Thiết bị giám sát hành trình lắp đặt trên tàu cá. (Ảnh: Nguyễn Thành/TTXVN) Ngày 2/8, Đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn do Thứ trưởng Phùng Đức Tiến làm trưởng đoàn đã đi kiểm tra tại Hải Phòng về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU).
Qua kiểm tra chi tiết từng sổ nhật ký khai thác tại Cảng cá Ngọc Hải, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến đánh giá vẫn có tình trạng tàu cá khai thác sai vùng biển quy định nhưng việc xử lý vi phạm của thành phố còn chưa triệt để. Đây là nhiệm vụ trọng tâm của thành phố trong thời gian tới để đảm bảo việc thực thi pháp luật, tạo nề nếp, xây dựng nghề cá hội nhập và phát triển bền vững.
Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, thành phố đã có nhiều cải thiện so với lần kiểm tra năm 2022 như: tàu được cấp phép khai thác tăng cao; có chính sách tiên phong trong lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS)...
Việc tháo gỡ “thẻ vàng” phụ thuộc rất nhiều vào nội lực, nếu thực hiện nghiêm có hiệu quả thì EC sẵn sàng chia sẻ và tháo gỡ “thẻ vàng.” Nếu công tác giám sát và thực thi không nghiêm túc, không đúng pháp luật thì rất khó gỡ được "thẻ vàng," thậm chí có thể bị "thẻ đỏ."
Ông Vũ Bá Công, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn thành phố Hải Phòng, cho biết thành phố hiện có 890 tàu cá đang hoạt động và đã đăng ký trên Hệ thống Cơ sở Dữ liệu Nghề cá Quốc gia (VNFishbase).
Tất cả số tàu cá của thành phố đều được kẻ biển, đánh dấu và được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm, giấy phép khai thác thủy sản và lắp đặt thiết bị VMS.
Hồ sơ di chuyển tàu cũng được lưu trữ trên VNFishbase, tàu được sơn đúng màu. Hồ sơ lý lịch, hành trình giám sát, nghề… đều được quản lý chặt chẽ, giúp truy xuất được nguồn gốc.
[Việt Nam làm việc với Ủy ban châu Âu về vấn đề khai thác IUU]
Qua theo dõi, 7 tháng năm 2023, tổng số tàu cá mất kết nối trên biển là 171 tàu (trong đó 102 tàu mất kết nối đã được liên hệ và kết nối trở lại theo quy định); 5 tàu đủ căn cứ xử phạt hành chính; 16 tàu không đủ căn cứ xử phạt và đang xác minh, theo dõi 48 tàu.
Thành phố thường xuyên bố trí các tàu công vụ thủy sản túc trực tại các cảng cá, cửa sông tuần tra, kiểm soát các tàu cá. Đặc biệt, lực lượng chức năng kiên quyết không cho tàu cá không đủ điều kiện đi khai thác thủy sản, xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm.
Đến nay, thành phố đã xử phạt vi phạm hành chính trên 718 triệu đồng. Các trường hợp xử phạt đều được cập nhật lên hệ thống.
Tuy nhiên, việc kiểm soát sản lượng khai thác thủy sản, thu nhật ký khai thác, báo cáo khai thác, báo cáo thu mua chưa đáp ứng theo quy định. Việc ghi chép nhật ký khai thác của thuyền trưởng còn chưa chính xác và nhầm lẫn. Đối với các trường hợp này, các đơn vị kiểm tra, kiểm soát sẽ hướng dẫn thuyền trưởng sửa chữa, khắc phục.
Thành phố cũng còn tình trạng một số tàu cá hoạt động sai vùng biển quy định... Kết quả xử lý vi phạm hành chính còn thấp, nhất là xử phạt tàu mất kết nối chưa đạt 100%.
Đại tá Bùi Đức Anh, Trưởng phòng Quản lý Biên giới Biển, Bộ Tham mưu Bộ đội Biên phòng đánh giá thành phố đã quyết tâm trong chống khai thác IUU nhưng cần quyết liệt hơn trong xử lý vi phạm đối với tàu chưa đăng kiểm, tàu mất kết nối…
Bên cạnh đó, kiểm soát chặt chẽ tàu từ địa phương khác đến cập cảng bởi vẫn còn tình trạng tàu cá tỉnh này sang tỉnh khác cập cảng để trốn kiểm tra IUU. Do vậy, các tỉnh, thành phố cần có sự phối hợp để xử lý những trường hợp này.
Qua đánh giá, góp ý của Đoàn công tác, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Nguyễn Đức Thọ cho rằng việc nâng cao nhận thức về chấp hành nghiêm chỉnh trong chống khai thác IUU ở thành phố đã được nâng lên nhưng còn chậm. Trong thời gian tới, thành phố tiếp tục chỉ đạo các ngành chức năng và địa phương thông tin tuyên truyền cho ngư dân và cả cán bộ địa phương về những chỉ đạo của Chính phủ, ngành nông nghiệp và thành phố trong chống khai thác IUU.
Thành phố tiếp thu những tồn tại Đoàn công tác chỉ ra và triển khai ngay các giải pháp, đặc biệt trong tuần tra, kiểm tra, kiểm soát và thanh tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm khai thác IUU.
Trong quá trình triển khai, thành phố mong muốn cơ quan chức năng hỗ trợ kịp thời để hoàn thành tốt nhiệm vụ chống khai thác IUU./.
