Ngày 1/5, đến lượt Mỹ đã gây sức ép yêu cầu Ukraine thả cựu thủ tướng đang bị bắt giam Yulia Tymoshenko khi bà bước vào ngày tuyệt thực thứ 12 có thể dẫn đến việc Liên minh châu Âu (EU) tẩy chay giải vô địch bóng đá châu lục Euro 2012. Tuyên bố của Bộ trưởng ngoại giao Mỹ Hillary Clinton đã khiến chính quyền Ukraine gặp thêm rắc rối chỉ vài tuần trước khi Euro 2012 khai mạc. Các nhà lãnh đạo bóng đá khắp châu Âu thừa nhận họ đã nhận được những lời kêu gọi dời hoặc hoãn sự kiện bốn năm một lần ở Ba Lan và Ukraine dự kiến bắt đầu vào ngày 8/6 này trước khi phiên tòa ở Kiev có phán quyết cuối cùng vào ngày 1/7. Nhưng giới bóng đá nói điều này rất khó xảy ra bất chấp nguy cơ chủ nhà sẽ bẽ mặt vì không nhà lãnh đạo châu Âu nào có mặt ở các trận đấu tổ chức ở bốn thành phố Ukraine. Chính phủ Ukraine tỏ ra cứng rắn và cáo buộc phương tây đã sử dụng “ngôn ngữ tối hậu thư” bất công với các nhà lãnh đạo nước này và những cổ động viên bóng đá. [Bác tin truất quyền đăng cai Euro 2012 của Ukraine] Bà Clinton nói Washington “quan ngại sâu sắc về sự đối xử” với nhà lãnh đạo cuộc cách mạng Cam năm 2004 và yêu cầu thả bà và “các thành viên khác trong chính phủ cũ của bà”, đã bị bắt giam kể từ khi họ thất cử vào năm 2010. Bà Clinton cũng yêu cầu Kiev “phục hồi các quyền dân sự và chính trị của họ”, một động thái có thể khiến Tymoshenko trở thành mối đe dọa chính trị tương lai của đương kim Tổng thống Viktor Yanukovych. Bà Tymoshenko bị bắt giam với án tù bảy năm vào tháng 10/2011 trong một vụ xử gây nhiều tranh cãi làm tổn hại quan hệ giữa Ukraine và EU. Nhà chức trách Kiev hiện vẫn chưa mở các cuộc điều trần mới về nhân vật gây tranh cãi này liên quan đến những cáo buộc trốn thuế từ những năm 1990 có thể khiến án tù kéo dài tới tận năm 2023. Bà Tymoshenko, 51 tuổi, tuyệt thực từ ngày 20/4 để phản đối việc bà bị ba cai ngục đánh đập, theo cáo buộc của bà. Những người ủng hộ bà đã cho đăng các bức ảnh các vết thương của Tymoshenko.
Biểu tình ủng hộ bà Tymoshenko tại Ukraine (Nguồn: AP)
Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC), Jose Manuel Barroso, đã nói ông không có ý định tới Ukraine sau khi Cao ủy tư pháp EU Viviane Reding cũng khẳng định điều tương tự. Ít nhất năm nguyên thủ châu Âu đã từ chối lời mời tham dự một hội nghị thượng đỉnh tổ chức trong hai ngày 11 và 12/5 tại khu nghỉ mát Yalta bên bờ biển Đen của Ukraine. Thủ tướng Đức Angela Merkel có thể cũng sẽ yêu cầu các bộ trưởng của bà không tham dự những trận đấu của đội tuyển quốc gia nước này tại vòng bảng ở Kharkiv và Lviv. Thủ tước Áo đã xác nhận ông tẩy chay mọi trận đấu./.
Trần Trọng (Vietnam+)