Chỉ còn chưa đầy hai tuần nữa, Ai Cập sẽ bước vào một sự kiện mang tính quyết định tương lai đối với tương lai đất nước, cuộc bầu cử tổng thống vòng hai diễn ra trong hai ngày 16 và 17/6.
Mặc dù hy vọng cuộc bầu cử sẽ có một kết quả suôn sẻ song trong bối cảnh chưa có ứng cử viên nào chứng tỏ được ưu thế vượt trội trong kỳ thử lửa sắp tới, bầu không khí chính trị của xứ sở Kim Tự Tháp được dự đoán sẽ không hề giảm nhiệt nếu không nói sẽ tiếp tục nóng hơn kể cả khi bầu cử kết thúc.
Sự thất bại của tất cả các ứng cử viên ôn hòa trong vòng một đã mở đường cho hai nhân vật, được đánh giá là đại diện cho hai trường phái chính trị cực đoan, gồm ông Mohamed Morsy của Tổ chức Anh em Hồi giáo và ông Ahmed Shafiq, cựu Thủ tướng thời kỳ cầm quyền của ông Hosni Mubarak bước vào vòng hai. Kết quả đó cũng đã phản ánh rõ sự phân chia chủ chốt trên bàn cờ chính trị Ai Cập, giữa một bên là những người ủng hộ lực lượng Hồi giáo và một bên là những người không ủng hộ cuộc cách mạng Mùa xuân mà họ cho đã đẩy đất nước rơi vào tình trạng rối loạn kéo dài.
Mặc dù dẫn đầu trong vòng một của cuộc bầu cử tổng thống, song điều đó không có nghĩa là ông Morsy chắc chắn sẽ giành phần thắng trong vòng đấu kế tiếp khi thực tế cho thấy số cử tri ủng hộ tổ chức Anh em Hồi giáo đã sụt giảm mạnh, từ hơn 40% số phiếu trong đợt bầu cử Quốc hội xuống còn chưa đầy 25% trong đợt bầu cử tổng thống vừa qua. Sự sụt giảm này còn phản ánh tâm lý lo ngại của những cử tri thuộc các cộng đồng thiểu số, tôn giáo khác về khả năng xuất hiện của một nhà nước thần quyền nghiêm khắc với Hồi giáo đóng vai trò chủ đạo.
Đã bắt đầu có dư luận cho rằng Tổ chức Anh em Hồi giáo đang tìm cách thâu tóm quyền lực, thậm chí nắm vai trò độc quyền trong chính phủ dân sự đầu tiên của Ai Cập và sẽ xây dựng đất nước này thành một quốc gia Hồi giáo cứng rắn. Trong chiến dịch vận động tranh cử của mình, ông Morsy cũng đã tuyên bố nếu đắc cử việc đầu tiên ông sẽ làm trên cương vị tổng thống là áp đặt luật Hồi giáo Sharia.
Bên cạnh đó, không thể phủ nhận một thực tế, bên ngoài các phong trào Hồi giáo, tổ chức Anh em Hồi giáo vẫn chưa tạo được niềm tin về khả năng điều hành đất nước và tranh thủ được sự ủng hộ của quốc tế. Trong bối cảnh Ai Cập đang rất cần một sự ổn định chính trị và sự hỗ trợ về kinh tế, việc Anh em Hồi giáo và quân đội cầm quyền không đạt được tiếng nói chung cũng như lực lượng này khó thúc đẩy được quan hệ với thế giới phương Tây và Israel, đang trở thành những rào chắn lớn cản trở họ bước lên đỉnh cao quyền lực.
Hiện tại, tổ chức Anh em Hồi giáo đang dổn sức lôi kéo khối cử tri ủng hộ các ứng cử viên ôn hòa trong vòng một để chống lại ông Shafiq. Nhằm trấn an những cử tri không thuộc phe Hồi giáo, ông Morsy tuyên bố sẽ rút khỏi tổ chức Anh em Hồi giáo để có thể trở thành một tổng thống không đảng phái, đồng thời để ngỏ vị trí phó tổng thống và thậm chí là cả thủ tướng cho những người không thuộc tổ chức này.
Trong động thái mới nhất, ông Morsy cùng với hai ứng cử viên thất cử trong vòng một là Hamdin Sabahi và Abu Fotouh đã đề xuất thành lập Hội đồng Tổng thống lâm thời để lãnh đạo đất nước trong đó ông Morsy sẽ là người đứng đầu và các vị trí phó dành cho hai nhân vật còn lại.
Đây có thể coi là sự chuẩn bị cho khả năng Tòa án Hiến pháp Tối cao Ai Cập ra phán quyết vào ngày 11/6 công nhận tính hợp hiến của đạo luật cấm các quan chức dưới thời cựu Tổng thống Mubarắc ra tranh cử tổng thống, được Quốc hội do Anh em Hồi giáo chiếm đa số thông qua hồi tháng Tư vừa qua. Trong trường hợp này sẽ có hai kịch bản hoặc ứng cử viên Sabahi, người về thứ ba trong vòng 1, sẽ được thay thế cho ông Shafiq bước vào vòng hai hoặc cuộc bầu cử tổ chức lại từ đầu.
Có nhiều dấu hiệu cho thấy ông Shafiq đang được các khối cử tri không phải là Hồi giáo dồn phiếu ủng hộ vì họ hy vọng cùng với sự hậu thuẫn của quân đội, nhân vật từng là tướng không quân Ai Cập này sẽ hạn chế được sự thao túng quyền lực của phe Hồi giáo cũng như tái lập được an ninh trật tự. Ngoài ra, với bề dày kinh nghiệm từng điều hành đất nước, rõ ràng ông Shafiq sẽ là nhân vật có tiềm năng hơn trong việc đưa Ai Cập thoát khỏi tình trạng bấp bênh hiện nay.
Tuy nhiên, bất chấp các lợi thế trên, việc Tổ chức Anh em Hồi giáo chiếm đa số tại Quốc hội cùng với các lực lượng từng tiến hành cuộc cách mạng Mùa xuân đang tìm mọi cách tước quyền tranh cử của ông Shafiq đang khiến nhân vật này đứng trước nguy cơ phải bỏ dở cuộc đua quyền lực. Hội đồng Tối cao các lực lượng vũ trang (SCAF) đang tìm cách khôi phục lại hiến pháp 1971, một động thái nhằm giúp ông Shafiq thoát khỏi nguy cơ bị tước quyền tranh cử. Tuy nhiên, phe Hồi giáo đã bác bỏ khả năng thay đổi hiến pháp. Bên cạnh đó, các chiến dịch ráo riết hiện nay lực lượng này đang khiến dư luận lo ngại nguy cơ một cuộc cách mạng mới sẽ bùng nổ nếu như ứng cử viên Shafiq dành chiến thắng.
Vòng bầu cử quyết định sắp tới là một viễn cảnh không mấy dễ dàng cho người dân Ai Cập. Các cử tri ôn hòa đang đứng trước quyết định hóc búa khi phải chọn lựa giữa một bên là một bên là hình bóng của chế độ cũ đã bị cuộc cách mạng Mùa xuân Arập lật đổ cách đây hơn một năm và bên còn lại là một chính quyền Hồi giáo sẽ đưa Ai Cập trở thành một đất nước bảo thủ hơn.
Với thực trạng này, giờ đây người dân đang lo ngại nguy cơ cuộc bầu cử tổng thống sẽ đẩy giai đoạn chuyển tiếp quyền lực của Ai Cập lâm vào thế bế tắc thay vì chấm dứt thời kỳ khủng hoảng chính trị và mở ra một kỷ nguyên mới như nó đã từng được kỳ vọng./.
Mặc dù hy vọng cuộc bầu cử sẽ có một kết quả suôn sẻ song trong bối cảnh chưa có ứng cử viên nào chứng tỏ được ưu thế vượt trội trong kỳ thử lửa sắp tới, bầu không khí chính trị của xứ sở Kim Tự Tháp được dự đoán sẽ không hề giảm nhiệt nếu không nói sẽ tiếp tục nóng hơn kể cả khi bầu cử kết thúc.
Sự thất bại của tất cả các ứng cử viên ôn hòa trong vòng một đã mở đường cho hai nhân vật, được đánh giá là đại diện cho hai trường phái chính trị cực đoan, gồm ông Mohamed Morsy của Tổ chức Anh em Hồi giáo và ông Ahmed Shafiq, cựu Thủ tướng thời kỳ cầm quyền của ông Hosni Mubarak bước vào vòng hai. Kết quả đó cũng đã phản ánh rõ sự phân chia chủ chốt trên bàn cờ chính trị Ai Cập, giữa một bên là những người ủng hộ lực lượng Hồi giáo và một bên là những người không ủng hộ cuộc cách mạng Mùa xuân mà họ cho đã đẩy đất nước rơi vào tình trạng rối loạn kéo dài.
Mặc dù dẫn đầu trong vòng một của cuộc bầu cử tổng thống, song điều đó không có nghĩa là ông Morsy chắc chắn sẽ giành phần thắng trong vòng đấu kế tiếp khi thực tế cho thấy số cử tri ủng hộ tổ chức Anh em Hồi giáo đã sụt giảm mạnh, từ hơn 40% số phiếu trong đợt bầu cử Quốc hội xuống còn chưa đầy 25% trong đợt bầu cử tổng thống vừa qua. Sự sụt giảm này còn phản ánh tâm lý lo ngại của những cử tri thuộc các cộng đồng thiểu số, tôn giáo khác về khả năng xuất hiện của một nhà nước thần quyền nghiêm khắc với Hồi giáo đóng vai trò chủ đạo.
Đã bắt đầu có dư luận cho rằng Tổ chức Anh em Hồi giáo đang tìm cách thâu tóm quyền lực, thậm chí nắm vai trò độc quyền trong chính phủ dân sự đầu tiên của Ai Cập và sẽ xây dựng đất nước này thành một quốc gia Hồi giáo cứng rắn. Trong chiến dịch vận động tranh cử của mình, ông Morsy cũng đã tuyên bố nếu đắc cử việc đầu tiên ông sẽ làm trên cương vị tổng thống là áp đặt luật Hồi giáo Sharia.
Bên cạnh đó, không thể phủ nhận một thực tế, bên ngoài các phong trào Hồi giáo, tổ chức Anh em Hồi giáo vẫn chưa tạo được niềm tin về khả năng điều hành đất nước và tranh thủ được sự ủng hộ của quốc tế. Trong bối cảnh Ai Cập đang rất cần một sự ổn định chính trị và sự hỗ trợ về kinh tế, việc Anh em Hồi giáo và quân đội cầm quyền không đạt được tiếng nói chung cũng như lực lượng này khó thúc đẩy được quan hệ với thế giới phương Tây và Israel, đang trở thành những rào chắn lớn cản trở họ bước lên đỉnh cao quyền lực.
Hiện tại, tổ chức Anh em Hồi giáo đang dổn sức lôi kéo khối cử tri ủng hộ các ứng cử viên ôn hòa trong vòng một để chống lại ông Shafiq. Nhằm trấn an những cử tri không thuộc phe Hồi giáo, ông Morsy tuyên bố sẽ rút khỏi tổ chức Anh em Hồi giáo để có thể trở thành một tổng thống không đảng phái, đồng thời để ngỏ vị trí phó tổng thống và thậm chí là cả thủ tướng cho những người không thuộc tổ chức này.
Trong động thái mới nhất, ông Morsy cùng với hai ứng cử viên thất cử trong vòng một là Hamdin Sabahi và Abu Fotouh đã đề xuất thành lập Hội đồng Tổng thống lâm thời để lãnh đạo đất nước trong đó ông Morsy sẽ là người đứng đầu và các vị trí phó dành cho hai nhân vật còn lại.
Đây có thể coi là sự chuẩn bị cho khả năng Tòa án Hiến pháp Tối cao Ai Cập ra phán quyết vào ngày 11/6 công nhận tính hợp hiến của đạo luật cấm các quan chức dưới thời cựu Tổng thống Mubarắc ra tranh cử tổng thống, được Quốc hội do Anh em Hồi giáo chiếm đa số thông qua hồi tháng Tư vừa qua. Trong trường hợp này sẽ có hai kịch bản hoặc ứng cử viên Sabahi, người về thứ ba trong vòng 1, sẽ được thay thế cho ông Shafiq bước vào vòng hai hoặc cuộc bầu cử tổ chức lại từ đầu.
Có nhiều dấu hiệu cho thấy ông Shafiq đang được các khối cử tri không phải là Hồi giáo dồn phiếu ủng hộ vì họ hy vọng cùng với sự hậu thuẫn của quân đội, nhân vật từng là tướng không quân Ai Cập này sẽ hạn chế được sự thao túng quyền lực của phe Hồi giáo cũng như tái lập được an ninh trật tự. Ngoài ra, với bề dày kinh nghiệm từng điều hành đất nước, rõ ràng ông Shafiq sẽ là nhân vật có tiềm năng hơn trong việc đưa Ai Cập thoát khỏi tình trạng bấp bênh hiện nay.
Tuy nhiên, bất chấp các lợi thế trên, việc Tổ chức Anh em Hồi giáo chiếm đa số tại Quốc hội cùng với các lực lượng từng tiến hành cuộc cách mạng Mùa xuân đang tìm mọi cách tước quyền tranh cử của ông Shafiq đang khiến nhân vật này đứng trước nguy cơ phải bỏ dở cuộc đua quyền lực. Hội đồng Tối cao các lực lượng vũ trang (SCAF) đang tìm cách khôi phục lại hiến pháp 1971, một động thái nhằm giúp ông Shafiq thoát khỏi nguy cơ bị tước quyền tranh cử. Tuy nhiên, phe Hồi giáo đã bác bỏ khả năng thay đổi hiến pháp. Bên cạnh đó, các chiến dịch ráo riết hiện nay lực lượng này đang khiến dư luận lo ngại nguy cơ một cuộc cách mạng mới sẽ bùng nổ nếu như ứng cử viên Shafiq dành chiến thắng.
Vòng bầu cử quyết định sắp tới là một viễn cảnh không mấy dễ dàng cho người dân Ai Cập. Các cử tri ôn hòa đang đứng trước quyết định hóc búa khi phải chọn lựa giữa một bên là một bên là hình bóng của chế độ cũ đã bị cuộc cách mạng Mùa xuân Arập lật đổ cách đây hơn một năm và bên còn lại là một chính quyền Hồi giáo sẽ đưa Ai Cập trở thành một đất nước bảo thủ hơn.
Với thực trạng này, giờ đây người dân đang lo ngại nguy cơ cuộc bầu cử tổng thống sẽ đẩy giai đoạn chuyển tiếp quyền lực của Ai Cập lâm vào thế bế tắc thay vì chấm dứt thời kỳ khủng hoảng chính trị và mở ra một kỷ nguyên mới như nó đã từng được kỳ vọng./.
(TTXVN)
