Hơn một năm qua, “cơn sốt” vắcxin dịch vụ “5 trong 1” dường như không có chiều hướng giảm.
Đặc biệt, trong một tuần gần đây, thông tin 40.000 liều vắcxin “5 trong 1” dịch vụ được nhập về Việt Nam được tung lên các trang mạng, facebook tạo nên làn sóng khiến các bậc phụ huynh chờ đón, săn lùng vắcxin này. Kéo theo đó là không ít các dịch vụ nhận tiền đặt cọc trước để mua vắcxin trên.
Để ngăn chặn những hành động “buôn chui” vắcxin ngoài thị trường, Cục Y tế Dự phòng chính thức công bố, mọi thắc mắc liên quan đến tiêm chủng hoặc thông tin về các trường hợp sai phạm, đáng ngờ, người dân có thể liên hệ trực tiếp tới số điện thoại đường dây nóng: 1900-9095.
Không nên “gửi trứng cho ác”
Theo thông tin từ Cục Y tế Dự phòng, hiện nay vẫn còn bộ phận không nhỏ các bậc phụ huynh ở các thành phố lớn không tin cậy vào vắcxin miễn phí trong chương trình Tiêm chủng mở rộng, muốn tìm đến các điểm tiêm chủng dịch vụ hoặc bay ra nước ngoài để đăng ký tiêm cho trẻ với chi phí rất cao.
Vì vậy, không ít các bậc cha mẹ có điều kiện luôn có tâm lý “săn lùng” cho bằng được vắcxin dịch vụ bằng mọi giá để tiêm cho con mình.
Theo nhận định từ Cục Y tế Dự phòng, lợi dụng tâm lý đó, thị trường xuất hiện những dịch vụ đăng ký tiêm chủng dịch vụ và tiêm vắcxin “xách tay” gây xôn xao dư luận trong thời gian qua.
Ngày 21/12, phó giáo sư Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) khẳng định: Bộ Y tế tuyệt đối cấm việc buôn bán vắcxin ngoài thị trường và đồng thời khuyến cáo người dân không nên tự mua, tự tiêm vắcxin “xách tay.”
Ông Phu nhấn mạnh: “Vắcxin không đảm bảo chất lượng, không được bảo quản đúng quy trình, đúng nhiệt độ rất dễ xảy ra phản ứng nguy hiểm cho cơ thể. Những vắcxin 'xách tay' không chắc chắn được kiểm định về chất lượng hay không, người tiêm cũng có thể không có kỹ thuật, không đủ các phương tiện cấp cứu nếu xảy ra phản ứng. Như thế, việc quyết định tiêm bên ngoài, qua 'cò,' với hàng 'xách tay' không rõ nguồn gốc chẳng khác nào phụ huynh đang 'gửi trứng cho ác' với những nguy cơ, hiểm họa khôn lường!”
Nhập vắcxin dịch vụ vẫn khó
Đại diện Bộ Y tế đưa ra đánh giá, hiện nay, “cơn sốt” tìm kiếm qua các đầu mối và chờ đợi tiêm vắcxin dịch vụ tại một số thành phố lớn trên cả nước đang khiến nhiều trẻ em rơi vào “vùng trắng” nguy hiểm do không được tiêm vắcxin đầy đủ, đúng lịch. Điều này đe dọa tính mạng của các bé và gây nguy cơ lây lan dịch bệnh trong cộng đồng.
Theo thông tin từ Cục Y tế Dự phòng, năm 2016, việc nhập về các vắcxin dịch vụ của Pháp, Bỉ vẫn sẽ còn gặp khó. Nguyên nhân là do các nước sản xuất vắcxin chỉ sản xuất theo đơn đặt hàng lớn, từ cách đây 2-3 năm, do đó không dư ra để bán theo nhu cầu đột biến của Việt Nam.
Cũng theo ông Phu, “cơ hội vàng” để tiêm vắcxin cho trẻ đạt tỷ lệ miễn dịch cao nhất là khi trẻ 2, 3 và 4 tháng tuổi. Giữa các mũi tiêm tối thiểu là 4 tuần. Đây là khoảng thời gian trẻ rất dễ mắc các bệnh nói trên, khi mắc thì nguy cơ biến chứng, nguy hiểm đến tính mạng rất lớn.
Ngoài ra, các nghiên cứu chỉ ra rằng, đây là “thời gian vàng” để vắcxin phát huy miễn dịch cao nhất, lên đến 80-90%. Nếu trẻ không tiêm đủ mũi, khả năng miễn dịch càng giảm, thậm chí về 0./.
Nhằm bảo vệ sức khỏe của trẻ và ngăn chặn nguy cơ lây lan dịch trong cộng đồng, Cục Y tế Dự phòng khuyến cáo:
1. Quyền lựa chọn tiêm loại vắcxin nào cho trẻ thuộc về các bậc phụ huynh, tuy nhiên cần bảo đảm hiểu rõ về nguồn gốc và chất lượng của lô vắcxin, cũng như kỹ thuật tiêm của người chịu trách nhiệm tiêm cho bé. Phụ huynh cần nắm rõ lịch tiêm của bé, bảo đảm tuân theo lịch tiêm chủng đã được Bộ Y tế quy định.
2. Nếu liều vắcxin 5 trong 1 nào bị bỏ lỡ hoặc tiêm muộn thì cần phải tiêm sớm ngay, không cần phải tiêm lại từ mũi đầu. Đương nhiên về độ miễn dịch cũng sẽ không cao như tiêm đủ mũi, đủ thời gian. Và nếu trẻ nào đã tiêm vắcxin dịch vụ 5 trong 1 nhưng sau đó không có để tiêm thì cũng có thể chuyển sang tiêm vắcxin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng Quinvaxem mà không lo ngại khả năng miễn dịch giảm.
3. Phụ huynh có nhu cầu tiêm cho con tốt nhất nên đến các trung tâm y tế, cơ sở tiêm chủng Bộ Y tế quy định để được tư vấn đầy đủ. Tuyệt đối không được bỏ tiêm chủng, khiến trẻ nguy hiểm tính mạng và có thể gây dịch trong cộng đồng.
4. Mọi thông tin chia sẻ trên mạng hoặc truyền miệng không rõ nguồn rất khó để xác định tính xác thực, có thể được tung tin thất thiệt vì mục đích trục lợi trong thời điểm “khát vắcxin dịch vụ.” Vì thế, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân nên theo dõi thông tin chính thức trên website Cục Y tế dự phòng và website Bộ Y tế tại địa chỉ sau:http://vncdc.gov.vn hay http://moh.gov.vn
5. Mọi thắc mắc liên quan đến tiêm chủng hoặc thông tin về các trường hợp sai phạm, đáng ngờ, người dân có thể liên hệ trực tiếp tại số Đường dây nóng: 1900-9095 hoặc gửi tin vào trang facebook Diễn đàn tiêm chủng: https://www.facebook.com/DienDanTiemChung./.