Những sự kiện đáng nhớ trên thế giới năm 2009

Điểm lại những sự kiện trong từng tháng năm 2009, từ vụ máy bay lao xuống sông đến việc hai miền Triều Tiên lập đường dây nóng.
Điểm lại những sự kiện đáng nhớ xảy ra trên toàn thế giới trong từng tháng của năm 2009.

Tháng 1


Ngày 15: Một máy bay Airbus 320 của Hãng hàng không US Airways chở 150 hành khách cùng 5 phi hành đoàn gặp nạn, lao xuống sông Hudson ở thành phố New York (Mỹ) ngay sau khi cất cánh khoảng 3 phút, nhưng tất cả hành khách đều may mắn, không có ai bị tử vong.

Ngày 18: Israel kết thúc cuộc tấn công kéo dài 22 ngày ở Dải Gaza. Cuộc chiến tranh đã làm khoảng 1.330 người Palestine thiệt mạng, trong đó có 410 trẻ em, và làm hơn 5.300 người bị thương. Dự kiến chi phí để khôi phục cơ sở hạ tầng tại khu vực này phải lên tới 476 triệu USD.

Ngày 20: Thượng nghị sĩ da màu Barack Obama chính thức nhậm chức Tổng thống thứ 44 của Mỹ, trở thành Tổng thống người Mỹ gốc Phi đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ.

Tháng 2


Từ ngày 7 đến 11: Ít nhất 210 người thiệt mạng trong thảm họa cháy rừng tối tệ nhất trong lịch sử đất nước Australia.

Ngày 17: Tòa án xét xử tội ác diệt chủng của Khơme Đỏ (ECCC) mở phiên xét xử đầu tiên đối với Kaing Guek Eau (có biệt danh là Duch), nguyên Trưởng Giám ngục Trung tâm giam giữ Tuol Sleng ở Phnom Penh (Campuchia) về các tội ác chống nhân loại, tội ác chiến tranh, tội tra tấn và giết người có chủ ý.

Duch bị cáo buộc đã tra tấn tàn bạo và hành quyết hơn 15.000 người vô tội trong thời gian y làm Trưởng Giám ngục Trung tâm giam giữ Tuol Sleng.

Ngày 23: Bộ phim “Triệu phú khu ổ chuột” (Slumdog Millionaire) của đạo diễn người Anh Danny Boyle giành giải thưởng cao nhất tại lễ trao giải Oscar lần thứ 81 diễn ra tại Nhà hát Kodak, thành phố Los Angeles (Mỹ).

Giải Oscar là giải thưởng điện ảnh danh giá nhất thế giới của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ, được trao hàng năm để ghi nhận những thành tựu xuất sắc của điện ảnh trong năm về đạo diễn, diễn xuất, kịch bản và nhiều lĩnh vực khác.

Ngày 27: Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố sẽ rút toàn bộ quân đội Mỹ khỏi Iraq vào cuối tháng 8/2010.

Tháng 3

Ngày 1: Vệ tinh thăm dò Mặt Trăng đầu tiên của Trung Quốc mang tên Chang' e-1 đã được điều khiển lao xuống bề mặt của Mặt Trăng, kết thúc sứ mệnh kéo dài 16 tháng.

Ngày 4: Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) phát lệnh bắt Tổng thống Sudan Omar al-Bashir vì “các tội ác chiến tranh và tội ác chống loài người” tại Darfur. Đây là lần đầu tiên ICC phát lệnh bắt một Nguyên thủ quốc gia đang tại nhiệm. Tuy nhiên, ông Omar al-Bashir không bị bắt giữ.

Ngày 5: 27 nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) thông qua quyết định khôi phục quan hệ đầy đủ với Nga.

Ngày 28: Mỹ và Nga quyết định cải thiện quan hệ song phương sau nhiều trắc trở kéo dài gần một thập kỷ. Hai bên tuyên bố sẽ sớm ký văn bản thay thế Hiệp ước cắt giảm vũ khí tiến công chiến lược giai đoạn I (START-I) hết hiệu lực vào 5/12/2009.

Ngày 31: Sau các cuộc bầu cử gây tranh cãi, ông Benjamin Netanyahu, lãnh đạo đảng Likus, đã trở thành Thủ tướng mới của Israel.

Tân Thủ tướng Benjamin Netanyahu cùng Chính phủ liên hiệp mới (gồm 5 đảng) tuyên thệ nhậm chức với cam kết nỗ lực đạt được hòa bình với người Palestine, trong bối cảnh cộng đồng quốc tế lo ngại Nội các thiên hữu này có thể dập tắt tương lai của tiến trình hòa bình Trung Đông.

Tháng 4

Ngày 1: Albania và Croatia gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Ngày 2: Tại Hội nghị thượng đỉnh G-20 (Nhóm các nền kinh tế phát triển lớn nhất thế giới và các nền kinh tế mới nổi) tổ chức tại London (Anh), các nhà lãnh đạo đã cam kết tìm ra những giải pháp cụ thể khắc phục tình trạng suy thoái toàn cầu.

Ngày 24: Sau khi xuất hiện tại Mexico và Mỹ, dịch cúm A/H1N1 đã lan rất nhanh trên phạm vi toàn cầu tới hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, làm hơn 10.000 người tử vong trong khoảng nửa triệu người bị nhiễm cúm. Đến tháng 6/2009, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nâng mức cảnh báo về đại dịch này lên cấp 6, cấp cao nhất.

Tháng 5

Ngày 7: Cảnh sát ở Afghanistan cho rằng liên quân do Mỹ cầm đầu thực hiện một vụ không kích làm thiệt mạng 100 người, trong đó chủ yếu là dân thường.

Ngày 16: Đảng Quốc đại cầm quyền ở Ấn Độ giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử, đảm bảo một nhiệm kỳ thứ hai cho Thủ tướng Manmohan Singh.

Ngày 18: Quân đội Chính phủ Sri Lanka tuyên bố đánh bại hoàn toàn lực lượng li khai Những con hổ giải phóng Tamil (LTTE), chấm dứt cuộc xung đột đòi li khai kéo dài trong nhiều thập niên qua.

Ngày 19: Chủ tịch Hạ viện Anh Micheal Martin tuyên bố từ chức do liên quan đến vụ bê bối chi tiêu công quỹ của các nghị sĩ Anh. Đây là nhân vật cấp cao nhất ở Anh phải "ra đi" trong vụ bê bối chi tiêu này.

Tháng 6

Ngày 1: Nhà sản xuất ôtô General Motors của Mỹ tuyên bố phá sản. Sự kiện này đánh dấu vụ phá sản lớn thứ tư trong lịch sử nước Mỹ và làm sụp đổ một trong những biểu tượng công nghiệp của nền kinh tế đầu tàu thế giới này.

Ngày 1: Chiếc máy bay Airbus A330-200 của Hãng Hàng không Pháp Air France chở 228 hành khách, bao gồm cả 12 thành viên phi hành đoàn, cất cánh từ sân bay Rio de Janeiro (Brazil) bay tới Pháp đã bị mất tích khi đi qua vùng bão trên Đại Tây Dương.

Toàn bộ 228 hành khách trên chuyến bay đều tử nạn. Đây là tai nạn thảm khốc nhất trong lịch sử của Air France trong vòng hơn một thập kỷ qua.

Ngày 4: Trong chuyến thăm chính thức Ai Cập, Tổng thống Mỹ Barack Obama có bài phát biểu với Thế giới Hồi giáo, cam kết mang lại "sự khởi đầu mới" cho mối quan hệ giữa Mỹ và thế giới Hồi giáo.

Ngày 19: Liên hợp quốc thông báo con số kỷ lục: “một tỷ người trên thế giới rơi vào tình trạng thiếu lương thực”.

Ngày 25: Ông Vua nhac Pop người Mỹ Michael Jackson, bất ngờ qua đời ở tuổi 50, làm chấn động làng giải trí và giới hâm mộ toàn cầu.

Ngày 28: Tổng thống Honduras Manuel Zelaya bị lật đổ trong một cuộc đảo chính quân sự.

Ngày 29: Chuyên gia tài chính tai tiếng Bernard Madoff, "tác giả" vụ gian lận đầu tư tồi tệ nhất trong lịch sử Phố Wall (Mỹ), bị kết án 150 năm tù giam.

Tháng 7

Ngày 1: Lực lượng quân đội Mỹ rút toàn bộ khỏi các thành phố lớn của Iraq.

Ngày 11: Các vụ bạo động tại thủ phủ Urumqi, Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ, tỉnh Tân Cương (Trung Quốc), khiến gần 200 người Hán và người tộc Hồi thiệt mạng.

Ngày 15: Nhà hoạt động nhân quyền người Nga Natalya Estemirova được phát hiện đã bị sát hại sau khi bị bắt cóc ở Chechnya.

Ngày 20: Thế giới kỷ niệm 40 năm lần đầu tiên con người đặt chân lên Mặt Trăng.

Tháng 8


Ngày 20: Afghanistan tổ chức cuộc bầu cử Tổng thống lần thứ hai trong lịch sử đất nước. Đương kim Tổng thống Hamid Karzai được tuyên bố là giành thắng lợi và tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai liên tiếp, nhưng bị cáo buộc là có nhiều gian lận trong bầu cử.

Ngày 26: Thượng nghị sĩ Mỹ Edward Kennedy qua đời ở tuổi 77 vì bị ung thư não.

Ngày 30: Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) giành được 308 trong tổng số 480 ghế tại Hạ viện nước này trong cuộc tổng tuyển cử, chấm dứt thời gian 54 năm cầm quyền hầu như liên tục kể từ năm 1955 của Đảng Dân chủ Tự do (LDP).

Tháng 9

Ngày 24 và 25: Các nhà lãnh đạo G-20 (Nhóm các nền kinh tế phát triển lớn nhất thế giới và các nền kinh tế mới nổi) tổ chức Hội nghị thượng đỉnh về kinh tế tại thành phố Pittsburgh (Mỹ).

Ngày 27: Liên minh Dân chủ-Xã hội Cơ đốc giáo (CDU/CSU) của Đức giành chiến thắng áp đảo tại cuộc bầu cử Quốc hội khóa 17 ở nước này, Thủ tướng Angela Merkel tiếp tục nhiệm kỳ thứ hai.

Ngày 30: Một trận động đất gây ra sóng thần xảy ra ở quần đảo Samoa (Thái Bình Dương) làm 113 người thiệt mạng.

Ngày 30: Một trận động đất mạnh với cường độ 7,6 độ ríchte xảy ra tại đảo Sumatra thuộc Indonesia làm thiệt mạng hơn 1.100 người.

Tháng 10

Ngày 2: Thành phố Rio de Janeiro (Brazil) được Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) chọn làm địa điểm đăng cai Đại hội Olympic mùa Hè năm 2016.

Ngày 3: Ireland tiến hành cuộc trưng cầu ý dân lần thứ hai về Hiệp ước Lisbon - Hiệp ước cải cách của Liên minh châu Âu (EU), và đã thông qua văn kiện này.

Ngày 9: Tổng thống Mỹ Barack Obama giành Giải thưởng Nobel Hòa bình năm 2009.

Ngày 25: Hàng loạt vụ đánh bom xe liều chết nhằm vào các trụ sở của Chính phủ ở trung tâm thủ đô Baghdad (Iraq) làm 153 người thiệt mạng.

Từ 23 đến 25/10: Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 15, với chủ đề “Cộng đồng hành động, Cộng đồng kết nối và Cộng đồng nhân dân”, được tổ chức tại Thái Lan, đã đề ra phương hướng và biện pháp tiếp tục đưa Hiến chương ASEAN vào cuộc sống, xây dựng Cộng đồng ASEAN năm 2015, mở rộng quan hệ với các đối tác.

Ngày 26: Tòa án Hình sự quốc tế về xét xử tội phạm chiến tranh ở Nam Tư cũ (ICTY) mở phiên tòa tại La Hay (Hà Lan) để xét xử ông Radovan Karadzic - cựu Tổng thống cộng hòa Serbia thuộc Bosnia Hezgovina, bị cáo buộc là “tội phạm chiến tranh” với 11 tội danh, trong đó có tội diệt chủng.

Tháng 11

Ngày 6: Một thiếu tá bác sĩ quân y người Mỹ, 39 tuổi, người chuẩn bị được điều ra chiến trường Afghanistan, xả súng vào các đồng đội tại Căn cứ quân sự Fort Hood thuộc bang Texas, làm 13 người thiệt mạng và 31 người bị thương.

Ngày 19: Thủ tướng Bỉ Herman Van Rompuy được bầu làm Chủ tịch đầu tiên của EU, sau khi Hiệp ước Lisbon được 27 nước thành viên thông qua.

Tháng 12

Ngày 1: Tổng thống Mỹ Barack Obama thông báo việc điều thêm 30.000 quân tới chiến trường ở Afghanistan và sẽ bắt đầu rút lực lượng quân đội Mỹ tại nước này vào tháng 6/2011.

Từ ngày 7 đến 18: Tại Copenhagen (Đan Mạch), diễn ra Hội nghị Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu với sự tham dự của đại diện 192 nước. Tuy nhiên, hội nghị chỉ đạt được một thỏa thuận không đủ mạnh để ngăn chặn tình trạng Trái Đất nóng lên, đồng thời không đạt được một văn bản mang tính ràng buộc pháp lý về mức cắt giảm khí thải.

Ngày 8: Một loạt các vụ đánh bom xảy ra đồng thời tại trung tâm Thủ đô Bátđa (Iraq) làm ít nhất 127 người thiệt mạng.

Ngày 14: Tại khu mỏ khai thác khí đốt Samandepe của Turkmenistan (gần biên giới Uzbekistan), các nhà lãnh đạo Trung Quốc, Turkmenistan, Kazakhstan và Uzbekistan cắt băng khánh thành "tuyến đường ống dẫn khí đốt thế kỷ" nối khu vực Trung Á với Trung Quốc.

Ngày 19: Hoạt động vận tải đường sắt giữa Anh và Pháp bị đình trệ nhiều giờ do 5 đoàn tàu bị hỏng trong Channel Tunnel - đường hầm qua Kênh đào Anh, nối liền hai nước. Hơn 2.000 hành khách bị mắc kẹt tại đây.

Ngày 19: Nga, Belarus và Kazakhstan đạt được thỏa thuận về việc thành lập không gian kinh tế thống nhất giữa ba nước trước năm 2012.

Ngày 26: Trung Quốc chính thức đưa tàu chở khách có tốc độ thiết kế nhanh nhất thế giới 350 km/giờ vào hoạt động trên tuyến đường sắt Vũ Hán (tỉnh Hồ Bắc) - Quảng Châu (tỉnh Quảng Đông) dài 1.068 km.

Ngày 28: Nga khai trương đường ống dẫn dầu Đông Seberia-Thái Bình Dương (ESPO) được xây dựng từ cuối năm 2004.

Ngày 30: Hai miền Triều Tiên khai thông các đường dây nóng quân sự mới và hiện đại nhằm tạo thuận lợi cho việc đi lại qua biên giới. Đây là dấu hiệu mới nhất về sự khôi phục hợp tác liên Triều./.

Minh Lan (Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục