Cuộc khủng hoảng nợ công kéo dài ba năm qua chưa chịu "rời bỏ" Khu vực các nướcsử dụng đồng euro (Eurozone). Tuy nhiên, từ đầu năm nay, một vài điểm sáng đãlóe lên, báo hiệu một sự chuyển động bước đầu tạo thêm những hy vọng về khả năngkhu vực này trở lại quỹ đạo tăng trưởng.
Le lói tín hiệu tăng trưởng
Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) mới đây nhận định tín hiệutăng trưởng đã bắt đầu xuất hiện ở Eurozone, đặc biệt là Đức. Song, tại Pháp vàItaly, hai nền kinh tế lớn thứ hai và ba ở Eurozone, triển vọng tăng trưởng vẫnchưa mạnh.
Tuy nhiên OECD cho rằng, các chỉ số kinh tế hàng đầu của Pháp chothấy hoạt động kinh doanh đang có chiều hướng ổn định. Tương tự, kinh tế Italycũng đang đi vào giai đoạn ổn định hơn, so với sự suy giảm trong thời gian gầnđây.
Nhà kinh tế trưởng Chris Williamson từ Công ty nghiên cứu Markit nhận địnhkinh tế Eurozone dự kiến sẽ chỉ thu hẹp 0,2% trong quý 1/2013, so với mức giảm0,6% trong quý 4/2012. Nhưng dù sao theo ông Williamson, khoảng cách về tăngtrưởng giữa Đức và Pháp trong năm nay sẽ lại ở mức lớn nhất trong lịch sử khảosát kéo dài 15 năm của Markit. Trong khi Đức có thể ghi dấu mức tăng trưởng hàngquý cao nhất kể từ năm 2011 thì kinh tế Pháp đang thu hẹp với tốc độ nhanh nhấttrong bóno năm.
Trong tháng 2/2013, Chỉ số quản lý sức mua (PMI) tại Đức đứng ở mức 53,3,còn Pháp là 43,1. Ông Williamson cũng lưu ý về đà suy giảm của kinh tế Tây BanNha và Italy. Triển vọng tăng trưởng của Eurozone phụ thuộc vào việc kinh tế Đứccó tiếp tục tăng trưởng và bù đắp được sự yếu kém tại Pháp, Italy và Tây Ban Nhahay không.
Cũng theo khảo sát của Markit, trong tháng 2/2013, hoạt động kinh doanhcủa lĩnh vực tư nhân tại Eurozone đã khả quan hơn rất nhiều so với 9-10 thángtrước khi Chỉ số PMI đứng ở mức 47,9, tiến gần hơn tới mức 50 - ngưỡng đánh dấutăng trưởng hay suy giảm.
Theo ước tính ban đầu của Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat), trong thángMột thâm hụt thương mại của Eurozone đã giảm xuống 3,9 tỷ euro so với 9,1 tỷeuro cùng kỳ năm ngoái và thâm hụt thương mại của EU chỉ ở mức 16,5 tỷ euro,giảm mạnh so với con số 24,9 tỷ euro cùng kỳ năm 2012.
Nhà kinh tế Howard Archer thuộc IHS Global Insight hy vọng đà tăng trưởngtoàn cầu sẽ được cải thiện trong những tháng còn lại của năm 2013, qua đó đẩymạnh xuất khẩu và tạo điều kiện cho Eurozone thoát khỏi suy thoái kinh tế.
Theo số liệu của Eurostat, tỷ lệ lạm phát trong tháng 2/2013 tại Eurozoneđã hạ xuống 1,8%, thấp hơn nhiều so với mức 2% mà Ngân hàng Trung ương châu Âu(ECB) đặt ra cho các nước thành viên. Đây là lần đầu tiên trong hơn hai năm qualạm phát tại Eurozone đi xuống, phản ánh việc kiểm soát giá cả tiêu dùng và tínhiệu cho thấy kinh tế của khu vực đang dần phục hồi.
Tuy nhiên, đi ngược chiều với nhận định của giới phân tích cho rằng khi tỷlệ thất nghiệp tăng cao và tỷ lệ lạm phát hạ xuống mức thấp thì nhiều khả năngECB sẽ cắt giảm lãi suất cơ bản.
Trong cuộc họp hàng tháng về chính sách tiền tệtháng Ba, ECB đã quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức thấp kỷ lục 0,75%, đồngthời cho biết tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ hiện nay trong thời gian tớiđể có thêm thời gian đánh giá tình hình tài chính Eurozone cũng như tác động củatình hình chính trị ở Italy (sau cuộc bầu cử đầy kịch tính).
Như vậy ECB đãkhông thay đổi lãi suất cơ bản trong tám tháng liên tiếp. Chủ tịch ECB, MarioDraghi, hy vọng tỷ lệ lạm phát ở Eurozone sẽ bám sát mục tiêu 2% trong trunghạn.
Nhận định về triển vọng tăng trưởng kinh tế của Eurozone, Chủ tịch Draghinói rằng các số liệu và chỉ số kinh tế được công bố gần đây cho thấy hoạt độngkinh tế của khu vực này bắt đầu ổn định trong những tháng đầu năm 2013 và sẽ bắtđà phục hồi mạnh mẽ hơn trong nửa cuối của năm.
Tăng trưởng xuất khẩu trong khuvực sẽ được lợi từ sự mạnh lên của nhu cầu toàn cầu cũng như trong nước, trongđó nhu cầu trong nước nhận được sự hỗ trợ của lập trường chính sách tiền tệnghiêng về hướng hỗ trợ tăng trưởng.
Theo dự báo kinh tế tháng 3/2013 của ECB, tăng trưởng GDP thực củaEurozone sẽ nằm trong khoảng -0,9 và -0,1% trong năm 2013 và khoảng 0-2,4% năm2014, thấp hơn đôi chút so với dự báo hồi tháng 12/2012.
Còn Eurostat dự báokinh tế khu vực sẽ giảm 0,3% trong năm 2013, trước khi đạt con số tăng trưởng1,4% năm 2014. Trong khi ECB nhận định kinh tế ở Eurozone sẽ giảm 0,5% trong nămnay và tăng 1% trong năm tới.
Nan giải vấn đề thất nghiệp
Mặc dù vậy, Eurostat nhận định rằng lạm phát giảm quá mức cũng đồng nghĩavới việc nhu cầu tiêu dùng giảm, một trong những yếu tố tác động tới tỷ lệ thấtnghiệp.
Thống kê từ Eurostat cho thấy tỷ lệ thất nghiệp tháng 1/2013 của cả EU gồm27 nước lên tới 10,8% (so với 10,7% trong tháng 12/2012), tương đương 26,2 triệungười thất nghiệp.
Chỉ tính riêng tháng Một đã có khoảng 201.000 người gia nhậpđội ngũ không có việc làm trong Eurozone, trong khi con số ngày ở EU là 222.000người, tính từ thời điểm tháng 12/2012. Eurostat cho biết Hy Lạp, quốc gia nằmtrong tâm điểm của cuộc khủng hoảng nợ châu Âu, là nước có tỷ lệ thất nghiệp caonhất với 27%, tiếp theo là Tây Ban Nha với 26,2%.
Các nước có số người thấtnghiệp thấp nhất là Áo với 4,9%, Đức và Luxembourg đều 5,3%.
Nhận định về thị trường việc làm của Eurozone, ông Draghi nhấn mạnh thấtnghiệp đang làm đau đầu các nhà lãnh đạo Eurozone và thất nghiệp trong giới trẻrất đáng quan ngại.
Trước tình hình này, hồi cuối tháng Hai các bộ trưởng lao động châu Âu đãgặp nhau tại Brussels (Bỉ) để thảo luận các bước cần thiết nhằm cải thiện vấn đềđào tạo nghề, tạo thêm việc làm và ngăn chặn nguy cơ thất nghiệp gây mất ổn địnhở EU.
Họ đã thống nhất một "kế hoạch bảo đảm cho thanh niên" nhằm đảm bảo thanhniên dưới 25 tuổi có việc làm, hoặc tiếp tục học tập, hoặc được đào tạo nghề ítnhất bốn tháng sau khi tốt nghiệp hay được tuyển dụng.
Đây là một phần trong sáng kiến giải quyết thất nghiệp trong giới trẻ ởcác nước khó khăn nhất của châu Âu trong thập kỷ tới với ngân sách 6 tỷ euro -kế hoạch được tiếp tục được thảo luận cụ thể hơn tại Hội nghị thượng đỉnh mùaXuân năm nay của EU vừa kết thúc hôm 15/3.
Đáng tiếc là Hội nghị đã không đạt được nhất trí về biện pháp mới nào nhằmtăng việc làm, mà các nhà lãnh đạo EU chỉ đạt được thỏa thuận đẩy nhanh việcthực thi Sáng kiến Việc làm cho thanh niên. Theo giới quan sát, sáng kiến trịgiá 6 tỷ euro này chỉ như “muối bỏ biển” khi tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niênở Hy Lạp và Tây Ban Nha đã lên tới hơn 50%.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Herman Van Rompuy thừa nhận hiện tại không phảilúc lựa chọn giữa "thắt lưng buộc bụng" hay tăng trưởng, EU cần phải lấy lại"phong độ" trên tất cả các lĩnh vực, nhất là khi vấn đề thất nghiệp trong thanhniên đang trở nên nóng bỏng hơn bao giờ hết./.
Le lói tín hiệu tăng trưởng
Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) mới đây nhận định tín hiệutăng trưởng đã bắt đầu xuất hiện ở Eurozone, đặc biệt là Đức. Song, tại Pháp vàItaly, hai nền kinh tế lớn thứ hai và ba ở Eurozone, triển vọng tăng trưởng vẫnchưa mạnh.
Tuy nhiên OECD cho rằng, các chỉ số kinh tế hàng đầu của Pháp chothấy hoạt động kinh doanh đang có chiều hướng ổn định. Tương tự, kinh tế Italycũng đang đi vào giai đoạn ổn định hơn, so với sự suy giảm trong thời gian gầnđây.
Nhà kinh tế trưởng Chris Williamson từ Công ty nghiên cứu Markit nhận địnhkinh tế Eurozone dự kiến sẽ chỉ thu hẹp 0,2% trong quý 1/2013, so với mức giảm0,6% trong quý 4/2012. Nhưng dù sao theo ông Williamson, khoảng cách về tăngtrưởng giữa Đức và Pháp trong năm nay sẽ lại ở mức lớn nhất trong lịch sử khảosát kéo dài 15 năm của Markit. Trong khi Đức có thể ghi dấu mức tăng trưởng hàngquý cao nhất kể từ năm 2011 thì kinh tế Pháp đang thu hẹp với tốc độ nhanh nhấttrong bóno năm.
Trong tháng 2/2013, Chỉ số quản lý sức mua (PMI) tại Đức đứng ở mức 53,3,còn Pháp là 43,1. Ông Williamson cũng lưu ý về đà suy giảm của kinh tế Tây BanNha và Italy. Triển vọng tăng trưởng của Eurozone phụ thuộc vào việc kinh tế Đứccó tiếp tục tăng trưởng và bù đắp được sự yếu kém tại Pháp, Italy và Tây Ban Nhahay không.
Cũng theo khảo sát của Markit, trong tháng 2/2013, hoạt động kinh doanhcủa lĩnh vực tư nhân tại Eurozone đã khả quan hơn rất nhiều so với 9-10 thángtrước khi Chỉ số PMI đứng ở mức 47,9, tiến gần hơn tới mức 50 - ngưỡng đánh dấutăng trưởng hay suy giảm.
Theo ước tính ban đầu của Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat), trong thángMột thâm hụt thương mại của Eurozone đã giảm xuống 3,9 tỷ euro so với 9,1 tỷeuro cùng kỳ năm ngoái và thâm hụt thương mại của EU chỉ ở mức 16,5 tỷ euro,giảm mạnh so với con số 24,9 tỷ euro cùng kỳ năm 2012.
Nhà kinh tế Howard Archer thuộc IHS Global Insight hy vọng đà tăng trưởngtoàn cầu sẽ được cải thiện trong những tháng còn lại của năm 2013, qua đó đẩymạnh xuất khẩu và tạo điều kiện cho Eurozone thoát khỏi suy thoái kinh tế.
Theo số liệu của Eurostat, tỷ lệ lạm phát trong tháng 2/2013 tại Eurozoneđã hạ xuống 1,8%, thấp hơn nhiều so với mức 2% mà Ngân hàng Trung ương châu Âu(ECB) đặt ra cho các nước thành viên. Đây là lần đầu tiên trong hơn hai năm qualạm phát tại Eurozone đi xuống, phản ánh việc kiểm soát giá cả tiêu dùng và tínhiệu cho thấy kinh tế của khu vực đang dần phục hồi.
Tuy nhiên, đi ngược chiều với nhận định của giới phân tích cho rằng khi tỷlệ thất nghiệp tăng cao và tỷ lệ lạm phát hạ xuống mức thấp thì nhiều khả năngECB sẽ cắt giảm lãi suất cơ bản.
Trong cuộc họp hàng tháng về chính sách tiền tệtháng Ba, ECB đã quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức thấp kỷ lục 0,75%, đồngthời cho biết tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ hiện nay trong thời gian tớiđể có thêm thời gian đánh giá tình hình tài chính Eurozone cũng như tác động củatình hình chính trị ở Italy (sau cuộc bầu cử đầy kịch tính).
Như vậy ECB đãkhông thay đổi lãi suất cơ bản trong tám tháng liên tiếp. Chủ tịch ECB, MarioDraghi, hy vọng tỷ lệ lạm phát ở Eurozone sẽ bám sát mục tiêu 2% trong trunghạn.
Nhận định về triển vọng tăng trưởng kinh tế của Eurozone, Chủ tịch Draghinói rằng các số liệu và chỉ số kinh tế được công bố gần đây cho thấy hoạt độngkinh tế của khu vực này bắt đầu ổn định trong những tháng đầu năm 2013 và sẽ bắtđà phục hồi mạnh mẽ hơn trong nửa cuối của năm.
Tăng trưởng xuất khẩu trong khuvực sẽ được lợi từ sự mạnh lên của nhu cầu toàn cầu cũng như trong nước, trongđó nhu cầu trong nước nhận được sự hỗ trợ của lập trường chính sách tiền tệnghiêng về hướng hỗ trợ tăng trưởng.
Theo dự báo kinh tế tháng 3/2013 của ECB, tăng trưởng GDP thực củaEurozone sẽ nằm trong khoảng -0,9 và -0,1% trong năm 2013 và khoảng 0-2,4% năm2014, thấp hơn đôi chút so với dự báo hồi tháng 12/2012.
Còn Eurostat dự báokinh tế khu vực sẽ giảm 0,3% trong năm 2013, trước khi đạt con số tăng trưởng1,4% năm 2014. Trong khi ECB nhận định kinh tế ở Eurozone sẽ giảm 0,5% trong nămnay và tăng 1% trong năm tới.
Nan giải vấn đề thất nghiệp
Mặc dù vậy, Eurostat nhận định rằng lạm phát giảm quá mức cũng đồng nghĩavới việc nhu cầu tiêu dùng giảm, một trong những yếu tố tác động tới tỷ lệ thấtnghiệp.
Thống kê từ Eurostat cho thấy tỷ lệ thất nghiệp tháng 1/2013 của cả EU gồm27 nước lên tới 10,8% (so với 10,7% trong tháng 12/2012), tương đương 26,2 triệungười thất nghiệp.
Chỉ tính riêng tháng Một đã có khoảng 201.000 người gia nhậpđội ngũ không có việc làm trong Eurozone, trong khi con số ngày ở EU là 222.000người, tính từ thời điểm tháng 12/2012. Eurostat cho biết Hy Lạp, quốc gia nằmtrong tâm điểm của cuộc khủng hoảng nợ châu Âu, là nước có tỷ lệ thất nghiệp caonhất với 27%, tiếp theo là Tây Ban Nha với 26,2%.
Các nước có số người thấtnghiệp thấp nhất là Áo với 4,9%, Đức và Luxembourg đều 5,3%.
Nhận định về thị trường việc làm của Eurozone, ông Draghi nhấn mạnh thấtnghiệp đang làm đau đầu các nhà lãnh đạo Eurozone và thất nghiệp trong giới trẻrất đáng quan ngại.
Trước tình hình này, hồi cuối tháng Hai các bộ trưởng lao động châu Âu đãgặp nhau tại Brussels (Bỉ) để thảo luận các bước cần thiết nhằm cải thiện vấn đềđào tạo nghề, tạo thêm việc làm và ngăn chặn nguy cơ thất nghiệp gây mất ổn địnhở EU.
Họ đã thống nhất một "kế hoạch bảo đảm cho thanh niên" nhằm đảm bảo thanhniên dưới 25 tuổi có việc làm, hoặc tiếp tục học tập, hoặc được đào tạo nghề ítnhất bốn tháng sau khi tốt nghiệp hay được tuyển dụng.
Đây là một phần trong sáng kiến giải quyết thất nghiệp trong giới trẻ ởcác nước khó khăn nhất của châu Âu trong thập kỷ tới với ngân sách 6 tỷ euro -kế hoạch được tiếp tục được thảo luận cụ thể hơn tại Hội nghị thượng đỉnh mùaXuân năm nay của EU vừa kết thúc hôm 15/3.
Đáng tiếc là Hội nghị đã không đạt được nhất trí về biện pháp mới nào nhằmtăng việc làm, mà các nhà lãnh đạo EU chỉ đạt được thỏa thuận đẩy nhanh việcthực thi Sáng kiến Việc làm cho thanh niên. Theo giới quan sát, sáng kiến trịgiá 6 tỷ euro này chỉ như “muối bỏ biển” khi tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niênở Hy Lạp và Tây Ban Nha đã lên tới hơn 50%.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Herman Van Rompuy thừa nhận hiện tại không phảilúc lựa chọn giữa "thắt lưng buộc bụng" hay tăng trưởng, EU cần phải lấy lại"phong độ" trên tất cả các lĩnh vực, nhất là khi vấn đề thất nghiệp trong thanhniên đang trở nên nóng bỏng hơn bao giờ hết./.
Hoàng Hà (TTXVN)
