Vào thời điểm "The Hurt Locker" giành giải Oscar cho Phim xuất sắc nhất, giới quan sát đã nở nụ cười mãn nguyện.
Họ gần như đã nhìn thấy trước kết cục này khi bộ phim của đạo diễn Kathryn Bigelow thu về hàng loạt giải thưởng danh giá do Hiệp hội các nhà sản xuất Mỹ; Hiệp hội các nhà phê bình phim Mỹ, BAFTA... trao tặng.
Tuy nhiên nếu chiếu theo yếu tố lịch sử, chiến thắng của "The Hurt Locker" vẫn rất đáng ngạc nhiên.
"Avatar" đo ván
Nhận xét về lễ trao giải Oscar năm nay, trang mtv.com đánh giá nó thực sự là đêm của "The Hurt Locker." Trong cuộc giành giật giải thưởng cao nhất giữa bộ phim của đạo diễn Kathryn Bigelow và siêu phẩm khoa học viễn tưởng nhận được nhiều lời ca ngợi do James Cameron dàn dựng, "Avatar" đã bị hạ đo ván.
"The Hurt Locker" đã đoạt hai giải thưởng quan trọng nhất là Phim xuất sắc nhất và Đạo diễn xuất sắc nhất. Như vậy, Bigelow là người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử đoạt giải Oscar ở hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất.
Ngoài ra, "The Hurt Locker" còn mang về 4 giải thưởng khác trong tổng số 9 đề cử, gồm Kịch bản gốc (Mark Boal), Dựng âm thanh (Paul N.J. Ottosson), Hòa âm (Paul N.J. Ottosson, Ray Beckett) và Dựng phim xuất sắc nhất (Bob Murawski, Chris Innis).
Đại bại trên các hạng mục quan trọng, "Avatar" chỉ được có 3 giải từ 9 đề cử, gồm Chỉ đạo nghệ thuật (Rick Carter, Robert Stromberg, Kim Sinclair), Quay phim (Mauro Fiore) và Kỹ xảo xuất sắc nhất (Joe Letteri, Stephen Rosenbaum, Richard Baneham, Andrew R. Jones.)
Ghi dấu lịch sử
"The Hurt Locker" là bộ phim có lợi nhuận thấp nhất từng đoạt giải Oscar. Phim này chỉ được chiếu tại 535 rạp ở Bắc Mỹ với doanh thu mười mấy triệu USD.
Trong thời đại các phim bom tấn, "The Hurt Locker" cũng thật bé nhỏ với chi phí sản xuất chỉ 11 triệu USD, so với khoảng 300 triệu USD của "Avatar."
Tuy nhiên “bé hạt tiêu” đã làm nên chuyện khi đánh bại bộ phim có doanh thu cao nhất trong lịch sử, được chiếu tại hàng ngàn rạp suốt 3 tháng trời.
Với việc giành giải quan trọng nhất, "The Hurt Locker" đã phá bỏ cái mà nhà sản xuất Greg Shapiro gọi là “lời nguyền chiến tranh Iraq”, liên hệ tới các bộ phim từng làm về cuộc chiến này đều thất bại trong việc chinh phục khán giả.
"The Hurt Locker" cũng phải đương đầu với cuộc tấn công từ báo chí và giới rà phá bom mìn trong quân đội Mỹ, khi họ đặt vấn đề về tính thực tế của phim và cách thức nó mô tả người lính không chuẩn xác.
Phim còn bị phê bình vì cách thức tiến hành vận động tranh giải của nhà sản xuất Nicolas Chartier, người đã không được tới dự đêm hội Oscar.
Và "The Hurt Locker" đã lao vào cuộc chiến chỉ với sự ủng hộ từ Summit Entertainment, một nhà phân phối nhỏ, chưa từng có phim giành giải Oscar. Trong khi đó ở phía bên kia, "Avatar" dường như gặp quá nhiều thuận lợi.
"Avatar" được ca ngợi nhiều, nhất là những đột phá về mặt công nghệ. Nó được ủng hộ bởi Twentieth Century Fox, một trong những studio lớn, nhiều tiền nhất tại Hollywood. Nhưng "Avatar" đã thất bại.
Một câu hỏi được đặt ra ngay sau đêm trao giải: Liệu "Avatar" ngã ngựa có phải vì đây là phim viễn tưởng, một thể loại vốn hiếm khi được trao giải thưởng cao quý nhất?
Trước "Avatar" đã có nhiều tiền lệ phim viễn tưởng thất bại. Năm 1978, khi "Star Wars" đang gây chú ý và được bàn tán nhiều, nó đã để mất giải Phim xuất sắc nhất vào tay bộ phim hài có chi phí thấp "Annie Hall" của Woody Allen.
Và năm 1983, khi "E.T.: The Extra-Terrestrial" đang viết lại kỷ lục doanh thu phòng vé, nó đã bị đánh bại bởi phim "Gandhi."
Chiến lược bài bản
Mặc dù vậy, theo giới phân tích, con đường mà "The Hurt Locker" đi tới chiến thắng đã diễn ra một cách bài bản. Sau khi giành được quyền phát hành nội địa hồi tháng 9/2008, Summit đưa "The Hurt Locker" lên giá chờ bởi các rạp đã “kín chỗ”.
Mùa Hè năm ngoái, Summit mới đưa "The Hurt Locker" ra trình chiếu thay vì mùa Thu, khi phần lớn phim kinh phí cao nhắm tới giải Oscar được phát hành.
Tiếp đó Summit chuyển chiến lược giành giải Oscar cho công ty quan hệ công chúng 42 West, nơi chuyên gia vận động tranh giải Cynthia Swartz đứng ra tổ chức mọi chuyện.
Swartz bị chỉ trích vì chờ đợi cho tới tận đầu tháng 12 mới gửi đi các DVD phim đến ban giám khảo, dù phần quan trọng của chiến lược tranh giải là cho càng nhiều thành viên ban giám khảo xem phim càng tốt.
Thách thức của Swartz là phải gây chú ý từ các thành viên ban giám khảo với một bộ phim không gây ấn tượng tại các phòng vé, lại bàn tới chủ đề đã khiến nhiều người Mỹ mệt mỏi và dường như không có hồi kết.
Tuy nhiên Swartz đã làm đúng khi tập trung chiến dịch tranh giải quanh Bigelow, một người phụ nữ “chân yếu tay mềm” can đảm như các đấng mày râu thực thụ trên trường quay.
Swart cũng tôn vinh nhà sản xuất/kịch tác gia Mark Boal vì cốt truyện tuyệt vời được xây dựng từ những câu chuyện đời thực trong thời gian anh làm báo và tháp tùng một đội phá bom ở Iraq.
Swartz tìm mọi cơ hội để cái tên "The Hurt Locker" được nhắc tới. Đơn cử như việc bà đã gửi các bản sao kịch bản "The Hurt Locker" cho mọi thành viên trong Hiệp hội các nhà biên kịch Mỹ, qua đó giúp phim giành giải Kịch bản gốc xuất sắc nhất do hiệp hội này trao.
Trong khi đó Fox dường như đã chủ quan trong chiến dịch tranh giải, để Cameron tự do làm gì tùy thích.
Và điều Cameron muốn nói với công chúng là than vãn về việc ông rất thất vọng khi các diễn viên của mình, vốn diễn xuất dựa trên nền công nghệ, đã không được thừa nhận một cách nghiêm túc.
Mặc dù lời lẽ của Cameron hoàn toàn chân thành, những lời phát biểu của ông đã khiến nhiều “diễn viên đời thực” không hài lòng.
Họ cảm thấy lo ngại trước khả năng sẽ bị thay thế bởi các diễn viên tổng hợp từ máy tính. Đây là điểm gây bất lợi cho"Avatar" bởi giới diễn viên chiếm một phần lớn các lá phiếu bầu chọn tại giải Oscar./.
Họ gần như đã nhìn thấy trước kết cục này khi bộ phim của đạo diễn Kathryn Bigelow thu về hàng loạt giải thưởng danh giá do Hiệp hội các nhà sản xuất Mỹ; Hiệp hội các nhà phê bình phim Mỹ, BAFTA... trao tặng.
Tuy nhiên nếu chiếu theo yếu tố lịch sử, chiến thắng của "The Hurt Locker" vẫn rất đáng ngạc nhiên.
"Avatar" đo ván
Nhận xét về lễ trao giải Oscar năm nay, trang mtv.com đánh giá nó thực sự là đêm của "The Hurt Locker." Trong cuộc giành giật giải thưởng cao nhất giữa bộ phim của đạo diễn Kathryn Bigelow và siêu phẩm khoa học viễn tưởng nhận được nhiều lời ca ngợi do James Cameron dàn dựng, "Avatar" đã bị hạ đo ván.
"The Hurt Locker" đã đoạt hai giải thưởng quan trọng nhất là Phim xuất sắc nhất và Đạo diễn xuất sắc nhất. Như vậy, Bigelow là người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử đoạt giải Oscar ở hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất.
Ngoài ra, "The Hurt Locker" còn mang về 4 giải thưởng khác trong tổng số 9 đề cử, gồm Kịch bản gốc (Mark Boal), Dựng âm thanh (Paul N.J. Ottosson), Hòa âm (Paul N.J. Ottosson, Ray Beckett) và Dựng phim xuất sắc nhất (Bob Murawski, Chris Innis).
Đại bại trên các hạng mục quan trọng, "Avatar" chỉ được có 3 giải từ 9 đề cử, gồm Chỉ đạo nghệ thuật (Rick Carter, Robert Stromberg, Kim Sinclair), Quay phim (Mauro Fiore) và Kỹ xảo xuất sắc nhất (Joe Letteri, Stephen Rosenbaum, Richard Baneham, Andrew R. Jones.)
Ghi dấu lịch sử
"The Hurt Locker" là bộ phim có lợi nhuận thấp nhất từng đoạt giải Oscar. Phim này chỉ được chiếu tại 535 rạp ở Bắc Mỹ với doanh thu mười mấy triệu USD.
Trong thời đại các phim bom tấn, "The Hurt Locker" cũng thật bé nhỏ với chi phí sản xuất chỉ 11 triệu USD, so với khoảng 300 triệu USD của "Avatar."
Tuy nhiên “bé hạt tiêu” đã làm nên chuyện khi đánh bại bộ phim có doanh thu cao nhất trong lịch sử, được chiếu tại hàng ngàn rạp suốt 3 tháng trời.
Với việc giành giải quan trọng nhất, "The Hurt Locker" đã phá bỏ cái mà nhà sản xuất Greg Shapiro gọi là “lời nguyền chiến tranh Iraq”, liên hệ tới các bộ phim từng làm về cuộc chiến này đều thất bại trong việc chinh phục khán giả.
"The Hurt Locker" cũng phải đương đầu với cuộc tấn công từ báo chí và giới rà phá bom mìn trong quân đội Mỹ, khi họ đặt vấn đề về tính thực tế của phim và cách thức nó mô tả người lính không chuẩn xác.
Phim còn bị phê bình vì cách thức tiến hành vận động tranh giải của nhà sản xuất Nicolas Chartier, người đã không được tới dự đêm hội Oscar.
Và "The Hurt Locker" đã lao vào cuộc chiến chỉ với sự ủng hộ từ Summit Entertainment, một nhà phân phối nhỏ, chưa từng có phim giành giải Oscar. Trong khi đó ở phía bên kia, "Avatar" dường như gặp quá nhiều thuận lợi.
"Avatar" được ca ngợi nhiều, nhất là những đột phá về mặt công nghệ. Nó được ủng hộ bởi Twentieth Century Fox, một trong những studio lớn, nhiều tiền nhất tại Hollywood. Nhưng "Avatar" đã thất bại.
Một câu hỏi được đặt ra ngay sau đêm trao giải: Liệu "Avatar" ngã ngựa có phải vì đây là phim viễn tưởng, một thể loại vốn hiếm khi được trao giải thưởng cao quý nhất?
Trước "Avatar" đã có nhiều tiền lệ phim viễn tưởng thất bại. Năm 1978, khi "Star Wars" đang gây chú ý và được bàn tán nhiều, nó đã để mất giải Phim xuất sắc nhất vào tay bộ phim hài có chi phí thấp "Annie Hall" của Woody Allen.
Và năm 1983, khi "E.T.: The Extra-Terrestrial" đang viết lại kỷ lục doanh thu phòng vé, nó đã bị đánh bại bởi phim "Gandhi."
Chiến lược bài bản
Mặc dù vậy, theo giới phân tích, con đường mà "The Hurt Locker" đi tới chiến thắng đã diễn ra một cách bài bản. Sau khi giành được quyền phát hành nội địa hồi tháng 9/2008, Summit đưa "The Hurt Locker" lên giá chờ bởi các rạp đã “kín chỗ”.
Mùa Hè năm ngoái, Summit mới đưa "The Hurt Locker" ra trình chiếu thay vì mùa Thu, khi phần lớn phim kinh phí cao nhắm tới giải Oscar được phát hành.
Tiếp đó Summit chuyển chiến lược giành giải Oscar cho công ty quan hệ công chúng 42 West, nơi chuyên gia vận động tranh giải Cynthia Swartz đứng ra tổ chức mọi chuyện.
Swartz bị chỉ trích vì chờ đợi cho tới tận đầu tháng 12 mới gửi đi các DVD phim đến ban giám khảo, dù phần quan trọng của chiến lược tranh giải là cho càng nhiều thành viên ban giám khảo xem phim càng tốt.
Thách thức của Swartz là phải gây chú ý từ các thành viên ban giám khảo với một bộ phim không gây ấn tượng tại các phòng vé, lại bàn tới chủ đề đã khiến nhiều người Mỹ mệt mỏi và dường như không có hồi kết.
Tuy nhiên Swartz đã làm đúng khi tập trung chiến dịch tranh giải quanh Bigelow, một người phụ nữ “chân yếu tay mềm” can đảm như các đấng mày râu thực thụ trên trường quay.
Swart cũng tôn vinh nhà sản xuất/kịch tác gia Mark Boal vì cốt truyện tuyệt vời được xây dựng từ những câu chuyện đời thực trong thời gian anh làm báo và tháp tùng một đội phá bom ở Iraq.
Swartz tìm mọi cơ hội để cái tên "The Hurt Locker" được nhắc tới. Đơn cử như việc bà đã gửi các bản sao kịch bản "The Hurt Locker" cho mọi thành viên trong Hiệp hội các nhà biên kịch Mỹ, qua đó giúp phim giành giải Kịch bản gốc xuất sắc nhất do hiệp hội này trao.
Trong khi đó Fox dường như đã chủ quan trong chiến dịch tranh giải, để Cameron tự do làm gì tùy thích.
Và điều Cameron muốn nói với công chúng là than vãn về việc ông rất thất vọng khi các diễn viên của mình, vốn diễn xuất dựa trên nền công nghệ, đã không được thừa nhận một cách nghiêm túc.
Mặc dù lời lẽ của Cameron hoàn toàn chân thành, những lời phát biểu của ông đã khiến nhiều “diễn viên đời thực” không hài lòng.
Họ cảm thấy lo ngại trước khả năng sẽ bị thay thế bởi các diễn viên tổng hợp từ máy tính. Đây là điểm gây bất lợi cho"Avatar" bởi giới diễn viên chiếm một phần lớn các lá phiếu bầu chọn tại giải Oscar./.
(TT&VH Online/Vietnam+)
