Ngày 26/11, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đưa ra cảnh báo rằng Canada cần thắt chặt các quy định bảo hiểm thế chấp hơn nữa để kiềm chế sự dễ bị tổn thương khi bong bóng thị trường nhà đất phát nổ, mặc dù thị trường nhà đất Canada dường như đang đạt được sự hạ cánh nhẹ nhàng.
Theo IMF, khác với Mỹ, Canada đã tránh được việc bong bóng nhà đất nổ tung đi kèm với cuộc khủng hoảng tài chính. Nhưng sự bùng nổ nhà đất sau khủng hoảng, do chi phí đi vay ở mức thấp kỷ lục, đã khiến một số nhà phân tích cảnh báo về nguy cơ bong bóng này. Chính phủ Canada đã vài lần thắt chặt các quy định bảo hiểm thế chấp với hy vọng đẩy những khách hàng kém khả năng ra khỏi thị trường và hạ nhiệt thị trường nhà đất.
IMF đã phát hiện thấy những dấu hiệu của sự định giá quá cao trong phân khúc nhà riêng, nhất là những ngôi nhà có giá trên 1 triệu USD, nhưng cho rằng việc thắt chặt hơn nữa các quy định bảo hiểm thế chấp, làm giảm việc xây dựng các căn hộ chung cư có thể giúp làm giảm mức tăng giá nhà trong những phân khúc thị trường khác.
Báo cáo của IMF viết: "Việc thắt chặt thêm các quy định bảo hiểm thế chấp là cần thiết nếu thị trường nhà đất ngày càng dễ bị tổn thương trong khi thu nhập hộ gia đình tiếp tục tăng lên. Cán cân rủi ro đang hơi nghiêng về phía bất lợi cho nền kinh tế Canada do khả năng các điều kiện tài chính toàn cầu thắt chặt nhanh hơn dự đoán và giá dầu giảm hơn nữa. Rủi ro đối với tăng trưởng có liên quan đến sự kết hợp của các cú sốc bên ngoài với mức nợ cao kỷ lục của các hộ gia đình và việc giá nhà thay đổi mạnh hơn dự kiến". IMF cũng khuyến nghị các ngân hàng và tổ chức cho vay thế chấp khác của Canada không nên quá dựa vào chính phủ để ngăn chặn nguy cơ suy giảm trong thị trường nhà đất.
Các nhà hoạch định chính sách Canada đang dựa vào tăng trưởng xuất khẩu và đầu tư kinh doanh làm nền tảng để nền kinh tế phục hồi hoàn toàn, sau sự phục hồi yếu ớt nhờ chi tiêu tiêu dùng và kích thích của chính phủ. Tháng trước Ngân hàng Trung ương Canada (BoC) đã tuyên bố rằng những rủi ro từ mức nợ kỷ lục của các hộ gia đình đối với hệ thống tài chính đã tăng cao hơn, ngay cả khi lãi suất chuẩn của Canada vẫn được giữ ở mức 1% cho đến nay.
Thống đốc BoC Stephen Poloz có thể chờ những dấu hiệu chắc chắn hơn của sự phục hồi kinh tế cân bằng và bền vững hơn, với đầu tư kinh doanh tăng lên, trước khi nâng lãi suất.
Theo Hiệp hội bất động sản Canada, doanh số bán nhà tại Canada, nền kinh tế lớn thứ 11 thế giới, đã tăng mạnh trong tháng 10/2014, đạt mức cao nhất trong vòng 4 năm qua, với mức tăng cao nhất tại Vancouver và Toronto. Hồi tháng 6, Tập đoàn Nhà đất và thế chấp Canada (CMHC), cơ quan phụ trách các vấn đề nhà đất của nước này, đã tuyên bố sẽ ngừng cung cấp bảo hiểm thế chấp cho việc xây dựng các khu chung cư. Bảo hiểm của CMHC được Chính phủ Canada hoàn toàn ủng hộ. Theo luật, các khoản vay thế chấp có số tiền đặt cọc dưới 20% đều phải được bảo hiểm. Chính phủ cũng bảo lãnh 90% khoản bảo hiểm thế chấp được các công ty bảo hiểm tư nhân cung cấp. CMHC đang đánh giá về một loạt những ý tưởng cải thiện hệ thống tài chính nhà đất trong tương lai, trong đó có việc chia sẻ rủi ro với các tổ chức cho vay.
IMF khuyến nghị rằng CMHC và các công ty bảo hiểm thế chấp khu vực tư nhân nên xem xét giảm khối lượng bảo hiểm thế chấp mà họ cung cấp. Các nhà hoạch định chính sách cũng nên xem xét những tiêu chuẩn thắt chặt hơn như giới hạn khấu hao thế chấp thấp hơn đối với các khoản thế chấp không được bảo hiểm, hiện lên tới mức khoảng 10%/năm./.
