Hội đồng đã nghe Tập đoàn Điện lực Việt Nam báo cáo về tình hình cung cấpđiện và các hoạt động chung của hệ thống điện có liên quan tới an toàn Côngtrình thủy điện Hòa Bình đến tháng 6/2012. Công ty Thủy điện Hòa Bình báo cáokết quả quan trắc Công trình thủy điện Hòa Bình năm 2011, trước lũ năm 2012 vàcông tác vận hành công trình năm 2011, 6 tháng đầu năm 2012, báo cáo tình hìnhkhí tượng thủy văn trong năm 2012 của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia.
Giám đốc Công ty Thủy điện Hòa Bình Nguyễn Văn Minh cho biết năm 2011 và 6tháng đầu năm 2012, Công ty đã quản lý, vận hành công trình đảm bảo an toàn vàhiệu quả. Kết quả quan trắc công trình cho thấy trạng thái công trình ổn định,không có hiện tượng bất thường. “Công tác phòng chống lũ bão được chuẩn bị chuđáo. Công trình đủ điều kiện sẵn sàng tham gia chống lũ trong mùa mưa lũ năm2012,” giám đốc Nguyễn Văn Minh khẳng định.
Tại Phiên họp, trên cơ sở các báo cáo của các cơ quan liên quan, các thànhviên Hội đồng đã tập trung thảo luận và đưa ra những đánh giá, nhận định về điềukiện an toàn của công trình và cho rằng Công trình thủy điện Hòa Bình hiện đangở trạng thái làm việc bình thường, tin cậy và an toàn, đủ điều kiện đón lũ năm2012.
Theo giáo sư-tiến sỹ khoa học Phạm Văn Tỵ, chuyên gia địa chất công trình,công tác quan trắc đã được thực hiện tốt, sự vận động của hệ thống Công trìnhthủy điện Hòa Bình diễn ra bình thường, ổn định, an toàn, đủ điều kiện đưa vàođón lũ năm 2012…
Đa số thành viên nhận định, tuy đã có những đánh giá ảnh hưởng của hồ chứaSơn La đến chế độ thủy văn hồ Hòa Bình nhưng còn thiếu phân tích ảnh hưởng củacác hồ chứa phía thượng nguồn trên địa phận Trung Quốc đến chế độ hạ du (cả mùalũ và mùa kiệt)...
Các chuyên gia cho rằng cần tăng cường hoàn thiện hơn thiết bị quan trắc ởtrạm Mường Tè, phân tích thật tốt để nắm quy luật về thủy văn, chủ động nghiêncứu sự biến đổi của dòng chảy, cùng với xây dựng phương án ứng phó với tìnhhuống khẩn cấp để có cơ sở ra quyết định điều hành thực tế. Ngoài ra, cần quantrắc chất lượng nước hồ, sớm nghiên cứu, tiếp cận với phương pháp “vận hành hồchứa theo thời gian thực” để vừa đảm bảo an toàn phòng lũ, vừa có điều kiện tíchđủ nước cho hồ chứa; đồng thời nghiên cứu hiện tượng cạn kiệt của sông Đà tronghai năm liên tiếp…
Kết luận phiên họp, Bộ trưởng Nguyễn Quân nhấn mạnh các số liệu từ kết quảquan trắc đã khẳng định mức độ an toàn của Công trình thủy điện Hòa Bình trướcmùa lũ bão năm 2012. Tuy nhiên, trước các ý kiến góp ý của các chuyên gia, Bộtrưởng cho rằng, vẫn cần đặc biệt quan tâm đến hiện tượng lún (mặc dù vẫn trongmức cho phép) với thiết bị theo dõi độ lún để đảm bảo độ tin cậy và cần theodõi, đánh giá, hiện tượng thấm đang có xu hướng gia tăng.
Trong năm 2012, hồ chứa Sơn La sẽ được đưa vào vận hành, vì vậy cần xâydựng quy trình vận hành hồ chứa theo thời gian thực, để nâng cao hiệu quả sửdụng hồ nước. “Bộ sẽ sớm giao nhiệm vụ cấp nhà nước về đề tài này, ban hành quytrình quản lý, vận hành hồ chứa,” Bộ trưởng Nguyễn Quân khẳng định.
Bộ trưởng cho rằng khi Thủy điện Sơn La được đưa vào sử dụng, cần kiếnnghị Thủ tướng cho phép mở rộng phạm vi Hội đồng để đánh giá về mức độ an toàncho Thủy điện Sơn La, Lai Châu.
Đánh giá công tác dự báo thủy văn, số liệu khu vực hồ thuộc thượng nguồnsông Đà là rất cần thiết, vì vậy Hội đồng sẽ kiến nghị các cơ quan chức năng tạođiều kiện để sớm có thêm nguồn thông tin quan trọng này phục vụ công tác quantrắc toàn hệ thống sông Đà. Bên cạnh đó, cần sớm xây dựng các trạm quan trắcphía biên giới phục vụ trực tiếp việc xử lý thông số khu vực này; đồng thời hoànthành việc cấp phép sử dụng nước mặt hồ Hòa Bình, Sơn La…
Theo Bộ trưởng, để nâng cao chất lượng các cuộc họp Hội đồng tư vấn, cầntổ chức các chuyến công tác khảo sát thực tế, xem xét các vấn đề bất thường củahồ thủy điện trước khi hội đồng họp, cần có phương án ứng phó với sự cố khẩncấp, tiên lượng các biến động về thời tiết, hiện tượng với đập phía thượngnguồn…
Bộ trưởng Nguyễn Quân cho biết các ý kiến của các thành viên Hội đồng vàcác chuyên giá sẽ được Tổ thư ký ghi nhận, bổ sung để báo cáo Thủ tướng Chínhphủ và cơ quan chức năng, giúp Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ trong việc đảmbảo an toàn các đập thủy điện và điều tiết chống lũ trong thời gian tới.
Hội đồng Tư vấn khoa học và công nghệ về an toàn Công trình thủy điện HòaBình gồm 18 thành viên, với sự tham gia của các Bộ Công Thương, Nông nghiệp vàPhát triển Nông thôn, Xây dựng, Tài nguyên - Môi trường. Bộ trưởng Bộ Khoa họcvà Công nghệ Nguyễn Quân là Chủ tịch Hội đồng.
Hội đồng có nhiệm vụ công nhận các kết quả thẩm tra, kết luận về điều kiệnan toàn của công trình để quyết định các giải pháp tăng cường hay cho phép đủđiều kiện chống lũ hoặc tích nước sau mùa lũ theo quy trình vận hành hồ chứahiện hành. Xem xét và kết luận về các hiện tượng bất thường của công trình thủyđiện Hòa Bình và kiến nghị các giải pháp xử lý kịp thời.
Hội đồng thẩm định các kết quả nghiên cứu, tính toán mới có liên quan đếnan toàn công trình, quyết định các nhiệm vụ, kế hoạch quan trắc, tăng cườngtrang thiết bị, nghiên cứu khoa học về các hiện tượng lún, chuyển dịch, thẩmlậu, bồi lắng xói lở và các vấn đề môi trường và các vấn đề khác liên quan đếnan toàn công trình. Hội đồng quyết định việc tổ chức, lưu trữ thông tin và tưliệu có liên quan đến an toàn công trình thủy điện Hòa Bình…
Hội đồng tư vấn để Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ trình Thủ tướng xemxét quyết định các giải pháp có liên quan đến an toàn công trình./.