Việc Tập đoàn Bitexco (Công ty trách nhiệm hữu hạn kinh doanh xuất nhập khẩu Bình Minh) vừa đề xuất với Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh về "nhượng" quyền thu phí và quản lý du lịch Vịnh Hạ Long và Vịnh Bái Tử Long trong 50 năm, đang được dư luận quan tâm.
Theo đề xuất của Tập đoàn Bitexco, phí nhượng quyền ba năm đầu sẽ là 90 tỷ đồng, ba năm tiếp theo là 130 tỷ đồng, sau đó là 160 tỷ đồng. Việc chia lợi nhuận ròng được chia lại cho tỉnh Quảng Ninh theo tỷ lệ là sau ba năm đầu là 20%, sau sáu năm là 30% và sau 10 năm là 50%. Bitexco đưa ra viễn cảnh doanh thu du lịch từ Vịnh Hạ Long đạt ngưỡng 5 tỷ USD (so với hiện tại chỉ là 10 triệu USD).
Tuy nhiên, dư luận quan tâm là đề xuất của Bitexco giao quyền quản lý di sản-kỳ quan thế giới Vịnh Hạ Long cho đơn vị này là 50 năm, một khoảng thời gian quá dài và giao toàn bộ quyền quản lý Vịnh Hạ Long và Bái Tử Long cho Tập đoàn này. Cả hai đề xuất trên đều bị các ngành chức năng của tỉnh Quảng Ninh không đồng tình.
Ông Nguyễn Mạnh Hà, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cho biết đề xuất nhượng quyền thu phí và quản lý Vịnh Hạ Long 50 năm là quá dài. Việc đề xuất 50 năm thuê vùng đất, vùng nước phải rõ ràng và cần có quy hoạch cụ thể, chi tiết và phải được phép của Thủ tướng Chính phủ.
Theo ông Hà, nếu giao quyền quản lý Vịnh trên phạm vi lớn sẽ bị chồng lấn với các dự án mà tỉnh đã giao các đảo, hay mặt nước cho các hộ, tổ chức, doanh nghiệp được quyền đầu tư trước đó hay liên quan đến an ninh quốc phòng vùng biển đảo. Ông Hà cho biết tỉnh nên nghiên cứu việc nhượng quyền thu phí, quản lý Vịnh ở phạm vi vùng lõi di sản chừng 434km2.
Sở Tài chính Quảng Ninh cho rằng hiện tại, hệ thống pháp luật Việt Nam chưa có quy định cụ thể về nhượng quyền thu phí, quản lý du lịch. Tuy nhiên, có thể nghiên cứu vận dụng các quy định về “Bán quyền thu phí sử dụng hạ tầng đường bộ” tại Nghị định số 10/2013/NĐ-CP của Chính phủ ngày 11/1/2013 thì việc bán quyền thu phí sẽ được thực hiện theo hình thức đấu giá và quy định thời hạn của hợp đồng cũng chỉ là 10 năm.
Vịnh Hạ Long giờ đã là di sản-kỳ quan thiên nhiên thế giới, là tài sản chung của quốc gia, của thế giới. Chính vì vậy, UNESCO đặt ra, khi khai thác di sản thiên nhiên thế giới phải tính đến việc chia sẻ lợi ích với cộng đồng.
Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ninh, phản ánh đề án đề xuất với Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh, Tập đoàn Bitexco chưa hề đề cập đến lợi ích của cộng đồng, lợi ích của người dân nói chung và các doanh nghiệp, tổ chức khác đang kinh doanh trên Vịnh Hạ Long. Việc này là không hợp lý, đi ngược với quan điểm, mục tiêu của UNESCO. Hơn nữa, trong đề xuất của mình, Tập đoàn Bitexco đòi được quyền chia sẻ doanh thu với các bên cung cấp dịch vụ khác (tàu thuyền, khách sạn) đang kinh doanh trên Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long.
Ông Bùi Đức Long - chủ du thuyền Hương Hải Sealife, cho biết không thể có một doanh nghiệp này đòi chia sẻ doanh thu của một doanh nghiệp khác. Các doanh nghiệp đều kinh doanh bình đẳng, theo đúng Luật Doanh nghiệp, thực hiện các nghĩa vụ về thuế, phí theo đúng luật pháp quy định. Các doanh nghiệp phải bỏ ra cả chục, thậm chí cả trăm tỷ đồng đầu tư xây dựng tàu du lịch, khách sạn, nhà hàng và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với Nhà nước, không thể có chuyện một doanh nghiệp như Bitexco đòi chia sẻ doanh thu của họ.
Bà Phạm Thị Thùy Dương, Trưởng ban quản lý Vịnh Hạ Long, cho hay theo tính toán của Ban về mức doanh thu phí tham quan và cơ chế tài chính của tỉnh đang thực hiện năm 2014 thì số thu ngân sách cho tỉnh dự kiến cho 10 năm khoảng 6.023 tỷ đồng, cao hơn nhiều so với dự kiến mà Bitexco đưa ra là khoảng 4.700 tỷ đồng. Do đó đề xuất của Bitexco chưa hợp lý.
Trong buổi làm việc với Tập đoàn Bitexco, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Nguyễn Văn Đọc, nhấn mạnh Quảng Ninh đang triển khai nhiều bước đột phá, trong đó có việc triển khai hình thức hợp tác công-tư. Trong lĩnh vực quản lý, khai thác Vịnh Hạ Long sẽ áp dụng theo mô hình đầu tư công-quản lý tư. Và mục tiêu lớn nhất của sự hợp tác giữa tỉnh Quảng Ninh và Tập đoàn Bitexco nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác Vịnh Hạ Long và Bái Tử Long hiện nay.
Chính vì vậy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh đề nghị Tập đoàn Bitexco nên đổi tên đề án thành “Đề án nâng cao chất lượng khai thác dịch vụ Vịnh Hạ Long và Bái Tử Long;” đồng thời tiếp thu các ý kiến tham gia của các sở, ngành, hoàn thiện đề án và tiếp tục làm việc với tỉnh Quảng Ninh trong tháng Tám./.