Ngày 3/7, Liên minh châu Âu (EU) đã tìm cách gây sức ép buộc Iran trả tự do không xét xử cho các công dân Iran làm việc cho Đại sứ quán Anh ở Tehran vẫn đang bị giới chức nước này giam giữ, và chấm dứt trấn áp người biểu tình.
Tuy nhiên, EU nhất trí mọi hành động phải đảm bảo không ảnh hưởng xấu tới các nỗ lực thuyết phục Iran quay trở lại bàn thương lượng về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này.
Các động thái trên diễn ra sau khi một giáo sĩ có ảnh hưởng ở Iran tuyên bố một số trong số 9 người bị giới chức Iran bắt giữ sẽ bị đưa ra xét xử vì cáo buộc kích động bạo lực dẫn đến các cuộc biểu tình của phe đối lập sau cuộc bầu cử tổng thống ngày 12/6 vừa qua.
Tại cuộc họp của Ủy ban chính trị và an ninh EU ở Brussels, Bỉ, đại diện các nước thành viên EU coi quyết định của Tehran đưa những người bị bắt giữ ra xét xử là "không thể chấp nhận được", đồng thời nhất trí áp dụng một đường hướng cứng rắn, có cấp độ đối với Iran, tùy thuộc vào diễn biến tình hình ở nước này.
Biện pháp cấp thiết nhất đã được thực hiện, theo đề xuất của Anh, là triệu các đại sứ của Iran tại những nước này đến để phản đối và đòi trả tự do không xét xử cho những người bị bắt giữ.
Các nước EU cũng đang xem xét biện pháp ngừng cấp thị thực cho một số quan chức Iran vào EU và để ngỏ khả năng rút các đại sứ EU ở Iran về nước. Một số nước không hưởng ứng giải pháp rút nhân viên ngoại giao do lo ngại động thái này có thể gây phức tạp cho các nỗ lực nhằm đưa Iran trở lại bàn thương lượng.
Theo một nhà ngoại giao EU, trong bối cảnh cộng đồng quốc tế đang thuyết phục Iran chấm dứt làm giàu urani, EU cần tránh đẩy Iran quay lưng với các cuộc thương lượng này, đồng thời phải tranh thủ sự ủng hộ của những người ở Iran sẵn sàng giúp đỡ EU thực hiện các mục tiêu của mình, trước mắt là trả tự do cho những người bị bắt giữ.
Trước đó, ngày 1/7, một sĩ quan quân đội cấp cao của Iran tuyên bố EU đã tự "truất quyền" tham gia các cuộc thượng lượng về vấn đề hạt nhân của Iran khi can thiệp vào công việc nội bộ của nước này./.
