“Đổi mới phân cấp trong cải cách thể chế” là đề tài nóng,được các chuyên gia kinh tế thảo luận rất sôi nổi trong ngày 29/9, ngày họp cuối cùng của Diễn đàn Kinh tế mùa Thu 2012 diễn ra tại Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa-VũngTàu) từ ngày 28 đến 29/9.
["Kinh tế Việt Nam hiện đang tồn tại nhiều nghịch lý"]
Theo nghiêncứu của phó giáo sư-tiến sỹ Lê Xuân Bá, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tếTrung ương, Việt Nam đã tiến hành phân cấp từ năm 1967 với chương trình“3 xây, 3 chống” và tiếp đó năm 1983 và 2004 tiếp tục có Nghị quyếttổng thể về đẩy mạnh phân cấp quản lý.
Việc phân cấp đã tạo cho địaphương chủ động, sáng tạo hơn trong điều hành nhưng ngược lại cũng tạora tình trạng cát cứ, cạnh tranh hạn chế lẫn nhau và sự lạm dụng quyềnlực tại địa phương.
Còn theo tiến sỹ Vũ Thành Tự Anh (Chương trình giảng dạykinh tế Fulbright), phân cấp ở Việt Nam còn nhiều hạn chế như đồng loạtvà đại trà, chưa đồng bộ, cơ chế giám sát, phối hợp còn yếu và thiếu.Điều này dẫn tới tình trạng chia cắt thể chế, chính quyền địa phươngphải làm kinh tế, đầu tư dàn trải...
Cụ thể hơn, phó giáo sư-tiến sỹ Võ Đại Lược cho rằng, hiện nay cấp tỉnh được phânquyền quá lớn trong quy hoạch, cấp phép và rất khó kiểm soát. Hầu hếtcác quy hoạch của địa phương đều được Trung ương phê duyệt dẫn đến phávỡ toàn bộ quy hoạch vùng vì hầu như không có sự phối hợp mà chỉ tồn tạicạnh tranh giữa các tỉnh với nhau. Vì vậy, sự phát triển chỉ là phépcộng của các tỉnh lại chứ không phải sự phát triển theo vùng.
Theo ôngLược, cần rút bớt quyền hạn của cấp tỉnh vì nếu cứ giữ như tình trạnghiện nay nguy cơ, hạn chế rất lớn cho phát triển kinh tế, xã hội trongtương lai.
Ông Trần Du Lịch, Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, trong phân cấp trước hết phải phân định rõ quyền lực quốc giavà quyền lợi địa phương và đây là điều cốt lõi để phân cấp, phần quyền.
Theo các chuyên gia, việc phân cấp phải dựatrên nguyên tắc, việc nào, cấp nào làm hiệu quả nhất thì để cấp đó làmvà phải có cơ chế, quy định rõ ràng vì dễ sinh tranh giành hoặc đùn đẩyviệc, đồng thời phải phân cấp cụ thể, theo từng giai đoạn khác nhau vàphải minh định rõ trách nhiệm khi được phân cấp.
Diễn đàn kinh tế mùa Thu năm 2012 do Ủyban Kinh tế của Quốc hội phối hợp với Viện Khoa học-Xã hội Việt Nam,Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và Chương trình phát triển Liênhợp quốc tại Việt Nam tổ chức.
Diễn đàn kinh tế mùa Thu năm 2012 thu hút nhiều chuyên gia,nhà quản lý, nhà khoa học tham dự. Diễn đàn được tổ chức làm 2 phiên,trong đó phiên ngày 28/9 tập trung vào các vấn đề kinh tế Việt Nam năm2012, triển vọng năm 2013 và phiên ngày 29/9 tập trung thảo luận chuyênsâu về đổi mới phân cấp trong cải cách thể chế. Những ý kiến, tham luậntại diễn đàn sẽ được Ủy ban Kinh tế và các cơ quan chức năng tập hợpthành báo cáo trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 sắp tới./.
["Kinh tế Việt Nam hiện đang tồn tại nhiều nghịch lý"]
Theo nghiêncứu của phó giáo sư-tiến sỹ Lê Xuân Bá, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tếTrung ương, Việt Nam đã tiến hành phân cấp từ năm 1967 với chương trình“3 xây, 3 chống” và tiếp đó năm 1983 và 2004 tiếp tục có Nghị quyếttổng thể về đẩy mạnh phân cấp quản lý.
Việc phân cấp đã tạo cho địaphương chủ động, sáng tạo hơn trong điều hành nhưng ngược lại cũng tạora tình trạng cát cứ, cạnh tranh hạn chế lẫn nhau và sự lạm dụng quyềnlực tại địa phương.
Còn theo tiến sỹ Vũ Thành Tự Anh (Chương trình giảng dạykinh tế Fulbright), phân cấp ở Việt Nam còn nhiều hạn chế như đồng loạtvà đại trà, chưa đồng bộ, cơ chế giám sát, phối hợp còn yếu và thiếu.Điều này dẫn tới tình trạng chia cắt thể chế, chính quyền địa phươngphải làm kinh tế, đầu tư dàn trải...
Cụ thể hơn, phó giáo sư-tiến sỹ Võ Đại Lược cho rằng, hiện nay cấp tỉnh được phânquyền quá lớn trong quy hoạch, cấp phép và rất khó kiểm soát. Hầu hếtcác quy hoạch của địa phương đều được Trung ương phê duyệt dẫn đến phávỡ toàn bộ quy hoạch vùng vì hầu như không có sự phối hợp mà chỉ tồn tạicạnh tranh giữa các tỉnh với nhau. Vì vậy, sự phát triển chỉ là phépcộng của các tỉnh lại chứ không phải sự phát triển theo vùng.
Theo ôngLược, cần rút bớt quyền hạn của cấp tỉnh vì nếu cứ giữ như tình trạnghiện nay nguy cơ, hạn chế rất lớn cho phát triển kinh tế, xã hội trongtương lai.
Ông Trần Du Lịch, Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, trong phân cấp trước hết phải phân định rõ quyền lực quốc giavà quyền lợi địa phương và đây là điều cốt lõi để phân cấp, phần quyền.
Theo các chuyên gia, việc phân cấp phải dựatrên nguyên tắc, việc nào, cấp nào làm hiệu quả nhất thì để cấp đó làmvà phải có cơ chế, quy định rõ ràng vì dễ sinh tranh giành hoặc đùn đẩyviệc, đồng thời phải phân cấp cụ thể, theo từng giai đoạn khác nhau vàphải minh định rõ trách nhiệm khi được phân cấp.
Diễn đàn kinh tế mùa Thu năm 2012 do Ủyban Kinh tế của Quốc hội phối hợp với Viện Khoa học-Xã hội Việt Nam,Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và Chương trình phát triển Liênhợp quốc tại Việt Nam tổ chức.
Diễn đàn kinh tế mùa Thu năm 2012 thu hút nhiều chuyên gia,nhà quản lý, nhà khoa học tham dự. Diễn đàn được tổ chức làm 2 phiên,trong đó phiên ngày 28/9 tập trung vào các vấn đề kinh tế Việt Nam năm2012, triển vọng năm 2013 và phiên ngày 29/9 tập trung thảo luận chuyênsâu về đổi mới phân cấp trong cải cách thể chế. Những ý kiến, tham luậntại diễn đàn sẽ được Ủy ban Kinh tế và các cơ quan chức năng tập hợpthành báo cáo trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 sắp tới./.
Đoàn Mạnh Dương (TTXVN)
