Theo ý kiến của nhiều đại biểu quốc hội, sự phối hợp giữa các bộ trong việc điều hành xăng dầu thời gian qua vẫn chưa thật sự "ăn ý," do vậy, nếu không có sự phân công từ Chính phủ sẽ dẫn đến tình trạng đùn đẩy, đổ lỗi cho nhau.
Bên lề kỳ họp thứ 11, quốc hội khóa 13, VietnamPlus đã tổng hợp lại ý kiến của một số đại biểu về hoạt động điều hành của liên bộ trong lĩnh vực xăng dầu thời gian qua.
- Đại biểu Trần Hoàng Ngân (Thành phố Hồ Chí Minh): Tôi nghĩ việc ban hành chính sách của ta hiện này phải có sự đồng bộ và cả đồng thuận.
Vai trò của Chính phủ, Thủ tướng, các Phó Thủ tướng phụ trách lĩnh vực này phải nhanh chóng mời Bộ Công Thương và Bộ tài chính ngồi lại với nhau để có được một câu trả lời rõ ràng với công luận về trách nhiệm trong điều hành giá xăng dầu hiện nay. Đó mới là cái mà chúng ta đang mong đợi ở câu chuyện này.
- Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Thành phố Hồ Chí Minh): Trong quản lý nhà nước có những lĩnh vực chỉ một bộ là giải quyết được mà giao cho 2,3 bộ quản lý thì không hợp lý.
Nhưng cũng có những lĩnh vực đòi hỏi sự tham gia của nhiều bộ, khi đó phải có sự phối hợp, phân công một cách cụ thể. Nếu không, sẽ dẫn đến tình trạng đùn đẩy, ách tắc, chờ đợi lẫn nhau, đổ lỗi cho nhau.
Cụ thể, trong trường hợp giá xăng dầu, trước hết phải nói là không chỉ có hai Bộ có trách nhiệm nhưng khi hai Bộ này còn lấn cấn thì trách nhiệm còn có Chính phủ, Thủ tướng, các Phó Thủ tướng. Nếu không giải quyết được vấn đề đó chứng tỏ Chính phủ chưa làm hết trách nhiệm của mình.
Không có gì khó trong vấn đề này cả. Hai bộ, nếu bộ này nói thế này, còn bộ kia thì nói khác, trường hợp như vậy sẽ cần người thứ ba đứng ra, tức là Phó Thủ tướng phụ trách lĩnh vực để mời hai Bộ ngồi lại, và chỉ một cuộc họp buổi sáng là xong, là giải quyết được.
Tôi cho rằng, trong sự điều hành luôn có vấn đề này hoặc vấn đề kia, ngay cả khi đã có sự phân công hợp lý là công việc này do bộ này hoặc bộ kia phụ trách, nhưng thực tế thì diễn biến vẫn có thể khác khiến các Bộ lúng túng. Lúc đấy rất cần vai trò của Thủ tướng và các Phó Thủ tướng.
Ngược lại, nếu tình hình thực tế cho thấy sự phân công đó chưa hợp lý thì cũng phải thay đổi và điều chỉnh, trước hết là các Bộ trực tiếp phải tự nhìn nhận, trao đổi lẫn nhau và đưa ra đề xuất lên Chính phủ, tiếp theo là Thủ tướng và Phó Thủ tướng cùng tham gia.
Nếu chúng ta thực hiện nghiêm túc và đầy đủ trách nhiệm của mình thì sẽ không có ách tắc nào ở đây cả, không còn sự trì trệ, chờ đợi và đổ lỗi qua lại cho nhau như hiện nay.
Cuối cùng phải nói đến tinh thần trách nhiệm. Không cần phải đưa quy định luật pháp vào, phải đặt tinh thần trách nhiệm lên trước, đặc biệt là mối quan tâm đến lợi ích của người dân. Không có gì không giả quyết được. Việc để chậm chạp như vậy các Bộ trưởng phải xem lại trách nhiệm của mình đối với nhân dân.
Chuyện giao cho một Bộ chủ trì không làm giảm nhẹ trách nhiệm của Bộ còn lại. Tôi cho rằng, việc bộ này không chủ trì nhưng cũng không thể cứ chờ đợi bộ kia được vì bản thân anh cũng là một Bộ phụ trách, có quyền lực và chịu trách nhiệm với nhân dân trong lĩnh vực được phân công tham gia. Còn nếu Bộ chủ trì không làm đúng trách nhiệm thì Bộ kia phải nhắc nhở.
Bây giờ các Bộ và Chính phủ tuần nào, tháng nào cũng họp, chưa kể đường dây nóng, điện thoại... có thể trao đổi lẫn nhau. Như vậy, nếu giao cho một Bộ chủ trì thì Bộ còn lại cũng phải có trách nhiệm trước nhân dân.
Vị Bộ trưởng nào cũng phải hiểu rằng, mình chịu trách nhiệm trước Chính phủ nhưng đồng thời cũng phải chịu trách nhiệm trước nhân dân, khi đã được phân công, vấn đề bị ách tắc thì phải biết kiến nghị, báo cáo lên Thủ tướng, Phó Thủ tướng để giải quyết ngay vấn đề, để đảm bảo quyền lợi của nhân dân.
- Đại biểu Bùi Đức Thụ (Lai Châu): Mục tiêu giai đoạn tới là quản lý giá xăng dầu phải chặt chẽ, đừng để xảy ra những trục trặc, để những khoảng trống khiến các tổ chức cá nhân thu lợi không dựa vào đóng góp đầu tư, sản xuất kinh doanh của chính họ.
Cái quan trọng nhất tôi cho là vấn đề các Bộ sửa sai như thế nào. Còn trong vấn đề quản lý điều hành chính sách thời gian qua, có nhiều người vẫn nhận trách nhiệm nhưng cái hậu quả vẫn còn đó và cũng không thấy đổi mới để khắc phục hậu quả hoặc sự đổi mới rất chậm.
Mục tiêu cuối cùng vẫn là làm sao khắc phục được những bất cập để công tác điều hành tốt hơn, minh bạch hơn, hài hòa lợi ích của các bên.
Tôi đánh giá cao là liên bộ Công Thương-Tài chính đã sửa kịp thời và ban hành được cơ chế khắc phục về thuế xăng dầu nhưng vấn đề còn lại là thái độ của các Bộ như thế nào?
Trước hết, thái độ sửa sai của các Bộ là thái độ tích cực, đáng tuyên dương. Nhưng tôi muốn tốt hơn nữa các Bộ cũng phải tự rà soát lại, kiểm điểm rõ trách nhiệm để rút kinh nghiệm, đừng để những sơ suất tương tự lại xuất hiện trong thời gian tới.
Phải căn cứ vào Luật tổ chức Chính phủ và Nghị định 83/CP về kinh doanh xăng dầu để quy định thẩm quyền trách nhiệm của các bên, quy trình thủ tục phải tuân thủ theo.
Để xảy ra lỗi là do cơ chế chính sách, nếu chính sách sai thì cơ quan soạn thảo, ban hành chính sách phải chịu trách nhiệm./.