Đây là nhận định chung của đa số đại biểu dự Hội nghị Tham tán Thương mại 2011, do Bộ Công Thương tổchức ở Thành phố Hồ Chí Minh ngày 22/12.
Năm 2011, cùngvới sự nỗ lực của các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, thông qua đạidiện các Đại sứ quán, Tham tán thương mại của Việt Nam ở nước ngoài vớiviệc cung cấp nhiều thông tin về diễn biến tình hình kinh tế tại các thịtrường xuất khẩu lớn, đã giúp hoạt động thương mại của Việt Nam đạt kếtquả khả quan, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 96,3 tỷ USD (tăng hơn 33% sovới năm 2010), nhập khẩu đạt 108 tỷ USD (tăng 24%).
Đại sứViệt Nam tại Hàn Quốc, Trần Đình Toàn cho biết, quan hệ thương mại songphương giữa Việt Nam và Hàn Quốc trong những năm gần đây đều tăng trưởngtrên mức 10 tỷ USD/năm, riêng năm 2011 đạt 18,1 tỷ USD (tăng 36% so vớinăm 2010) và dự đoán sẽ đạt được 20 tỷ USD trước năm 2015. Trong năm2011, một số mặt hàng nông sản, rau củ quả của Việt Nam đã lần đầutiên xuất khẩu thành công vào thị trường Hàn Quốc như gạo, thanh long…
Cũng từ sự phối hợp chặt chẽ với Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài và nhậnđược sự cung cấp thông tin, hỗ trợ tìm đối tác tin cậy, nhiều doanhnghiệp đã đạt thành công như Công ty trách nhiệm hữu hạn Vinh Phát năm qua đã thànhcông bước đầu từ thương hiệu gạo đồ, mang lại sản lượng xuất khẩu 50.000tấn sang các thị trường Liên bang Nga, Nam Phi, Bỉ, Italy, Dubai… vàgiá bán tăng từ 10-20% so với gạo trắng thường.
Theo ôngNguyễn Thành Biên, Thứ trưởng Bộ Công Thương, những dấu hiệu biến độngcủa nền kinh tế thế giới đặt ra nhiều thử thách cho doanh nghiệp ViệtNam như cuộc khủng hoảng nợ công tại châu Âu dẫn đến sự thắt chặt chitiêu, sức mua giảm; xu hướng bảo hộ thương mại của các nước và các khókhăn về tài chính, thuế, hải quan, rào cản kỹ thuật…
Ông Biên cho rằng các doanh nghiệpxuất khẩu, hiệp hội và tổ chức thương mại tại tỉnh, thành cần nỗ lực hơntrong liên kết, phối hợp chặt chẽ với cơ quan đại diện Việt Nam ở nướcngoài để được hỗ trợ và cung cấp thông tin cần thiết, thông qua đó tăngkhả năng xâm nhập và mở rộng thị trường xuất khẩu, xây dựng thương hiệucho hàng hóa Việt Nam.
Ở góc độ các địa phương, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thị Hồng cũng cho rằng các cơ quan đại diện ởnước ngoài và tỉnh, thành trong nước phải thiết lập cơ chế thông tin,cập nhật thông tin hai chiều để có nhiều thông tin kịp thời và hỗ trợthiết thực cho doanh nghiệp.
Bà Hồng khẳng định Thành phố Hồ Chí Minh cam kết cung cấp định kỳtình hình đầu tư, lĩnh vực kêu gọi đầu tư, ngành hàng có nhu cầu xuấtkhẩu...
Còn theo Sở Công Thương tỉnh Đồng Nai, hoạt động xuất nhập khẩucủa doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh thời gian qua gặp nhiều khó khăntrong việc nắm bắt thông tin về thị trường khá chậm; doanh nghiệp vừa vànhỏ chưa có điều kiện tiếp cận; phối hợp chặt chẽ với Thương vụ để nắmbắt thị trường. Do vậy, ngoài việc nắm bắt tình hình hoạt động, nhu cầucấp thiết của doanh nghiệp trong nước để đưa ra những giải pháp hỗ trợphù hợp, cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài cũng cần cung cấpthêm những đầu mối thông tin cho doanh nghiệp.
Ông Nguyễn QuangTrung, Tham tán tại Nhật Bản, nhận định Nhật Bản là một trong những thịtrường tiềm năng cho xuất khẩu Việt Nam trong năm 2012, do quan hệthương mại Việt-Nhật đã phát triển theo chiều sâu tạo nhiều điều kiệnthuận lợi để doanh nghiệp có thể tận dụng, đồng thời đang có nhu cầu lớnvề hàng hóa nhập khẩu để tái thiết đất nước và phục vụ tiêu dùng trongnước. Tuy nhiên, không chỉ Việt Nam mà nhiều nước khác như Trung Quốc,Lào, Campuchia, Myanmar… cũng đang muốn đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa vàoNhật Bản nên tính cạnh tranh về thương hiệu, chất lượng hàng hóa, dịchvụ rất cao.
Còn theo Đại sứ Trần Đình Toàn, Việt Nam cần thu hẹp thâmhụt thương mại song phương với Hàn Quốc bằng cách đa dạng ngành hàngxuất khẩu; tăng cường đưa hàng hóa xâm nhập vào hệ thống phân phối nộiđịa, tận dụng các lợi thế về thuế quan và thu hút đầu tư từ nước bạn.
Riêng đối với thị trường EU, ông Trần Trung Thực, Tham tán tạiEU, cho biết EU sẽ xây dựng chính sách mới đối với hàng hóa xuất khẩucủa các nước đang phát triển và có thể áp dụng chính thức vào năm 2014.Theo đó, một số quy định sẽ được sửa đổi như: thị phần đối với các mặthàng nhập khẩu, phân chia lại các nhóm ngành hàng nhỏ hơn… và các quyđịnh này sẽ được công khai trên nhiều phương tiện thông tin.
Ông Thực đề nghị doanhnghiệp Việt Nam cần theo dõi thông tin, tham khảo các dự thảo chính sáchmới của EU để có định hướng hoạt động phù hợp, hạn chế rủi ro và thiệthại khi xuất khẩu hàng hóa vào thị trường này trong thời gian tới.
Theo các cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài, hiện naycác quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới đang phát triển theo xuhướng tăng trưởng xanh, đặc biệt chú trọng yếu tố thân thiện với môitrường trong sản phẩm, do vậy hàng hóa nhập khẩu vào các thị trường nàyphải đáp ứng được yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng, an toàn vệ sinhthực phẩm..../.