Người dân sơ tán khỏi nhà máy thép Azovstal ở thành phố Mariupol, Ukraine. (Ảnh: THX/TTXVN) Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) ngày 11/5 công bố báo cáo đánh giá sơ bộ về tác động của cuộc khủng hoảng ở Ukraine đối với việc làm, theo đó ước tính có khoảng 4,8 triệu việc làm đã bị mất ở Ukraine kể từ khi xảy ra cuộc xung đột tại đây.
Nghiên cứu cho thấy nếu xung đột leo thang, số việc làm bị mất có thể sẽ tăng lên 7 triệu, tương đương 43,5%. Trong trường hợp cuộc xung đột sớm chấm dứt, khoảng 3,4 triệu việc làm sẽ được phục hồi, giúp tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống 8,9%.
Nền kinh tế Ukraine đã bị ảnh hưởng nặng nề kể từ khi xung đột xảy ra hồi cuối tháng 2 với hơn 5,23 triệu người đi sơ tán sang các nước láng giềng. Những người đi sơ tán chủ yếu là phụ nữ, trẻ em và những người trên 60 tuổi, trong đó có khoảng 2,75 triệu người trong độ tuổi lao động.
Trước tình hình này, Chính phủ Ukraine đã nỗ lực để duy trì hoạt động của hệ thống bảo trợ xã hội quốc gia bằng cách đảm bảo việc chi trả các quyền lợi, bao gồm cả những người phải di dời trong nước, thông qua việc sử dụng các công nghệ kỹ thuật số.
Theo ILO, cuộc khủng hoảng ở Ukraine cũng có thể gây ra tình trạng gián đoạn lao động ở các nước láng giềng như Hungary, Moldova, Ba Lan, Romania và Slovakia. Nếu xung đột tiếp diễn, những người sơ tán khỏi Ukraine sẽ buộc phải lưu trú lâu hơn, gây thêm áp lực lên thị trường lao động và hệ thống bảo trợ xã hội ở các quốc gia láng giềng này, đồng thời làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp ở nhiều nước.
Sự gián đoạn kinh tế và việc làm cũng tác động đến nước Nga vốn có những ảnh hưởng nhất định đến khu vực Trung Á, đặc biệt là các quốc gia có nền kinh tế phụ thuộc vào nguồn kiều hối từ Nga, chẳng hạn như Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan và Uzbekistan. Đây là 4 trong số 10 quốc gia có tỷ lệ xuất khẩu lao động sang Nga cao nhất. Do đó, nếu cuộc xung đột tiếp diễn và các lệnh trừng phạt chống lại Nga khiến lao động nhập cư ở Nga bị mất việc làm và trở về quê hương của họ, sẽ gây ra những thiệt hại kinh tế nghiêm trọng ở toàn bộ khu vực Trung Á.
[EBRD hạ dự báo tăng trưởng kinh tế của Ukraine trong năm nay]
Cuộc khủng hoảng ở Ukraine cũng đã tạo ra một cú sốc cho nền kinh tế toàn cầu, làm phức tạp thêm quá trình phục hồi sau đại dịch COVID-19. Điều này có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng việc làm và tiền lương thực tế, đồng thời gây thêm áp lực lên các hệ thống bảo trợ xã hội.
Tại nhiều quốc gia có thu nhập cao, gần đây đã chứng kiến những dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ hơn của thị trường lao động, song hậu quả từ cuộc khủng hoảng Ukraine có thể khiến tình hình thị trường lao động trở nên tồi tệ hơn và làm đảo ngược một số thành quả đạt được. Tình hình đặc biệt khó khăn ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, nhiều quốc gia đã không thể phục hồi hoàn toàn sau tác động của COVID-19.
Để giảm thiểu tác động của cuộc khủng hoảng đối với thị trường lao động Ukraine, ILO khuyến nghị một số biện pháp tức thời, bao gồm tạo điều kiện thuận lợi cho các sáng kiến của các tổ chức của người sử dụng lao động và người lao động để họ có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc cung cấp hỗ trợ nhân đạo và đảm bảo tiếp tục công việc, nếu có thể. Những nỗ lực cá nhân và tập thể của các đối tác xã hội có thể đóng góp tích cực vào việc gắn kết và thúc đẩy sự phát triển toàn diện về kinh tế, xã hội và chính trị.
Cung cấp hỗ trợ việc làm có mục tiêu ở các khu vực tương đối an toàn của Ukraine, bao gồm bằng cách xây dựng dựa trên chương trình liên tục do chính phủ tài trợ để di dời người lao động và doanh nghiệp; quan hệ đối tác việc làm địa phương (LEPs) do ILO hỗ trợ có thể giúp tạo ra các cơ hội việc làm; hỗ trợ hệ thống bảo trợ xã hội ở Ukraine để đảm bảo rằng hệ thống này tiếp tục chi trả các khoản trợ cấp, bao gồm cả việc chuyển tiền mặt cho những người thụ hưởng trước đây và mới; chuẩn bị cho một chiến lược tái thiết sau xung đột, khuyến khích tạo ra các công việc hiệu quả và ổn định thông qua đầu tư vào lĩnh vực sử dụng nhiều việc làm./.
