Điều chỉnh cơ cấu để chống thiếu lúa giống giả tạo

Việc nông dân thích gieo 1 loại giống lúa, còn các giống lúa khác vẫn còn, không dùng đến đã làm gây ra việc khan lúa giống giả tạo.
Theo ông Lê Thanh Tùng, chuyên viên Cục Trồng trọt, (Bộ Nông nghiệpvà Phát triển nông thôn), ước tính sơ bộ, khu vực phía Nam đang triển khai sản xuất gần1,7 triệu ha lúa Đông Xuân. Tuy nhiên, về cơ cấu giống lúa xác nhận vẫncòn thiếu khoảng 30.000 tấn.

Đây là hiện tượng thiếu giống lúa cho vụ Đông Xuân diễn ra thường xuyên hàng năm, nguyên nhân chính là nông dânthích gieo 1 loại giống lúa, còn những giống lúa khác vẫn còn đó, nhưnglại không được dùng đến. Do đó, hiện tượng thiếu giống cho vụ Đông Xuânchính là hiện tượng khan hiếm giả tạo.

Khuyến khích địa phương tự điều chỉnh

Ông Tùng khẳng định, những đợt lũ vừa qua không phải là nguyên nhânchính gây thiếu lúa giống cho gieo trồng vụ Đông Xuân 2012, dù rằngnhững cánh đồng trồng giống lúa xác nhận cho vụ Đông Xuân bị ngập úng,lúa thu hoạch không đạt chất lượng cao, không thể sử dụng làm giống màchỉ để làm lúa hàng hóa. Nhưng tự trong các công ty giống, những cơ sởcung cấp giống vẫn còn một khối lượng lớn các giống lúa tương đương vớigiống xác nhận, hoặc thấp hơn giống xác nhận (khi gieo sẽ cho hạt lúa cóchất lượng thấp hơn giống xác nhận) nhưng vẫn có thể sử dụng như lúagiống để sản xuất lúa hàng hóa cho vụ Đông Xuân này.

Hiện nay,Cục Trồng trọt đã gửi báo cáo lên Chính phủ để xin sự hỗ trợ về giốngcho nông dân. Nhưng cái đích cuối cùng thì Chính phủ cũng chỉ có thể hỗtrợ tiền mặt cho nông dân mua lúa giống, còn với lượng lúa giống cầnthiết cho vụ đông xuân, Chính phủ không thể trực tiếp tạo ra. Lãnh đạocủa Cục Trồng trọt đang khuyến khích Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh hỗ trợ nông dânđiều chỉnh cơ cấu giống sao cho phù hợp, đầy đủ, tránh tình trạng thiếugiống giả tạo như hiện nay.

Ông Trương Thanh Phong, Chủtịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), chia sẻ theo khảo sát củanhiều doanh nghiệp xuất khẩu gạo để chuẩn bị nguồn nguyên liệu cho xuấtkhẩu gạo trong quý 1 năm 2012, giống lúa dành cho vụ đông xuân khôngthiếu. Ở một số nơi bị thiệt hại do lũ thì có khả năng thiếu, nhưngkhông phải nơi nào cũng bị thiệt hại.

Số diện tích bị thiệt hại trong vụ Thu Đông không nhiều, mặt khác số diện tích dành cho trồng lúagiống trong vụ thu đông cũng rất ít nên tính ra nông dân không hề khanhiếm giống. Mà chính các nông dân phải cơ cấu lại giống sau lũ lụt, thayvì nông dân gieo trồng bằng loại giống theo dự kiến, nhưng vì tính chấtđất sau lũ còn bị ngập nước nên phải thay đổi giống cho phù hợp vớithành phần đất.

Đối với các doanh nghiệp, đây không phải làvấn đề đáng lo ngại, vì các nơi có thể luân chuyển cơ cấu giống. Với vấnđề này, đứng trên phương diện doanh nghiệp thì không cần đến sự hỗ trợcủa Chính phủ.

Ở các tỉnh An Giang, Đồng Tháp có thể thu hoạch lúa đôngxuân vào cuối tháng 2, vì một số nơi gieo sớm, đây cũng là thời điểmgiáp hạt. Điều lo nhất trong vụ đông xuân tới ở 2 khu vực tỉnh KiênGiang và vùng Đồng Tháp Mười phía tỉnh Long An khuyến cáo nông dân xuốnggiống theo đúng lịch thời vụ để có lúa thu hoạch vào cuối vụ, phục vụcho xuất khẩu.

Theo như tình hình lũ hiện nay, nếu đúng theo kế hoạchthì nông dân xuống giống theo lịch thời vụ của Cục Trồng trọt, nhưngtheo kinh nghiệm dân gian của nông dân thì lịch xuống giống có thể trễhơn lịch thời vụ khoảng nửa tháng vì đợi nước rút, đất dẻ lại.

Cũng theo ông Phong, kết quả của vụ thu đông 2011 là một kết quảngoài sự mong đợi, dù lũ cao nhưng mức thiệt hại không đáng kể, so với600.000ha lúa thu đông thì mức thiệt hại do lũ chỉ chiếm 1,3% (8000 ha).Diện tích bị thiệt hại này không phải nằm trong quy hoạch, mà đây chínhlà những khoảnh lúa được nông dân gieo cấy nằm ngoài vùng đê bao antoàn.

Xuống giống còn gặp khó khăn

Để chuẩn bị cho xuống giống vụ Đông Xuân 2012, nông dânlo cày ải, phơi ruộng tạo điều kiện thuận lợi cho cây lúa phát triển.Ngoài tình hình cung ứng lúa giống cho vụ Đông Xuân thường thiếu hụtdo khả năng sản xuất giống trong vụ Thu Đông bị hạn chế, nước lũ năm2011 vẫn còn đang là mối lo ngại cho việc tổ chức sản xuất lúa tại mộtsố vùng sản xuất của các tỉnh đầu nguồn bị ngập lũ, ước diện tích phảibơm tát để xuống giống lúa khoảng 400.000ha đồng thời, với mộtsố vùng sản xuất ở hạ lưu , nếu xuống giống trễ sẽ bị xâm nhậpmặn và khô hạn vào cuối vụ.

Tình hình vật tư phục vụ sản xuất nôngnghiệp (lúa) thường biến động vào cuối năm, nhất là đầu vụ xuống giốnglúa Đông Xuân.

Thời vụ xuống giống lúa Đông Xuân 2011-2012 trong toàn vùng được đề nghị gồm có 2 đợt chính, đợt 1xuống giống 700.000ha, từ ngày 5-30/11/2011 (tức từ mùng 10/10 đến mùng6/11 âm lịch). Đợt 2 xuống giống 600.000ha từ ngày 5-30/12/2011 (tứctừ mùng 11/11 đến mùng 6/12 âm lịch).

Một số vùng xuốnggiống sớm trong tháng 10 hàng năm phải có kế hoạch theo dõi, bố tríxuống giống đảm bảo các yêu cầu của lịch thời vụ như Vùng Nam Long Anvà huyện Đức Huệ (Long An), Cái Bè, Cai Lậy, Châu Thành (Tiền Giang),Trà Ôn, Vũng Liêm (Vĩnh Long), Chợ Lách, Châu Thành (Bến Tre), KiênLương, Hòn Đất, Châu Thành (Kiên Giang), Cái Răng, Thốt Nốt (Cần Thơ),Phụng Hiệp, Ngã Bảy, Long Mỹ (Hậu Giang), Mỹ Tú, Kế Sách, Thạnh Trị, NgãNăm (Sóc Trăng), Hồng Dân (Bạc Liêu).

Vớinhững nơi xuống giống chậm sau thời vụ chính từng bước cải thiện thờivụ xuống giống lúa vào 2 đợt chính vụ gồm thành phố Mỹ Tho, Chợ Gạo, thị xã GòCông (Tiền Giang), Châu Thành, Mõ Cày, Giồng Trôm (Bến Tre), Kiên Lương,Hòn Đất, thành phố Rạch Giá, Châu Thành (Kiên Giang), Cầu Kè, Trà Cú, TiểuCần, Châu Thành (Trà Vinh) cũng cần sắp xếp lại thời vụ tập trung.

Mỗi địa phương chuẩn bị giống cho vụ Đông Xuân tập trung vàokhoảng 3-5 giống chủ lực như OM2517, OM5451, Jasmine85, OM6162,ML48, VNĐ95-20, IR50404, OM576, OM2514, OMCS2000, OM4218, OM4900 ,3-4 giống bổ sung như OM2395, OM2717, OM6976, OM2718, OM6561,VD20, ST5, OM4498, OM5199, OM5472, OM4088, OM6677, OM1490, OM3536,TNDB100, Nàng Hoa 9, nếp OM85 và 3-4 giống triển vọng mới nhưOM6377, OM8923, OM7347, OM5629, OMCS2009, OM5490, OM3995, OM9922,OM6916, MNR2, MTL567, B-TE1, PHB71 (lúa lai).../.

Hồng Nhung (TTXVN/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục