Kết thúc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Diễn đàn hợp tác Á - Âu (ASEM) lần thứ 11, diễn ra trong các ngày 11-12/11 tại thủ đô New Dehli của Ấn Độ, Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam Hà Kim Ngọc đã có bài trả lời phỏng vấn báo giới nhấn mạnh những dấu ấn nổi bật của Hội nghị cũng như những đóng góp của Việt Nam đối với sự kiện này.
Thứ trưởng Hà Kim Ngọc cho biết với nhiều vận hội mới đan xen với các thách thức.
Với chủ đề “ASEM - Cầu nối quan hệ đối tác vì tăng trưởng và phát triển," Hội nghị đã thông qua Tuyên bố Chủ tịch và 4 văn kiện kèm theo với những định hướng, biện pháp cụ thể đẩy mạnh hợp tác và tăng cường vị thế của Diễn đàn trong tình hình mới.
Hội nghị khẳng định quyết tâm chung của ASEM đóng góp vào nỗ lực phục hồi kinh tế toàn cầu và khôi phục lòng tin vào hệ thống thương mại đa phương. Hội nghị nhất trí sớm tổ chức lại Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEM vốn bị gián đoạn từ năm 2005; đẩy mạnh hợp tác nhằm chuyển đổi sang mô hình tăng trưởng bền vững; đổi mới công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực, tăng cường vai trò của các doanh nghiệp vừa và nhỏ; thúc đẩy kết nối khu vực và liên khu vực…
Hội nghị ủng hộ mạnh mẽ các nỗ lực nhằm bảo đảm thành công cho Hội nghị bộ trưởng Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) lần thứ 9, dự kiến diễn ra tại Bali đầu tháng 12 tới, nhất trí ưu tiên hợp tác ứng phó với các thách thức phi truyền thống, bao gồm an ninh nguồn nước, lương thực, năng lượng, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh, chủ nghĩa khủng bố, an ninh mạng, an ninh và an toàn hàng hải…
Tuyên bố Chủ tịch bày tỏ tình đoàn kết và cảm thông với nhân dân Việt Nam và Phillipines, hai quốc gia phải gánh chịu những thiệt hại lớn do bão Haiyan gây ra. Nhiều nước thành viên đánh giá cao các nỗ lực ứng phó thiên tai, cứu hộ-cứu nạn, quản lý bền vững nguồn nước và hợp tác Mekong – Danube trong khuôn khổ “Đối thoại ASEM về phát triển bền vững”.
Cũng trong buổi trả lời phỏng vấn, Thứ trưởng Hà Kim Ngọc còn cho biết các thành viên đã chia sẻ lợi ích chung trong việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải, cũng như trong giải quyết tranh chấp thông qua biện pháp thương lượng hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Nhiều thành viên nêu bật những tiến triển gần đây giữa ASEAN và Trung Quốc trong việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), hướng tới Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Các thành viên đánh giá cao và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình.
Hội nghị nhấn mạnh nhu cầu đổi mới và nâng tầm hoạt động của ASEM cho phù hợp với tình hình; nhất trí cùng nỗ lực bảo đảm thành công của Hội nghị Cấp cao ASEM lần thứ 10, dự kiến được tổ chức tại Italia vào cuối năm 2014; Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEM lần thứ 12 tại Luxembourg năm 2015; cũng như nhiều hoạt động thiết thực khác, hướng tới kỷ niệm 20 năm thành lập Diễn đàn ASEM (1996 – 2016).
Hội nghị quyết định thành lập 12 Nhóm hợp tác theo lĩnh vực và tăng cường đóng góp của Quỹ Á-Âu (ASEF) nhằm nâng cao hiệu quả hợp tác, đồng thời đề ra các bước chuẩn bị cho Croatia gia nhập ASEM trong thời gian tới.
Thứ trưởng Hà Kim Ngọc khẳng định đoàn đại biểu Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với nước chủ nhà Ấn Độ và các nước thành viên ASEM khác đóng góp tích cực vào tất cả các nội dung lớn của Hội nghị lần này, đặc biệt trong vấn đề quản lý bền vững nguồn nước. Các sáng kiến này tiếp tục nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ và là những sáng kiến được nhiều thành viên ASEM đồng bảo trợ nhất.
Các thành viên đánh giá cao thành công của “Hội thảo ASEM về quản lý nước và lưu vực sông - Cách tiếp cận tăng trưởng xanh” được tổ chức tại Cần Thơ trong các ngày 21 – 22/3 vừa qua, cho rằng hội thảo góp phần nâng tầm của Đối thoại ASEM về phát triển bền vững trong thời gian tới.
Các thành viên hoan nghênh Việt Nam lần đầu tiên đăng cai Hội thảo ASEM không chính thức lần thứ 14 về kinh tế và nhân quyền trong năm 2014. Nhiều đề xuất cụ thể của Việt Nam nhằm tăng cường tính thiết thực của hợp tác ASEM đã được nhất trí đưa vào các văn kiện Hội nghị. Đoàn Việt Nam cũng góp phần khẳng định lợi ích chung nhằm duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển, bảo đảm an ninh và an toàn hàng hải, đề cao vai trò trung tâm và những nỗ lực của ASEAN, Tiểu vùng Me Kong.
Thứ trưởng Hà Kim Ngọc cũng cho biết đoàn Việt Nam đã có các cuộc tiếp xúc song phương rộng rãi với nước chủ nhà Ấn Độ cũng như Bộ trưởng Ngoại giao, Trưởng đoàn các nước thành viên khác trong ASEM nhằm góp phần thúc đẩy các chuyến thăm cấp cao, làm sâu sắc thêm các mối quan hệ song phương, tăng cường phối hợp, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn khu vực và đa phương.
Những kết quả thiết thực đạt được tại Hội nghị cũng như tại các cuộc gặp song phương một lần nữa khẳng định Diễn đàn ASEM tiếp tục là một trong những cơ chế đối thoại, hợp tác liên khu vực quan trọng.
Diễn đàn hợp tác Á – Âu gọi tắt là ASEM ra đời năm 1996. Trải qua 17 năm hoạt động và trưởng thành, ASEM hiện là cầu nối của 51 thành viên của hai châu lục Á – Âu, chiếm gần 60% dân số; đóng góp hơn 50% GDP và 70% thương mại toàn cầu.
Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao năm nay là hoạt động ASEM lớn nhất mà Ấn Độ đăng cai tổ chức kể từ khi tham gia Diễn đàn năm 2008, góp phần khẳng định vị thế quốc tế ngày càng tăng của Ấn Độ nói riêng, của châu Á nói chung./.
