300 USD mà khuyến cáo chỉ dùng một lần./.
Đây là kết quả nghiên cứu của Đại tá, Phó giáo sư-tiến sĩ Đỗ Tất Cường, Phó Giám đốc Bệnh viện 103. Công trình vừa đoạt giải nhất Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 10 (2008-2009).
Hàng năm, ở Việt Nam có hàng ngàn bệnh nhân phải mở khí quản. Cho đến nay, đa số các bệnh viện từ tuyến huyện đến tỉnh, tuyến trung ương, cả bệnh viện quân và dân y đều chủ yếu mở khí quản theo phương pháp kinh điển là phương pháp ngoại khoa. Phương pháp này đòi hỏi tới 3-4 thủ thuật viên làm trong khoảng 15-20 phút, phải thực hiện nhiều công đoạn như rạch rộng da vùng cổ trước, dùng kéo bóc tách từng lớp tổ chức dưới da vùng cổ trước, cân cơ rồi vào khí quản, phải kẹp và khâu cầm máu.
Bộ dụng cụ TC-08 tách liên sụn khí quản để luồn ống Sjoberg (ống mở khí quản) qua ống dẫn đường để vào khí quản. TC-08 đáp ứng được việc mở khí quản khẩn cấp chỉ khoảng 2 phút mà chỉ cần 1 kỹ thuật viên, với ánh sáng thường không cần ánh sáng đèn rọi, không cần độn vai bệnh nhân. Do không bị chảy máu nên không cần khâu cầm máu. Do đường rạch dưới da chỉ khoảng 0,3cm nên cũng không cần khâu da.
Đại tá Đỗ Tất Cường cho biết trong nước và thế giới hiện không có công trình nào hoặc nguyên lý nào tương tự. Thế giới đã có dụng cụ mở khí quản qua da song nguyên lý hoàn toàn khác là dựa theo nguyên lý nong dần lỗ mở khí quản bằng hệ thống ống nong kích thước lớn dần và cuối cùng dùng ống màu xanh giống sừng tê giác nong rộng vết mổ và khí quản tới đường kính 12mm rồi qua lỗ mở này luồn ống Sjoberg theo ống dẫn đường vào khí quản.
Phương pháp này phải có 2 kỹ thuật viên, phải độn vai làm ưỡn cổ bệnh nhân, phải nong nhiều lần do đó dễ gây chảy máu và dễ tổn thương khí quản, dễ gây biến chứng chít hẹp khí quản. Thời gian mở khí quản trung bình 5-7 phút, nhanh hơn phương pháp kinh điển nhưng chưa thể đảm bảo mở khí quản khẩn cấp được.
Việc khử dụng cụ TC-08 đơn giản, chỉ bằng nhiệt và hóa chất thông thường. Theo dõi trên 100 bệnh nhân được mở khí quản bằng dụng cụ TC-08 tại các bệnh viện 103, 108, Hữu Nghị, Ba Vì (Hà Nội), Viện quân y 211-Pleiku cho thấy, không có biến chứng chảy máu trong và sau mở khí quản, không gây chít hẹp khí quản, không nhiễm trùng vết mổ, chỉ sau 4 ngày là liền sẹo. Đặc biệt là sẹo nhỏ đảm bảo tính thẩm mỹ cao.
Nếu bệnh nhân không may phải mở khí quản lần sau bằng dụng cụ TC-08 đều rất dễ dàng và không bị chảy máu vì nếu mở theo phương pháp kinh điển thì sẹo to hơn, co dúm rất khó mở khí quản lại và chảy máu nhiều.
Tính năng dễ sử dụng, kỹ thuật đơn giản nên có thể mở khí quản cho nhiều bệnh nhân cùng một lúc ngay tại nơi xảy ra tai nạn. Biện pháp này phù hợp trong mọi thời điểm vì dụng cụ mang theo rất cơ động, giá chỉ khoảng 2 triệu đồng/bộ, có thể sử dụng hàng trăm lần, rẻ hơn nhiều so với nhập ngoại là khoảng 300 USD mà khuyến cáo chỉ dùng một lần./.
Hoàng Minh Nguyệt (Vietnam+)
