Ở Gia Lai, Cụm dân cư Suối Khôn thuộc địa bàn xã biên giới Ia Mơ, huyện Chư Prông, có 561 người sinh sống.
Đời sống ở đây còn nhiều khó khăn, có tới 71 người mù chữ, chiếm hơn 10% dân số. Để giúp bà con có thể tiếp cận con chữ, Đồn Biên phòng Ia Lốp đã mở lớp xóa mù chữ, với sự tham gia của những người thầy mang quân hàm xanh.
Lớp học không chỉ giúp bà con Jrai trong làng biết đọc, biết viết, mà còn góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân trong việc bảo vệ biên giới Tổ quốc.
Mang con chữ đến với buôn làng
Để đến được Cụm dân cư Suối Khôn, phải mất hơn 2 giờ di chuyển từ thành phố Pleiku để đến xã Ia Piơr, rồi tiếp tục vượt qua cung đường đất dài hơn chục cây số đầy bùn đất, lầy lội và trắc trở.
[Những giáo viên cắm bản nơi biên cương xa xôi của Sơn La]
Đồn Biên phòng Ia Lốp có Tổ công tác tại làng Suối Khôn. Trung tá Nguyễn Văn Thành, Bí thư Đảng ủy, Chính trị viên Đồn Biên phòng Ia Lốp hồ hởi chia sẻ về tình hình lớp học xóa mù chữ cho người Jrai do đơn vị tổ chức.
Sau khi rà soát và nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân tại Cụm dân cư Suối Khôn, đơn vị được biết có 71 người dân tộc Jrai đang mù chữ, trong đó có 45 người mong muốn được học. Vì thế, cấp ủy, chỉ huy đơn vị đã xây dựng kế hoạch, báo cáo và được Bộ Chỉ huy đồng ý mở lớp xóa mù chữ.
Tại Cụm dân cư Suối Khôn, từ tháng Tư đến nay, Đồn Biên phòng Ia Lốp đã tổ chức khai giảng được hai lớp học xóa mù chữ cho người dân tộc thiểu số Jrai.
Đợt 1 gồm 15 học viên, bắt đầu từ ngày 24/4 kết thúc vào ngày 24/8. Đợt 2 với 10 học viên bắt đầu từ đầu tháng 10.
Đứng lớp giảng dạy là những người thầy mang quân hàm xanh gồm Trung tá quân nhân chuyên nghiệp Vũ Văn Hoằng đảm nhận môn Toán và Đại úy Nguyễn Văn Luân, Đội trưởng Đội Vận động quần chúng dạy môn tiếng Việt.
Toàn bộ chương trình đều sử dụng tài liệu học xóa mù chữ do Bộ Giáo dục và Đào tạo biên soạn, dưới sự hỗ trợ chuyên môn của Trường Tiểu học Hoàng Hoa Thám, xã Ia Piơr. Lớp học diễn ra vào 3 buổi tối mỗi tuần.
Theo Đại úy Nguyễn Văn Luân, hành trình vận động người dân đến với lớp học gặp nhiều gian truân. Do điều kiện thời tiết khắc nghiệt, bà con nơi đây chủ yếu làm nông nghiệp, đời sống rất khó khăn. Người dân tộc thiểu số hay mặc cảm, tự ti, giao tiếp rụt rè. Vì vậy, cán bộ tổ công tác phải đến từng hộ gia đình vận động, động viên để họ hiểu và mạnh dạn đến với lớp học.
Để người dân đến học đã khó, việc duy trì sĩ số lớp học lại càng khó hơn. Trung tá Vũ Văn Hoằng chia sẻ buổi tối mở lớp học, buổi chiều mọi người trong tổ công tác đã phải chia nhau đến từng nhà nhắc bà con nhớ đến lớp học. Do độ tuổi tham gia lớp học từ 16-60 tuổi, cách tổ chức lớp học cũng linh hoạt.
Đặc biệt, vào thời điểm mùa vụ, học viên bị chi phối nhiều về mặt thời gian vì phải vừa làm vừa học. Để đảm bảo duy trì sĩ số lớp học, các cán bộ Biên phòng phải đến giúp đỡ bà con việc đồng áng. Đơn vị còn cắt cử một đến hai người phụ trách thêm việc trông trẻ (con của học viên nữ) để giúp họ yên tâm tập trung học tập.
Thay đổi cuộc sống
Chị Kpui H’Lép, sinh năm 1996, là một trong những học viên xuất sắc nhất của lớp tại Cụm dân cư Suối Khôn. Chỉ sau 4 tháng theo học, chị đã có thể đọc, viết thành thạo. Chị H’Lép vui vẻ chia sẻ: “Trước kia, tôi không biết chữ, rất tự ti và xấu hổ, bị người ta ép giá khi buôn bán, bị chê khi làm việc nhà. Giờ đã khác rồi, tôi đã học được cái chữ và biết tính toán. Tôi cảm ơn các thầy đã giúp tôi và người dân trong làng có cuộc sống tốt hơn.”
Một học viên khác là chị Rơ Lan H'Cúc, sinh năm 1997, trú làng Sâm, xã Ia Piơr, có con gái nhỏ mới 2 tuổi, phải địu theo đến lớp, vừa lo cho con vừa học. Chị H' Cúc thường ngồi ở cuối lớp nhưng rất chăm chỉ và nghiêm túc. “Tôi hối tiếc là không biết chữ sớm hơn. Giờ tôi đã có cơ hội học hỏi nhiều điều từ các thầy giáo. Các thầy không chỉ dạy chúng tôi đọc, viết mà còn cho chúng tôi sách vở, bút, trông con và hướng dẫn trồng trọt. Tôi rất biết ơn các thầy,” chị Rơ Lan H'Cúc vui mừng cho biết.
Cụm dân cư Suối Khôn được hình thành từ năm 2003, đa phần người dân sinh sống ở đây đều là người dân tộc thiểu số Jrai. Tuy nhiên, từ khi hình thành đến nay, cụm dân cư này vẫn chưa được đầu tư cơ bản về điện, đường, trường, trạm và cũng chưa được thụ hưởng đầy đủ các chính sách an sinh xã hội. Nguyên nhân là do vùng đất này thuộc về địa giới hành chính của xã Ia Mơ nhưng lại do xã Ia Piơr quản lý dân số.
Ông Hà Văn Tin, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Ia Piơr, huyện Chư Prông, cho hay chính quyền hai xã Ia Piơr và Ia Mơ cùng người dân trên địa bàn mong muốn, các cơ quan có thẩm quyền sớm cho phép thành lập làng Khôl trực thuộc xã Ia Mơ theo Đề án đã được xây dựng từ tháng 4/2022. Đây là điều kiện để Cụm dân cư Suối Khôn được quản lý và phát triển tốt hơn trong tương lai./.