Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc với các đại biểu dự Hội nghị Doanh nghiệp Việt Nam năm 2016. (Ảnh: Thống Nhất/TTXVN) Sáng 5/5, tiếp tục chương trình Phiên họp thường kỳ tháng Tư, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, tập thể Chính phủ cho ý kiến vào dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về phát triển doanh nghiệp Việt Nam.
Định hướng nội dung thảo luận, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, cùng với Luật Đầu tư sửa đổi, Luật doanh nghiệp sửa đổi, dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về phát triển doanh nghiệp Việt Nam cũng là nội dung được doanh nghiệp chờ đợi với kỳ vọng tạo nên bước đột phá mạnh mẽ về sự thông thoáng trong quản lý hành chính; tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh.
Nghị quyết ra đời sẽ tiếp tục bảo hộ quyền kinh doanh của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật và đặc biệt xóa bỏ những rào cản không cần thiết, các giấy phép con hiện đang là gánh nặng, cản trở sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo, dự thảo sẽ xây dựng theo hướng không có sự phân biệt giữa các thành phần doanh nghiệp: Doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp Nhà nước hay doanh nghiệp tư nhân.
Đảng, Nhà nước, Chính phủ coi doanh nghiệp tư nhân là động lực nâng cao sức cạnh tranh và tính tự chủ của nền kinh tế, Thủ tướng nhấn mạnh.
Phấn đấu đạt ít nhất 1 triệu doanh nghiệp vào năm 2020
Theo dự thảo Nghị quyết, mục tiêu phấn đấu là đến năm 2020, cả nước có khoảng 1 triệu doanh nghiệp hoạt động trong nền kinh tế. Khu vực tư nhân trong nước đóng góp khoảng 48-49% GDP; đầu tư của dân cư và doanh nghiệp tư nhân chiếm khoảng 49% tổng vốn đầu tư toàn xã hội. Dự thảo khẳng định nguyên tắc doanh nghiệp có quyền tự do kinh doanh trong những ngành nghề mà pháp luật không cấm.
Các quy định của Nhà nước phải tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tuân thủ, chấp hành và phát triển theo tinh thần Nhà nước kiến tạo, cung cấp dịch vụ cho người dân, doanh nghiệp; lấy người dân và doanh nghiệp là đối tượng phục vụ.
Dự thảo nêu rõ quan điểm không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự và đề ra 5 nhiệm vụ và giải pháp cụ thể với những nhóm chính như cải cách thủ tục hành chính; tạo dựng môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp sáng tạo và khởi nghiệp; bảo đảm quyền kinh doanh, quyền bình đẳng trong tiếp cận nguồn lực và cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp; giảm chi phí kinh doanh cho doanh nghiệp và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho doanh nghiệp.
Đáng chú ý, một số giải pháp cụ thể được đưa ra và ấn định trong dự thảo Nghị quyết như như Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức đối thoại công khai thường kỳ hàng quý với cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư; thành lập và công khai đường dây nóng, hỏi đáp trực tuyến trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh; Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm trước Chính phủ về vi phạm của công chức trong phạm vi quản lý nếu tham nhũng, quan liêu, sách nhiễu doanh nghiệp .
Dự thảo cũng nêu giải pháp hỗ trợ tín dụng cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp, sáng tạo; xây dựng Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Ngoài ra, dự thảo nêu các giải pháp đơn giản hóa thủ tục hành chính thuế, hải quan, liên thông giữa các bộ để rút ngắn thời gian và chi phí của doanh nghiệp; tăng cường khả năng tiếp cận vốn; nghiên cứu điều chỉnh về chính sách về đất đai; việc thanh tra kiểm tra liên ngành phải theo hướng nhiều nội dung trong một đợt kiểm tra và không quá 2 lần/năm.
Củng cố niềm tin cho doanh nghiệp
Theo Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam – VCCI, ông Vũ Tiến Lộc, mục tiêu hàng đầu của Nghị quyết này là phải nhằm củng cố niềm tin của doanh nghiệp. Đây là vấn đề quan trọng số 1 trong quá trình xây dựng Nghị quyết để Nghị quyết sau khi ban hành phải "thổi" niềm tin mạnh mẽ cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, cũng theo ông Vũ Tiến Lộc, Nghị quyết cần tập trung tháo gỡ, giải quyết 300 kiến nghị, khó khăn vướng mắc đã được nêu ra trong cuộc đối thoại giữa Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp vừa qua và phải bám sát Kết luận của Thủ tướng tại cuộc gặp mặt này, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển.
Ông Vũ Tiến Lộc đặt vấn đề, thời gian qua nhiều địa phương xác định "năm doanh nghiệp" làm mục tiêu trong quản lý, điều hành, ưu tiên hỗ trợ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển. Liệu Chính phủ có xác định 5 năm tới là 5 năm phát triển doanh nghiệp hay không?
Ông Lộc đề xuất, Nghị quyết về phát triển doanh nghiệp nên được thiết kế theo cách mở và đóng, được bổ sung hàng năm, mỗi năm có 1 Nghị quyết về vấn đề này được ban hành tương tự như Nghị quyết 19/CP về cải thiện môi trường kinh doanh. Ông Lộc cũng mạnh mẽ đề xuất, Nghị quyết nên đặt tiêu chí phấn đấu rộng mở hơn để đến 2020 ít nhất có 1 triệu doanh nghiệp trong cả nước.
Đại diện VCCI cũng kiến nghị trong dự thảo Nghị quyết nên đặt trọng tâm là phát triển doanh nghiệp tư nhân trong nước, tuy nhiên cũng cần đề cập đến nhiệm vụ tái cấu trúc doanh nghiệp Nhà nước như một hành động cụ thể của Chính phủ nhằm triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.
Các thành viên Chính phủ bày tỏ đồng thuận cao với những mục tiêu và nhiệm vụ được nêu ra trong dự thảo Nghị quyết; đồng thời kiến nghị nên tách biệt chức năng quản lý Nhà nước với chức năng quản lý doanh nghiệp của các bộ, ngành để nâng cao hiệu quả hoạt động của cả bộ lẫn "cởi trói" cho doanh nghiệp. Ngoài ra, cần đề cao vai trò của báo chí đồng hành với sự phát triển của doanh nghiệp; hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thông tin phục vụ sản xuất kinh doanh và xây dựng thương hiệu.
Doanh nghiệp cũng cần thiết lập người phát ngôn với báo chí để thuận tiện cho công tác truyền thông trong quá trình hoạt động. Các bộ trưởng, trưởng ngành cũng đề nghị Nghị quyết phải xác định ý thức của cộng đồng doanh nghiệp đối với đất nước; tăng cường khả năng liên kết giữa doanh nghiệp với các hiệp hội, ngành hàng trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
Phát biểu tại Phiên họp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, một số nội dung đã có quy định sẵn và đang triển khai thì không chờ đưa vào dự thảo Nghị quyết về phát triển doanh nghiệp mà cần đưa ngay vào Nghị quyết sau phiên họp thường kỳ tháng Tư như sửa Thông tư 36 của Ngân hàng Nhà nước, điều chỉnh lãi suất…
“Tinh thần Nghị quyết phải thể hiện được hai ý, doanh nghiệp đặt niềm tin vào Nhà nước và Nhà nước đặt niềm tin vào doanh nghiệp," Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng cũng đề nghị mở rộng phạm vi của Nghị quyết, ngoài VCCI đại diện cho giới chủ, cần có vai trò của Tổng liên đoàn lao động Việt Nam để đại diện cho người lao động.
Chỉ rõ ý nghĩa to lớn của Nghị quyết này là nhằm phải tháo gỡ thể chế, khơi thông phát triển các loại thị trường, vốn, lao động, bất động sản…chứ không chỉ giải quyết vấn đề thủ tục hành chính thì mới đủ mạnh để hỗ trợ doanh nghiệp, Phó Thủ tướng gợi ý cần xây dựng các bộ chỉ số để đánh giá hiệu quả phát triển doanh nghiệp.
Cuối buổi làm việc, đánh giá cao ý kiến của các thành viên Chính phủ, các bộ, ngành, để đẩy nhanh nhiệm vụ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, tiếp nhận các ý kiến góp ý, hoàn thiện dự thảo, trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đầu tuần tới để xem xét, ban hành./.
