Philippines sẽ đòi bồi thường từ Mỹ sau khi một tàu hải quân của nước này mắc cạn trên một dải san hô đá ngầm ở một khu vực bảo tồn nằm trên biển. Giới chức Philippines cho biết hôm 18/1 rằng tàu phá mìn USS Guardian của Mỹ vẫn bị kẹt ở dải đá ngầm Tubbataha, nằm cách phía Đông Nam đảo Palawan 130km, dù phần lớn các thủy thủ trên tàu đã được đưa sang tàu khác để giúp nó thoát khỏi tình trạng mắc kẹt. Các quan chức cho biết con tàu phá mìn dài 68m, đóng ở Susebo, Nam Nhật Bản, đã phá hủy dải san hô đá ngầm ở Công viên hải dương quốc gia Tubbataha, vốn đã được UNESCO xếp hạng di sản thế giới. Việc ra vào nơi này bị cấm và phải có giấy phép mới được tiến vào đây. Thứ trưởng Philippines Raul Hernandez nói rằng Mỹ đã cung cấp một số thông tin về sự kiện, nhưng Manila sẽ tự tổ chức cuộc điều tra riêng. "Chúng tôi giờ sẽ yêu cầu các cơ quan chính quyền kiểm tra về sự kiện và đánh giá về hư hại do chuyện này gây ra, cũng như trách nhiệm pháp lý. Mức phạt sẽ tùy thuộc vào mức độ hư hại do con tàu gây ra." Người chịu trách nhiệm giám sát công viên hải dương là Angelique Songco nói rằng con tàu đang nằm trên 10m san hô đá ngầm và gió mạnh cùng các con sóng đã đẩy nó dọc theo dải đá ngầm, gây thêm nhiều hư hại lớn hơn. Bà chất vấn vì sao con tàu lại đi qua Tubbataha khi vừa đỗ ở cảng Subic ở Philippines. "Đã có sự thiếu thiện ý ở đây. Họ thậm chí còn không báo cáo vụ mắc kẹt. Các nhân viên quản lý công viên của chúng tôi đã phát hiện ra họ. Tôi không biết họ muốn gì," bà nói.
Bà cho rằng Hải quân Mỹ phải chịu trách nhiệm và phải nộp phạt vì đi vào khu bảo tồn mà không có giấy phép, vì gây hại tới các dải san hô đá ngầm và do bất hợp tác với chính quyền địa phương. Văn phòng địa phương của Quỹ động vật hoang dã thế giới (WWF) cũng chỉ trích Mỹ, nói rằng tổ chức này đã ngạc nhiên và lấy làm đáng tiếc khi tàu USS Guardian đi vào Tubbataha không có giấy phép. Còn Mạng lưới nhân dân bảo vệ môi trưởng Kalikasan thì đánh giá sự kiện cho thấy "quân đội Mỹ đã trơ trẽn thể hiện sự không tôn trọng với luật pháp Philippines và gây tổn hại tới môi trường cũng như các kho báu của đất nước này ra sao." Tubbataha là điểm đến ưa thích của nhiều thợ lặn do có các bức tường san hô đá quý. Ngoài ra, nơi đây còn có môi trường sinh thái đa dạng, có thể sánh ngang với dải san hô đá ngầm Great Barrier Reef ở Australia.
Hải quân Mỹ nói rằng tàu USS Guardian đang trên đường tới một "điểm dừng chân" khi tai nạn xảy ra. Philippines, nước từng là nơi đồn trú của các căn cứ quân sự lớn của Mỹ, đã cải thiện quan hệ với Mỹ trong mấy tháng gần đây để tạo thế đối trọng với Trung Quốc./.
Linh Vũ (Vietnam+)
