Cho đến thời điểm hiện tại, Khu tái định cư Phù Nham vẫn chỉ là bãi đất trống. (Ảnh: Đức Tưởng/Vietnam+)Hoàn lưu của cơn bão số 3 gây ra mưa lớn, gió giật khiến gần 50 hộ dân ở các thôn Bản Tèn, Bản Tà Tiu, Năm Hăn 1,2,3 xã Phù Nham, huyện Văn Chấn (Yên Bái) tiếp tục phải sơ tán người và tài sản đến nhà người thân ở nơi an toàn để tránh hậu quả.
Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Phù Nham, ông Nguyễn Văn Duyên, cho biết dự án "Tái định cư di dân phòng, chống bão lũ xã Phù Nham" được khởi công ngày 16/12/2011 nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành, toàn bộ gần 50 hộ dân nói trên vẫn đang sống trong vùng nguy hiểm cần phải di dời khẩn cấp.
Mỏi mòn chờ đất tái định cư
Gia đình anh Lò Văn Luân, chị Đồng Thị Chiến đều là người Thái Noong Ỏ, thôn Bản Tèn là một trong số gần 50 hộ trên. Ngôi nhà tạm của anh chị ở ngay bên bờ con suối Noong Sủm, vẫn còn tàn tích hậu quả của những đợt lũ trước.
Tạm thời ngôi nhà chưa bị lũ cuốn trôi, song không ai dám chắc về độ an toàn của ngôi nhà bé nhỏ, mỏng manh này mỗi khi lũ dâng lên.
Chị Chiến cho biết, mỗi khi trời sắp mưa, gia đình lại gửi con và đồ đạc lên nhà người thân, còn vợ chồng chị ở lại thức trắng đêm để trông nhà.
Năm nào nhà chị cũng bị ngập nước, năm ít thì một lần, nhiều thì hai ba lần. Lần ngập sâu nhất thì nước dâng qua nền nhà chừng hơn 1m, nông thì ngập chừng 20-30cm. Những ngày mưa lớn, lũ dâng cao, vợ chồng chị buộc phải "bỏ của chạy lấy người," chờ nước rút mới về dọn dẹp nhà.
Chị Chiến mong muốn dự án tái định cư phòng chống bão lũ sớm hoàn thành để gia đình chuyển về ở, chấm dứt những ngày tháng phấp phỏng đi sơ tán mỗi khi bão lũ về.
Tuy nhiên, hoàn cảnh của gia đình chị Chiến vẫn còn khá may mắn nếu so với nhiều hộ khác. Gia đình anh Luân và hàng loạt các hộ ở thôn Năm Hăn 2, 3 đang phải sống trong hoàn cảnh nguy hiểm hơn bởi nhà của gia đình họ nằm cạnh dòng suối, phía trên là con đập của hồ chứa nước thuộc thị trấn Nông trường chè Nghĩa Lộ huyện Văn Chấn.
Hồ này có diện tích hơn 4 ha, chiều sâu tới hàng chục mét nước.
Cụ Trần Văn Tình, hơn 70 tuổi, sống ở gần đập nước cho biết, hồ chứa nước đã từng bị vỡ hai lần vào năm 2005 và năm 2008. Rất may, vụ việc xảy ra vào ban ngày nên chỉ gây thiệt hại về tài sản. Do lo sợ không an toàn, một số hộ đã bỏ nhà cửa đến ở nhờ người thân chờ dự án tái định cư hoàn thành.
Chậm tiến độ vì thiếu kinh phí
Theo chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Phù Nham, ông Nguyễn Văn Duyên, dự án "Tái định cư di dân phòng, chống bão lũ xã Phù Nham" được khởi công ngày 16/12/2011 với tổng mức đầu tư gần 15 tỷ đồng do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Yên Bái làm chủ đầu tư.
Khi có dự án, người dân trong xã rất vui mừng, bởi đây chính là "nút thắt" trong việc di dân ra vùng nguy hiểm để phòng chống bão lũ mà bấy lâu nay Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong xã, trong huyện chưa tìm được cách tháo gỡ.
Chính vì vậy, ngay khi dự án được triển khai, huyện Văn Chấn đã chỉ đạo Ủy ban Nhân dân xã Phù Nham sớm vào cuộc giải phóng mặt bằng để đơn vị thi công tiến hành xây lắp.
Mọi việc được triển khai rất thuận lợi từ khâu giải phóng để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công. Nhà thầu cũng nhanh chóng triển khai thực hiện dự án. Thế nhưng, chưa đầy một năm, nhà thầu đã dừng thi công.
Tìm hiểu vấn đề này, chủ đầu tư, đơn vị thi công san tạo mặt bằng và xây dựng hệ thống đường giao thông trong khu tái định cư đều từ chối trả lời phóng viên về nguyên nhân chậm tiến độ dự án. Gặng hỏi mãi nhà thầu mới trả lời: "Chúng tôi cũng muốn thi công nhanh gọn, sớm hoàn thành công trình, nhưng không có tiền nên không thể hoàn thành đúng tiến độ."
Các nhà thầu về điện, nước hiện cũng chưa có động tĩnh gì.
Cũng theo ông Duyên, sau khi việc giải phóng mặt bằng hoàn tất, nhà thầu thi công san tạo mặt bằng, đường vào khu tái định cư... đã cơ bản hoàn thành cách đây hơn hai năm, ước tính khối lượng đạt trên 10 tỷ đồng. Trong khi đó, chủ đầu tư mới chỉ thanh toán trên 7 tỷ đồng nên đơn vị thi công đã dừng lại chưa thực hiện tiếp.
Theo quan sát của phóng viên, đường vào khu tái định cư đã rải cấp phối đất đá dăm, hệ thống cống, rãnh thoát nước cơ bản đã hoàn thành, toàn bộ mặt bằng được san tạo... Song, một số hạng mục khác như rãnh thoát nước trong khu tái định cư mới chỉ đào đất lên rồi bỏ đấy, rãnh thoát nước và nắp đậy trong khu tái định cư để ở nhà dân lâu ngày đã hoen gỉ.
Lán, trại cho công nhân ở thi công cũng đã sụp đổ. Công trình vắng như "Chùa bà Đanh."
Ông Trần Văn Dương, cán bộ địa chính xã đi cùng bật mí: "có tiền thi công thì dự án đã hoàn thành lâu rồi, nhưng thiếu vốn nên mới dẫn đến nông nỗi này!".
Toàn bộ vốn của công trình hiện còn thiếu hơn 6 tỷ đồng để đầu tư và thanh toán cho phần việc san tạo mặt bằng, đường vào khu tái định cư và các công trình cấp điện, nước. Tuy nhiên, do thiếu vốn, mọi công việc đều đình trệ, không biết đến bao giờ Dự án Tái định cư di dân ra khỏi vùng nguy hiểm để phòng, chống bão lũ xã Phù Nham này mới hoàn thành và đi vào sử dụng?/.
