Theo kế hoạch, Thủ tướng Campuchia Hun Sen sẽ tuyên bố khởi động đàm phán vềHiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện khu vực (RCEP) vào ngày 20/11 ở Phnom Penh.
Hiệp định này bao trùm 16 quốc gia châu Á-Thái Bình Dương - hiện chiếm khoảng1/3 thương mại và GDP toàn cầu, tạo ra khu vực thương mại tự do lớn nhất, ngoàiTổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
RCEP quy tụ 10 quốc gia thành viên trong Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN),cùng Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia và New Zealand.
RajivBiswas, chuyên gia kinh tế hàng đầu về châu Á-Thái Bình Dương tại IHS GlobalInsight miêu tả sáng kiến này rất quan trọng về chiến lược đối với khu vực, cóthể giúp bù đắp cho sự suy yếu ở Mỹ và Liên minh châu Âu (EU).
Trong cuộc trả lời phỏng vấn hãng tin Pháp mới đây, Tổng Thư ký ASEAN SurinPitsuwan nhận định một RCEP thành công sẽ tiếp tục củng cố sự dịch chuyển quyềnlực kinh tế toàn cầu từ phương Tây sang châu Á. Các nhà ngoại giao và các chuyêngia phân tích cho rằng RCEP cũng có thể là một đối trọng đối với Hiệp định Đốitác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) - hiện đang trong quá trình đàm phán giữa Mỹ và10 quốc gia khác.
Các quan chức Mỹ hy vọng rằng TPP rốt cuộc sẽ sớm trở thành khu vực thương mạitự do của châu Á-Thái Bình Dương, liên kết các nền kinh tế Mỹ Latinh với châu Áthông qua Mỹ.
Tuy nhiên có một điểm khác biệt khá lớn là TPP không có Trung Quốc, trong khi nềnkinh tế lớn thứ hai thế giới này sẽ là "cầu thủ chính" trên sân RCEP.
Trung Quốckhông hào hứng với TPP, mà muốn tập trung vào châu Á, nơi cường quốc này có ảnhhưởng lớn hơn.
Còn Gita Wirjawan, Bộ trưởng Thương mại Indonesia - nền kinh tếlớn nhất Đông Nam Á - tuyên bố nước này chỉ tập trung vào RCEP.
Có những ý kiến quan ngại rằng một loạt vụ tranh chấp lãnh hải giữa các nướctham gia RCEP có thể cản trở tiến trình đàm phán. Trong năm nay, quan hệ ngoạigiao-thương mại giữa Nhật Bản và Trung Quốc có nhiều biến động do tranh chấpbiển đảo. Mối quan hệ Nhật Bản-Hàn Quốc, giữa Trung Quốc và một số nước ASEANcũng bị tác động bởi những tranh chấp tương tự.
Tổng thư ký ASEAN Surin Pitsuwan cho rằng các tranh chấp này có thể được xử lýmột cách độc lập, và rằng xu hướng thắt chặt quan hệ kinh tế và thương mại sẽvẫn tiếp tục.
Theo ông Surin, RCEP có nền tảng ban đầu vững hơn TPP vì ASEAN đã có hiệp địnhthương mại tự do với Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia và NewZealand. Song vẫn chưa có khung thời gian cụ thể được đưa ra để hoàn tất hiệpđịnh./.