Thời gian gân đây, rừng ngập mặn Cà Mau tiếp tục bị bức tử, cây rừng bị hạ sát, lò hầm than trái phép mọc lên như nấm để biến cây rừng thành than và lực lượng kiểm lâm bị đe dọa tính mạng bởi bọn lâm tặc.
Kiểm lâm bị hành hung và đe dọa
Ông Phan Hùng Dũng, Trưởng phòng Pháp chế - Thanh tra Chi cục Kiểm lâm Cà Mau cho biết: Thời gian gần đây, rừng ngập mặn Cà Mau, nhất là khu vực Vườn Quốc gia mũi Cà Mau liên tiếp xảy ra những vụ lâm tặc phá rừng và chống người thi hành công vụ. Mới đây là vụ lâm tặc tấn công cán bộ Trạm Kiểm lâm Trại Xẻo đóng trên lâm phần xã Viên An (Ngọc Hiển).
Đêm 18/6/2009, anh Trần Vĩnh Lia, Trạm trưởng Trạm kiểm lâm cùng với 3 cán bộ của trạm tổ chức tuần tra thì phát hiện bọn lâm tặc với số lượng khá đông đang chặt cây phá rừng trên cồn. Nhận định đây là vụ phá rừng quy mô lớn, anh Lia thông tin cho Phân khu bảo tồn biển Vườn Quốc gia mũi Cà Mau tăng cường lực lượng đến hỗ trợ.
Phát hiện lực lượng kiểm lâm đang vây bắt, bọn lâm tặc phi tang vật xuống biển như: Cưa, búa, dao... và nhảy lên phương tiện hòng tẩu thoát. Trong lúc giằng co, chưa kịp đưa phương tiện về trạm xử lý, bất ngờ bọn chúng quay sang dùng cây tấn công lực lượng làm nhiệm vụ, đánh trọng thương một cán bộ Phân khu bảo tồn biển.
Sau đó, bọn chúng tiếp tục gọi thêm khoảng 50 người với hung khí trên tay "tốc hành" đến nơi xảy ra vụ việc tiếp ứng, khống chế, bao vây, hăm dọa và cưỡng đoạt lại phương tiện trong sự bất lực của lực lượng làm nhiệm vụ tuần tra.
Anh Huỳnh Thanh Liêm, cán bộ Vườn Quốc gia mũi Cà Mau có thâm niên công tác trong ngành kiểm lâm hơn 20 năm cho biết, việc tuần tra kiểm soát, quản lý bảo vệ rừng hiện đang gặp rất nhiều khó khăn. Bọn lâm tặc giờ đây phá rừng không còn quy mô như trước mà theo kiểu “gặm nhấm” nhằm tránh truy cứu trách nhiệm hình sự khi bị bắt.
Tuy nhiên, theo anh Liêm, điều đáng lo ngại là khi thấy lực lượng tuần tra “ít quân” thì bọn chúng gọi điện cho nhau, tập trung đến với hung khí trên tay bao vây, khống chế và đánh gây thương tích anh em đang làm nhiệm vụ rồi tẩu thoát.
Bản thân anh Liêm đã bị lâm tặc hành hung, thương tật 12% nhưng đến nay vẫn chưa xử lý được đối tượng. Anh Liêm trăn trở: Nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng của lực lượng kiểm lâm rất nặng nề, tính mạng luôn bị đe dọa, người thân trong gia đình bị hăm dọa bởi bọn lâm tặc, nhưng anh em chúng tôi chẳng biết được ai bảo vệ, chế độ chính sách ưu đãi hầu như chưa có gì ngoài thu nhập từ đồng lương.
“Gặm nhấm” - Bức tử
Vườn Quốc gia mũi Cà Mau từ đầu năm đến nay đã phát hiện, xử lý 70 vụ vi phạm lâm luật, nhưng trên thực tế, con số này còn lớn hơn nhiều và lâm tặc cướp phá tài nguyên rừng bằng những hình thức hết sức tinh vi, chưa có dấu hiệu dừng lại.
Điểm nóng phá rừng hiện nay là khu vực cồn cát Trảng Sáo, cồn Ông Trang, xã Viên An. Thật xót xa khi nhìn những gốc đước còn in nhát búa, dòng nhựa ứa ra, đọng lại tươi nguyên màu đỏ, hiện trường vẫn còn đó nhiều thân gỗ đước vừa chặt hạ do lâm tặc chưa kịp tẩu tán vì bị phát hiện, bỏ chạy.
Anh Tô Hoàng Mân, Trạm phó Trạm Kiểm lâm Cồn Cát cho biết: Chỉ trong thời gian khoảng 15 phút là bọn chúng đốn hạ khoảng 10 cây đước đưa xuống xuồng máy biến mất. Lâm tặc sử dụng nhiều hình thức vận chuyển nhằm đối phó, qua mắt lực lượng kiểm lâm để nếu có bị phát hiện, lực lượng làm nhiệm vụ chỉ thu giữ bè cây, không chứng cứ bắt quả tang, tịch thu phương tiện vi phạm.
Ngoài ra, không những người lớn mà trẻ em 14 - 15 tuổi cũng tham gia phá rừng. Chúng chặt cây cao khoảng 4 - 5m cắt ra từng khúc đưa vào lò hầm than hoặc bán cho người có nhu cầu tiêu dùng với giá từ 10.000 - 20.000 đồng/cây. Cứ thế, khi trong nhà hết gạo ăn, không còn tiền tiêu xài là bọn chúng lén lút vào rừng chặt cây bán và rừng "chảy máu" hết chỗ này đến chỗ khác, liên tục từ ngày này sang ngày khác, rất khó kiểm soát.
Sự ma mãnh, tinh quái của lâm tặc là không chặt cây với số lượng nhiều, quy mô lớn như trước đây đến mức có thể truy tố khi bị bắt mà phá rừng, vận chuyển lâm sản số lượng ít, không để bắt quả tang, nhưng âm ỉ theo hình thức "kiến tha lâu đầy tổ", và nếu bị phát hiện thì cũng chỉ dừng lại đóng phạt, xử lý hành chính.
Trên lâm phần Vườn Quốc gia mũi Cà Mau hiện có khoảng 2.000 hộ dân sinh sống, nhưng phần lớn những hộ dân này thiếu công ăn việc làm ổn định, không phương tiện sản xuất, gần như sống dựa vào tài nguyên rừng, xâm hại khai thác trái phép nguồn lợi thủy sản trên vùng cấm bãi bồi.
Họ vào rừng bắt ốc, bắt cua, ba khía và đến khi những nguồn lợi thủy sản đó cạn kiệt thì chặt cây hầm than bán đổi lấy gạo ăn, chi tiêu cho cuộc sống. Mặt khác, cây gỗ, củi và than hầm hiện đang có giá khá cao trên thị trường, nhu cầu tiêu thụ lớn do tăng giá xăng dầu, gas đốt...
Hạt Kiểm lâm mũi Cà Mau đã phát hiện và phá hủy hàng trăm lò hầm than hoạt động trái phép, nhưng phá hủy hôm trước thì hôm sau các đối tượng đắp lại nhiều lò than hơn. Một đối tượng chuyên nghề hầm than cho biết: Than đước có giá trên dưới 5.000 đồng/kg, với lò than nhỏ sau 2 ngày đốt lò thu được hơn 40kg, kiếm được khoảng 200.000 đồng. Họ biết chặt cây rừng hầm than trái phép là vi phạm pháp luật nhưng vẫn phải làm, vì thực tế cuộc sống hiện tại không còn cách nào khác hơn.
Tỉnh Cà Mau chỉ đạo cho ngành chức năng phối hợp với các địa phương tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền bảo vệ rừng, động vật hoang dã bằng nhiều hình thức; tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát và ra quân truy quét trên toàn lâm phần, nhất là khu vực rừng phòng hộ ven biển, ngăn chặn tình trạng dân di cư tự do sống ven rừng, cửa biển để khai thác, chặt cây rừng; xử lý nghiêm các vụ lâm tặc chống người thi hành công vụ, thách thức lực lượng kiểm lâm.
Tuy nhiên, theo ông Trần Quốc Tuấn, Giám đốc Vườn Quốc gia mũi Cà Mau thì để rừng không còn bị “chảy máu” phải giải quyết đồng bộ các nhu cầu an sinh xã hội cho cư dân làng rừng kết hợp với tuyên truyền, giáo dục và quản lý bảo vệ./.
(Tin tức/Vietnam+)
