Hội thảo khoa học với chủ đề “Đạo đức doanh nhân và văn hóa kinh doanh Việt Nam trong bối cảnh mới,” ngày 11/10. (Ảnh: Vietnam+) Việt Nam có gần 900.000 doanh nghiệp, khoảng 14.400 hợp tác xã và hơn 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động. Hiện, đội ngũ doanh nhân cả nước đã lên đến hàng triệu người, đóng góp vai trò là lực lượng chủ lực trong quản lý, tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh, tạo ra hàng hoá, dịch vụ đáp ứng nhu cầu quốc dân và xuất khẩu cũng như tạo tiềm lực, vị thế mới cho đất nước.
Đạo đức có giá trị kinh tế
Trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh toàn cầu, các doanh nghiệp phải phát huy mọi nguồn lực để tồn tại và cạnh tranh thành công. Trong thực tiễn, các doanh nghiệp chỉ hơn nhau một vài yếu tố cũng quyết định sự thắng thua, thành bại trên thị trường.
Do đó, ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhấn mạnh bên cạnh yêu cầu phát triển của đất nước, đạo đức doanh nhân và văn hoá kinh doanh còn có ý nghĩa trực tiếp đối với từng doanh nhân, doanh nghiệp.
[Doanh nhân Việt Nam tiêu biểu”: Vinh danh những cá nhân xuất sắc]
“Doanh nghiệp các nước phát triển đang phát rất tốt nguồn lực đạo đức, văn hoá kinh doanh. Các yêu cầu về đạo đức trong sản xuất kinh doanh, về bảo vệ người tiêu dùng, bảo vệ môi trường, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn đang được đề cao. Xu thế này vừa tạo ra các chuẩn mực mới, vừa tạo hàng rào kỹ thuật trong thâm nhập thị trường các nước phát triển. Việc hàng hoá, dịch vụ của các doanh nghiệp châu Âu, Mỹ, Nhật Bản thường được thị trường chấp nhận trả giá cao hơn cho thấy giá trị kinh tế của uy tín, đạo đức, văn hoá kinh doanh,” ông Công dẫn chứng.
Theo ông Công, nguồn lực sức mạnh từ đạo đức và văn hoá kinh doanh chưa được quan tâm phát huy xứng đáng. Do đó, nền kinh tế vẫn có một số cá nhân kinh doanh phi đạo đức, vì lợi ích riêng gây hại cho cả xã hội. Cụ thể, một số vụ án gần đây đều liên quan đến các doanh nhân có tiếng tăm, nhưng kinh doanh bất chấp luật pháp, gây tổn thất lớn cho uy tín của giới doanh nhân, doanh nghiệp, hình ảnh quốc gia.
“Do vậy, VCCI xác định xây dựng và thực hành các chuẩn mực đạo đức doanh nhân, văn hoá kinh doanh tiến bộ vừa có ý nghĩa quốc gia, vừa có ý nghĩa với doanh nghiệp đồng thời vừa là nhiệm vụ cấp bách, vừa là nhiệm vụ chiến lược lâu dài trong xây dựng và phát huy đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh mới,” ông Công nói.
Trụ đỡ trong biến cố
Theo ông Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, văn hóa kinh doanh và đạo đức doanh nhân là yếu tố then chốt tạo nên triết lý kinh doanh, niềm tin của khách hàng và là giá trị cốt lõi để doanh nghiệp xây dựng, giữ gìn, phát triển thương hiệu.
Đặc biệt, văn hoá, đạo đức kinh doanh có vai trò quan trọng giúp doanh nghiệp vượt qua những khó khăn, thách thức để phát triển thành công trong một thế giới thay đổi nhanh, nhiều rủi ro, bất ổn và khó dự báo. Đó là trụ đỡ, là điểm tựa giúp doanh nghiệp đứng vững trước những biến cố, chấn động bất ngờ, các cú sốc của thị trường, nhất là trong giai đoạn đại dịch COVID-19 vừa qua cũng như những tác động sâu sắc của làn sóng toàn cầu hoá hay “cơn bão” chuyển đổi số và cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang nổi lên và tràn tới mọi quốc gia.
Ông Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. (Ảnh: Vietnam+) Trên cơ sở đó, ông Thắng đề cập đến những khát vọng phát triển của lực lượng doanh nghiệp và đội ngũ doanh nhân trong nền kinh tế thị trường dưới ba yếu tố.
Khát vọng làm giàu - Doanh nghiệp và doanh nhân chính là lực lượng nòng cốt hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng. Sau hơn 35 năm Đổi mới, Việt Nam đã trở thành một nước đang phát triển, thu nhập trung bình. Thu nhập bình quân đầu người trong năm 2021 đã gấp 14 lần, quy mô GDP đã tăng gấp 26 lần so với những năm đầu đổi mới.
Đến nay, xã hội đang ngày càng kỳ vọng nhiều hơn về những phẩm chất tốt đẹp của đội ngũ doanh nhân và doanh nghiệp.
Bởi vậy, ông Thắng kỳ vọng với khát vọng làm giàu - tầng lớp doanh nhân sẽ lựa chọn con đường phát triển phồn vinh, thịnh vượng dựa trên nền tảng của việc thực hành đạo đức và những chuẩn mực của văn hóa kinh doanh, có tri thức, tài năng, tinh thần yêu nước, cống hiến bằng sản phẩm và thương hiệu để dẫn dắt, chuyển tải, lan tỏa truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc.
Khát vọng khởi nghiệp - Việt Nam đã có hơn 100 doanh nghiệp với gần 300 sản phẩm có thương hiệu quốc gia nổi tiếng, khẳng định được vị thế trên thị trường khu vực và thế giới. Bên cạnh đó, làn sóng khởi nghiệp diễn ra đã và đang đem lại một sức sống mới, năng động hơn cho nền kinh tế.
Song, ông Thắng nhấn mạnh khởi nghiệp là một quá trình gian nan và luôn đối mặt với nguy cơ thất bại. Điều đó sẽ thách thức bản lĩnh vững vàng, sự kiên trì và kiên định của mọi doanh nhân khởi nghiệp. Trong những hoàn cảnh khó khăn, sự nóng vội, hấp tấp rất có thể dẫn dắt doanh nhân vào con đường làm giàu sai trái, thậm chí vi phạm pháp luật. Do đó, văn hoá và đạo đức kinh doanh sẽ là khiên chắn, là thành trì bảo vệ doanh nghiệp với nỗ lực bền bỉ ngày đêm gây dựng chữ tâm, chữ tín với mọi đối tác, khách hàng trước cám dỗ của những khoản lợi nhuận nhanh chóng có thể đạt được bằng các thủ đoạn làm ăn chộp giật, phi pháp.
“Đây thực sự là một cuộc chiến song minh chứng thực tế đã chỉ ra nhiều doanh nghiệp đã lên đỉnh thành công trong nền kinh tế thị trường. Vì vậy, không bao giờ là quá muộn cho việc bắt đầu xây dựng một nền tảng văn hoá, đạo đức kinh doanh. Bởi, một doanh nghiệp dựa trên nền tảng thực hành văn hoá, đạo đức sẽ luôn có được sự tôn trọng và hỗ trợ của các doanh nghiệp khác cũng như có chỗ đứng xứng đáng trên thị trường và xã hội trân trọng,” ông Thắng nói.
Khát vọng sáng tạo - Nền kinh tế thị trường chính là sân chơi của sự sáng tạo. Đây là chìa khoá để các doanh nghiệp, doanh nhân tạo dựng nên những không gian phát triển mới, thậm chí không có giới hạn trong nền kinh tế số và cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Ông Thắng cho rằng doanh nhân Việt Nam phải là lực lượng đi đầu trong đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo. Và, văn hoá, đạo đức sẽ là nền tảng để nuôi dưỡng và định hướng sự sáng tạo, phát triển lành mạnh, trong sáng trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
“Nó sẽ giúp một doanh nghiệp nhận ra ranh giới giữa việc học tập lẫn nhau với sự sao chép, bắt chước một cách giả dối, vi phạm bản quyền để trục lợi cũng như ranh giới giữa thủ đoạn tìm cách lách qua những kẽ hở của pháp luật với nỗ lực tận dụng những ưu đãi, khuyến khích của pháp luật và chính sách,” ông Thắng nói./.
