“Israel đang hướng Đông,” đó là phát biểu của ông Gilad Cohen, Phó Tổng vụ trưởng phụ trách châu Á-Thái Bình Dương của Bộ Ngoại giao Israel trên truyền thông Israel hồi năm ngoái.
Trong những năm gần đây, Việt Nam cũng nhận được sự quan tâm lớn từ nhà nước và giới kinh doanh Israel. Nhân dịp kỷ niệm 26 thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Israel (12/7/1993-12/7/2019), ông Gilad Cohen đã có những trao đổi về triển vọng hợp tác giữa hai nước.
- Được biết trong thời gian qua, Việt Nam và Israel đã có nhiều hoạt động tăng cường quan hệ trong nhiều lĩnh vực, Trong dịp thăm và làm việc tại Việt Nam này của ông, đã có những tiến triển gì về quan hệ hai nước?
Ông Gilad Cohen: Trong chuyến công tác lần này, tôi có 3 ngày tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Đã từng làm việc tại Hà Nội, nhưng đây mới là lần đầu tôi tới Thành phố Hồ Chí Minh.
Trong dịp này, tôi đã gặp gỡ lãnh đạo của cả hai địa phương. Chúng tôi kỳ vọng sau những sự hợp tác này, sẽ có một chuyến thăm cấp cao của đảng và chính phủ Việt Nam đến Israel trong năm nay hoặc năm tới, tiếp sau chuyến thăm của Tổng thống Reuven Rivlin đến Việt Năm cách đây 2 năm.
Các cuộc gặp đều diễn ra rất tốt đẹp. Chúng tôi đã thảo luận rất nhiều vấn đề, nhưng quan trọng nhất là về hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa hai nước.
Hiện tại, quá trình đàm phán đang đạt được nhiều tiến triển khả quan. Chúng tôi đánh giá rất cao thỏa thuận này này vì chắc chắn nó sẽ thúc đẩy thương mại và đầu tư giữa hai nước.
Ông Gilad Cohen. (Nguồn: Vietnam+) Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Israel hiện nay là khoảng 1 tỷ USD, và FTA sẽ đẩy xa hơn nữa con số đó. Hy vọng thỏa thuận sẽ đạt được thành quả trong chuyến thăm cấp cao sắp tới từ Việt Nam đến Israel.
Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đang thảo luận khả năng mở đường bay thẳng từ Israel đến Việt Nam. Khả năng hiện thực hóa việc này là đầy tiềm năng.
Du khách Israel rất quan tâm đến Việt Nam và ngày càng có nhiều người Israel đang du ngoạn đất nước các bạn. Đồng thời, chúng tôi cũng muốn ngày càng nhiều giới kinh doanh Việt Nam có thể sang Israel dễ dàng hơn để trao đổi kinh nghiệm, tìm hiểu cơ hội.
Nếu nó trở thành hiện thực, đầu tư và thương mại của chúng ta sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ.
[Quan hệ Việt Nam và Israel còn rất nhiều tiềm năng hợp tác]
Hai bên cũng bàn về các vấn đề khác như nông nghiệp. Chúng tôi đang có mô hình hợp tác nông trại bò sữa ở Việt Nam, ví dụ như tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Chất lượng bò sữa của Israel được xem là đứng đầu thế giới. Chúng tôi hướng tới chia sẻ công nghệ, kỹ năng, các giải pháp và cơ sở hạ tầng nông nghiệp với Việt Nam.
- Đâu là những lĩnh vực có nhiều tiềm năng hợp tác của hai nước?
Ông Gilad Cohen: Ở đầu cuộc phỏng vấn, chúng ta đã nói về thương mại, đầu tư và nông nghiệp. Nhưng còn nhiều lĩnh vực khác chúng ta có thể cộng tác với nhau.
Đại sứ Việt Nam tại Israel Nadav Eschar giới thiệu với lãnh đạo Hà Nội về công nghệ trồng lúa trên tường. (Nguồn: Vietnamm+) Bạn biết đấy, Israel rất nổi tiếng về công nghệ và phát minh. Việt Nam có lợi thế về nhân lực và tài nguyên. Chúng ta có thể kết hợp những nguồn lực của nhau.
Chẳng hạn như bài toán về thành phố thông minh, giao thông đô thì hoàn toàn nằm trong khả năng hợp tác của hai nước.
Phần lớn các công ty công nghệ lớn của thế giới đang có mặt tại Israel vì họ biết được những điều chúng tôi có thể đem lại cho họ. Israel cũng có số lượng công ty khởi nghiệp tính trên đầu người cao nhất thế giới: cứ 300 người lại có một người mở startup công nghệ cao. Khởi nghiệp là một lĩnh vực cả hai nước đều quan tâm và có khả năng hợp tác.
Israel cũng đang triển khai chương trình thực tập nông nghiệp quốc tế. Mỗi năm, khoảng 700 sinh viên từ các khoa nông nghiệp của nhiều nước tới Israel để học hỏi các làm nông.
Họ làm việc cùng nông dân Israel tại các nông trại, các khu nhà kính. Ở đó, họ được hướng dẫn sử dụng các công nghệ và kỹ thuật mới, học được những kiến thức mới về nông nghiệp hiện đại để có thể chia sẻ khi về nước.
Trên thực tế, Việt Nam đang là quốc gia có số thực tập sinh nông nghiệp đến Israel đông nhất.
- Xin ông cho biết trong diễn biến đàm phán FTA giữa hai nước?
Ông Gilad Cohen: Hiệp định thương mại tự do Israel-Việt Nam đã trải qua một quá trình đàm phán dài. Hai phía sẽ đàm phàn thêm về FTA trong 6 vòng.
Chúng tôi sẽ thảo luận rất nhiều nội dung, trong đó có đầu tư, dịch vụ, xuất nhập khẩu hàng hóa. Tôi hy vọng quá trình đàm phán sẽ kết thúc trong cuối năm nay hoặc sang đầu năm sau.
- Ông vừa đề cập đến đường bay thẳng giữa hai nước. Được biết, hiện Việt Nam có rất ít đường bay thẳng đến khu vực. Vậy quá trình xây dựng tuyến bay này diễn ra như thế nào và ý nghĩa của nó ra sao?
Ông Gilad Cohen: Về việc thiết lập đường bay thẳng giữa hai nước, tôi cho rằng các công ty tư nhân sẽ tham gia đảm trách. Mặc dù vậy, chính phủ Israel luôn sẵn sàng đầu tư để quảng bá hình ảnh đất nước ở Việt Nam.
Một hoạt động kỷ niệm 25 năm quan hệ giữa hai nước trong năm 2018. (Nguồn: Vietnam+) Hiện nay, Đại sứ quán của hai nước cũng đang quảng bá rất tốt hình ảnh của mình.
Israel là một quốc gia tươi đẹp. Đất nước chúng tôi là một xã hội cởi mở và đa văn hóa cũng như tôn giáo.
Giống như TP HCM hay Hà Nội, Tel Aviv là một thành phố vô cùng năng động, nhộn nhịp. Tôi sẽ rất vinh dự được mời người dân Việt Nam đến thăm quan Tel Aviv.
Theo tôi, mối quan hệ hữu nghị giữa hai đất nước cần tiếp tục được đẩy mạnh và nâng cao hơn nữa. Đã tới Việt Nam nhiều lần và tôi rất quý mến đất nước các bạn. Việt Nam cũng là một đất nước tươi đẹp, với những con người đôn hậu và một lịch sử có nhiều điều đáng học hỏi.
- Vậy triển vọng hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực khác ngoài kinh tế, chẳng hạn như quốc phòng thì sao?
Ông Gilad Cohen: Chúng ta đều biết Israel là quốc gia phát triển rất mạnh trong ngành công nghệ quốc phòng. Chúng tôi đã có sự hợp tác với Việt Nam.
Tôi không thể tiết lộ chi tiết nội dung hợp tác, nhưng xin khẳng định rằng mối quan hệ đang rất tốt đẹp và chúng tôi muốn duy trì điều này.
- Gần đây, người Việt Nam đã được nghe về Chính sách hướng Đông của Israel? Ông có thể nói rõ hơn về chính sách này?
Ông Gilad Cohen: Đây là một phần chính sách của Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Ông ấy muốn Israel tiến về phương Đông, đầu tư nhiều hơn tại châu Á.
Đây là lý do mà chúng tôi muốn có đường bay thẳng với Việt Nam để thúc đẩy hợp tác đầu tư, thương mại, nông nghiệp và du lịch nhiều hơn nữa.
Hai nước chúng ta đã có quan hệ ngoại giao được 26 năm. Tuy còn non trẻ, mối quan hệ này đã đạt được nhiều thành tựu đáng nói.
Trong những năm qua, đã có 2 đời tổng thống Israel tới thăm Việt Nam. Ở châu Á, chúng tôi nhìn nhận Việt Nam là một đối tác lớn của Israel. Chúng tôi muốn duy trì phát huy nó hơn nữa. Hy vọng sẽ sớm có lãnh đạo Việt Nam đến thăm Israel trong thời gian tới.
Phương Đông chính là tương lai và Israel cần là một phần của tương lai này. Tôi tin rằng Việt Nam có rất nhiều sức mạnh, từ lãnh thổ cho tới nguồn nhân lực.
Tính cách và sự cần cù của con người Việt Nam, một khi được kết hợp với sự sáng tạo và công nghệ Israel, sẽ hướng tới một viễn cảnh rất đáng mong chờ./.
