Xe tải Trung Quốc được nhập về Việt Nam chỉ đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 2. (Ảnh: Việt Hùng/Vietnam+) Hàng trăm xe ôtô tải được nhập khẩu từ đầu năm đến nay chỉ với tiêu chuẩn khí thải Euro 2 và 3. Theo quyết định 49 của Thủ tướng Chính phủ có hiệu lực áp dụng từ ngày 1/1, các loại xe ôtô phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 4. Và như vậy, số xe này không đủ theo tiêu chuẩn được nhập về Việt Nam.
Tuy nhiên, lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam khẳng định, không có chuyện Cục “bắt tay” hoặc tiêu cực trong việc cấp chứng nhận đăng kiểm cho doanh nghiệp nhập các loại xe dưới tiêu chuẩn khí thải “thông hành” vào sâu trong nội địa.
Không “lọt” được xe dưới tiêu chuẩn
Là doanh nghiệp đã nhập khẩu hơn 100 xe ôtô tải nhãn hiệu CHENLONG của Trung Quốc động cơ Euro 2 và 3 được ký kết từ cuối năm 2016 nhằm phục vụ khách hàng đầu năm nay, anh Hoàng Văn Thuận, đại diện Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thương mại-Tài chính Hải Âu cho biết, những dòng xe mà Công ty nhập về nằm trong thời gian theo lộ trình khí thải áp dụng.
Theo anh Thuận, một lô hàng từ cửa khẩu nhập về làm thủ tục rơi khoảng 10-15 ngày thông quan tới khách hàng. Trong thời gian chờ quyết định 49, để giảm các chi phí đặt hàng, kho bãi, nhân công, lãi suất… doanh nghiệp tạm thời xin cơ quan chức năng mang hàng về bảo quản, chưa thực hiện kiểm duyệt, thông quan.
“Các xe tải này dù được đưa về ở sân bãi của Công ty nhưng vẫn trong diện giám sát của phía Hải quan. Công ty chỉ xin Cục Đăng kiểm Việt Nam tạm cấp sổ đăng ký kiểm tra để đưa hàng về bảo quản kho bãi tốt hơn, giảm chi phí và an ninh, bảo hành, bảo dưỡng xe…
Nếu quyết định được thực hiện, doanh nghiệp sẽ chấp hành và tái xuất lô hàng xe tải đã nhập khẩu về,” đại diện Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thương mại-Tài chính Hải Âu cho hay.
[Lộ trình nhiên liệu EURO 4: VAMA lo lắng, Bộ Công Thương chưa phản hồi]
Nhấn mạnh doanh nghiệp không liều lĩnh hay cố tình nhập xe chưa đạt tiêu chuẩn Euro 4, anh Thuận lý giải cơ sở của việc này khi các công ty nhập khẩu xe đã nghe ngóng thông tin tại cuộc họp giữa Chính phủ với bộ, ban ngành và các Hiệp hội doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu xe đưa ra lộ trình áp dụng phù hợp, trong đó báo cáo Thủ tướng nêu rõ nhiên liệu Euro 4 ở các trạm hệ thống phân phối bán lẻ xăng dầu chưa đáp ứng được nên nhập về để tiếp tục hoạt động sản xuất kinh doanh.
“Mặt khác, xe đổ nhiên liệu dưới tiêu chuẩn khí thải sẽ gây hỏng hóc động cơ nghiêm trọng, nhà sản xuất động cơ không bảo hành, gây thiệt hại cho doanh nghiệp, ảnh hưởng rất lớn đến người tiêu dùng,” anh Thuận khẳng định.
Đặt câu hỏi trong việc doanh nghiệp “bắt tay” với Cục Đăng kiểm để xin được cấp giấy chứng nhận, “tuồn” sản phẩm dưới Euro 4, anh Thuận quả quyết điều này là không thể thực hiện bởi còn các khâu kiểm định, kiểm duyệt từ Tổng cục Hải quan, không thể đăng ký và lưu hành.
“Không có doanh nghiệp nào mang hàng Euro 2 về nâng cấp lên Euro 4 để bán cho khách hàng vì không vượt qua được các quy định khắt khe của Cục Đăng kiểm, Hải quan,” anh Thuận nói thêm.
Sẽ tái xuất xe dưới Euro 4
Cho rằng doanh nghiệp hoàn toàn chấp hành các quy định, chính sách của Nhà nước, anh Trịnh Công Sơn, Công ty kinh doanh và thương mại Trường Thịnh thừa nhận, tiêu chuẩn Euro 4 về mặt doanh nghiệp nhập khẩu sẽ bế tắc ở kinh doanh.
Giải thích rõ hơn, theo anh Sơn, một xe tải nếu sản xuất theo đúng tiêu chuẩn Euro 4 sẽ chênh cao hơn 15% giá thành so với các loại xe thông thường hiện nay và người tiêu dùng phải chịu chi phí này. Hơn nữa, quy trình sản xuất sẽ phải mất từ 3-6 tháng ở Trung Quốc do thay đổi về động cơ, dây chuyền sản xuất.
“Khó khăn nhất chính là điều kiện áp dụng Euro 4 ở Việt Nam có nhiều bất cập. Các nước trên thế giới đều ban hành tiêu chuẩn nhiên liệu đi trước tiêu chuẩn khí thải, nhưng nước ta lại đi ngược,” anh Sơn bày tỏ chính kiến.
[Các nhà sản xuất ôtô “ngồi trên lửa” vì lộ trình nhiên liệu Euro 4]
Ông Đặng Việt Hà, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam cho rằng, Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo Cục Đăng kiểm triển khai nghiêm theo quyết định 49 của Thủ tướng, trách nhiệm của cơ quan quản lý kiểm định chặt chẽ các doanh nghiệp sản xuất lắp ráp tồn đọng hàng hóa, không có sản phẩm ôtô Euro 2 được đưa ra thị trường tại thời điểm này.
Theo ông Hà, cơ quan đăng kiểm, hải quan có trách nhiệm phối kết hợp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp qua biện pháp tạm giải phóng hàng ở cửa khẩu, thực chất đây không phải là thông quan, hay làm thủ tục đăng kiểm cho lô hàng. Khi có quyết định chính thức sẽ có trách nhiệm kiểm soát theo đúng quy định, những hàng hóa không đạt tiêu chuẩn sẽ phải tái xuất.
“Trong quá trình kiểm soát chất lượng, không chỉ về khí thải, các lô hàng xe không đạt an toàn sẽ phải tái xuất. Cục Đăng kiểm không hề có tiêu cực trong việc cấp chứng nhận đăng kiểm cho các loại xe dưới tiêu chuẩn khí thải nhập về Việt Nam,” ông Hà nhấn mạnh.
Mới đây, tại cuộc họp Thường trực Chính phủ với các bộ ngành, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã quyết định giữ nguyên lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với ôtô, xe máy hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới quy định tại quyết định 49/2011/QĐ-TTg ngày 1/9/2011.
Riêng ôtô chạy bằng nhiên liệu dielsel cho phép thực hiện đến 31/12/2017. Bộ Giao thông Vận tải khẩn trương đề xuất phương án thực hiện, báo cáo Thủ tướng trước ngày 15/3 tới./.
Lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải tại quyết định 49/2011/QĐ-TTg ngày 1/9/2011:
- Các loại xe ôtô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 từ ngày 1/1/2017 và mức 5 từ ngày 1/1/2022.
- Các loại xe môtô hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 3 từ ngày 1/1/2017.
Tiêu chuẩn khí thải mức 3, mức 4 và mức 5 là tiêu chuẩn về phép thử và giới hạn chất gây ô nhiễm có trong khí thải tương ứng với mức Euro 3, Euro 4 và Euro 5 được quy định trong quy định kỹ thuật về khí thải xe cơ giới của Ủy ban kinh tế châu Âu của Liên Hợp quốc hoặc trong chỉ thị của Liên minh châu Âu áp dụng đối với xe cơ giới sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới.
