Tại hội thảo về những vướng mắc trong lĩnh vực thuế cho các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh diễn ra ngày 8/11, ông Phạm Ngọc Hưng, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, thời gian một doanh nghiệp muốn giải quyết vấn đề về thuế trong một năm thường rất dài, có thể gấp 10 lần ở các nước khác do sự chồng chéo, xung đột giữa các văn bản luật, thông tư với nhau.
Đơn cử như văn bản trước cho ưu đãi đầu tư, nhưng văn bản sau lại không cho ưu đãi. Doanh nghiệp không cập nhật được nên vi phạm, dẫn đến kiện cáo, đưa nhau ra tòa. Do đó, doanh nghiệp và ngành thuế cần ngồi lại để tìm hiểu những vướng mắc giữa hai bên để cùng tháo gỡ, tìm ra tiếng nói chung.
Dẫn chứng cho vấn đề trên, bà Nguyễn Thị Kim Yến, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần nhựa Bình Minh nêu vấn đề, trước đây Công ty được hưởng ưu đãi chính sách thuế về cổ phần hóa và niêm yết lần đầu.
Do không hiểu đúng nên khi kê khai, Công ty tính gộp chung cả hai ưu đãi một lúc trong khi ngành thuế lại tính theo chế độ hưởng nối tiếp. Từ đó, Công ty bị quy vào hành vi gian lận thuế, bị truy thu thuế và phạt nộp chậm và truy thu lên tới 117 tỷ đồng, ảnh hưởng rất nhiều đến cổ phiếu, tâm lý cổ đông và công nhân công ty.
Theo bà Yến, việc chính sách về ưu đãi thuế liên tục thay đổi đã khiến Công ty vi phạm. Vì vậy, ngành thuế cũng nên xem lại quyết định truy thu, nếu bắt các doanh nghiệp nộp hàng trăm tỷ đồng trong thời hạn ngắn là rất khó.
Cũng đề cập đến các chính sách thuế gây hiểu nhầm, ông Đỗ Hướng Dương, Phó tổng Giám đốc Công ty cổ phần dịch vụ Phú Nhuận - Maseco cho biết, hiện rất nhiều doanh nghiệp bị truy thu và bị phạt oan do hiểu sai về thuế ưu đãi doanh nghiệp, vì vậy không thể gọi là hành vi gian lận thuế. Ngoài ra, mức phạt nộp chậm hiện quá cao, ngang bằng số tiền truy thu nên đã đẩy doanh nghiệp vào thế khó khăn về tài chính. Để không xảy ra tình trạng trên, chính sách thuế cần phải nhất quán, rõ ràng, minh bạch để doanh nghiệp thực hiện đúng vì bản thân doanh nghiệp không phải lúc nào cũng tiếp cận được hết tất cả các thông tư hướng dẫn.
Tại hội thảo, ông Trần Việt Anh, Phó chủ nhiệm Câu lạc bộ Doanh nghiệp xuất khẩu Thành phố Hồ Chí Minh (VEXA) cũng như đại diện nhiều doanh nghiệp khác cho biết, hiện nay nhiều doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu bị gây khó khăn khi đến hải quan xin ân hạn thuế do yêu cầu phải có sổ đỏ, sổ hồng (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản trên đất). Các doanh nghiệp đưa ra hợp đồng thuê nhà xưởng để sản xuất đều không được chấp nhận. Theo ông Anh, nếu yêu cầu chủ doanh nghiệp nào cũng đứng tên mua nhà xưởng mới được ân hạn thuế thì rất khó khả thi.
Trước những vướng mắc doanh nghiệp, bà Trần Thị Lệ Nga, Phó cục trưởng Cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, về vấn đề phạt vi phạm nộp chậm vì kê khai không đúng do nhầm lẫn chính sách, ngành thuế chỉ có thể ghi nhận vì việc phạt nộp chậm được quy định rõ trong thông tư về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế. Thông tư không có quy định về trường hợp cụ thể nào được miễn do nộp chậm.
Cũng theo bà Trần Thị Lệ Nga, trong thời gian tới, Cục Thuế thành phố sẽ tiếp tục tổ chức tuần lễ lắng nghe ý kiến người nộp thuế, đồng thời tại các Chi cục Thuế địa phương cũng sẽ tổ chức các buổi đối thoại với doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý, nhằm tìm hiểu những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp khi thực hiện chính sách thuế.
Về vấn đề ân hạn thuế, ông Nguyễn Quốc Toản, Phó trưởng Phòng Thuế - Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết: theo quy định, doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu nếu muốn được ân hạn thuế 275 ngày phải đáp ứng các điều kiện theo quy định, trong đó người nộp thuế phải là chủ của cơ sở sản xuất. Vì vậy, cán bộ hải quan nhiều cửa khẩu có thể hiểu khái niệm chủ sở hữu cơ sở sản xuất khác nhau.
Ông Toản thừa nhận việc yêu cầu “sổ đỏ, sổ hồng” là không cần thiết, Cục Hải quan sẽ ghi nhận góp ý của doanh nghiệp để hướng dẫn cho các đơn vị trong việc xác định chủ sở hữu cơ sở sản xuất./.
