Cảnh đổ nát sau trận động đất tại Antakya, tỉnh Hatay, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 14/2/2023. (Ảnh: THX/TTXVN) Sau hơn 2 tuần xảy ra động đất, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã tuyên bố chấm dứt hoạt động tìm kiếm tại hầu hết các khu vực bị ảnh hưởng để bắt đầu tái thiết sau trận động đất kinh hoàng xảy ra ngày 6/2.
Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết khoảng 164.000 tòa nhà, với hơn 530.000 căn hộ đã bị sập hoặc hư hại nghiêm trọng do thảm họa động đất xảy ra ngày 6/2 vừa qua.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đánh giá trận động đất kinh hoàng xảy ra tuần trước với tâm chấn ở Thổ Nhĩ Kỳ, là "thảm họa thiên nhiên tồi tệ nhất" trong 100 năm qua tại châu Âu.
Trận động đất đã cướp đi sinh mạng của hơn 43.500 người tại Thổ Nhĩ Kỳ và trong khi những người sống sót cũng đang trải qua khủng hoảng về thực phẩm và nơi tạm trú trong cảnh thời tiết mùa Đông lạnh giá.
Những người này hiện phải sống trong các lán trại, nhà tạm là các container và nơi cư trú tạm thời do chính phủ tài trợ.
Cơ quan quản lý sức khỏe sinh sản của Liên hợp quốc (UNFPA) cho biết trong số những người sống sót sau trận động đất ngày 6/2, có khoảng 356.000 phụ nữ mang thai tại cả Thổ Nhĩ Kỳ và Syria cần tiếp cận khẩn cấp các dịch vụ sức khỏe sinh sản, trong đó 38.800 phụ nữ dự kiến sẽ sinh con trong tháng tới.
Những phụ nữ mang thai này đang đối mặt nhiều nguy cơ do phải tạm trú tại các lều tị nạn trong thời tiết giá lạnh, trong khi không được đảm bảo về lương thực và nước sạch.
Tổng thống Recep Tayyip Erdogan cam kết trong vòng 1 năm, chính phủ nước này sẽ xây dựng lại nhà ở cho người dân bị ảnh hưởng.
Theo kế hoạch ban đầu, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ xây dựng 200.000 căn hộ và 70.000 ngôi nhà với kinh phí ít nhất 15 tỷ USD.
Ngân hàng JPMorgan có trụ sở tại Mỹ ước tính công việc tái thiết cơ sở hạ tầng của Thổ Nhĩ Kỳ sau động đất sẽ tốn kém tới 25 tỷ USD.
[Thổ Nhĩ Kỳ thông báo kế hoạch tái thiết sau thảm họa động đất]
Trong khi đó, Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) ước tính động đất khiến 1,5 triệu người không có nhà ở và cần phải xây mới ít nhất 500.000 ngôi nhà.
UNDP đã đề nghị trích 113,5 triệu USD từ khoản tiền 1 tỷ USD mà Liên hợp quốc tuần trước kêu gọi các nước thành viên hỗ trợ cho Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời cho biết sẽ dành số tiền này chủ yếu vào công tác dọn dẹp đống đổ nát.
Trận động đất kinh hoàng đã gây thiệt hại nặng nề với nền kinh tế của Thổ Nhĩ Kỳ.
Dọn dẹp đống đổ nát sau trận động đất tại Adiyaman, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 18/2/2023. (Ảnh: THX/TTXVN) Trong báo cáo công bố ngày 16/2, Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) nhận định trận động đất tại Thổ Nhĩ Kỳ có thể gây thiệt hại kinh tế tương đương 1% Tổng sản phẩm quốc nội năm 2023 của nước này.
Ngân hàng trên cho rằng con số này là mức ước tính hợp lý do các nỗ lực tái thiết sau thiên tai dự kiến được tăng cường vào cuối năm nay, bù đắp cho tác động xấu đến cơ sở hạ tầng và các chuỗi cung ứng.
Nhà kinh tế trưởng EBRD Beata Javorcik cho biết trận động đất ảnh hưởng đến nhiều vùng sản xuất nông nghiệp quy mô lớn và những khu vực có ngành công nghiệp nhẹ, do đó có tác động hạn chế đến các lĩnh vực khác.
Dự báo tăng trưởng GDP của Thổ Nhĩ Kỳ năm 2023 đã được điều chỉnh giảm từ 3,5% xuống 3%, mà chưa tính đến tác động của trận động đất.
Đánh giá về tổn thất kinh tế do thảm họa động đất vào ngày 6/2 vừa qua, Liên đoàn Doanh nghiệp và Kinh doanh Thổ Nhĩ Kỳ ước tính nước này có thể thiệt hại tới 84,1 tỷ USD, trong khi chính phủ nhận định con số này vào khoảng hơn 50 tỷ USD.
Báo cáo do Liên đoàn này công bố vào cuối tuần qua cho thấy trong tổng thiệt hại 84,1 tỷ USD, có 70,8 tỷ USD là chi phí sửa chữa hàng nghìn tòa nhà, 10,4 tỷ USD là thất thu quốc gia và 2,9 tỷ USD là thiệt hại từ việc giảm ngày làm.
Chi phí lớn nhất sẽ là xây dựng lại nhà cửa, các đường truyền và hạ tầng, việc đáp ứng nhu cầu nơi ở trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn cho hàng trăm nghìn người mất nhà cửa./.
