Stanislaw ôm lấy một nồi súp khi thò đầu lên khỏi miệng hố, đủ lâu để viên cảnh sát rót đầy nồi món súp lỏng, trước khi chui xuống trở lại ống dẫn khí sưởi ấm mà ông đã dùng làm nhà tạm tại ngoại ô Warsaw. Nhiệt độ ban đêm đã tụt xuống mức lạnh thấu xương -20 độ C trong tuần này. Nhưng ở một vị trí nằm sâu 5 mét dưới lòng đất, trong hệ thống các "hang động" làm từ ống cống bê tông, được làm ấm nhờ các ống dẫn nước nóng chạy dọc theo nó, nhiệt độ vẫn ổn định ở mức 20 độ C. Người đàn ông 58 tuổi nằm trong nhóm hàng ngàn người vô gia cư sống ở thủ đô Ba Lan. Một số sống ngầm dưới đất để hưởng lợi từ các ống dẫn nhiệt chạy dọc ngang trong thành phố, dẫn nước nóng từ các nhà máy chịu trách nhiệm phục vụ hoạt động sưởi ấm, chạy bằng than đá, tới các ngôi nhà và văn phòng. "Tôi không muốn tới một nơi trú ẩn dành cho người vô gia cư. Thực tế rằng tôi uống rượu và tại những nơi đó, rượu bị cấm," người đàn ông tóc bạc, râu ria lởm chởm nói và cho biết ông đã sống dưới các ống dẫn nhiệt suốt 20 năm qua. Ông và 4 người vô gia cư lâu năm khác đã chia sẻ phần ống dẫn nhiệt này tại một khu công nghiệp gần nhà máy điện và sưởi Zeran. Họ có chút phàn nàn về cái lạnh giá bên ngoài. "Trong này ấm áp, thậm chí là quá nóng nữa," Zygmunt, 40 tuổi, nói. "Chúng tôi phải mở các ống thông khí để không khí phía dưới này được luân chuyển, nếu không tất cả sẽ chết ngạt. Chúng tôi có mọi thứ ở dưới này. Mỗi người trong chúng tôi được phát một tấm nệm để ngủ. Chúng tôi chia sẻ một khu bếp chung, với một chiếc bếp gas để nấu nướng. Chúng tôi cũng có một nhà tắm, nơi tất cả có thể tắm và giặt giũ quần áo". Ông cũng nói thêm rằng cả nhóm có dư nước nóng để làm gì tùy thích. Muốn có nước nguội, họ phải để nước nóng giảm bớt nhiệt độ. Về vấn đề vệ sinh, họ thường tìm tới một siêu thị nằm gần đó. "Chúng tôi thậm chí có thể là quần áo, dù ở đây không có điện" - một người vô gia cư khác tên Bolek nói khi đang cạo râu - "Chúng tôi chỉ làm một việc đơn giản là đặt bàn là lên ống nước nóng và nó sẽ tăng nhiệt nhanh chóng". Trong cái "ổ" nhỏ bé nhưng ấm áp của mình, 5 người đàn ông ấy có cơ hội sống sót rất cao trước mùa đông khắc nghiệt của Đông Âu. Những người khác đã phải tránh cái rét bằng cách chui vào trong những tòa nhà bị bỏ hoang hoặc các túp lều nằm dọc theo các khu vườn của thành phố, vốn không có ai ở trong mùa đông. Nhưng họ vẫn phải gồng mình chống chọi với cái lạnh dưới 0 độ C. Với những người vô gia cư thường hay nghiện rượu, sự kết hợp giữa rượu và cái lạnh thường có thể tước đi mạng sống của họ.
Cuộc sống dưới lòng đất của người vô gia cư ở Ba Lan (Nguồn: AFP)
Tuần vừa qua, gần 30 người đã trở thành nạn nhân của đợt lạnh chết người tại Ba Lan, nơi tổng cộng có gần 70 người, phần lớn là dân vô gia cư, đã chết kể từ đầu mùa đông. "Thông thường, khi nhiệt độ tụt xuống 0 độ C, chuyện vẫn khá ổn. Nhưng sau đó tình hình sẽ tệ dần đi" - Monika Golebiewska, một viên cảnh sát ở Warsaw có nhiệm vụ đi tuần mỗi ngày để cung cấp thực phẩm và quần áo ấm cho người vô gia cư khi nhiệt độ xuống thấp tới mức nguy hiểm. "Hôm nay tôi cho họ ăn súp đậu trắng. Hôm qua là món krupnik, một loại súp đại mạch ăn với bánh mỳ và đồ hộp," nữ cảnh sát 34 tuổi thổ lộ. "Không thể nào thuyết phục họ tới các trung tâm lánh nạn. Họ đã chọn cuộc sống của họ, họ muốn được tự do." "Tại những nơi lánh nạn, anh không thể uống, dù chỉ là một chút bia. Anh phải tôn trọng các quy định và phải có mặt vào 9 giờ tối. Và tôi kiếm sống bằng nghề nhặt lon từ các thùng rác vào đêm," Zygmunt nói và khoe ông đã kiếm được 2,5kg vỏ lon trong đêm trước, qua đó thu được 10 zloty (3,28 USD). Bạn ông Waldek còn may mắn hơn. Ông đã nhặt được rất nhiều sắt vụn và bán chúng để lấy về 52 zloty (đơn vị tiền tệ Ba Lan). Nhưng một số người đã phải trả giá đắt vì kiếm sống về đêm, khi nhiệt độ ngoài trời xuống quá thấp. "Trong một lần đi tuần, chúng tôi đều luôn nơm nớp lo sợ sẽ tìm thấy xác ai đó đã chết vì cái lạnh," Golebiewska thổ lộ./.
Gia Bảo (Vietnam+)
