Arập thảo luận vấn đề hòa bình Trung Đông và Iran

Hội nghị thượng đỉnh thường niên Liên đoàn các nước Arập đã "nóng" lên khi thảo luận tiến trình hòa bình Trung Đông và vấn đề Iran.
Ngày 27/3, Hội nghị thượng đỉnh thường niên Liên đoàn các nước Arập (AL), đang họp tại thành phố Sirte, Libya, đã "nóng" lên khi thảo luận một loạt vấn đề nổi cộm trong khu vực, như tiến trình hòa bình Trung Đông và vấn đề Iran.

Đề cập đến chủ đề đàm phán hòa bình giữa Israel với Palestine, Tổng thư ký AL, ông Amr Mossa đã kêu gọi các nước Arập nên chuẩn bị trước tình huống tiến trình đàm phán hòa bình này có thể thất bại hoàn toàn.

Theo ông, AL cần phải có những lựa chọn khác về tiến trình hòa bình Trung Đông.

Các lựa chọn bao gồm: Thứ nhất là "làm sống lại" sáng kiến hòa bình do Arập Xêút đưa ra năm 2002 và đã được AL thông qua, nhằm bình thường hóa quan hệ với nhà nước Do Thái để đổi lấy sự nhượng bộ của Israel về vấn đề lãnh thổ; thứ hai là Palestine sẽ đơn phương tuyên bố trở thành nhà nước; hoặc đề xuất hai nhà nước độc lập Israel và Palestine.

Tổng thư ký AL cho rằng cần có một cách tiếp cận mới cho vấn đề hòa bình Trung Đông là điều hết sức cần thiết, bởi đã đến lúc "đối mặt" với Israel.

Theo ông, tiến trình hòa bình đã bước sang một giai đoạn mới và có thể là giai đoạn cuối cùng.

Phát biểu tại hội nghị, Tổng thống Palestine Mahmud Abbas đã bác bỏ khả năng tiến hành đối thoại gián tiếp với Israel nếu Tel Aviv không từ bỏ kế hoạch xây dựng các khu định cư mới tại Jerusalem.

Ông cho rằng tiến trình hòa bình Trung Đông đang rơi vào khủng hoảng và kêu gọi các nước Arập "giải cứu" Jerusalem, vì đây là "cánh cửa" của hòa bình Trung Đông.

Tham dự hội nghị, Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki Moon cũng nhắc lại lập trường, khẳng định kế hoạch xây dựng các khu định cư mới của Israel tại Đông Jerusalem là bất hợp pháp, cho rằng Jerusalem nên là thủ đô của cả hai nhà nước (Israel và Palestine).

Ông kêu gọi lãnh đạo các nước Arập hỗ trợ Israel và Palestine đối thoại một cách thiện chí và xây dựng.

Ông hy vọng với những cố gắng chung, các bên tham gia tiến trình hòa bình Trung Đông có thể giải quyết được mọi bất đồng trong vòng hai năm nữa.

Các nhà lãnh đạo khách mời tham dự hội nghị cũng bày tỏ quan điểm, ủng hộ việc thúc đẩy tiến trình hòa bình Trung Đông.

Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan coi chính sách của Israel là "điên rồ" khi coi Jerusalem là thủ đô riêng của nước này và khẳng định không chấp nhận tình trạng bạo lực của Israel tại Jerusalem.

Thủ tướng Italy Silvio Berlucsconi nhận xét giờ là lúc để trao cho hòa bình Trung Đông một cơ hội. Theo ông, tất cả các bên đều có thể làm, có trách nhiệm phải làm và đều cảm thấy cần phải làm để thúc đẩy tiến trình hòa bình Trung Đông.

Trong vấn đề Iran, Tổng thư ký AL Mossa đã đề xuất kế hoạch xây dựng quan hệ gần gũi với Iran, theo đó hối thúc 22 nước thành viên AL can dự trực tiếp với Iran để giải quyết những quan ngại về ảnh hưởng ngày càng tăng của Iran trong khu vực, cũng như chương trình hạt nhân của nước này.

Kế hoạch xây dựng quan hệ gần gũi trong vùng bao gồm tổ chức một diễn đàn về hợp tác khu vực và giải quyết khủng hoảng, trong đó có sự tham gia của các nước không thuộc khối Arập là Iran và Thổ Nhĩ Kỳ.

Giới chuyên gia đánh giá nỗ lực can dự với Tehran của AL xuất phát bởi thực tế các nước Arập thất vọng trước việc Mỹ không thể buộc Israel hủy bỏ các kế hoạch xây dựng thêm các khu định cư Do Thái trên vùng đất mà người Palestine muốn thành lập một nhà nước trong tương lai và cho thấy xu hướng các nước Arập ngày càng ít ủng hộ chiến lược của Mỹ về Iran nếu AL nhận thấy không thu lại được lợi ích trong các nỗ lực hòa bình ở Trung Đông.

Hội nghị thượng đỉnh AL khai mạc trong bối cảnh trước đó một ngày, bạo lực giữa Israel và Palestine tại Dải Gaza bùng phát mạnh nhất trong vòng 14 tháng qua.

Ngày 26/3, Israel triển khai xe tăng, xe ủi bọc thép và thực hiện các vụ không kích tại thị trấn Khan Younis thuộc Dải Gaza sau một cuộc đọ súng giữa binh lính nước này với các tay súng Palestine, làm hai binh lính Israel và bốn người Palestine thiệt mạng./.
(TTXVN/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục